📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۲
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔺1⃣گفتیم این کتاب برای #بشریت است نه نژاد خاص. پس باید همه آنرا با فطرتشان بفهمند و همه به آن نیازمند هم باشند. این کتاب جهانیست پس باید به زبان مشترک انسانها که #زبان_فطرت_انسانی است باشد نه اینکه زبان لفظی و ادبی مشترک باشد چون چنین چیزی ممکن نیست. گنگ و مبهم هم نباید باشد چون به فرهنگ خاصی برای تفسیر نیاز پیدا میکرد. همه آیات قابل فهمند اما درجات باطنی آن در دسترس همه نیست.
🔺2⃣گفتیم قرآن #نور است. آیه ۱۷۴ نساء خطاب به مردم گوید:« یا ایها الناس قد جائکم برهان من ربکم و انزلنا الیکم نوراً مبینا» همه چیز را روشن کرده چه اخلاق چه علم و عمل و .... در آیه ۸ تغابن قرآن را نور دانسته «و آمنوا بالله و رسوله و نور الذی انزلنا» نوری که در کنار پیامبر ذکر شود همان قرآن است زیرا در آیه ۱۵۷ اعراف گوید از نوری تبعیت کنید که با پیامبر نازل شده است.
🔺3⃣آیه ۸۹ نحل این است «و انزلنا علیک الکتاب تبیاناً لکلّ شیء» نمیشود قرآن مبین و #تبیان همه چیز باشد و خودش روشن نباشد! آیات متشابه نیز با آیات محکم تبیین میشود. پس آیه مبهم نداریم. گوید و انزلنا الیک لتبیّنه. یعنی گوید آنرا برای تو نازل کردیم تا تو مفسرش باشی. آیه ۳۰ روم گوید دین مطابق فطرت است و فطرت #تغییرناپذیر است «فطرت الله الذی فطر الناس علیها».
🔺4⃣قرآن غیر از دستور به #جدال_احسن، خودش نیز سعی میکند در تفسیر قرآن جدال احسن کند مانند آیه ۱۲۵ نحل. و گوید اگر شخصی با استدلال نمیفهمید با #مثال و پند و اندرز برایش توضیح بده. چون قرآن برعکس همه کتابهای علمی، نور است و باید همه بفهمند. مثلا در مورد اصل توحید که قرآن برای اثباتش برهان تمانع وجود دو خدا در یک زمان مطرح میکند «فی خلق السماوات و الارض ما تری من تفاوت» گوید در نظام آفرینش هیچ چیز فوت نشده و خلل و گسیختگی نیست. هر جا شکافی بود گوید این #فطور است. میفرماید دوباره نگاه تا ببینی که هیچ فطوری نیست. منظور از بار دیگر، غیر از بار اول است یعنی هزار بار هم نگاه کنی غیر از نظم نمیبینی.
🔺5⃣کسی که عربی بلد نیست همینکه برایش ترجمه شود مفهوم را میفهمد و نیاز ندارد مفاهیم ظاهری قرآن برایش تفسیر شود. پس همه به محتوا و معنای ظاهری قرآن دسترسی دارند. بعلاوه اینکه بعد هم با مثال خیلی چیزها را توضیح می دهد. مقداری که همه از آیه بفهمند قابل فهم است و #فهم_عمیق نیاز به علوم خاص یا پاکی دل و یقین و ایمان دارد. همزمان که آسان است و سخت نیست (چون فطرت تمامش را میفهمد)، سنگین است و سست نیست (چون مطلب سست و بی محتوا ندارد.)
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۳
🔖 آیه: ۲
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۱/۲۰
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۲ سوره بقره: «ذلک الکتاب لا ریب فیه هدیً لِلمتقین»
1⃣ نه در «دعوای الهی بودن» قرآن شک است و نه در «دعوت به اصول و فروع دین»؛ چون همه اینها #حق و #نور هستند و تنها کسانی که چشمِ دلشان کور شده و توانایی دیدن حقیقت و نور را از دست دادهاند در آن شک میکنند. اما در دیگر کتابها شک وجود دارد چون اشتباه و باطل در گفتار و کردار انسان راه دارد.
2⃣ #ریب شکیست که اضطراب ایجاد کند مانند شک در تحقق قیامت یا درستی اصول و فروع دین، وگرنه شک در تعداد میوههای فلان درخت هندی، ریب نیست.
3⃣ مومنین در دعوا و دعوت قرآن شک ندارند ولی کفار در هر دو شک دارند.
♦️شک در #دعوا:
۱. آیه ۲۳ بقره: «ان کنتم فی ریبٍ مما نزّلنا علی عبدنا، فأتوا بسورةٍ من مثله» که در مقابل شک در دعوا تحدی مطرح میشود.
۲. آیه ۳۷ یونس: «و ما کان هذا القرآن ... لا ریب فیه من رب العالمین» که تردید در دعوای الهی بودن قرآن رد میشود و مشابه آن در آیه ۲ سجده است.
♦️شک در #دعوت:
۱. آیه ۴۴ و ۴۵ توبه میگوید مومنین برای خروج از جبهه بهانه نگرفته و از تو اجازه نمیگیرند اما کفار در حقانیت دعوتهای پیامبر و خدا همچون توحید و جهاد مرددند و اینهایند که برای پشت جبهه ماندن بهانه گرفته، اذن میخواهند.
۲. کفار در حقانیت دعوت رسولان پیشین هم مردد بودند. اینها در آیه ۹ و ۱۰ ابراهیم میگویند «و انّا لفی شکّ ممّا تدعوننا الیه مریبٍ» ما درباره حقانیت دعوت شما انبیا شک داریم.
4⃣ روش دعوت باید چگونه باشد؟
آیه ۱۲۵ نحل: «اُدعُ الی سبیل ربک بالحکمة و الموعظة الحسنة و جادلهم بالتی هی احسن» این سه روش هر سه، حق است اما برای هر فرد با ویژگیهای شخصیتی وی باید یکی از این ۳ را بکار گرفت. بعضی را با #حکمت، بعضی را با #موعظه_حسنه و برخی را با #جدال_احسن. حکمت فی نفسه حق است. موعظه هم در این آیه، پند و اندرز از راههای باطل یا با مثالهای دروغین نیست بلکه موعظهی حسنه است. جدال هم، سوء استفاده از ضعف فکری مخاطب نیست که جدال مُحَرَّم (حرام) باشد بلکه باید از حقوق و قضایای حقه و مسلّمه استفاده کرد.
5⃣ پس از صفت سلبیِ ریب، به صفت ثبوتیِ هدایت برای متقیان میپردازد.
🚊قرآن چون عِوَج و انحراف در آن راه ندارد و راست و #قائم است (لم یجعل له عوجاً) پس میتواند هدایتگر به صراط مستقیم باشد.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۴۹
🔖 آیه: ۲۱
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۱۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅آیه ۲۱ بقره: «یا ایّها الناس اعبدوا ربّکم الّذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلّکم تتّقون»
ای مردم، پروردگارتان را که شما و پیشینیان شما را خلق کرده است بپرستید تا بدین وسیله شاید پرهیزگار شوید.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
♦️قران انسان را مخاطب قرار میدهد «یا ایها الناس» زیرا قران رابطه مستقیم #خالق و #مخلوق است به همین دلیل، نور بوده و مانند دیگر کتب نیست که معارفش به صورت قضایای اتفاق افتاده بیان شود زیرا در باقی کتابها، نویسنده با مخاطب سخن نمیگوید بلکه تنها یک سری اطلاعات میدهد اما قران، برای #تمام_دورانها است و هر لحظه با مخاطب سخن میگوید.
♦️عبارت «یا ایها الناس» نشان میدهد این کتاب، کتابی #جهانی است نه محصور به شبهجزیره عربستان لذا برای هر گروهی از مردم دلایلی میآورد تا ایمان آورند اعم از کافران و مشرکین، منافقین و حتی مومنان.
🔹استدلال خدا در برابر منکران خدا، این است که شما یا میگویید خالقی ندارید یا دارید. اگر دارید یا خالقتان خودتان هستید یا کسی همانند شما«ام خُلقوا من غیر شیءٍ ام هم الخالقون/طور_35». اگر بگویید خالقی ندارید پس باید #تصادفی خلق شده باشید که خلاف #اصل_علیت است و معلول بدون علت معنا ندارد. اما توضیح دو بخش دیگر در آینده مطرح میشود.
♦️جدال احسن: خداوند در برابر بت پرستان #جدال_احسن میکند. پروردگار، جدال را نهی و جدال احسن را امر کرده است. جدال احسن یعنی استفاده از مقدمات حقه که مورد قبول طرف مقابل است برای ارائه استدلال. در برابر جدال، #برهان است که در آن، موردِ پذیرش بودنِ این مقدمات از سوی طرف مقابل یا عامه مردم مورد بحث نیست و تنها نیاز به #مقدمات_حقه است.
🔹اگر مقدمات، حق نبود #جدال_باطل و حرام است. در جدال احسن، کافران، خالقیت خدا را قبول دارند پس قران از همین مقدمه شروع کرده و ربوبیت خدا و سپس وجوب عبودیت و بندگی او را اثبات میکند.
♦️#حکمت_بندگی انسان: هر انسانی باید قوانین و مقرراتی را پذیرفته و به آن احترام بگذارد. اگر قانون الهی را نپذیرفت باید به #قانون_هوس احترام بگذارد. احترام به یک قانون، عبادت آن محسوب میشود لذا اگر خدا را نپرستید خود بخود در حال پرستش هوای نفس هستید.
♦️چگونه #تقوا، استدلالی برای وجوب عبادت است که خدا در آیه مورد بحث گوید عبادت کنید شاید متقی شوید «اعبدوا الذی ... لعلکم تتقون» تقوا از ریشه وقی و وقایه است یعنی حفظ از #خطر. اگرچه به مومنان و بتپرستان میتوان گفت که تقوا استدلالی برای عبادت است اما مادیگرایان و کافران که تقوا را قبول ندارند. خدا گوید حتی مادیگرایان نیز اگر به وجود خطر وجود جهنم و عذاب سخت آن توجه کنند میفهمند که تنها راه در امان ماندن، عبادت خالق است.
♦️علاوه بر استدلال به #مبدأ_فاعلی (خالقیت) خداوند در آیاتی به #مبدأ_غایی نیز استدلال کرده است زیرا مرگ در قران همیشه با لفظ «تَوَفّیٰ» آمده است که از مصدر وفی و استیفا شدن به معنی گرفتن تام و تمام، میآید یعنی ای انسان، تو هیچگاه نمیمیری بلکه هنگام مرگ تمام هستی و روح شما از دنیا وارد آخرت میشود و هیچ چیزی از شما در دنیا گم نشده و باقی نیز نمیماند پس خدا را عبادت کنید.
🔹حال، خدا چون خالق و متوَفّی است باید عبادت شود. کمونیست به مُرده میگوید شادروان! در حالیکه این جز لفظی بی معنا برای او نیست زیرا وی برای مرده اصلا #روح و #روانی قائل نیست که شاد باشد یا نباشد.
🔹آیه 22 یس هم به مبدا فاعلی اشاره دارد هم به مبدا غایی. این کاملترین استدلال است که گوید شما نه به خواست خود به دنیا میآیید نه از دنیا خارج میشوید زیرا خدا خالق و میراننده انسان است.
♦️چرا در قرآن به #مادیگرایان کمتر توجه شده است؟
اگر قران بیشتر به مشرکین اشاره دارد و از مادیین و کافران زیاد صحبت نکرده است به این علت است که بیشتر افراد اطراف پیامبر اسلام و دیگر پیامبران از مشرکین و بتپرستان بودند نه از مادیین. علت دوم هم این است احکام مهم دین بین مادیین و مشرکین فرقی نیست.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۶۷
🔖 آیه: ۲۳ و ۲۴
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۵/۲۸
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
💠: آیا معجزه دلیلی #عوام_پسند است و آیا میتوان گفت که معجزه همانند قرآن نیست که عقلی باشد؟
👈خیر، قران هم، معجزه است و معجزه چه علمی باشد چه عملی هر دو عقلی و حقند نه عوامفریبانه اما #معجزه_عملی بیشتر مورد پسند عوام جامعه است که اکثریت جامعه محسوب میشوند و تاثیر بیشتری رویشان دارد. در مقابل، #معجزه_قولی یا علمی مانند قران بیشتر مورد پذیرش خواص است چون میدانند صدها بار بیشتر از این معجزاتِ فعلی، ممکن است چون پیامبر به خزینه الهی متصل است.
🔷گروه سومی که به پیامبر ایمان میآورند کسانیند که به هیچ معجزهای نیاز ندارند و به صرف دعوت ایشان، ایمان میآورند مانند علی (ع) زیرا اینها #طهارت_قلبی دارند و حق را با چشم دل میبینند و میپذیرند.
✅ راههای #دعوت انبیا در آیه ۱۲۵ نحل ذکر شده است که گوید ای پیامبر، تو جز از این سه راه نمیتوانی دعوت کنی: یا با حکمت و #برهان عقلی، یا از راه #موعظه و اندرز و یا از راه #جدال_احسن. این سه راه ترتیب دارند و جدال که آخرین مرحله است تنها در صورتی مجاز است که تو شروعکننده جدال نباشی و تنها جواب دهی. جدالت نیز باید #حق باشد نه باطل. پس کار عامیانهای در میان نیست.
❌اگر دین عوامفریب بود میگفت «هدف وسیله را توجیه میکند» و از هر راه نادرستی باید برای ترویج دین استفاده کرد همانند بهرهگیری از جهالت انسانهای عوام اما اینطور نیست و دین همیشه در برابر این کارها ایستاده است. #اصل_علیت گوید بین علت و معلول، همیشه رابطه مستقیم برقرار است و حق جز از راه حق بدست نمیآید و نمیتوان از راه باطل به حق رسید. اگر راه باطل بود سرانجامش تزلزل و #سقوط است.
🚸🚸🚸🚸
⁉️خداوند میفرماید اتفاقاً حرف مخالفان ما عوامانه است چون یا افراط میکنند یا تفریط.
1⃣ #افراطیها یشان گویند بجای انسان عادی، باید یک #فرشته را پیامبر میکردی و بر ما نازل میکردی! (فرقان_۲۱) اما خداوند گوید اگر فرشته را هم پیامبر میکردیم مجبور میشد روی زمین و به شکل انسانها حاضر شود تا انسانها بتوانند او را دیده و حرفش را بشنوند (انعام_۹) و (فرقان_۷) اگر میخواهید فرشته را با همان خصوصیات همیشگیش ببینید صبر کنید تا #قیامت خواهید دید اما آن روز دیگر برایتان بسیار سخت است. (فرقان_۲۲)
2⃣ #تفریطیها یشان نیز گویند که بجای یک انسان عادی، باید یک #سرمایه_دار را پیامبر میکردی (زخرف_۳۲) این همان #فکر_فرعونی است که همین حرف را درباره پیامبری حضرت موسی زد (زخرف_۵۱ به بعد)
🔴خداوند در پاسخ به این دو گروه میگوید که مگر نبوت به دست اینهاست که میخواهند آنرا تقسیم کنند و میگویند چرا فرشتهای یا سرمایهداری را پیامبر نکردی (زخرف_۳۲) سپس به پیامبرش گوید ببین اینها چقدر #عوامانه سخن میگویند «انظر کیف ضربوا لک الامثال/فرقان_۹» در حالیکه قران، #قول_ثقیل و سنگینی است (مزّمّل_۵)
♦️معجزه دو گونه است: #معجزه_ابتدایی که پیامبران با آن مبعوث میشوند و #معجزه_اقتراحی که زمانی است که قومش، معجزهاش را نمیپذیرند و پیشنهاد میکنند کار خارقالعادهای را به عنوان معجزه انجام دهد و او با اذن خدا انجام میدهد. اما هر کدام که باشد باز هم #عقلانی است نه عوامفریبانه.
----------------------------------------------------------
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
----------------------------------------------------------
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1