"تفسیر نور (محسن قرائتی) فَرِيقاً هَدى‌ وَ فَرِيقاً حَقَّ عَلَيْهِمُ الضَّلالَةُ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ «30» (خداوند) گروهى را هدايت فرمود، و (لى) گروهى، گمراهى بر آنان سزاوار است، زيرا آنان به جاى خداوند، شيطان‌ها را سرپرست خويش گرفته‌اند و مى‌پندارند كه آنان راه يافته‌گانند. پیام ها 1- هدايت كار خداست، «فَرِيقاً هَدى‌» ولى گمراهى، به خاطر سوء انتخاب خود ماست. «اتَّخَذُوا الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ» 2- تا زمانى كه از خدا نبريده‌ايم، وسوسه‌هاى شيطان با ياد او و توبه قابل جبران است، «مَسَّهُمْ طائِفٌ مِنَ الشَّيْطانِ تَذَكَّرُوا» «1» ولى بريدن از خدا سبب افتادن در دام شيطان و سلطه‌ى او مى‌شود كه قابل جبران نيست. «حَقَّ عَلَيْهِمُ الضَّلالَةُ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ» 3- انسان آزاد است و مى‌تواند ولايت الهى را انتخاب كند يا ولايت شيطان را. «إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّياطِينَ» 4- ديدگاه منحرفان، واقع‌بينانه نيست، بلكه خيال‌پردازانه است. «يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ» 5- انحراف فكرى و جهل مركّب، (گمراه بودن ولى خود را در راه حقّ ديدن،) از بدترين انحرافات است. «يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ» چنانكه در جاى ديگر مى‌خوانيم: «قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمالًا. الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً» «2» «1». اعراف، 201. «2». كهف، 103- 104. تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 51 پانویس" ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۳٠_جز۸ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۳٠_جز۸ @tafsir_qheraati ایتا

"تفسیر نور (محسن قرائتی) يا بَنِي آدَمَ خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ «31» اى فرزندان آدم! نزد هر مسجد (به هنگام نماز، لباس و) زينت‌هاى خود را برگيريد و بخوريد و بياشاميد و اسراف نكنيد، همانا خداوند اسرافكاران را دوست ندارد. نکته ها شايد بتوان گفت: آنچه در قرآن با خطابِ‌ «يا بَنِي آدَمَ» بيان مى‌شود، مربوط به تمام انسان‌ها و همه‌ى اديان و از مشتركات آنان است. قرآن به مال و فرزند، «زينت» گفته است، «الْمالُ وَ الْبَنُونَ زِينَةُ الْحَياةِ الدُّنْيا» «1» بنابراين ممكن است آيه بيانگر اين باشد كه مال و فرزند خود را هنگام رفتن به مسجد همراه داشته باشيد، تا با مال، به حل مشكلات اقتصادى مسلمانان بپردازيد و با حضور فرزند در مساجد و جماعات، مشكلات تربيتى نسل آينده را حل كنيد. در روايات، امام‌جماعتِ عادل، آراستگى ظاهر، عطر زدن ولباس زيبا پوشيدن به هنگام نماز، بلند كردن دستان به هنگام ركوع و سجود، شركت در نماز عيد و نماز جمعه، از جمله مصاديق زينت شمرده شده‌اند. «2» امام مجتبى عليه السلام به هنگام نماز و حضور در مسجد، بهترين لباس خود را مى‌پوشيد و مى‌فرمود: «انّ اللّه جميل يحبّ الجمال فاتجمّل لربّى»، خداوند زيباست و زيبايى را دوست دارد، و من لباس زيباى خود را براى پروردگارم مى‌پوشم و آنگاه اين آيه را تلاوت مى‌فرمودند. «3» خداوند زيبايى و زينت را دوست دارد و گرنه به آن امر نمى‌فرمود، «خُذُوا زِينَتَكُمْ» چنانكه اسلام، آيين فطرى است و انسان نيز فطرتاً از زينت لذّت مى‌برد. با زينت به مسجد رفتن، احترامى است به بندگان خدا، به عبادت خدا و همچنين سبب‌ «1». كهف، 46. «2». تفاسير نورالثقلين، منهج‌الصادقين و اثنى عشرى. «3». تفسير مجمع‌البيان. جلد 3 - صفحه 52 ايجاد جاذبه و ترغيب عملى ديگران است. امام صادق عليه السلام مى‌فرمايد: «اموال، وديعه و امانت الهى در دست انسان است و مصرف بايد دور از اسراف باشد». «1» گرچه استفاده از زينت و طعام، امرى فطرى و طبيعى است، ولى در شرايط خاص مانند وجود نيازمندان و محرومان، بايد با آنان همدردى كرد. لذا در تاريخ مى‌خوانيم كه نوع لباس امام صادق عليه السلام كه مردم در رفاه نسبى به سر مى‌بردند با لباس امام على عليه السلام كه مردم فقير و ندار بودند، متفاوت بود، چون شرايط اجتماعى هر كدام فرق داشت. «2» امام صادق عليه السلام فرمود: «كسى‌كه رزق يك روز خود را داشته باشد، ولى قانع نباشد و از مردم سؤال و تكدّى كند، از مسرفان است». «3» اسراف در غذا و پرخورى، منشأ بسيارى از بيمارى‌هاى جسمى و روحى و مايه‌ى سنگدلى و محروم شدن از چشيدن مزه‌ى عبادت است. چنانكه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمودند: «المعدة بيت كلّ داء» معده، كانون هر بيمارى است. پزشكى مسيحى پس از شنيدن اين آيه و حديث گفت: تمام علم طب، در اين آيه و اين سخن پيامبر شما نهفته است. «4» امام صادق عليه السلام فرمودند: «آنچه باعث از بين رفتن مال و زيان رساندن به بدن باشد، اسراف است. «انّما الاسراف فيما أتلف المال و اضرّ بالبدن» «5» و در روايت ديگرى مى‌خوانيم: «آن چه در راه خدا مصرف شود هرچند بسيار زياد باشد، اسراف نيست و آنچه در راه معصيت خدا استفاده شود، هرچند اندك باشد، اسراف است». «6» پیام ها 1- مسجد كه پايگاه مسلمانان است، بايد آراسته، زيبا و با جاذبه باشد. «خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ» 2- بهترين وزيباترين لباس، براى بهترين مكان است. «خذوا زينتكم عندكلّ مسجد» «1». تفسير صافى. «2». تفسير اثنى‌عشرى. «3». تفسير فرقان. «4». تفسير مجمع‌البيان. «5». كافى، ج 6، ص 499. «6». تفسير منهج‌الصادقين. جلد 3 - صفحه 53 3- اسلام، هم به باطن نماز توجّه دارد، «فِي صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ» «1»، هم به ظاهر آن. «زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ» آرى، در اسلام، ظاهر و باطن، دنيا و آخرت بهم آميخته است. 4- زينت، اگر چه در نماز فردى هم ارزش است؛ اما در اجتماع و مسجد، حساب ويژه‌اى دارد. «عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ» 5- اوّل نماز، آنگاه غذا. «عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ وَ كُلُوا وَ اشْرَبُوا» اوّل توجّه به روح و معنويّت، آنگاه توجّه به جسم. 6- صرفه‌جويى، محبوب خداوند است و بهره‌گيرى از زينت و غذا بايد دور از اسراف باشد. «وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ» «1». مؤمنون، 2. پانویس پرش به بالا↑ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌4، ص 608. پرش به بالا↑ تفسیر روض الجنان یا روح الجنان. پرش به بالا↑ محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 355" ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۳۱_جز۸ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۳۱_جز۸ @tafsir_qheraati ایتا

"تفسیر نور (محسن قرائتی) قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ الَّتِي أَخْرَجَ لِعِبادِهِ وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا خالِصَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ «32» بگو: چه كسى زينت‌هايى را كه خداوند براى بندگانش پديد آورده و (همچنين) رزقهاى پاكيزه ودلپسند را بر خود حرام كرده است؟ بگو: اين (نعمت‌ها) در زندگى دنيا براى مؤمنان است، (اگر چه كافران هم بهره‌مندند،) در حالى كه روز قيامت مخصوص (مؤمنان) است. ما اين گونه آيات خود را براى گروهى كه مى‌دانند به تفصيل بيان مى‌نمائيم. نکته ها اين آيه، زينت را براى انسان حلال مى‌شمرد. قرآن، يكى از نعمت‌هاى خداوند را، زينت آسمان‌ها به ستارگان جهت تماشاى تماشاگران مى‌داند، «زَيَّنَّاها لِلنَّاظِرِينَ» «2» امّا بايد علاقه‌ى به زينت، انسان را به هلاكت نكشد و بهره‌گيرى از آن كنترل شده باشد، لذا قرآن، «2». حجر، 16. جلد 3 - صفحه 54 نشان‌دادن زينت زنان را جز براى شوهرانشان و مَحرم‌هاى آنان، حرام مى‌داند. «لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ» «1» عثمان‌بن مظعون، خدمت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله آمد و از تصميم خود نسبت به اخته و مقطوع النّسل كردن خود و عزلت و فاصله گرفتن از همسر و خانواده واجتماع خبر داد. آن حضرت به شدّت او را از اين كار منع كرد و فرمود: «براى كنترل شهوت، روزه بگير و به جاى رياضت و رهبانيّتِ مردود به مسجد برو و در انتظار نماز بنشين و به جاى بيابان‌گردى، در جبهه‌هاى جنگ و حج و عمره شركت كن، از همسر و عطريّات استفاده كن و از اموال خود به محرومان بده و از حرام‌ها دورى و هجرت كن، اين راه و روش من است و هر كه از اين روش اعراض كند و توبه نكند، فرشتگان از ورود او به حوض كوثر منع خواهند كرد». «2» عاصم‌بن زياد نيز تصميم گرفت شيوه‌ى زندگى خود را تغيير داده واز حلال‌ها و لذّت‌ها كناره گيرد. حضرت على عليه السلام آن تفكّر را محكوم كرد، و هنگامى كه از آن حضرت پرسيد: پس چرا خودتان اين همه ساده‌زندگى مى‌كنيد؟ امام در پاسخ فرمود: من رهبر جامعه‌ام، خداوند بر رهبران لازم كرده كه سطح زندگى خود را در سطح افراد ضعيف جامعه نگهدارند و در غم ديگران شريك باشند. «3» حضرت على عليه السلام در برخورد با خوارج متحجّر، هنگام اعزام نماينده‌ى خود ابن عبّاس به سوى آنان، به او دستور مى‌دهد بهترين لباس‌ها را بپوشد و خود را معطّر و خوشبو ساخته و با اسبى زيبا نزد آنها برود. «4» بعضى آيه را اين گونه تفسير كرده‌اند كه رزق و زينت دنيا، آميخته با انواع تلخى‌هاست، ولى رزق و زينتِ آخرت، بى‌غصّه و خالص است. پیام ها 1- پيامبر، مسئول مبارزه با بدعت‌ها است. «قُلْ مَنْ حَرَّمَ» «1». نور، 31. «2». تفسير كبير فخررازى. «3». كافى، ج 1، ص 410. «4». تفسير منهج‌الصادقين. جلد 3 - صفحه 55 2- اسلام، با زهد نابجا و رياضت نامشروع ورهبانيّت، مخالف است. «قُلْ مَنْ حَرَّمَ» 3- اصل در بهره‌گيرى از زينت‌ها و طيّبات، مباح بودن است، مگر دليلى خاص بر حرمت آنها باشد. «مَنْ حَرَّمَ» 4- استفاده‌ى مناسب از زينت و ترغيب مردم به آن، ارزشمند است. «زِينَةَ اللَّهِ» زيرا زينت به خدا نسبت داده شده است. 5- راه رسيدن به خدا، ترك امور حلال و طيّب نيست، بلكه استفاده‌ى بجا و رعايت قسط وعدل است. قُلْ مَنْ حَرَّمَ زِينَةَ اللَّهِ‌ ... 6- اسلام، هماهنگ با فطرت و آيين اعتدال است، به نيازهاى طبيعى پاسخ مثبت مى‌دهد، آنچه را مفيد است حلال مى‌شمرد و از آنچه ضرر دارد نهى مى‌كند. مَنْ حَرَّمَ‌ ... أَخْرَجَ لِعِبادِهِ‌ 7- زينت، همچون غذا، مورد نياز انسان است. (زينت در كنار خواركى‌ها مطرح شده است) زِينَةَ اللَّهِ‌ ... وَ الطَّيِّباتِ مِنَ الرِّزْقِ‌ 8- هدف اصلى از آفريدن نعمت‌ها، استفاده بردن و برخوردارى مؤمنان از آنهاست، گرچه كافران نيز بهره‌مى‌برند. «قُلْ هِيَ لِلَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَياةِ الدُّنْيا» البتّه در جاى ديگر مى‌فرمايد: «إِنَّا جَعَلْنا ما عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَها لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا» «1» هرآنچه روى زمين است، زينت آن قرار داديم تا آنان را بيازماييم كه كدام يك بهتر عمل مى‌كنند. 9- در بهره‌بردارى از نعمت‌هاى دنيوى، مؤمن و كافر يكسانند، ولى كاميابى قيامت مخصوص مؤمنان است. «لِلَّذِينَ آمَنُوا خالِصَةً يَوْمَ الْقِيامَةِ» 10- علم وعالم، جايگاه ويژه‌اى نزد خدا دارند. «كَذلِكَ نُفَصِّلُ الْآياتِ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ» «1». كهف، 7. تفسير نور(10جلدى)، ج‌3، ص: 56" ‏‏‏‏#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۳۲_جز۸ @tafsir_qheraati ایتا

‏‏‏‏#تفسیر_سوره_اعراف_آیه۳۲_جز۸ @tafsir_qheraati ایتا