سید سلمان علوی
#مناسبت_روز 🗓 ۲۰ دیماه سالروز قتل #امیرکبیر است. 🆔 @ss_alavi_ir
برخی از دوستان گلایه کردند که چرا برای قتل امیرکبیر از واژه «شهادت» استفاده نکردهام.
واقعیت آن است که آنچه معمولاً ما درباره امیرکبیر میدانیم، همۀ حقیقتِ او نیست.
در اینکه مرحوم امیرکبیر در طول سه سال خدمات بسیار زیاد و ارزنده و کمنظیری به ایران و اسلام کرده است، جای تردیدی نیست.
لیکن برخی ابهامات مانع از آن است که با خیال راحت ایشان را #شهید بنامم؛
👈آیا توطئه علیه امیرکبیر به خاطر خدمات ایشان بوده یا به خاطر برخی از سلوک مستبدّانۀ ایشان؟
امیر به رغم ضمیر روشنی که داشت، گویا در برخی از امور نیازی به گفتگو و توجیه مخالف نمیدید. چنانکه در جریان آبلهکوبی، با آنکه بخش وسیعی از مردم و اطبای قدیم مخالف بودند، ایشان به جای گفتگو و توجیه علمی، دستور محاکمه مخالفین را صادر کرد.
👈و یا در ماجرای سرباز و آلو فروش، دریدن شکم سرباز به صِرف ادعای آلوفروش، بدون شاهد و محاکمه، آیا این رفتار مصداق عدل است؟!
👈یکی از خدماتی که درباره ایشان نقل میکنند، پایان دادن به سنّت بستنشینی بود. پیش از امیرکبیر مرسوم بود که مجرم اگر در مسجد یا حرم بست مینشست، مادام که در آنجا بود، در امان بود و چون بیرون میآمد دستگیر میشد. این سنّت برخاسته از حرمتی بود که مردم ایران برای اماکن مقدّسه قائل بودند. لیکن پس از شکسته شدن این سنّت، چنانکه در تاریخ مشروطه میبینیم، سفارت روس و انگلیس مأوی و پناه بستنشینان شد!
ضمن اینکه در آن زمان هر صاحبمنصبی که کشته میشد، دوستدارانش او را شهید مینامیدند، چنانکه خود ناصرالدینشاه را نیز «شاه شهید» نامیدهاند!
⚠️غرض از بیان این مطالب، شکست شأن و جلال امیرکبیر نیست. به رغم همۀ ابهاماتی که درباره او هست، قطعاً تاریخ ایران و اسلام مدیون این شخصیت کمنظیر است.
این هم مقصود نیست که اگر کسی که ظلمی کرده باشد، نباید به او شهید گفت.
بلکه غرض بیان این ابهام است که آیا سرنوشت ایشان و کشته شدنش به جرم خدماتش بوده، یا مسائل دیگری در میان بوده است. بلی اگر ثابت باشد که قتل ایشان ــ آنگونه که در افواه معروف است ــ به خاطر خدماتش بوده، از نظر بنده هم امیرکبیر شهید است.
✍️ سید سلمان علوی
🆔 @ss_alavi_ir