"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنا وَ وَحْيِنا وَ لا تُخاطِبْنِي فِي الَّذِينَ ظَلَمُوا إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ «37»
و (اكنون) زير نظر ما و طبق دستور و الهام ما كشتى بساز و درباره‌ى كسانى كه ستم كرده‌اند با من سخن مگوى كه آنان غرق شدنى هستند.
پیام ها
1- خداوند اراده‌ى خود را از طريق اسباب و علل طبيعى محقّق مى‌سازد و نبايد هميشه منتظر امور غيبى باشيم. «وَ اصْنَعِ الْفُلْكَ»
2- براى اولياى خدا كار كردن عار نيست. «وَ اصْنَعِ الْفُلْكَ»
3- براى نجات مردم سخنرانى و تبليغ كافى نيست، وسيله‌ى نجات نيز بايد فراهم نمود. «وَ اصْنَعِ الْفُلْكَ»
4- كشتى‌سازى تاريخى بس طولانى دارد. به نوح خطاب شد: «اصْنَعِ الْفُلْكَ»
5- توجّه به حضور خداوند، به انسان نشاط و دلگرمى مى‌دهد و او را در برابر ناگوارى‌ها مقاوم مى‌كند. «وَ اصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنا»
6- ابتكارات و اختراعات صنعتى بشر، از الهامات الهى است. وَ اصْنَعِ ... بِأَعْيُنِنا وَ وَحْيِنا
7- شفاعت انبيا، درباره‌ى كافران ستمكار، كارساز نيست. «وَ لا تُخاطِبْنِي فِي الَّذِينَ ظَلَمُوا»
8- لجاجت در برابر انبيا ظلم است. «فِي الَّذِينَ ظَلَمُوا»
9- دعا و شفاعت انبيا، در مقدّرات الهى بى‌اثر است. وَ لا تُخاطِبْنِي ... إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ
10- ستمگران در معرض گرفتار شدن به عذاب‌هاى دنيوى هستند. «إِنَّهُمْ مُغْرَقُونَ»
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 56"
#تفسیر_سوره_هود_آیه۳۷جز۱۲
#سوره_مبارکه_هود
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ يَصْنَعُ الْفُلْكَ وَ كُلَّما مَرَّ عَلَيْهِ مَلَأٌ مِنْ قَوْمِهِ سَخِرُوا مِنْهُ قالَ إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْكُمْ كَما تَسْخَرُونَ «38»
و نوح (به فرمان الهى) مشغول ساختن كشتى شد. (امّا) هر زمان كه اشراف قومش بر او مى‌گذشتند، او را مسخره مى‌كردند. (او) گفت: اگر شما ما را مسخره كنيد، ما (نيز) قطعاً همين گونه شما را مسخره خواهيم كرد.
نکته ها
از تمسخر دشمنان، سستى به خود راه ندهيم كه پيامبران نيز مورد تمسخر قرار مى‌گرفتند.
وقتى حضرت نوح مشغول ساختن كشتى شد، يكى مى‌گفت: پيامبريش نگرفت، دست به نجّارى زد! ديگرى مى‌گفت: در وسط خشكى كشتى مى‌سازى، دريا از كجا مى‌آورد؟
امام صادق عليه السلام فرمود: حضرت نوح عليه السلام كشتى خود را در مدّت هشتاد سال ساخت. «1» و محلّ ساخت كشتى، مسجد كوفه «2» وطول كشتى حدود 400 متر وعرض آن حدود 40 متر بوده است. «3»
پیام ها
1- انبيا تسليم فرمان خداوند هستند. اصْنَعِ الْفُلْكَ ... يَصْنَعُ الْفُلْكَ
2- كارگاه كشتى سازى حضرت نوح، در محل عبور ومرور مردم بود. «مَرَّ عَلَيْهِ»
3- حركت تبليغاتى وايذائى دشمن، همه‌جانبه، هميشگى وفراگير است. «كُلَّما مَرَّ»
4- اگر حكمت كارى (به خصوص كار انبيا) را نفهميديم، آن را مسخره نكنيم. كُلَّما مَرَّ عَلَيْهِ ... سَخِرُوا مِنْهُ
5- دشمنى كه منطق و برهان ندارد، دست به مسخره و استهزاى مؤمنان مى‌زند. «سَخِرُوا مِنْهُ»
6- به خاطر فشار وحرف مردم، از اصلاحات و زمينه‌سازى براى آيندگان غفلت نكنيم. وَ يَصْنَعُ الْفُلْكَ ... سَخِرُوا مِنْهُ
«1». تفسير برهان.
«2». تفسير نورالثقلين.
«3». تفسير نورالثقلين.
جلد 4 - صفحه 57
7- پيروان نوح، حضرت را در ساختن كشتى كمك مى‌كردند. «إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْكُمْ»
8- گرچه مخاطب دشمنان شخص نوح بود، امّا هدفشان استهزاى آئين نوح و پيروان او بود. سَخِرُوا مِنْهُ ... تَسْخَرُوا مِنَّا
9- شروع به استهزا زشت است، امّا براى كيفر مسخره كننده و مقابله به مثل، استهزاى او عين عدل است. «1» «إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْكُمْ»
10- در برابر استهزاى دشمنان خود را نبازيم، بلكه عكس‌العمل نشان دهيم. «إِنْ تَسْخَرُوا مِنَّا فَإِنَّا نَسْخَرُ مِنْكُمْ»
«1». چنانكه قرآن مى‌فرمايد: «جَزاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِثْلُها» شورى، 40"
#تفسیر_سوره_هود_آیه۳۸جز۱۲
#سوره_مبارکه_هود
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ مَنْ يَأْتِيهِ عَذابٌ يُخْزِيهِ وَ يَحِلُّ عَلَيْهِ عَذابٌ مُقِيمٌ «39»
پس بزودى خواهيد دانست كه مجازاتِ خواركننده به سراغ چه كسى خواهد آمد و عذاب جاودانه دامن چه كسى را خواهد گرفت.
نکته ها
به گفته‌ى تفسير الميزان، مراد از «عَذابٌ يُخْزِيهِ»، غرق در دنيا و مراد از «عَذابٌ مُقِيمٌ»، عذاب قيامت است.
پیام ها
1- با انذار و تهديد، شيرينى استهزا را از كفّار بگيريم. «فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ»
2- تلخى مسخره شدن در راه خدا را با عذاب مقيمِ كفّار مقايسه و تحمّل كنيم. «يَحِلُّ عَلَيْهِ عَذابٌ مُقِيمٌ»
3- عذاب‌هاى اخروى براى كفّار مسخره كننده پايدار است. «عَذابٌ مُقِيمٌ»
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 58"
#تفسیر_سوره_هود_آیه۳۹_جز۱۲
#سوره_مبارکه_هود
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ قالَ ارْكَبُوا فِيها بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ «41»
و (نوح به مسافران كشتى) گفت: بر آن سوار شويد كه حركت و توقّفش با نام خداست. همانا پروردگار من آمرزنده و مهربان است.
نکته ها
ابوذر، صحابى بزرگ رسول خدا صلى الله عليه و آله، در حالى كه حلقه‌ى در كعبه را گرفته بود، با صداى بلند مى‌گفت: اى مردم! با دو گوش خود شنيدم كه پيامبر صلى الله عليه و آله مى‌فرمود: «مَثل اهل‌بيتى كمثل
جلد 4 - صفحه 60
سفينة نوح، مَن رَكبها نَجى و مَن تَخلّف عنها هلك». اهل‌بيت من همچون كشتى نوح‌اند كه هر كس بر آن سوار شد، نجات يافت و هر كه از آن دورى گزيد هلاك شد. البتّه اين حديثِ پيامبر صلى الله عليه و آله را ديگر بزرگان صدر اسلام؛ همچون ابوسعيد خدرى، ابن‌عباس، عبداللّه‌بن زبير و انس‌بن مالك نيز نقل كرده‌اند و در كتب معروف اهل‌سنّت آمده است. «1»
اگر اين حديثِ متواتر را در كنار حديث متواتر ديگرى بگذاريم كه پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود:
مسلمانان 73 فرقه مى‌شوند و تنها يك فرقه از آنها اهل نجات مى‌باشد، «فرفةٌ ناجية»، روشن مى‌شود كه خود پيامبر صلى الله عليه و آله مصداق فرقه‌ى ناجيه را اهل‌بيت خود معرّفى كرده و فرموده است: «مَن ركبها نجى»، كه كلمه‌ى «نجى» مفسّر همان كلمه‌ى «ناجيه» است.
در روايات آمده، آغاز سير كشتى اوّل ماه رجب «2» واز مسجد كوفه بوده است. «3»
پیام ها
1- شروع هر كار با نام خداوند، رمز توكّل و استمداد و رنگ الهى دادن به آن كار است. «ارْكَبُوا فِيها بِسْمِ اللَّهِ»
2- حركت و توقّف، هر دو بايد با استمداد از خدا باشد. «بِسْمِ اللَّهِ مَجْراها وَ مُرْساها»
3- كشتى وسيله‌اى بيش نيست، انسان بايد به ياد خدا باشد كه همه چيز به اراده‌ى اوست. «ارْكَبُوا فِيها بِسْمِ اللَّهِ»
4- نجات پيروان نوح از طوفان، پرتوى از ربوبيّت، مغفرت و رحمت الهى است. ارْكَبُوا ... إِنَّ رَبِّي لَغَفُورٌ رَحِيمٌ
«1». طبرى در معجم‌كبير، حاكم نيشابورى در مستدرك، ابن‌كثير در تفسيرش، سيوطى در تاريخ خلفا، ابن قتيبه در عيون‌الاخبار، طبرى در ذخائر العقبى، خطيب بغدادى در تاريخ بغداد، ابونعيم در حليةالاولياء، ابن ابى‌الحديد در شرح نهج‌البلاغه، آلوسى در روح المعانى و ديگر كتب كه شرح مفصّل آن در احقاق‌الحق جلد 9 صفحه 270 به بعد آمده است.
«2». تفسير نورالثقلين.
«3». كافى، ج 3، ص 492.
تفسير نور(10جلدى)، ج4، ص: 61"
#تفسیر_سوره_هود_آیه۴۱جز۱۲
#سوره_مبارکه_هود
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ هِيَ تَجْرِي بِهِمْ فِي مَوْجٍ كَالْجِبالِ وَ نادى نُوحٌ ابْنَهُ وَ كانَ فِي مَعْزِلٍ يا بُنَيَّ ارْكَبْ مَعَنا وَ لا تَكُنْ مَعَ الْكافِرِينَ «42»
و آن (كشتى) آنها را از لابلاى امواجى همچون كوه پيش مى‌برد. (در اين هنگام) نوح، فرزندش را كه در گوشه‌اى قرار داشت صدا زد (وگفت:) اى پسرم! (ايمان بياور و) با ما سوار شو و با كافران مباش.
نکته ها
ظاهراً گفتگوى حضرت نوح با فرزندش قبل از حركت كشتى بوده است، زيرا بعد از حركت، آنهم در ميان امواجى همچون كوه، امكان سوار شدن وجود ندارد. «1»
سؤال: چرا نوح فقط فرزند خود را به سوار شدن دعوت كرد؟
پاسخ: اوّلًا: انسان نسبت به فرزند خود وظيفه‌ى سنگين‌ترى دارد. ثانياً: چون فرزند به كنارى رفته بود، نوح گمان كرد پشيمان شده و آمادگى پذيرش حقّ در او پديدار گشته است. و ممكن است هشدارى باشد به ديگران كه عذاب جدّى است، چون فرزندش را دعوت به رهايى مى‌كند.
حضرت نوح در روز ورودش به كشتى، روزه گرفت و به ياران خود نيز دستور روزه داد و فرمود: روزه گرفتن رمز نجات از خطرات است. «2»
عبور از امواجى همچون كوه، نشانه‌ى وسعت و بزرگى كشتى نوح و هنر و تخصّص پيامبر خدا نوح است.
پیام ها
1- نجات يافتگان نيز راهى پرتلاطم دارند، با سوار شدن بر كشتى و ناخدايى همچون نوح نيز كار تمام نمى‌شود. «فِي مَوْجٍ كَالْجِبالِ»
2- تا آخرين لحظه به فكر نجات ديگران باشيم، گرچه كافر باشند. «نادى نُوحٌ ابْنَهُ»
3- والدين نسبت به سرنوشت فرزندان خود مسئولند. «يا بُنَيَّ ارْكَبْ مَعَنا»
«1». تفسير روح‌المعانى.
«2». تفسير مجمع‌البيان.
جلد 4 - صفحه 62
4- همنشينى با كافران، حتّى پسر پيامبر را نيز از آئين حقّ جدا مى‌سازد. «لا تَكُنْ مَعَ الْكافِرِينَ» سعدى در اين باره مى‌گويد:
پسر نوح با بدان بنشست
خاندان نبوّتش گم شد
5- سالم بودن خانواده به تنهايى كافى نيست، محيط كفرآلود مايه‌ى بسيارى از انحرافات مى‌شود. «لا تَكُنْ مَعَ الْكافِرِينَ»
#تفسیر_سوره_هود_آیه۴۲جز۱۲
#سوره_مبارکه_هود
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام
"تفسیر نور (محسن قرائتی)
قالَ سَآوِي إِلى جَبَلٍ يَعْصِمُنِي مِنَ الْماءِ قالَ لا عاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِلَّا مَنْ رَحِمَ وَ حالَ بَيْنَهُمَا الْمَوْجُ فَكانَ مِنَ الْمُغْرَقِينَ «43»
(پسر نوح) گفت: بزودى به كوهى پناه مى‌برم تا مرا از آب حفظ كند. (نوح) گفت: امروز جز (براى افراد مؤمن) و كسانى كه مورد رحم قرار گرفته‌اند، هيچ حافظ (و پناهگاهى) در مقابل قهر الهى نيست. (در اين هنگام) موجى ميان آن دو جدايى انداخت و او (پسر نوح) غرق گرديد.
نکته ها
امام صادق عليه السلام فرمودند: در ماجراى حضرت نوح عليه السلام، به جز خانه‌ى خدا كعبه، آب تمام دنيا را فراگرفت. «1»
پیام ها
1- در خطرات و مشكلات، موحّد به خدا و مشرك به كوه پناه مى‌برد. تكيه به شرق، غرب، مال و مقام، شرك است. «سَآوِي إِلى جَبَلٍ»
2- اگر قهر خداوند فرا رسد، كوه‌هاى مستحكم و استوار نمى‌توانند در مقابل آب نرم و روان، سبب نجات باشند. «جَبَلٍ يَعْصِمُنِي مِنَ الْماءِ قالَ لا عاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ»
3- آب كه مايه‌ى حيات همه‌ى جانداران است، به امر الهى مايه‌ى هلاك وعذاب مى‌شود. «لا عاصِمَ الْيَوْمَ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ»
«1». تفسير نورالثقلين.
جلد 4 - صفحه 63
4- حوادث طبيعى تصادف نيست، فرمان حكيمانه‌ى خداوند است. «أَمْرِ اللَّهِ»
5- از قهر خدا تنها بايد به خدا پناه برد. «1» لا عاصِمَ الْيَوْمَ ... إِلَّا مَنْ رَحِمَ
6- نتيجه‌ى «مَعَ الْكافِرِينَ» بودن، «مِنَ الْمُغْرَقِينَ» شدن است.
7- در كيفر الهى، روابط خانوادگى وخويشاوندى تأثيرى ندارد. پسرِ ناخلف پيامبر خدا در مقابل پدر غرق مى‌شود وپدر بايد تسليم باشد. «حالَ بَيْنَهُمَا الْمَوْجُ فَكانَ مِنَ الْمُغْرَقِينَ»
8- گرچه خداوند رحيم است، امّا حكيم نيز هست. گاهى از رحمت، سينه‌ى مادر را قبل از تولّد فرزند پر از شير مى‌كند و گاهى از حكمت، فرزند را در برابر چشم پدر هلاك مى‌سازد. «مِنَ الْمُغْرَقِينَ»
«1». چنانكه در دعاى ابوحمزه‌ثمالى مى‌خوانيم: «هاربٌ منك اليك»"
#تفسیر_سوره_هود_آیه۴۳جز۱۲
#سوره_مبارکه_هود
@tafsir_qheraati ایتا
https://t.me/md6Asتلگرام