🖌 سؤال:
⚜مواضع سیاسی امام كاظم (علیهالسلام) در طول حیاتشان چگونه بود؟
📝 چکیده پاسخ:
️ائمه معصومین (علیهم السلام)جملگی هدف مشترک داشتند، اما شرایطی که هر یک از امامان در آن زندگی می کرد اقتضائات خاصی داشت که باعث می شد هر امامی سیره و عملکرد خاصی داشته باشد به عنوان مثال برخی از امامان با هدف احیای اسلام، سلاح در دست گرفتند اما در زمانه ای که شرایط برای موثر بودن مبارزه مسلحانه فراهم نبود امامان معصوم (علیهم السلام) از ابزارهای دیگری برای پیشبرد اهداف دینی، سیاسی و اجتماعی خود بهره می گرفتند.
️امام موسی کاظم (علیهالسلام) نیز به دلیل شرایط خفقان موجود، امکان راه اندازی و مدیریت خیزش های مردمی را نداشتند و از این روی اقدامات دیگری برای زنده نگهداشتن اسلام و نشان دادن چهره اسلام واقعی، مقابله با خلفا و به ویژه نامشروع بودن حکومت آنان و سایر مسئولیت های اجتماعی خود، انجام می دادند که به برخی از آن ها اشاره می شود:
1⃣دنبال نمودن برنامه های علمی پدر و تربیت شاگردان بزرگ و رجال علم و فضيلت.
2⃣ عدم همكاري با خلفاي غاصب، تا جايي كه اسلام به خطر نيفتد.
3⃣ بحث و مناظره با علماي درباري و توبيخ آنها.
4⃣ زير سئوال بردن مشروعيت حكومت حاكمان در بحث و گفتگو با حاكمان معاصر خود و غاصب جلوه دادن آنان.
5⃣ تلاش براي تبيين جايگاه امامت و نیز اعلان حق حاکمیت وی بر تمام جهان اسلام.
امام کاظم (علیهالسلام) به دلیل اختناق شدید موجود، امکان فعالیت علنی فراتر از این نداشت و تلاش می کرد تا با اعلان مواضع نیمه مخفی هم از جریان امامت و حقانیت خود دفاع نماید و هم تلویحا نامشروع بودن حکومت خلفا را بیان نماید، به عنوان مثال روزي هارون به آن حضرت اعلام كرد كه حاضر است "فدك" را به او برگرداند. امام فرمود: در صورتي حاضرم فدك را تحويل بگيرم كه آن را با تمام حدود و مرزهايش پس بدهي! هارون پرسيد: حدود و مرزهاي آن كدام است؟ امام فرمود: اگر حدود آن را بگويم هرگز پس نخواهي داد. هارون اصرار كرد و سوگند ياد نمود كه اين كار را انجام خواهد داد. امام حدود آن را چنين تعيين فرمود:
حد اولش، عدن؛ حد دومش، سمرقند؛ حد سومش، آفريقا؛ حد چهارمش، ارمنيه و بحر خزر است.
🍂 هارون با شنيدن هر يك از اين حدود، تغيير رنگ ميداد و بشدت ناراحت ميشد، با شنيدن حدود چهارگانه، نتوانست خود را كنترل كند و با خشم و ناراحتي گفت: با اين ترتيب چيزي براي ما باقي نميماند! امام فرمود: مي دانستم كه نخواهي پذيرفت و به همين دليل از گفتن آن امتناع داشتم!
🍂 امام (علیهالسلام) با اين بيان به نوعي مطالبة حكومت و خلافت را نمود كه حق اهل بيت (علیهم السلام) بود كه توسط غاصبان، از آنها غصب شده بود و در عین حال اعلان نمود که آنچه حضرت زهرا (سلاماللهعلیها) در باره فدك و استرداد آن انجام داد، در واقع دفاع از حق الهی حکومت و ولایت ائمه معصومین (علیهم السلام) بود.
📚 منابع:
(1)مفيد، ارشاد، انتشارات اسلاميه، 1380 هـ .ش، ص 578.
(2) همان، ص 578.
(3) ابن ابي الفتح الاربلي، كشف الغمه، دارالاضواء، بيروت، لبنان، 1405 ـ 1985 قم.
(4) عباس قمي (حاج شيخ عباس قمي)، الأنوار البهية، مشهد، مؤسسة منشورات ديني مشهد، ص 170.
#مواضع سیاسی امام کاظم (ع)
لینک کامل در:
http://www.andisheqom.com/fa/telegram/View/9429/
🆔@spasokh