eitaa logo
تبیین حکمتهای نهج البلاغه استاد مهدوی ارفع
380 دنبال‌کننده
611 عکس
60 ویدیو
2 فایل
به غیر از مطالب منتقل شده از کانال استاد ، مابقی مطالب، پیاده شده سخنرانی های استاد مهدوی ارفع می باشد. پل ارتباطی ما و شما: @Sarbazekoochek14
مشاهده در ایتا
دانلود
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮ ✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨ 🌹شرح ( 12 ) 🔹 مدیریت قلب 🔰 یکی دیگر از حالاتی که قلب پیدا می کند و اگر خوب مدیریت نشود و افراط و تفریط در آن پیدا بشود، قلب را فاسد میکند و مضرّ برای حال انسان هست،خشنودی در مقابل ناخشنودی و خشم و غضب و نارضایتی است . 🔻انسان ها یک معنایی از رضایت از زندگی، هر کدام در ذهن دارند که ممکن است درست باشد ، ممکن غلط باشد ، ممکن است ضعیف باشد ، ممکن است قوی باشد . 🔸۱. یک وقت انسان راضی است به آنچه که خداوند متعال برایش تقدیر کرده ؛ این بهترین نوع رضایت از خداست . 🔻 لذا مولا علی (علیه السلام) در حکمت ۴ فرمود « نِعْمَ الْقَرینُ الرِّضی » ؛ بهترین همنشین آن رضایت از تقدیر و قضای الهی است. 🔸۲. اما یک وقتی انسان به خودش ، استعداد خودش ، شهرتش ، مالش ، مقامش ، جمالش ، نسَبش ، امکاناتش ، راضی می شود و خشنود می شود به حدی که به تعبیر عموم و عوام از خود راضی می شود . یک چنین کسی ، اولاً مردم از دورش پراکنده می شوند ، چون این رفتار خیلی رفتار شبیه به متکبّران است. 🔻مولا علی (علیه السلام) در حکمت ۶ فرمودند : «مَن رَضِیَ عَن نَفسِهِ کَثُرَ السّاخِطُ عَلَیه» ؛ " کسی که از خود راضی باشد ، دشمنان و خشم گیرندگان بر او زیاد می شوند." 🔻پس رضایت در این حکمت به این معنی است که انسان به داشته های خودش ، به دلبستگی هایش از دنیا، آنچنان سرمست و خشنود بشود که دیگر حق یادش برود ، طاعت یادش برود. 🔻جملهٔ حضرت علی (علیه السلام) در حکمت ۱۰۸ این است : " اگر به خشنودی دست یابد ، خویشتن داری را از یاد بَرَد. " حالا دیگر از حدّ اعتدال خارج می شود؛ خدا به او یک مالی داده ، یک ماشینی داده ، صدای نوار ترانه اش زیاد می کند ، باند چند میلیونی در آن کار می گذارد ، توی خیابان گاز می دهد ، همه را آلوده به گناه می کند ، آزار می دهد. یا مالی به او می دهد، شروع می کند به فخر فروشی کردن ، یا مال خدا به او می دهد ، شروع می کند به عیّاشی کردن و گناه کردن . انسان وقتی که به رضایت از آنچه که دارد رسید ، اگر در مسیر خدا و عقلانیت حرکت نکند، کارش به جایی می رسد که تقوا و خویشتن داری و ورع و دوری از حرام و گناه را فراموش می کند. 🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع ╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮ ✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨ 🌹شرح ( 13 ) 🔹 مدیریت قلب 🔰 یکی دیگر از حالات قلب که اگر به موقع مدیریت نشود، آسیب می رساند حالت ترس است. 🔻مولا علی (علیه السلام) ، در ادامه حکمت ۱۰۸ نهج البلاغه شریف در این باره اینگونه می فرمایند : " و اگر ترس آن را فرا گیرد ، پرهیز کردن آن را مشغول سازد. " یعنی انسانی که از چیزی ترسید ، اگر این ترس واقعی نباشد یا خودش را در این ترس بازسازی و مدیریت نکند ، آنقدر به احتیاط و فرار از واقعیت ها مبتلا می شود که همه فرصت ها را از دست می دهد. 🔻در همین رابطه مولا علی (علیه السلام) ، در آخرین سطور حکمت ۳۱ نهج البلاغه می فرمایند: " آنکس که از هر چیزی ترسید ، همواره در حال عقب نشینی است و آنکس در تردید و دودلی باشد ، زیر پای شیطان کوبیده خواهد شد و آنکس که تسلیم حوادث روزگار گردد و به تباهی دنیا و آخرت گردن نهد ، هر دو جهان را از کف خواهد داد. " 🔻 یعنی انسانی که می ترسد و این ترس را مدیریت نمی کند ، کم کم از حق فاصله می گیرد، از فرصت ها عقب نشینی می کند ، از آن جایگاهی که بوده ؛ از نظر فکری ، اخلاقی ، اجتماعی ، علمی ، اقتصادی و غیره ، عقب می نشیند، عقب می نشیند ، تا کم کم نسبت به اصل آن فرصت ها دچار تردید و دودلی می شود . چنین کسی شیطان بر او سلطه پیدا می کند و او را تسلیم حوادث می کند . وقتی تسلیم حوادث شد ، دیگر دنیا و آخرت خودش را تباه خواهد کرد. 🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع ╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮ ✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨ 🌹شرح ( 14 ) 🔹 مدیریت قلب ⚜ امیرالمؤمنین (عليه‌السلام) در ادامه حکمت ۱۰۸ نهج‌البلاغه می‌فرمایند: "و اگر به گشایشی برسد، دچار غفلت زدگی می‌شود." 🔻 یعنی قلب انسان اینگونه است که اگر در گشایش ها یعنی آسایش بعد از سختی، نجات بعد از درگیری و گرفتاری، او را مدیریت نکنی کلاً یادش می‌رود که همین ساعتی پیش، همین سال پیش، همین مدت قبل، چگونه در گرفتاری ها غرق بود و فریاد می‌زد. 🔻در قرآن کریم خداوند متعال، گنهکارانی که به غفلت مبتلا هستند را تشبیه می‌کنند به سواران کشتی‌ که مادامی که سوار کشتی هستند، مشغول خوش گذرانی و لهو و لعب و گناه و معصیت اند، ناگهان امواج سهمگین و طوفان خیلی قوی، به کشتی آنها حمله می‌کند؛ آنها که مرگ را هر لحظه جلوی چشمشان می‌بینند، می‌ترسند و از ته دل به خدا عرض می‌کنند که: « لَئِنْ أَنْجَانَا مِنْ هَٰذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرِينَ » ؛ " خدایا اگر این بار ما را نجات بدهی فقط از این طوفان، ما حتماً از بندگان سپاسگزار می‌شویم. " اما به محض اینکه طوفان برطرف می‌شود و پایشان سالم به ساحل می‌رسد، دوباره عین روز اول به معصیت و لهو و لعب مشغول می‌شوند. 🔻 غفلت زدگی، یکی از بدترین آفت های قلب است. مولا علی (علیه‌السلام) در خطبه ۱۵۳ اینگونه می‌فرمایند: " پس به هوش باش ای شنونده و از خواب غفلت بیدار شو و از شتاب خود کم کن و در آنچه از زبان پیغمبر به تو رسیده است، اندیشه کن که ناچار به انجام آن می‌باشی و راه فراری وجود ندارد. با کسی که رهنمودهای پیامبر را به کار نمی‌بندد و به جانب دیگری تمایل دارد مخالفت کن و او را با آنچه برای خود پسندیده رها کن. " 🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع ╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮ ✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨ 🌹شرح ( 15 ) 🔹 مدیریت قلب 🔰 در ادامه حکمت ۱۰۸ نهج البلاغه ، حضرت می فرمایند : " و اگر به گشایشی برسد، غفلت زدگی او را تباه می کند. " 🔻می دانیم که انسان ها گاهی وقتها در شدت ، گاهی وقت ها در فرج اند ، گاهی وقت ها در رخاء اند ، گاهی وقتها در آسایش و گشایش اند ، گاهی وقت ها در فقر و غنا هستند .حالات مختلف برای انسان پیش می آید که هر کدام امتحانی است. 🔻هر حالتی بر قلب انسان یک عارضه ای دارد ، مثلاً وقتی گشایشی برایش ایجاد می شود ، بعد از یک ترس ، یک نگرانی ، یک مشکل ، خوب به قلبش هم یک نوع شادی القاء می شود . 🔻حضرت می فرمایند اگر این شادی را مدیریت نکند، به غفلت زدگی مبتلا می شود . خداوند در قرآن کریم پیرامون این واقعیت مثالی می زند به سواران کشتی که پر از گناه و عیش و نوش و لهو و لعب حرکت می کنند برای تفریح . در وسط مسیر در دریا طوفان می شود و موج های سهمگین کشتی آنها را مورد خطر قرار می دهد. آنهایی که به وحشت می افتند و دستشان هم از همه جا کوتاه است، تازه یاد خدا می کنند و از ته دل فریاد می زنند : " خدایا اگر از این طوفان ما را نجات بدهی ، « لَنَکُونَنَّ مِنَ الشَّاکِرِینَ » ؛ قطعاً ما را شکرگزار خواهی دید. " خدا آنها را نجات می دهد ، اما به محض اینکه پایشان به ساحل می رسد، دوباره همان گناهان و غفلت ها آغاز می شود . 🔻غفلت زدگی از آفت های بسیار بسیار خطرناکی است که اکثر انسان ها کم و زیاد به آن مبتلا هستند. خواندن حکمت ۱۰۸ ، تأمل در حکمت ۱۰۸ ،حفظ کردن حکمت ۱۰۸ و ان شاالله پیاده کردن حکمت ۱۰۸ در زندگی ، می تواند مانع خوبی برای غفلت زدگی باشد. 🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع ╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮ ✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨ 🌹شرح ( 16 ) 🔹 مدیریت قلب 🔰 در ادامهٔ حکمت ۱۰۸ نهج‌البلاغه، حضرت یکی دیگر از حالات قلب را، خوف و ترس معرّفی می‌فرمایند. خوف هم مثل سایر حالاتی که بر نفس عارض می‌شود، می‌تواند خوب باشد، می‌تواند بد باشد. اگر در مقام اعتدال قرار بگیرد خوب است، اگر به افراط یا تفریط کشیده شود بد است. 🔻لذا مولا علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: " یکی از آسیب های خوف برای قلب و نفس انسان، این است که اگر افراط شود، انسان به احتیاط غیر عاقلانه ، ترس و حذر نابجا کشیده می‌شود. " دیگر جرأت هیچ ریسک معقولی هم در زندگی اش ندارد. حتما دیدید آدم هایی که خیلی احتیاط کار افراطی هستند در ارتباطات شان، در معاملات شان، در سرمایه‌ گذاری شان، در حرکات ورزشی و امثال این، خیلی نگران اند، خیلی پیشگیری می‌کنند (بیش از حد منطقی) ؛ این ها کسانی اند که خوف به قلب شان، بیش از حد وارد شده است. 🔻لذا حضرت در حکمت ۱۰۸ می‌فرمایند: " اگر خوف بر او غلیان پیدا کند، حذر و احتیاط نابجا همهٔ زندگی او را به خودش مشغول می‌دارد." 🔻در حکمت ۱۷۵ نهج‌البلاغه، مولا علی (علیه‌السلام)، برای درمان این مسأله، به ما یک قاعده یاد می‌دهند؛ می‌فرمایند: « إِذَا هِبْتَ أَمْراً فَقَعْ فِيهِ فَإِنَّ شِدَّةَ تَوَقِّيهِ أَعْظَمُ مِمَّا تَخَافُ مِنه » ؛ " از هر چیزی ترسیدی، خودت را در معرضش قرار بده ، به خاطر اینکه وقتی خودت را در معرضش قرار می دهی، می‌بینی ترسش بیشتر از آن واقعیت آن بوده است. " (یعنی ترسش توهّم بوده، حباب بوده، اصلاً مسأله آنقدر ترسناک و نگران کننده نبوده است.) » 🔻بنابراین معلوم می‌شود ترس یک نقصان است، یک کمبود شخصیتی، روانی، اخلاقی است. لذا در حکمت ۳ هم مولا علی (علیه‌السلام) فرمود: «الْجُبْنُ مَنْقَصَةٌ » ؛ "جبن و ترس، یک نوع نقصان است. " ریشه اش چیست؟ مولا علی (علیه‌السلام) در نامه ۵۳ نهج‌البلاغه، به مالک اشتر می‌فرمایند: " بخل و ترس و حرص، غرائض مختلفی هستند که همه شان به خاطر سوءظن به خدا ایجاد می‌شوند " ؛ یعنی ریشه ترس بی‌جا، اعتماد نداشتن به خداست. 🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع ╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯
╭❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╮ ✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨ 🌹شرح ( 18 ) 🔹 مدیریت قلب 🔰 مولا علی (علیه‌السلام) در ادامه حکمت ۱۰۸ می‌فرمایند: « وَ إِنْ أَصَابَتْهُ مُصِيبَةٌ فَضَحَهُ الْجَزَعُ » ؛ " یکی از آفات قلب و نفس این است که اگر مصیبتی بر او عارض بشود و انسان مراقبت نداشته باشد، جزع و فزع آبروی انسان را می‌برد." 🔻مولا علی (علیه‌السلام) در نهج‌البلاغه به ما آموختند که در مقابل سختی ها و مشکلات و مصیبت های دنیا، صبر کنیم؛ در خطبه ٩٩ می‌فرمایند: « وَ لَا تَجْزَعُوا مِنْ ضَرَّائِهَا وَ بُؤْسِهَا » ؛ " از مشکلات و سختی های دنیا، جزع نکنید. " 🔻 همچنین در نامه ٢٢ می‌نویسند: « وَ مَا فَاتَكَ مِنْهَا فَلَا تَأْسَ عَلَيْهِ جَزَعاً » ؛ " چیزی از دنیا اگر از دستت رفت، بر آن تأسف نخور، جزع نکن. " 🔻در بیان دیگری مولا علی (علیه‌السلام)، همه انواع جزع و فزع را قبیح و زشت می‌دانند، مگر جزعی که در مصیبت پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) بوده است؛ در حکمت ۲۹۲ خطاب به پیامبر عزیز، عرضه می‌دارند: « وَ إِنَّ الْجَزَعَ لَقَبِيحٌ إِلَّا عَلَيْكَ » ؛ " همانا همه انواع جزع زشت اند، مگر جزعی که بر مصیبت شما می‌شود." 🔻دلیل اینکه جزع قبیح است، این است که مولا در حکمت ۲۱۱ فرمود: « الْجَزَعُ مِنْ أَعْوَانِ الزَّمَانِ »؛ " انسان مصیبت دیده اگر جزع بکند(یعنی بی‌تابی بکند)، خودش با دست خودش زمان را علیه خود بسیج کرده است." لذا در حکمت ۱۸۹ فرمود: «مَنْ لَمْ يُنْجِهِ الصَّبْرُ أَهْلَكَهُ الْجَزَعُ»؛ " کسی را که صبر نتواند نجاتش دهد، آرامش بکند، جزع و فزع و بی‌تابی حتما هلاکش خواهد کرد." 🔻 و اساسا از نظر مولا علی (علیه‌السلام) وقتی مصیبتی بر انسان وارد می‌شود، جزع هیچ فایده ای ندارد؛ در مرگ فرزند اشعث، به او اینگونه فرمودند: « إِنْ جَزِعْتَ جَرَى عَلَيْكَ الْقَدَرُ وَ أَنْتَ مَأْزُورٌ »؛ " اگر جزع بکنی در مرگ فرزندت، آنچه که خدا مقدر کرده، دیگر انجام شده است (یعنی فرزندت که دیگر زنده نمی‌شود) ، اما تو هم گنهکار خواهی بود." 🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع ╰❁━═━⊰✼❆🍃🌹🍃❆✼⊱━═━❁╯