⭕️ #زوبان_سورجانه
به نام خداوند جان و خرد
"بررسی لغات و اصطلاحات گویش سرخه ای در متون کهن ادبیات فارسی "
بی گمان آثار ادبی زبان فارسی پیوندی ناگسستنی با گویشهای این سرزمین دارند. با بررسی و مطالعه آثار ادبی و متون کهن ادبیات فارسی رد پای واژگان گویش قدیمی سرخه ای را دربسیاری از متون خواهیم یافت . چه بسا در مواردی توجه به معنا و مفهوم واژه ای در گویش سرخه ای به تصحیح متون ادبی کهن ، معنای بهتر و دقیق تر اصطلاحات و ابیات و عبارات به کار رفته در این متون و در نتیجه رفع ابهامات در فهم آثار ادبی کهن کمک شایانی می کند.
نمونه هایی از لغات باز یابی شده گویش سرخه ای در شعر و نثر قدیم :
الف) "آجیش" به معنای احساس لرز و سرما
در کتاب " الاَبنیه عَن حقایق الادویه " آمده است .( قرن پنجم)
" طرخون لرز را و آجیش را سود کند" صفحه 219
ب) "آرمان" به معنای حسرت و آرزو
در ترجمه ای بسیار کهن از قرآن کریم آمده است.
"...یوم الحسره..." روز آرمان معنا شده است .( سوره مریم آیه 39)
ج) "اِستان "به معنی بر پشت خوابیده به صورت ستان در اشعار فرخی سیستانی ، منوچهری و عطار و متون کهنی چون تاریخ بلعمی و
تفسیر کمبریج به کار رفته است :
" آن فرعون که مردمان را به میخ های آهنین عذاب کردی ، ستان باز کشیدی..." ( تفسیر کمبریج، جلد دوم)
د) "باواژ" به معنی" بگو" در اسرار التوحید محمد بن منور آمده است
(قرن ششم)
"شیخ بو الحسن بوسعید را گفت: سخن بواژ. مرا نصیحتی کن" ( صفحه 136)
ه) "داره" به معنی داس به صورت " دهره" در برخی متون کهن آمده است .
" اگر چه دزد با صد دهره باشد
چو بانگش برزنی بی زهره باشد." ( نظامی گنجوی، قرن ششم)
و) "دیم" به معنای صورت نیز در متون کهن دیده می شود:
"عیسوی دم باد و احمد دیم و چشم حادثات
در شکر خواب عروسان از دم و از دیم او" ( خاقانی. قرن ششم )
و بسیاری لغات دیگر که اینجا مجال بازگویی شان نیست .
برگرفته از پایان نامه کارشناسی ارشد با عنوان " نقش گویش سرخه ای در درک و فهم صحیح متون کهن ادبیات فارسی "
پژوهشگر: طیبه سماوی . شهروندسرخه ای و دبیر ادبیات فارسی .
به امید این که در حفظ و ثبت و ضبط این میراث ارزشمند معنوی کهن -گویش سرزمین مادری مان- بیشتر بکوشیم.
🌐 رسانه مردمی سورنیوز
🆔 eitaa.com/soor_news
🆔 https://t.me/soor_news