عنوان: قرآن کریم و پرسش های حکیمانه
📝شبهه شماره 118
طرح پرسش های انکاری اگر چه خوب و مفید است اما در قرآن به صورت نادرست و ناموجهی به کار گرفته شده است، به عنوان نمونه
1. در سوره زخرف آنجا که می خواهد اعتقاد مشرکان بر زن بودن فرشتگان را نفی کند، می پرسد که آیا آنان در وقت آفرینش فرشتگان حاضر بوده اند؛ در حالی که چنین پرسشی در واقع سخن از امری محال است!
2. در سوره ملک آنجا که میخواهد یگانگی خدا را اثبات کند، از کافران می پرسد آیا در خلقت آسمان ها و زمین تفاوتی می بینند؛ در حالی که هم کلمات این پرسش، مبهم است و هم پرسش با توجه به هدف، لغو و بیهوده است.
🌸پاسخ
1⃣در پرسش مطرح شده در آیه 19 سورهی زخرف، خداوند با این پرسش از مشرکان میخواهد تا دلیل حس و مشاهده را اقامه کنند و با استفهامانکاری، مسدودبودن راه اثبات مدعا (حس و مشاهده) را متذکر میشود و سبب استفهام انکاری این است که زبان خداوند در آیات قرآن، زبان عرفی و همگام با درک و فهم مخاطبان قرآن است و مفاهیمی چون مادی و مجرد در آن زمان در تلقی عامهی مردم، مفهوم نبوده است؛ اگر خداوند در قالب زبان فلسفی و عقلی، جنسیت ملائکه را نفی کند، گرچه به واقع صحیح است، ولی چون از درک غالب مردم بیرون است، به مقتضای حکمت، کار صحیحی نیست![1]
2⃣در آیهی 3 سورهی ملک قرآن کریم با بیان دعوت به تأمل در آفرینش و پرسش از اینکه آیا انسان میتواند خللی در آن بیابد، در حقیقت باور به شعورمندی جهان و دانایی و توانایی خالق آن را در عقل و قلب انسان تقویت کند. پس ادعای نامفهومبودن معنای «فطور» (خلل و نقصان) ادعایی غیرعالمانه است؛ زیرا معنای واژه، «تفاوت در آفرینش»، یعنی این که اجزای عالم با یکدیگر تناسب نداشته باشند؛ مانند این که بعضی از اجزا، باعث از بینرفتن اجزای دیگر شود و با اجزای دیگر سازگار نباشد؛[2] که این پدیده در عالم مشاهده نمیشود.
3⃣با نیافتن نقصان نمیتوان به نبودن آن حکم کرد؛ ولی در عین حال نمیتوان به بودن آن هم حکم کرد؛ زیرا دلیل وجود ندارد؛ نکتهی مهم این است که سخن قرآن مبنی بر نبود خلل و نقصان در نظام آفرینش، معطوف به عدم امکان وجود چنین نقصانی است؛ یعنی سخن قرآن این است که اساساً چنین اختلافی در نظام آفرینش به دلیل یگانگی خلقت و تدبیر رب یگانهی آن امکان پذیر نیست.[3]
✍پی نوشت:
[1]نکونام، جعفر، در آمدی بر معناشناسی قرآن، اصول الدین، 73.
[2]زمخشری، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دار الکتب العربی، سال چاپ 1407 ق، ج4، ص 577.
[3]طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامى جامعهى مدرسين حوزه علميه قم، سال چاپ 1417 ق، ج14، ص 267.
#قرآن
#قرآن_کریم_و_پرسش_های_حکیمانه
پاسخ کامل:
http://www.andisheqom.com/fa/telegram/View/951780/
🆔@spasokh
عنوان: تفاوت مالکیت انسان در دنیا با قیامت و خطا ناپذیری قرآن کریم
📝شبهه شماره 121
گزاره های خبری یا عام است، یا خاص است؛ و یا در ظاهر عام است اما به واسطه گزاره دیگری، برخی از افراد موضوع از دایره عنوان عام خارج میشوند، حال اگر مقصود از یک واژه عام برخی از مصادیق آن باشد و گوینده با کلام دیگری آن را روشن نکند، حکمت و عقلانیت او زیر سوال میرود. در قرآن گزارههای عامی داریم که در واقع عام نیست اما هیچ گزاره توضیحی برای رفع این ابهام بیان نشده و این خود نشانه این است که قرآن کلام خدا نیست. مثلا در سوره نجم آمده است: و اینکه نیست برای انسان جز آنچه سعی می کند.[1] مسلما همه دارایی های انسان از تلاش او به دست نمی آید، بلکه برخی از دارایی هایش محصول تلاش اوست اما در اینجا به صورت کلی همه دستاوردهای انسان را نتیجه تلاش او دانسته و این یک غلط فاحش است.
🌸پاسخ
1⃣در تفسیر آیات میبایست به آیههای قبل و بعد و نیز آیات هم محتوی توجه شود تا معنای دقیق آیات روشن شود. برخی از افراد بدون توجه به این آیات، آیه 39 سوره نجم را به امور دنیایی تفسیر کرده و این تصور برایشان ایجاد شده است که این آیه به طور عام میگوید هر کس مالک تلاش خود است.
2⃣آیه نمیگوید که انسان فقط مالک تلاشهای خود در این دنیاست تا گفته شود که مثلا انسان مالک اموال پدرش نیز میشود در حالی که برای بدست آوردنش تلاشی نکرده است؛ بلکه آیه درباره قیامت است که قرآن به صراحت میگوید هر کس به اندازه سعی و تلاش خود در اعمالش پاداش یا مجازات میشود و به خاطر گناه دیگران مجازات نخواهد شد.[2]
در نتیجه آیه 9 سوره نجم مربوط به دنیا نیست تا شبهه شود که چرا تخصیص نخورده است و بلکه مربوط به قیامت میباشد.
خدای متعال هیچ کس را به خاطر گناه دیگری عذاب نمیکند و بلکه در قیامت هر کس نتیجه سعی و تلاش خود در دنیا را خواهد دید و این قابل تخصیص نیست.
✍پی نوشت:
[1]. «أَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعى» (نجم/ 39).
[2]. مكارم شيرازى، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دار الكتب الإسلامية، چاپ اول، 1374ش، ج22، ص554. طباطبايى، محمد حسين، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه: محمد باقر موسوى همدانى، قم، دفتر انتشارات اسلامى، چاپ پنجم، 1374ش، ج19، ص76.
#قرآن_کریم_و_پرسش_های_حکیمانه
#خطاناپذیری_قرآن
#مالکیت_انسان_در_قیامت
پاسخ کامل:
http://www.andisheqom.com/fa/telegram/View/951783/
🆔@spasokh