🔰در موسسه حکمت و فلسفه چه می‌گذرد؟ 🔘 بخش ۲ از ۲ 🔹متأسفانه طی دوره جدید ریاست مؤسسه، اتفاقات مهمّی را در حذف برخی اساتید و گروه‌های پژوهشی شاهد بودیم که در جهت اهداف نظام فعالیت می‌کردند؛ از جمله حذف گروه «فلسفه علوم انسانی اسلامی» به بهانه این‌که گروه «مطالعات علم» در مؤسسه به مأموریت محتوایی آن گروه هم خواهد پرداخت و البته گروه مطالعات علم با تغییر ترکیب توسط ریاست جدید، اساساً اعتقادی به #علوم_انسانی_اسلامی با رویکرد اسناد بالادستی ندارد. 🔗 نقدهای #حسن_شیخ_رضایی در مورد ایده #اسلامی‌سازی_علوم_انسانی با عنوان "هیاهوی بسیار برای هیچ" که در روزنامه شرق چاپ گشت را در اینجا بخوانید. 🔸و البته نه مدیر جدید و بازنشسته این گروه و نه این عضو تازه بازگشته و دیگر اعضاء، سابقه‌ای در حوزه فلسفه علوم انسانی ندارند بلکه بیشتر بر علوم زیستی و تکنولوژیک و شناختی تمرکز داشته‌اند. حال با این عدم سابقه و این نگرش زاویه‌دار با رویکرد نظام اسلامی، چطور می‌توان گروه «فلسفه علوم انسانی اسلامی» را با ادّعای جایگزینی توسط همین گروه مطالعات علم، از بین برد؟ 🔹متأسفانه حذفیات مذکور در این حدّ متوقّف نمانده و دامان برخی گروه‌های دیگر (علم در تمدّن اسلامی، حکمت هنر دینی) و برخی اساتید انقلابی با رزومه‌های بین‌المللی قابل توجّه را نیز گرفت. 🔸در کنار این تسویه‌حساب‌های ایدئولوژیک اما ریاست جدید مشغول جذب اعضای جدید هیئت علمی با همین رویکرد محتوایی و سیاسی که نمونه‌هایی از آن در نوشتار حاضر نشان داده شد نیز بوده است و قطعاً در آینده‌ای نه چندان دور، این مؤسسه دوباره کانون رشد و معرّفی اساتید جدید شبه روشنفکر و مهاجر به دانشگاه‌های آمریکا و کانادا خواهد شد. ⬅️ [این مطلب ادامه دارد...] ⚜️ @taammolat74

📣 اطلاعیه 🔶میزگرد مجازی | #ظرفیتهای_فقه برای تحقق #علوم_اسلامی 🔘به مناسبت سالگرد شهادت آیت الله شهیدمفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه 🔰استاد امین اسدپور 👈استاد سطح عالی حوزه علمیه 🔰دکتر محسن برهانی 👈عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ⏰پنجشنبه ۲۷ آذر ساعت ۲۰ 🌀جهت دریافت لینک اسکای روم به t.me/A_G_25 پیام دهید. #وحدت_حوزه_و_دانشگاه #علوم_انسانی_اسلامی ⚜️ @Taammolat74 ⚜️ @almorsalaat

🔉 نشست علمی 🔶 موضوع |ظرفیت‌های فقه برای تحقق #علوم_اسلامی ▪️ استاد #امین_اسدپور (استاد سطح عالی حوزه علمیه) ▪️دکتر #محسن_برهانی (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران) 🔹برگزار شده در پنجشنبه ۲۷ آذر ساعت ۲۰، در اسکای روم، توسط انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران 🔹به مناسبت سالگرد شهادت آیت الله شهیدمفتح و روز وحدت حوزه و دانشگاه #وحدت_حوزه_و_دانشگاه #علوم_انسانی_اسلامی ⚜️ @Taammolat74 ⚜️ @almorsalaat

✔️ [ادامه...] 🔘 بخش اول 💠

مقدمه

🔸

بی‌شک انتقال از فقه مساله محور به فقه منظومه ای ، و همچنین تولید علوم انسانی اسلامی ، بدون تعیین تکلیف نحوه ارتباط منطقی میان فقه و فلسفه(حکمت) به عنوان نخستین گام انجام این پویش ، امکان پذیر نیست. به جرات می توان گفت ، یکی از عوامل اصلی کند بودن حرکت تولید علم در عرصه علوم اسلامی ، مبهم ماندن ارتباط میان فلسفه و فقه است . پرسشهای زیر بستر مناسبی برای تحلیل دقیق تر این موضوع ارزشمند خواهد بود : 1️⃣ آیا فقیه باید از فلسفه دوری کند تا ذوق فقهی تعبدی خود را از دست ندهد و به استفاده از قیاس و سد ذرایع و استحسان در امر استنباط احکام شرعی گرایش نیابد، یا آنکه فلسفه ، می تواند فقه را پویا کند و بدان تحرک بخشد و از انجماد و ایستائی خارج نماید بدون آنکه هویت جواهری آن به خطر افتد ؟ 2️⃣ در مقابل ،آیا فقه می تواند برای فلسفه فایده داشته باشد و آن را از انتزاعی بودن و حصر ذهن خارج کند و بدان امتداد عملیاتی دهد ، و یا آنکه فیلسوف باید از فقه که از سویی نماد امور تعبدی ، و از سوی دیگر نماد عرفیات و نگاه تسامحی است ، دوری گزیند تا دچار ضعف در قوّه عاقله خود نگردد و ملکه پرسشگری و کنجکاوی خود را از دست ندهد ؟ 3️⃣کسانی که به نزدیک کردن و تقریب این دو علم باور دارند ، چه فرآیندی را تعریف کرده اند ؟ آیا به دنبال جمع مکسر این دو علم و درهم آمیختن فلسفه در فقه هستند به گونه ای که قوانین تکوینی را در میان مقولات اعتباری حاکم کنند و یا فقه را امتداد عملی فلسفه و حکمت می‌دانند بدون آنکه امتزاج ظاهری رخ دهد؟ تلاش می کنند از وحدت وجود و قاعده بسیط الحقیقه و بسیاری دیگر از مبانی حکمت متعالیه ، یک دستگاه فلسفی اجتماعی ، سیاسی و اقتصادی درست شود تا بر پایه آن وضع حکومت ، روابط اجتماعی مردم با همدیگر ، نظام اقتصادی و دیگر مسائل روشن گردد. #امتداد_حکمت #تولید_علم #علوم_انسانی_اسلامی #فقه_منظومه‌ای ⚜️ @Taammolat74

✔️ [ادامه...] 🔘 بخش دوم 💠

 تقریر اول : تباین بر پایه ملکات نفسانی 

🔸همواره در نگاه بسیاری از دانشمندان از زمان های گذشته ، میان علم فقه و علم فلسفه ، تقابلی شبه تضاد حاکم است . تقابلی که ناشی از رویارویی عقل با نقل و یا تعبد با تعقل می باشد. 🔹تعبد به معنای روحیه اطاعت پذیری بی چون و چرا ، و تعقل به معنای روحیه پذیرش با برهان ، دو ملکه از ملکات نفسانی انسان می باشند که در تضاد با همدیگرند . لذا در نگاه این گروه از علما ، با توجه به شکل گیری فقه بر پایه تعبد محض، و پدیداری فلسفه بر تعقل محض ، فقه و فلسفه مثار آن کثرتی خواهند بود که همچون جنس الاجناس ها ، تباین به تمام ذات خواهند داشت بلکه بالاتر از آن ، سبب آسیب دیگری خواهند شد . روحیه لمّی و علت جوی فیلسوف اگر چه برای نیل به یقین برهانی ، قابل ستایش است اما در فقه ، خط قرمز فقیه می باشد . تعبد در فقه به معنای حرمت تلاش برای فهم مناطات احکام است در حالی که ابزار کار فیلسوف ، برهان لم است که از علت به معلول می رسد . 🔹این نگرش در میان هر دو گروه از فلاسفه و فقهاء ، طرفدارانی فراوان در طول تاریخ اسلام دارد ، و همانگونه که فلاسفه از پژوهش فقهی دوری می کنند ، فقهاء هم ، از گرایش به فلسفه و قواعد آن نهی کرده اند. این نگرش ناشی از عداوت فقها با فلسفه یا فلاسفه با فقه نیست بلکه ریشه در باور ایشان به ناسازگاری دو ملکه تعقل محض و تعبد محض در انسان دارد که در هر یک از دانش فقه و فلسفه نمود یافته است . 🔸با توجه به این دیدگاه ، نمی توان فیلسوف بود و هم زمان به کار فقهی پرداخت ، و یا فقیه بود و هم زمان از گرایش فلسفی بهره داشت . فیلسوف با عقل و برهان ، سر و کار دارد که پای آن در فقه و استنباط احکام شرعی ، چوبین بُود ، و فقیه هم پیرو تعبد بی چون و چرا در احکام و تسامحات عرفی در موضوعات است که امری بیگانه با فضای فلسفه و سبب لنگ شدن پای فیلسوف خواهد شد . در نتیجه ، فقیه توانمند کسی است که بویی از فلسفه نشنیده باشد ، و فیلسوف نمونه هم باید خود را از انس با مقوله تعبد و تسامحات عرفی برهاند. ادامه دارد... #امتداد_حکمت #تولید_علم #علوم_انسانی_اسلامی #فقه_منظومه‌ای ⚜️ @Taammolat74

✔️ [ادامه...] 🔘 بخش سوم 💠

 ادامه تقریر اول : تباین بر پایه ملکات نفسانی 

🔸به یاد دارم در چند سال پیش از این در یکی از نشست های تربیتی ، یکی از اساتید حاضر در جلسه ، اصرار داشت که باید عموم جوانان را از مباحث فلسفی دور نگه داشت تا روحیه تعبد آن ها به احکام شرعی تضعیف نگردد و در امر تقلید از مجتهد دچار سستی نشوند. 🔹برخی از فقهاء با استناد به آیه شریفه «وَ مَا أَرْسَلْنَا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ بِلِسَانِ قَوْمِهِ » بر این باورند که احکام شرعی و فقهی با زبان عرفی و همه فهم ابلاغ شده است که فیلسوف از فهم آن زبان ناتوان است و فلسفه سبب اعوجاج و کج فهمی در برداشت از متون دینی و شرعی می گردد. 🔸بر این اساس، مصالحه‌ای نانوشته میان فقها و فلاسفه از گذشته دور تا عصر حاضر شکل گرفته که بر پایه آن هر کس در حوزه علمی و پژوهشی خود بدون تعرض به دیگری پیش رود و پژوهش کند. 🔹بنابراین در طول تاریخ علمی جهان تشیع ، شاهد دو گرایش و دو جریان علمی در میان دانشمندان اسلامی هستیم . یکی جریان علمی حکمت که دانش مادر آن فلسفه است ، و دیگری جریان علمی منقول که سردسته آن علم فقه می باشد . دانشمندانی همانند شیخ طوسی و شیخ مفید و سید مرتضی متخصص علوم فقه ، اصول ، تفسیر و کلام بوده اند و در برابر آنها ، فرهیختگانی همچون فارابی و بوعلی سینا و سهروردی که در حکمت نظری و عملی غرق بوده اند و علاوه بر فلسفه ، علوم ریاضی و طبیعی و اخلاق در زمینه های فردی و تدبیر منزل و سیاست مدن را هم فرا می گرفتند. 💢البته اگر چه بزرگانی در طول تاریخ علمی جهان تشیع همچون علامه حلی و محقق و فاضل نراقی در هر دو فضای علمی تحقیق و پژوهش داشته اند ولی بر تباین فقه و فلسفه و عدم تاثیرگذاری بر هم اصرار داشته اند ، و خود هم تلاش می کردند مرز هر یک را نگه دارند.. 🔴ان شاالله ، ادامه بحث و شرح تقریر دوم دیدگاه تباین در بخش های آینده خواهد آمد ... ادامه دارد... 🔗 بخش قبل را در اینجا مطالعه کنید. #امتداد_حکمت #تولید_علم #علوم_انسانی_اسلامی #فقه_منظومه‌ای ⚜️ @Taammolat74

✔️ [ادامه...] 🔘 بخش چهارم 💠

تقریر دوم: تباین بر پایه جنس ادراکات انسان 

🔹در نقد این دیدگاه باید گفت، پافشاری بر جداسازی میان اعتباریات و حقایق با وجود درستی آن ، به معنای گسست کامل فقه و فلسفه از همدیگر نمی باشد . سزاوار بود قائلین به این دیدگاه ، مسیر اساتید خود را ناقص رها نمی‌کردند. بر اساس گفته شهید مطهری ، شرح و بسط تفکیک ادراکات اعتباری از حقیقی برای اولین بار توسط امام خمینی و علامه طباطبایی به گونه ای منحصر بفرد صورت پذیرفته که در شرق و غرب سابقه نداشته است. با این وجود ، این دو بزرگوار ، فقه را در امتداد فلسفه می دانند و بر این مطلب اصرار دارند. 🔸در لزوم تفکیک میان ادراکات حقیقی از اعتباری باید گفت: ادراکات اعتباری تابع نیازهای بشر بر اساس دو اصل زیستی «اصل کوشش برای حیات» و «اصل انطباق با محیط » است اما ادراکات حقیقی تابع تکوین و واقعیت جهان هستی می باشد. ادراکات حقیقی در قیاس با واقعیت خود به عنوان محکی ، قابلیت اتصاف به صدق و کذب دارند اما ادراکات اعتباری ، ثبوتی ندارند تا در قیاس با آن قابلیت صدق و کذب داشته باشند بلکه تنها با غرض خود سنجیده می شوند که در این صورت اعتبار و قرارداد بدون غرض ، لغو خواهد بود. 🔹بنابراین ، تنها محذور در ادراکات اعتباری لغویت است برخلاف ادراکات حقیقی که محذور در آنها استحاله های عقلی مانند دور و تسلسل ، اجتماع ضدین و مثلین و نقیضین ، تقدم الشئ علی نفسه ، معلول بلا علت ، انقلاب در ذات و ... هستند. در ادراکات حقیقی تنها یقین برهانی (بالمعنی الاخص) ناشی از جریان برهان بر پایه علیت ملاک است اما در ادراکات اعتباری ، قانون علیت جاری نمی شود و از همین جاست که برهان و یقین برهانی نیز منتفی خواهد شد. در ادراکات اعتباری ، قضاوت با عقل عرفی است اما در ادراکات حقیقی ، عقل فلسفی حکم می کند. 💢بنابراین ارتباط ادراکات حقیقی با ادراکات اعتباری ، تولیدی نیست اما این به معنای گسست کامل نیست بلکه ادراکات حقیقی و اعتباری - بر اساس تعبیر شهید مطهری - ارتباطی منطقی با هم دارند که در آینده بیان خواهد شد ... ادامه دارد... 🔗 بخش قبل را در اینجا مطالعه کنید. #امتداد_حکمت #تولید_علم #علوم_انسانی_اسلامی #فقه_منظومه‌ای ⚜️ @Taammolat74

🔰محفل گفتگو فکرت با حضور دکتر #پارسانیا جلسه کاملا صمیمانه و گفتگویی پیرامون مسائل انضمامی: #انقلاب_اسلامی #شورای_عالی_انقلاب #علوم_انسانی_اسلامی #امتداد_حکمت #نقش_فقه و... در حال برگزاری است ⚜ @Taammolat74