پایه دهم|
#تشبیهتشبیه: مانند کردن ____به_____
#ارکان_تشبیه:
#ادات: مثل، مانندِ ، مانند، امثالِ، به مَثَل، نظیر، به منزلهء، درحکمِ، عینِ ،شکل( یار ماه شکل)،به شکلِ، پیکر( یار ماه پیکر)، صفت( دشمن دیوصفت)،وار، وش( مه وش)، سا ( پریسا)،آسا( برق آسا)، صیغه های مختلف مانستن( می ماند، مانست و...) گفتی، توگفتی، گویی، توگویی، پنداری،( تو گفتی شب آمد به روز) اگر این موارد ادات تشبیه باشند، قید هستند نه فعل. در شمارش جمله توجه کنیم.مثلا (( تو گفتی شب آمد به روز)) ۱ جمله است. و...
#مشبه_ومشبه به: تشخیص این دو بسیار آسان است.در تعریفش در ابتدا گفتیم: به_____
الآن می گوییم: قبل (( به )) را مشبه بگیرید بعد (( به )) را مشبه به.
حال شاید بپرسید ما از کجا بدانیم چی به چی تشبیه شده است؟
بعد از (( به)) یعنی مشبه به ها ، اکثرا نماد می آید. پدیده های موجود در طبیعت آمار سنگینی در مشبه به ها دارند.
مروارید
لعل
یاقوت
ابر
صاعقه
دریا
کوه
و....
خواندن وجه شبه که در زیر می آید هم کمکمان می کند.
مثال:
مروارید اشک: اشک (( به)) مروارید تشبیه شده است. قبل از (( به )) را مشبه می گیریم و بعد از آن را م.به
عشق ، آتش است: عشق(( به)) آتش تشبیه شده است. قبل از (( به)) را مشبه می گیریم بعد از آن را م.به
مانند کوه هستیم: ما مانند کوه هستیم: یم ( ما) ((به)) کوه تشبیه شده است.قبل از ((به)) را مشبه می گیرم و بعد از آن را م.به
کوه باش: تو (( به)) کوه
و...
#وجه_شبه: ویژگی مشترک م و م. به است و معمولا وجه شبه را از م. به می گیریم. زیرا وجود وجه شبه در
م. به آشکارتر و بیشتر است.
نکته ی مهم:
همه ی دانش آموزان تشبیه را تا حد خوبی می دانند اما شاید بعضی در چگونگی یافتن آن( کاربردی) را در بیت نمی دانند.
برای یافتن تشبیه این مراحل را طی کنید:
۱- به سراغ ادات بروید. اگر ادات داشته باشیم ، تشبیه داریم.
۲- به سراغ ترکیبهای اضافی
(_____ ِ _ )بروید. چون بعضی از ترکیبهای اضافی، تشبیه است که به آن ((اضافه ی تشبیهی)) می گوییم.
سطح عالی:
۳- این مورد برای دانش آموزان کنکوری بسیار کاربردی و مهم است:
هرجا بتوانیم (( مثلِ)) بیاوریم؛ آنجا تشبیه است.مثال:
گه ز هجرش کوهکن فرهاد باش=
گه ز هجرش [ مثل ] کوهکن فرهاد باش
۴- اگر دیدید شاعر چیزی یا کسی را با چیزی یا کسی مقایسه کرده است، مخصوصا یکی را برتر از دیگری دانسته است، آنجا تشبیه داریم.
چند نمونه می آورم تا کامل بفهمید:
□ ای پسته ی دهانت نرخ شکر شکسته:
بازگردانی و معنی: ای کسی که دهان پسته مانندت نرخ شکر را شکسته است-----> ای کسی که قیمت دهانت از قیمت شکر بیشتر است.
□ خیز تا سرو بماند خجل از بالایت
بازگردانی و معنی: برخیز تا سرو از بالا( قامت) تو شرمنده شود-----> می دانیم سرو به قامت و بالای موزون و بلند معروف است. شاعر قدوقامت یارش را موزون تر و بلند تر می داند.
از کجا این را می فهمیم؟
از آنجایی که شاعر می فرماید که از قامت بلند تو، سرو که نماد بلندی است کم می آورد و از قد کوتاه خود شرمنده می شود.
□ کانجا که تویی رنگ گل سرخ شود زرد
معنی و بازگردانی: آنجا که تو هستی گل سرخ زردرنگ می شود----> از زیبایی تو گل سرخ که نماد زیبایی است ، شرمنده و زردرنگ می شود. به قول شما جوونا گلسرخ کم میاره!
در هرسه مثال بالا تشبیه داریم.( این تشبیه ها نام خاص دارند که دانستنش ضرورت کنکوری ندارد.)
۵- گاهی تشبیه ها در یک واژه جمع شده است: گلچهره. گلرخ. ماهرخ و سروبالا ...
نکته:
در اضافه ی تشبیهی غالبا دومی به اولی تشبیه می شود. در هر حال شما نمادها را مشبه به بگیرید:
سرو قد : قد به سرو
قد سرو : قد به سرو
لعل لب: لب به لعل
لب لعل: لب به لعلکلاس دهم انسانی👇
✅جهت سفارش تبلیغات در مجموعه کانالهای ۱۵ گانه تدریس یار ؛
@teacherschool
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@tadriis_yar10
#متوسطه #پایه_دهم #آموزش