eitaa logo
تأملات اجتماعی
173 دنبال‌کننده
287 عکس
89 ویدیو
7 فایل
محمدرضا کرباسچی دانش آموخته ی حوزه ی علمیه ی قم کارشناس ارشد فلسفه ی علوم اجتماعی @mrkarbs
مشاهده در ایتا
دانلود
✅ رابطه بعثت و فطرت در کلام امام علی(ع) 🎙 آیت‌الله احمد مبلغی 🔴 بعثت، نوری است که از افق فطرت برمی‌خیزد، نسیمی است که از سرچشمه حقیقت می‌وزد و بانگی است که جان‌های خفته را بیدار می‌سازد. در این بیداری، انسان به یاد می‌آورد که از کجا آمده است، به کجا می‌رود، و برای چه خلق شده است. بعثت، بازگرداندن انسان به خویشتن، به خدای خویش و به عهدی که از ازل بسته است. 🔴 انسان، در ذات خویش، موجودی عهدبسته است؛ عهدی که در عمق خلقتش تنیده شده، ميثاقی که او را به خدا پیوند می‌دهد. این عهد، نه فقط قراردادی بیرونی، که رشته‌ای از جنس نور است که او را به اصل وجود متصل می‌سازد. چنین میثاقی، انسان را در اوج هستی قرار می‌دهد، اما این اوج، بی‌وفایی انسان را تحمل نمی‌کند. 🔴 بعثت آمده است تا انسان را از بند فراموشی برهاند، تا او را به ادای عهد وادارد، تا او را به سمت حقیقتی که در عمق جانش نهفته است، سوق دهد. 🔴 ای دریغا که انسان، با آنکه در طوفان خلقت، این عهد را بسته است، اما در آرامش غفلت، آن را فراموش کرده است. عهدی که نه می‌داند بسته است و نه به یاد دارد که بر آن استوار است. این فراموشی، چونان ابری تاریک، بر آسمان روح سایه افکنده و او را از نور پیمان محروم ساخته است. بعثت، نسیمی الهی است که این ابر را می‌زداید، قلب را می‌لرزاند، و جان را به طوفان بیداری می‌کشاند ...... 🔻 جهت مطالعه کامل این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید: https://andishehma.com/rabete-besat-va-fetrarat/ 🌐 اندیشه ما https://eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
📌 اصلاح اجتماعی 🔹اصلاح اجتماعی امر بسیار دشوار، ظریف و زمان بری است که اگر محقق شود، پایدار ماندنش خود قصه ی دیگر است. اصلاح اجتماعی گاهی با تربیت فردی و گاهی با تربیت توده ای و گاهی با تغییر ساختار اجتماعی ممکن است محقق شود. به نظر می رسد که اصلاح تمام اجزا و طبقات جامعه امری ایدئال و دست نیافتنی باشد، بلکه بجای آن رضایت به اصلاح نسبی یا اصلاح بخشی از جامعه و حفظ آن جهت رعایت توازن، هدف دست یافتنی تری باشد. @taamollat
تأملات اجتماعی
📌درباره ی کتاب «درامدی بر علوم انسانی اسلامی در اندیشه ی آیت الله خامنه ای» (بخش شانزدهم) 👈فصل چهار
📌درباره ی کتاب «درامدی بر علوم انسانی اسلامی در اندیشه ی آیت الله خامنه ای» (بخش هفدهم) 👈فصل چهارم👈 موضوع علوم انسانی👈 ویژگیهای علوم انسانی👈 مطابقت با واقع در علوم انسانی 👈 تبیین محل نزاع: 🔹بحث از مطابقت با واقع در علوم بدان معناست که حقایقی در عالم (متناسب با وعاء خود) وجود دارد که اعتبار و واقع نمایی و معنادار بودن علوم در گرو مطابقت و حکایتگری گزاره های علمی از آنهاست. از همین رو -از نگاه اثباتگرایان- گزاره های فلسفی و ادبی و ... چون مطابٓقی در عالم خارج ندارند که بخواهند از آن حکایت کنند، مطابقت با واقع درباره ی آنها معنا ندارد و وقتی معنا ندارند مهمل هستند. در نتیجه تنها گزاره ی علوم تجربی که مطابٓقی در عالم خارج دارند که با آن سنجیده شوند معنادار و معتبر هستند. وقتی موضوع علوم انسانی، با علوم طبیعی یکسان دانسته شود، اين مناقشه در علوم انسانی پاسخ روشنی دارد، اما وقتی موضوع علوم انسانی، امری متفاوت از علوم طبیعی تلقی شود، آنگاه عالمان علوم انسانی برای اعتبار بخشی و تعیین موضوعی عینی در علوم انسانی باید دست به کار شوند. برخی از نحله های علوم انسانی با رد یکسانی موضوعات در علوم انسانی و علوم طبیعی، علوم انسانی را فاقد موضوعی عینی بمانند علوم طبیعی دانسته و تنها در ذهن آدمیان به دنبال مطابق آن گزاره ها می گردند. اگر چنین دیدگاهی درباره ی موضوع علوم انسانی پذیرفته شود بدان معناست که صدق گزاره های علوم انسانی در گرو مطابقت آن با ذهنیت آدمیان است و چون ذهنیات انسانها و جوامع بسته به اعتبارات آنها متفاوت است، گزاره های علوم انسانی پذیرای صدق و کذب بطور همزمان است، به عبارت دیگر ممکن است به جهت مطابق با ذهنیت مردمان جامعه ای صادق و به جهت عدم مطابقت با ذهنیت جامعه ای دیگر کاذب باشد. این مناقشه، فیلسوفان علم را مجددا بر سر دو راهی فلسفه و سفسطه و یا رئالیسم و ایده آلیسم قرار داده است. اما پاسخ حکمای مسلمان به این مناقشه:.... @taamollat
🔻 پیروزی نهایی وقتی است که اسلام - با همه ابعاد و با همه احکامش - در ایران پیاده شود؛ و پیروزی بالاتر آنکه در همه اقطار عالم اسلام حکومت کند؛ اسلام مایه سعادت بشر است. امام خمینی (ره) @taamollat
9.27M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
📹 شیعه حق ندارد مایوس بشود! 🔹حضرت آیت‌الله خامنه‌ای: شیعه یاد گرفته است که با فضیلت‌ترین اعمال، است. معناى این جمله آن است که در هر شرایطى ــ ولو سخت‌ترین شرایط باشد ــ شیعه حق ندارد مأیوس بشود و ناامید بشود؛ [چون] منتظر است، منتظر فرج، منتظر گشایش، منتظر بازشدن افق و نَفْس این انتظار به او نیرو می‌دهد و او را قدرتمند می‌کند و به او نشاط می‌دهد؛ و نیرو و نشاط و هر جا بود، زندگى به طرف سامان پیش می‌رود؛ به‌ طرف اصلاح حرکت می‌کند. این یک ابزار عمده‌اى است در دست شیعه که از متن اعتقادات تشیّع سرچشمه می‌گیرد و این بسیار چیز باارزشى است. @taamollat
هدایت شده از بنیاد شهید مطهری
🟢 ویژگی شگفت قلب انسان 🔹 قرآن انسان را موجودی می‌داند که علی‏‌الدوام در تغییر و تحول است و قلب انسان را که «قلب» می‌گویند، چون زیر و زبر می‌گردد. البته ناگفته پیداست که مراد از «قلب» این جسم گوشتی صنوبری‌شکل در طرف چپ بدن نیست، بلکه منظور همان روح و روان انسانی است که هر لحظه‌ای حالت جدیدی به خود می‌گیرد. 🔸 پیغمبر(ص) می‌فرماید: «مَثَلُ الْقَلْبِ کمَثَلِ ریشَةٍ فِی الْفَلاتِ تَعَلَّقَتْ فی اصْلِ شَجَرَةٍ یقَلِّبُهَا الرّیحُ ظَهْراً لِبَطْنٍ‏». دل انسان مانند یک پَر است که در بیابانی به درختی آویزان کرده باشند که‏ باد آن را دائماً دگرگون می‌کند. مثنوی‏ این حدیث را به نظم درآورده است: گفت پیغمبر که دل همچون پری است‏ در بیابانی اسیر صرصری است‏ باد پر را هر طرف راند گزاف‏ گر چپ و گر راست با صد اختلاف‏ 🔹 انسان در دو لحظه به یک حالت نیست و بیش از هرچیز تحت تأثیر اعمال خویش است، یک عمل نورانی به او نور می‏‌بخشد و عمل کثیف ظلمانی نور را از انسان می‌گیرد و او را تاریک می‌کند. کار نیک به دل انسان نرمش می‌دهد و او را آماده برای پذیرش اندرزها و حق و حقیقت می‏‌نماید، و برعکس اعمال خلاف فطرت انسانی، کافرماجرایی‏‌ها قساوت دل می‌آورد و گاهی دل انسان آنچنان سیاه می‌شود که قرآن تعبیر می‌کند: کارش تمام شده و بر دل آنها مهر خورده است؛ به چشم خودش می‌بیند ولی گویی ندیده است؛ مثل اینکه پرده جلو چشمش را گرفته است: «وَ عَلی‏ ابْصارِهِمْ غِشاوَةٌ»(بقره/۷). 📗 استاد مطهری، آشنایی با قرآن، ج۲، ص۷۹ 🔻 کانال رسمی «بنیاد شهید مطهری» در ایتا، تلگرام و سروش👇 eitaa.com/motahari_ir t.me/motahari_ir sapp.ir/motahari_ir
📌شب از نیمه گذشت و دیده باز است.... 🔹امشب بحمد الهی، جلسه نسبتا مفصلی پیرامون نظریه ی علوم انسانی اقا، با محوریت کتاب «درامدی بر....» با حضور تعدادی از طلاب و دانشجویان برقرار شد. جلسه محورها و نکات مهمی داشت که بخشی از آن را نوشتن خواهم کردن، انشالله
تأملات اجتماعی
📌شب از نیمه گذشت و دیده باز است.... 🔹امشب بحمد الهی، جلسه نسبتا مفصلی پیرامون نظریه ی علوم انسانی
📌 پیرامون نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای 🔹مکمترین موضوع در جلسه ی اول بررسی کتاب «درامدی بر نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای » ، بررسی خاستگاه نظریات علوم انسانی اسلامی بود. در آنجا گفته آمد که هیچ جامعه ی انسانی، از نوعی معرفت نسبت به خود، هستی و جهان اطراف و روابط انسانی خالی نیست و آنگاه که این معرفت در یک نظم ساختاری جاگذاری می شود، می توان آن را نظریه ی علوم انسانی تلقی نمود. فرض اصلی کتاب هم همین است که صاحب نظریه، توانسته است دیدگاه های انسان شناسی، هستی شناسی، معرفت شناسی و جامعه شناسی را در یک نظم منطقی کنار هم بنشاند و از آن نتایج عملی استحصال نماید. به عبارت دیگر فرآیندهای مختلف علمی در شاخه های گوناگون نظری و عملی، در اندیشه ی ایشان به ایجاد یک نظم ساختاری مولد منجر گردیده که این کتاب نیز در پی تبیین آن نظم و نظام اندیشگی است. 🔹نکته ی مهم دیگر در تبیین نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای، نگاه تاریخی و تکاملی به جریان علم در جهان اسلام است. به عبارت دیگر نظریه ی علوم انسانی ایشان در عصر کنونی، حلقه ی آخر یک جریان معرفتی عمیق و درازدامن است که در طول تاریخ علم تلاش کرده با ملاحظه ی علوم نظری و عملی و همچنین در نظر گرفتن امور ثابت و متغیر هستی و حیات انسانی، تقریری کلان از نظامات حاکم بر روابط انسانی عرضه نماید. این جریان معرفتی که آن را می نامیم تلاش کرده تا مرز امور ثابت و متغیر را آشکار کرده و علاوه بر تبیین عام رفتارهای انسانی، در مقام تجویز نیز به حیات فردی و اجتماعی بشر شکل دهد. دانش هایی چون فقه، اخلاق و سیاست برآیند این نظم علمی برآمده از اندیشه ی متفکران جریان حکمت و اجتهاد است. 🔹یکی از مسائلی که در این جلسه مورد بحث قرار گرفت، ساختار علوم انسانی در جهان اسلام و جهان غرب بود و اینکه آیا علومی که از نظریات علوم انسانی متولد می شوند در اسلام و جهان غرب الزاما یکسان هستند؟ در جواب این سوال گفته شد که اگرچه بسیاری از دانش های انسانی مانند جامعه شناسی و سیاست و.... در جهان اسلام و غرب موضوع و احیانا ساختار واحدی دارند، اما ملزم به پای بندی به این دانش ها نیستیم و ممکن است با تفاوت نگاه در بعضی حوزه ها به تولید علوم جدیدی برسیم، چنانکه دانش فقه، بعنوان یکی از گسترده ترین دانش های انسانی که عهده دار تنظیم بخش وسیعی از رفتارهای ارادی است، سابقه ای در علوم انسانی مدرن ندارد. 🔹 یکی دیگر از سوالات قابل توجه این بود که آیا در نهایت، تولید علوم انسانی نیازمند الگویی مانند اجتهاد سنتی است یا خیر ؟ در پاسخ گفته شد علوم انسانی اسلامی هرچه باشد بالاخره باید از دل همین منابع معتبر اسلامی بیرون کشیده شود و در این میان هر الگویی در نسبت سنجی میان قران، سنت، تاریخ، عقل، عرف، فرهنگ و.... پذیرفته شود، بیانگر همان الگوی اجتهادی ماست، البته نیاز به گفتن نیست که این معنا از اجتهاد از اجتهاد مرسوم در تکالیف عملی بسیار فراتر است، اما بهر حال تولید علوم انسانی قطعا نیازمند الگویی اجتهادی است. کشف نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای یا هر متفکر دیگری، به کشف الگوی علوم انسانی اسلامی کمک شایانی خواهد کرد. 🔹در جلسه ی اینده، به بررسی مدعای کتاب در باب خاستگاه نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای، یعنی «الهیات اجتماعی» خواهیم پرداخت، انشالله @taamollat
💠 سلسله جلسات «درس هایی از مکتب عرفانی تربیتی امام خمینی ره» 💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠 🔰با کلام: حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید مهدی موسوی، استاد حوزه و دانشگاه 💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠 ⏰ زمان: از شنبه دهم اسفند به مدت ۱۵ شب، از ساعت ۲۰.۴۵ 🕌 مکان: میدان شهداء، خیابان مجاهدین اسلام، خیابان زرین خامه، مسجد میرفخرایی ❗️مجلس برای خواهران محترم نیز برقرار است. 📍 مسجد میرفخرایی (خ ناطقی) 📍 nshn.ir/64rbvgd0VxufO9 ✅ کانال مسجد میرفخرایی: Eitaa.com/mosque_mirfakhraei
تأملات اجتماعی
💠 سلسله جلسات «درس هایی از مکتب عرفانی تربیتی امام خمینی ره» 💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠 🔰با کلام: حجت الاسلام
📌گزارش جلسه مکتب تربیتی و عرفانی امام ره (جلسه ی اول) 🔹امشب اولین جلسه ی «مکتب عرفانی و تربیتی امام ره» با حضور جمعی از طلاب و دانشجویان و فعالان دانشگاهی برگزار شد. عمده ی بحث امشب، ترسیم فضای تاریخی و اجتماعی عصر امام ره و تبیین بن بست های فکری و علمی بشر در میانه ی قرن بیستم بود. بن بست های معرفتی و فکری فضای مدرن، جهان غرب و.... در پرتگاه پوچ گرایی و کثرت گرایی انداخته بود. اندیشه ی امام ره با محوریت فطرت الهی انسان پنجره ای بود برای رهایی بشر از تنگناهای عصر مدرن و بن بست های مادیگرایی. «نسخه ی انسانی امام، بازگرداندن روح عزت و شرافت و کرامت به انسان امروز بود.» «قدرتی که در غرب جست و جو می شد امام در ذات و هویت توحیدی انسان نشان داد، دفاع مقدس محصول این نگاه تربیتی است. نسخه ی امام راه فرار از نهیلیسم و کثرت گرایی بود، در حالیکه فرماندهان نظامی دنیا به پوچ‌گرایی منتهی می شود، اما در مکتب تربیتی امام همین جنگ بستر رشد و کمال معنوی بود.» جلسه ی خیلی خوب و پرباری بود. الحمدلله. @taamollat
تأملات اجتماعی
📌گزارش جلسه مکتب تربیتی و عرفانی امام ره (جلسه ی اول) 🔹امشب اولین جلسه ی «مکتب عرفانی و تربیتی ام
📌 خلاصه ی مطالب جلسه ی دوم مکتب تربیتی و عرفانی امام ره(یکشنبه ۱۲اسفند۰۳، اول رمضان ۱۴۴۶) ۱. ما امروز بیش از هر زمان نیازمند بحث از تربیت و معنویت هستیم. تکثرگرایی و دنیازدگی و اصالت دنیا و غفلت از امر معنوی بحران های بزرگی پیش اورده که علی رغم افرایش قدرت و سلطه بر طبیعت، بعضی بحرانها بی سابقه است، خودکشی بحران خانواده، زوال عاملیت انسانی و.‌‌.‌‌. که همگی معلول غفلت از امر معنوی است. ۲. این بحران‌ها با تذکر و موعظه درست نمی شود، بلکه نیازمند تغییر دستگاه فکری آدمی از جمله نگاه او به خودش می باشد. که این دستگاه باید بر یک منطق و فلسفه ی متقن استوار باشد. ۳. اساس دستگاه تربیتی اسلامی تحول فکری و اندیشگی است که اگر رخ داد حالات و کلمات متناسب را ایجاد خواهد کرد. ۴. راه حل برون رفت از این بحرانها، ارائه تفسیری جدید از انسان است با ملاک رشد و تعالی، با این صبغه که نواقص همین تمدن موجود را نشان داده و افق بالاتری به بشر نشان دهد. ۵. یکی از مهمترین ویژگی های دستگاه تربیتی امام، تربیت انسان در پیوند با جامعه است، به نحوی که بالاترین مرحله ی کمال انسان را خدمت به خلق معرفی می کند امام محرومان را شایستگان امت می داند و هیچ نگاه از بالا و با منت به آنها ندارد کدام دستگاه فلسفی است که محرومان را شایسته از ثروتمندان بداند. غایت قصوای تعلیم و تربیت خدمت به خلق الله است. این را مقایسه کنید با دستگاه های عرفانی که دعوت به عزلت می کنند و گوشه گیری از مردم و جامعه . در مدرسه تربیتی اهل بیت در بین مردم بودن و عارف بودن مهم است. ۶. ما اول باید سراغ کلمات برویم و بعد حالات، بر خلاف الگوی تربیتی فعلی ما که به دنبال حالات هستیم، اما زیر ساخت آنها تحول فکری است ۷. صرف رجوع به سنتهای مشترک گذشته مسائل امروز بشر را حل نمی کند چنانکه سنت گرایان مدعی آن هستند، چون مدرنیته آن قدر قدرتمند است که می تواند هر امر تاریخی را در راستای اهداف خود به کار بگیرد. ۸. مکتب تربیتی امام تفسیر جدیدی از انسان است که افق های بالاتر حیات را نشان می دهد در عین اینکه مسیر پیشرفت های موجود بشر را نمی بندد و توصیه به ارتجاع نمی کند‌. می خواهد نشان دهد که مسیر تکاملی که بشر پیموده درست لست، اما نواقصی دارد و محدودیت هایی، همین انسان مادی غرق در مادیات حرکت می کند به سمت معنویات، این جوهره ی مکتب تربیتی امام است‌. ۹. در نظریه فطرت امام همه ی انسانها دارای سرشت واحدی هستند. و لقد کرمنا بنی آدم..... فطرت نحوه خاصی از خلقت است که اختصاص به انسان دارد در برابر طبیعت که حرکت یکنواختی دارد. از همین رو زندگی انسان همواره با تغییر و تحول همراه است، اما فرآیندهای طبیعت مانند فرآیندهای حاکم بر زندگی حیوانات همواره ثابت و لا یتغیر است. اما انسان نحوه ای وجود دارد به نام فطرت که پایه ی تغییرات و تحولات انسانی همگی همین است. تغییر در معماری و شهرسازی و سبک لباس پوشیدن و گفتار و آداب و رسوم همگی نسبت به گذشته تغییر کرده ریشه ی همه ی اینها فطرت است . همه ی ملت ها اینگونه اند، انسان موجودی است تحول خواه و تحول گرا که نو به نو به دنبال حقیقت است که تمام هم نمی شود. در فضای فکر و علم نیز همینگونه بوده و بشر مدام نظریات گذشته را باطل کرده و افق های جدیدی را کشف کرده و جلو رفته ۱۰. ریشه ی همه ی این تغییر و تحولات در حیات انسانی، خلقت خاص انسان است، «فطرت الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله» فطرت در حقیقت یک میل و یک عشق به کمال مطلق در وجود انسان است و تغییر و تحولات در حیات انسانی نیز از همین میل ریشه می گیرد. ۱۰. امام می فرماید همه ی انسان ها یک فطرت اصلی دارند یعنی عشق به تسلط و کمال و زیبایی و قدرت مطلق و به تبع آن تنفر از هرگونه نقص و محدودیت و ضعف و ذلت. هیچ انسانی به چیزی، بخاطر ضعف و نقصانش علاقه ندارد. ریشه ی هر علاقه ای قدرت و زیبایی و کمال است. ۱۱. این فطرت انسانها بود که همه ی مردم را در دفاع از غزه به میدان اورد. که اگر درست بارور شود زمینه ساز ظهور حضرت حجت ع خواهد بود. @taamollat
تأملات اجتماعی
📌 خلاصه ی مطالب جلسه ی دوم مکتب تربیتی و عرفانی امام ره(یکشنبه ۱۲اسفند۰۳، اول رمضان ۱۴۴۶) ۱. ما ام
📌دو نکته ی فرامتن پیرامون موضوع «فطرت» و «مکتب تربیتی و عرفانی امام ره» ۱. بحث از مکتب تربیتی و عرفانی امام ره، بخشی از طرح کلان نظام جامع اندیشه ی امام ره است. به عبارتی اعتقاد بر آن است که امام ره در حوزه ی معارف اسلامی، دارای نگاهی نظام مند و منسجم بوده که خروجی آن ارائه ی دستگاهی متقن از هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی و جامعه شناسی اسلامی و ناظر به حیات فردی و اجتماعی انسانها و همچنین ناظر به وضعیت انسان کنونی است. برجسته شدن مسئله ی فطرت در اندیشه ی امام ره نیز ، علاوه بر نگاه جامع ایشان به منابع اسلامی، از آسیب شناسی وضعیت بشر معاصرِ اسیر شده در چنگال نهیلیسم و ساینتیسم ریشه می گیرد. به عبارتی امام ره در مقابل بن بست های معرفتی بشر در عصر کنونی، توجه به فطرت انسانی را برجسته کرده و همین مفهوم را پایه ی تربیت فردی و اجتماعی، مدیریت اجتماعی و... قرار می دهد. در سطحی بالاتر حتی انقلاب اسلامی نیز حرکتی تکاملی و روبه جلو در راستای احیای فطرت انسانی بود. ۲. یکی از نتایج بسیار مهم باور به نظریه ی فطرت در الگوی فکری امام ره، تعیین نسبت امت اسلامی با تغییر و تحولات دنیای جدید است. در حالیکه بعضی جریانات فکری در امت اسلامی با ترک هویت اسلامی و انسانی خود را در آغوش مدرنیته انداخته اند و عده ای دیگر با پافشاری بر سنت، بر تمام پیشرفت های جهان جدید قلم کشیده اند، امام با تاکید بر جلوه های گوناگون فطرت انسانی (از جمله تکامل علمی و عملی در حوزه های گوناگون) با پذیرش فی الجمله ی پیشرفت های علمی بشر، با برجسته کردن مبنای فطرت در پی اصلاح و تکمیل نواقص آن است. به عبارت دیگر پیشرفت های بشر در دوران معاصر، اگر بدرستی نگریسته شود، بروز و ظهور ناقصی است از تکاپوی فطرت کمال طلب آدمی، که البته با فراموش کردن پیام انبیا، دچار نقصان شده و بشر را نیز دچار مشکلات عدیده کرده، راه برون رفت از بحرانهای کنونی بازگشت و ارتجاع به سنت ها نیست، بلکه با پذیرش پیشرفت های بشر، باید آنها را بر اساس مبنای فطرت آنها را بازسازی و بازخوانی کرد. اما فطرت انسانی چگونه موجب اصلاح پیشرفت های بشر خواهد شد و توسعه ی فطرت بنیان جوامع چه رنگ و شکلی دارد، موضوع بحث شب‌های آینده خواهد بود انشالله @taamollat