"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ لَقَدْ جَعَلْنا فِي السَّماءِ بُرُوجاً وَ زَيَّنَّاها لِلنَّاظِرِينَ «16»
و همانا ما در آسمان برج‌هايى قرار داديم وآن را براى بينندگان زينت داديم.
نکته ها
«بروج» جمع «برج» در اصل به معناى ظهور است و به زنى كه زينت خود را ظاهر مى‌كند، مى‌گويند: «تبرجت المرئة» و به قصر و كاخ و ساختمان‌هاى بلند كه جلوه‌اى خاص
جلد 4 - صفحه 448
دارد برج گفته مى‌شود و در اين آيه كرات آسمانى يا منازل آنها به برج تشبيه شده است.
از گردش زمين به دور خورشيد، دائره‌اى فرضى به نام «منطقة البروج» تشكيل مى‌شود.
اين دايره را دوازده قسمت نموده‌اند كه مطابق هر قسمتى ستارگانى قرار مى‌گيرند وبه تناسب شكل آن، مجموعه‌اى از ستارگان به آن نامگذارى شده است. در فارسى به نام‌هاى فروردين، ارديبهشت، خرداد، ... و در عربى به نام حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبله، ميزان، عقرب، قوس، جدى، دلو و حوت مى‌باشد.
پیام ها
1- كرات آسمانى وحركت آنها در مدارهاى گوناگون، يكى از آثار توحيد و خداشناسى است. «لَقَدْ جَعَلْنا»
2- آفريده‌هاى آسمانى نيز حادث هستند. «جَعَلْنا»
3- زينت وزيبايى، يك اصل در آفرينش است كه خداوند در خلقت آسمان‌ها آن را رعايت نموده است. «زَيَّنَّاها»
4- آسمان نيز همچون زمين، براى انسان آفريده شده است. «لِلنَّاظِرِينَ»"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۱۶جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ حَفِظْناها مِنْ كُلِّ شَيْطانٍ رَجِيمٍ «17»
و آنها را از (دسترس) هر شيطان رانده شده‌اى، حفظ كرديم.
إِلَّا مَنِ اسْتَرَقَ السَّمْعَ فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ مُبِينٌ «18»
مگر آنكه دزدانه گوش فرا داد كه شهابى روشن او را دنبال نمود.
نکته ها
«استراق» از سرقت و «استراق سمع» به معناى سرقت كلام است.
در تفسير فى ظلال و مراغى مى‌خوانيم: ما روح آيه را نمى‌دانيم كه چگونه شيطان خبر دزدى مى‌كند و چه خبرى را سرقت مى‌كند، ولى فخررازى و آلوسى در تفاسير خود مى‌گويند: مراد از آسمان، همين آسمان ظاهر و مراد از شهاب، همين سنگ‌هاى آسمانى
جلد 4 - صفحه 449
است كه پرتاب و مشتعل مى‌شود. گرچه بعضى گفته‌اند: مراد از آسمان، عالم ملكوت است كه شياطين را راهى بر آن نيست.
به هر حال شايد بتوان گفت: در آسمان معنويّت چهره‌هاى درخشان و الگوها و رهبرانى قرار داديم و حقايق را از وسوسه‌هاى شيطان حفظ كرديم و هرگاه شيطان صفتى وسوسه‌اى نمايد، با استدلال ومنطق محكم بر او هجوم آورده و بدعت و التقاط و وسوسه‌هاى او را با شهاب علم و برهانِ اهل ذكر محو مى‌كنيم.
پیام ها
1- آسمان‌ها مركز تدبير امور وفرشتگان مدّبران امورند ومراكز تدبير بايد منطقه حفاظتى باشد. «حَفِظْناها»
2- شيطان تنها ابليس نيست. «كُلِّ شَيْطانٍ»
3- شيطان، به خودى خود نمى‌رود، بايد او را طرد نمود. «رَجِيمٍ»
4- استراق سمع و جاسوسى در امور شرّ كار شيطان است. «مَنِ اسْتَرَقَ السَّمْعَ»
5- با جاسوس بايد برخوردى سريع و انقلابى كرد. «فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ»
6- هر جا شيطان صفتى يافت شد، روشنگران جامعه بايد با شهاب علم، آنان را دنبال كنند. «فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ مُبِينٌ»
7- پاسخ وسوسه‌ها و شيطنت‌ها بايد بسيار صريح، علنى و فورى باشد. «فَأَتْبَعَهُ شِهابٌ مُبِينٌ» (در سوره صافّات آيه 8 مى‌خوانيم: «يُقْذَفُونَ مِنْ كُلِّ جانِبٍ» طرد شيطان بايد از همه اطراف باشد وگرنه به شكل ديگر واز راه ديگرى جلوه مى‌كند)"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۱۷_۱۸جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ الْأَرْضَ مَدَدْناها وَ أَلْقَيْنا فِيها رَواسِيَ وَ أَنْبَتْنا فِيها مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ مَوْزُونٍ «19»
و زمين را گسترانديم ودر آن كوه‌هاى استوار افكنديم ودر آن از هر چيز سنجيده وبه اندازه، رويانديم.
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 450
وَ جَعَلْنا لَكُمْ فِيها مَعايِشَ وَ مَنْ لَسْتُمْ لَهُ بِرازِقِينَ «20»
و در آن زمين، براى شما وآنكه شما روزى دهنده او نيستيد، وسيله‌ى زندگى قرار داديم.
نکته ها
مراد از القاى كوه همچون القاى شبهه، ايجاد آن است، «رَواسِيَ» جمع «راسيه» به معناى ثابت و پابرجاست و «مَعايِشَ» جمع «معيشت» به معناى وسيله زندگى است.
پیام ها
1- يكى از نعمت‌هاى الهى، گستردگى و مسطح بودن زمين است. «مددنا» (وگرنه كشاورزى و بسيار از تلاش‌هاى ديگر به سختى انجام مى‌گرفت)
2- گستردگى زمين و پيدايش كوه‌ها و نباتات، تصادفى نيست. «مَدَدْناها، أَلْقَيْنا، أَنْبَتْنا»
3- آفريده‌ها، براساس ميزان وقانون خاصّى آفريده شده‌اند. «مِنْ كُلِّ شَيْ‌ءٍ مَوْزُونٍ»
4- زمين آماده رويش هرگونه گياه است. «كُلِّ شَيْ‌ءٍ»
5- آفرينش زمين و كوه و نبات براى انسان است. «لَكُمْ»
6- خداوند، معيشت و رزق همه موجودات را، حتّى آنها كه شما توان تأمين آن را نداريد به عهده دارد «وَ مَنْ لَسْتُمْ لَهُ بِرازِقِينَ»"
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۱۹_۲٠جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ «21»
و هيچ چيز نيست مگر آنكه منابع و گنجينه‌هاى آن نزد ماست و ما جز به مقدار معين فرو نمى‌فرستيم
نکته ها
در آيات متعدّد به مسئله اندازه‌گيرى در خلقت موجودات اشاره شده است، از جمله:
«قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْ‌ءٍ قَدْراً» «1»
«1». طلاق، 3.
جلد 4 - صفحه 451
«كُلُّ شَيْ‌ءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدارٍ» «1»
«وَ خَلَقَ كُلَّ شَيْ‌ءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِيراً» «2»
در آيه‌ى 27 سوره شورى مى‌خوانيم كه اگر خداوند رزق بندگانش را توسعه دهد، آنان دست به تجاوز مى‌زنند، به همين دليل به مقدارى كه صلاح مى‌داند، به هركس مى‌دهد. آيه مورد بحث نيز اشاره به همين معناست.
شايد مراد از خزائن، اسباب و عناصر و امكانات بالقوه باشد كه خداوند در وجود هر موجودى قرار داده است.
جمله «إِنْ مِنْ شَيْ‌ءٍ إِلَّا عِنْدَنا خَزائِنُهُ» شامل هر آفريده‌اى مى‌شود. مثلًا توان و قدرت بينايى و شنوايى نيز در نزد خدا، سرچشمه و خزينه‌اى دارد كه به مقدار معين از آن به ما مى‌رسد، مثلًا اگر او بخواهد ما مى‌توانيم صداى پاى مورچه را در آن طرف كره زمين بشنويم. ضمناً علوم امروز كشف كرده كه هر نباتى داراى وزن مخصوص است كه هرگاه كمى عناصر و اجزاى آن كم و زياد شود، ديگر آن گياه نخواهد بود.
نزول گاهى از مكان بالاست، نظير نزول باران و گاهى از مقام بالاست، نظير آيه «وَ أَنْزَلْنَا الْحَدِيدَ» «3» كه به معناى آفرينش آهن است. در اين آيه مى‌خوانيم كه نعمت‌ها اندازه و حساب دارد و مقدار هر يك معلوم است، «بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» و در آيات و روايات بعضى از عوامل آن بيان شده است.
تلاش انسان‌ها مى‌تواند در تعيين رزق مؤثر باشد؛ داشتن اخلاق خوب، تخصّص عالى، سعه صدر، حسن نيّت و سوز و دعاى نيكان مى‌تواند در آن مقدار معلوم مؤثر باشد.
پیام ها
1- هستى، سرچشمه و منبعى دارد كه در اختيار خداست وتنها بخشى از آن به دست ما مى‌رسد كه ما از آن آگاهيم. «عِنْدَنا خَزائِنُهُ»
2- چيزى در هستى، بدون اندازه معين آفريده نشده است. «بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ»
«1». رعد، 8.
«2». فرقان، 2.
«3». حديد، 25.
جلد 4 - صفحه 452
3- خزائن الهى متعدّد و نزول رحمت او تدريجى است. «نُنَزِّلُهُ» (تنزيل به معناى نزول تدريج است)
4- خزائن الهى دائمى است، چون هرچه نزد اوست، باقى است. «1» «عِنْدَنا خَزائِنُهُ»
5- به سراغ غير خدا نرويد، زيرا كه هر چه بخواهيد سرچشمه‌اش نزد خداست. «عِنْدَنا خَزائِنُهُ»
6- داشتن، دليل مصرف كردن نيست، بلكه در مصرف بايد حكمت و ظرفيّت و ده‌ها نكته ديگر را در نظر گرفت. «وَ ما نُنَزِّلُهُ إِلَّا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ»
7- همه منابع هستى براى بشر، كشف نشده است. «عِنْدَنا خَزائِنُهُ»
«1». «عِنْدَ اللَّهِ باقٍ» نحل، 96."
#تفسیر_سوره_حجر_آیه_۲۱جز۱۴
#سوره_مبارکه_حجر
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6As