#ازدواج_سفید #ضعف_فقاهتی
🌀 ازدواج سفید، خارج از دایره نکاح...
👈🏻 اگرچه نکاح معاطاتی در بین برخی از فقها، قائلانی داشته، اما نکاتی در یادداشت آقای نصیری دیده میشود:
1️⃣ اینهمانی انگاشتن نکاح معاطاتی با ازدواج سفید و نادیده گرفتن معنای این اصطلاح در ادبیات رایج پیرامون این مسئله. آنچه از این نوع ازدواج در اذهان عمومی(مطلع) جامعه وجود دارد، نوعی رابطۀ بدون ضابطه و مسئولیتپذیری است که در واقع فرقی با روابط نامشروع ندارد. نه عدهای در میان است، نه تعهدی نسبت به فرزندان احتمالی وجود دارد و ... . در حالی که در نکاح معاطاتی آنچه لازم نیست، صیغۀ عقد است اما آنچه ضرورت دارد داشتن قصد نکاح و دیگر شرایط مانند در عده نبودن زوجه، شوهردار نبودنش، اذن پدری اگر هنوز به رشد فکری لازم نرسیده باشد، معین بودن مهریه و مدت(در صورت موقت بودن) و ... . لذا اینهمانی دانستن این دو، خطا است.
2️⃣ ایشان در جای دیگری مینویسد: «اصولا تمامی معاملات از جمله نکاح چون از تأسیسات دین مبین اسلام نیستند ... اصولا ربطی به شرع ندارند و به عرف واگذار شدهاند. حداکثر شریعت در این امور چارچوب های اخلاقی چون وفای به عهد و پاکدامنی و صداقت و عدالت و امانتداری و ... را توصیه کرده است.»
📌 این در حالی است که از تصرفات شارع در این امر عقلایی و متداول بین عرف، تنها به موارد معدودی اشاره میکند، در حالی که تصرفات حقوقی مهم دیگری در این زمینه داشته است؛ مسئله در عده نبودن زن هنگام نکاح، عده نگه داشتن بعد از طلاق یا فوت همسر و ... و مسائل حقوقی مربوط به این امور.
مقصود نویسنده از این بخش واضح نیست. زیرا اصولاً بخش زیادی از دین الهی برای این نازل شده است که انسانها را در امور عقلایی هدایت کند. آیا این محدودۀ هدایت و جهتدهی رفتار عقلا، نمیتواند شامل اعلام ممنوع بودن بخشی از یک امر عقلایی(نه اصل آن) شود؟ یعنی صرفاً توصیه نباشد.
3️⃣ بگذریم که شاید اشکال شود در اعمال مهم، مانند خرید و فروشهای کلان، معلوم نیست عقلا در همۀ موارد معاطات را قبول داشته باشند و چه بسا اظهار یا شرایط دیگری را در آن الزامی بدانند. (البته در مقام داوری نبوده و صرفا بیان احتمالهایی است که پیرامون یادداشت نویسنده وجود دارد)
🆔@tahavol_howze