✅خلاصه درس تفسیر سوره مبارکه حمد 📆جلسه: ۱۰ ▫️مفسر: علامه جوادی آملی بخش1⃣: چرا #حمد برای خداست(الحمدلله)؟ دلیل ۱.تکریم منتسب به #اوصاف است نه به شخص. وقتی می گوییم عالم را اکرام کن در اصل تکریم علمش است، تکریم حامد🙏 هم همینطور. اما وقتی گوییم علی را اکرام کن باید پرسید به چه خاطر؟ حال وقتی خدا را حمد و تکریم میکنیم در اصل به این خاطر است که او جمیع اوصاف کامله را داراست پس حمد مطلق برای اوست. دلیل ۲. خدا رب العالمین است، مدبر و پرورش دهنده جهان و مربی آن است. هر ربوبیت و تدبیری حمد دارد پس خدا محمود است. بخش 2⃣: توحید مراتبی دارد. ۱. #توحید_وجودی: که مخصوص خداست و تنها اوست که واجب الوجود است. این بحث نظری خیلی با کار انسان در ارتباط نیست. ۲. #توحید_در_خالقیت: که تنها اوست که همه چیز را خلق کرده🌿 و می کند(الله خالقٌ لا شریک له). در این بحث نظری اختلافی نیست و البته اثر عملی هم ندارد. مشرکین و کافران هم در توحید در خالقیت قبولش داشتند اما میگفتند که بعد از خلق دیگر کاری به کار مخلوق و خصوصا انسان ندارد. ۳. #توحید_ربوبی: بحث اصلی در اینجاست.(الله رب العالمین و لا شریک له) انبیا گویند خالق تنها کسیست که پس از خلق می تواند مخلوق را بپروراند بقیه انسانها گویند نه. می گویند یا اصلا بشر رب نمی خواهد(مانند ساعت⏰ که پس از ساختن توسط انسان، دیگر انسان به آن کاری ندارد و خودش کار می کند) یا اگر هم رب میخواهد همین بتها🗿 و ستاره ها✨ و دیگر قدیسین بشر، ربوبیت را بر عهده دارند. دلیلش هم این است که اینها میخواهند از زیر بار #مسوولیت فرار کنند. تلاش انبیا برای اثبات توحید ربوبیست چون با پذیرش این توحید است که انسانها مجبور می شوند دستورات خدا را نیز اجرا کنند! بخش 3⃣: قرآن، #ربوبیت را از دو راه اثبات می کند: ۱. ربوبیت با تحلیل عقلی به خلقت بر میگردد: ربوبیت یعنی صفتی را به موصوف دادن. مثلا تربیت درخت🌲 یعنی دادن ویژگی و صفت نمو و رشد به درخت. پروردن انسان نیز یعنی امکان کمال و عقل را در او قرار داده است. رب یعنی کسی که رابطه کمالات و مستکملات را بیافریند، یعنی کمال را به آنکه نیاز به کمال دارد بدهد. پس ربوبیت به خلقت بر میگردد و چون خدا خالق تمام موجودات🐇 است پس خدا رب العالمین است. ۲. کسی می تواند رب باشد که چیزی را بیافریند. اگر آن را نیافریده باشد از سازمان هستی او بی خبر است پس چگونه می تواند او را تربیت یا ربوبیت کند؟(تلازم خالقیت و ربوبیت) تنها خالق می تواند ربوبیت کند و ادامه حیات مخلوق را به جلو ببرد چون روابط اعضا با هم، رابطه مخلوقات با هم، نیازها، ضررها و غیره را می شناسد. 🔺توحید ربوبی مقدمه ای واجب برای توحید عبادی است. اگر انسان پذیرفت که خدا او را پرورش می دهد او را عبادت خواهد کرد و دستورات را می پذیرد. تا توحید ربوبی، بحث ها، فلسفیست اما توحید عملی، بحثی کلامیست. بخش 4⃣: ربوبیت دو نوع است: ممدوحه و مضمومه خدا ربوبیت ممدوحه را از آن خود میداند چون با عدالت و رحمت🌝 همراه است وگرنه مردم مصر نیز فرعون را «رب» می دانستند! بخش 5⃣: ربوبیت و استلزامات آن: خداوند، رب تمام جهان است(الحمدلله رب العالمین) پس باید هدایتشان کند. حال مهمترین چیزی که انسان را هدایت کرده به راه می اورد بحث #معاد است. اگر معاد نبود خدا مدبر نبود چون اگر انسان معتقد بود در برابر تمام کارهایش مسوول است باعث میشود خود را تزکیه🙏 کند وگرنه انسان درخت نیست که خدا در او رشد را قرار دهد! بلکه باید به نهایت کمال خود برسد. 🔺انسان مثل حیوان و گیاه نیست که مدتی زندگی کند و نهایتا از بین برود و تمام شود بلکه #نامتناهی است. پس میگوید (مالک یوم الدین) اگر قیامت نبود انسان درنده🐆 بود. خدا میگوید علت مجرم شدن مجرمین، فراموشی قیامت است(لهم عذابٌ شدیدٌ بما نسوا یوم الحساب) مساله #قیامت خود دلیلی بر محمود بودن خداست. بخش 6⃣: نحوه برخورد با منافقان: حضرت امیر گوید همیشه غالب انسانها به سمت #مادی_گرایی سوق دارند. گوید زمان پیغمبر کارشکنی منافقان بسیار زیاد بود اما بعد وفات ایشان یکباره کارشکنی ها هم تمام شد! میفرمایند: اینها یا باید همه توبه🙏 کرده باشند و یا با دستگاه حاکم کنار آمده باشند. میگوید اولی که ممکن نیست یکباره منافقان صالح شده باشند. دلیل سازش با دستگاه هم این است که غالب انسانها گرایش به دنیا😍 دارند. امام گوید اگرچه اینها بیشترین فشار را بمن آوردند اما از من هیچکس حریصتر به #اتحاد مسلمانان نیست چون من میدانم که اختلاف میان مسلمانان با قرآن و اسلام چه می کند. من هم از حقم گذشتم و هم هر جا بمن نیاز داشتند کمک کردم. حالا هم اگر ما در نظام جمهوری اسلامی🇮🇷 اختلاف ایجاد کنیم چیزی از قرآن و اسلام باقی نخواهد ماند. پس باید بسیار مراقب حرفها و اعمالمان باشیم. 📚کانال «تفسیر تسنیم» 📡 @tafsire_tasnim1