📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 139
🔖 آیات: ۵۰ و ۵۱
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۵۰ سوره مبارکه بقره:
«واذ فرقنا بکم البحر فانجیناکم واغرقنا آل فرعون وانتم تنظرون»
و (به خاطر بیاورید) هنگامی را که دریا را برای شما شکافتیم؛ و شما را نجات دادیم؛ و فرعونیان را غرق ساختیم؛ در حالی که شما تماشا میکردید.
✅آیه ۵۱ سوره بقره:
«واذ واعدنا موسی اربعین لیلة ثم اتخذتم العجل من بعده وانتم ظالمون»
و (به یاد آورید) هنگامی را که با موسی چهل شب وعده گذاردیم؛ (و او، برای گرفتن فرمانهای الهی، به میعادگاه آمد؛) سپس شما گوساله را بعد از او (معبود خود) انتخاب نمودید؛ در حالی که ستمکار بودید.
🔹🔹🔹🔹
1⃣یاداوری نعمتهای گذشته هم به جهت شکرگذاری است و هم به جهت استفاده از آن تجربه برای تصمیمهای آینده. یکی از این نعمتهای بنی اسراییل، #شکافتهشدن_دریا است.
2⃣برخی که میخواهند این قضایا را از حالت غیر عادی بودن خارج سازند گویند این همان «جذر و مد» دریاست درحالیکه در این صورت دیگه #معجزه ای نخواهد بود.
🔺قرآن از زبان بنی اسراییل گوید که الان دستگیر میشویم! یعنی راهی برای عبور نداریم حال اگر جذر بود که قابل رد شدن بود و موسی لازم نبود که بگوید خدا با ماست! ثالثا خدا گفت عصایت را به دریا بزن تا باز شود. رابعا چگونه خدا صحرا را در زمان نوح تبدیل به دریا کرد که موجهایی به اندازه #کوهی_عظیم میزد(موج کالجبال)، بهمان صورت میتواند دریا را شکاف داده و دیواره های آب مثل #کوهی_عظیم شوند(کالطود العظیم) پس این امری خارق عادت است.
3⃣کلید آسمانها و زمین به دست خداست و هر کلید دو لبه دارد که با یکی باز میکند (مفتاح) و با یک لبه میبندد (مقلاد). خدا با یک لبه کلید راه را برای بنی اسراییل باز کرد و سپس کلید را دوباره چرخاند و راه را برای آل فرعون بست.
4⃣خدا گفت ای موسی همین عصا را که گاهی مار میشود را به دریا بزن وگرنه با عصا و چوب دیگر، این دریا باز نمیشود.
5⃣خدا گوید که کفار و مشرکان فکر نکنند اگر به آنها مال داده ایم از سر #نعمت است! بلکه این #نقمت است تا لحظه به لحظه بیشتر در کفر فرو روند و به عمق بیشتری از جهنم بروند.
6⃣این حادثه در یک #دریا (بحر) بود و مفسرین گفته اند یا دریای احمر بوده یا قلزم، نه اینکه رودی باشد اگر هم رودی در مصر بوده خیلی بزرگ بوده مانند دریا.
7⃣در نظر خدا #شب و خصوصا پایان شب بهترین وقت برای دعا و تضرع است. این همان زمان پشت کردن ستارگان است(ادبار النجوم) یعنی «نزدیک اذان صبح».
8⃣خدا به پیامبرش گوید اگر میخواهی مفاهیم بلند و سنگین قرآن را بفهمی (انا سنلقی علیک قولاً ثقیلاً) #شب را احیا کن چون در طول روز، تو فراغت و آرامش نداری چون یا خودت کار زیادی داری ناآرامی و یا دیگران درگیر و مشغولند و نمیگذارند تو آرام باشی. #احیای_شب، سخن و عمل انسان را صحیح و محکم میکند.
9⃣پس فهم معانی سنگین قرآن و رسیدن به «مقام محمود برای شفاعت» جز با احیای شب و #نماز_شب ممکن نیست.
0⃣1⃣حتی خداوند عالمی را عالم می داند که شب را زنده بدارد و در شب درس بخواند (ام من هو قانت آناء اللیل ...) سپس بگوید عالم و غیر عالم یکی نیست یعنی عالم باید اول عابد بوده و به عبادت دعوت کند سپس به علم.
1⃣1⃣پیامبر مانند مردم معمولی نبود که چند ساعت بخوابد و نیم ساعت به اذان صبح بلند شود و نماز شب بخواند! بلکه خوابش مثل یک #سرباز بود که در سنگر، نگهبان است. خوابش خفیف بود، میخوابید و بعد از مدتی بلند میشد و دو رکعت نماز شب میخواند دوباره مختصری استراحت میکرد پس از دقایقی بلند میشد و دو رکعت دیگر میخواند و به همین صورت تا اذان صبح! یعنی #عمر را به «خواب» نمیگذراند بلکه خوابش هم بین نمازها بود.
2⃣1⃣همین ذکریا بن آدم که در شیخان قم دفن است را امام صادق نگذاشت به شهر دیگری برود و گفت وجود تو در این شهر، #عذاب را از این شهر برمیدارد لذا یک شخص غیرمعصوم هم میتواند به اینجا برسد و این #مقام_محمود است.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 141
🔖 آیات: ۵۰ تا ۵۳
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۵۰ سوره مبارکه بقره:
«واذ فرقنا بکم البحر فانجیناکم واغرقنا آل فرعون وانتم تنظرون»
و (به خاطر بیاورید) هنگامی را که دریا را برای شما شکافتیم؛ و شما را نجات دادیم؛ و فرعونیان را غرق ساختیم؛ در حالی که شما تماشا میکردید.
✅آیه ۵۱ سوره بقره:
«واذ واعدنا موسی اربعین لیلة ثم اتخذتم العجل من بعده وانتم ظالمون»
و (به یاد آورید) هنگامی را که با موسی چهل شب وعده گذاردیم؛ (و او، برای گرفتن فرمانهای الهی، به میعادگاه آمد؛) سپس شما گوساله را بعد از او (معبود خود) انتخاب نمودید؛ در حالی که ستمکار بودید.
✅ آیه ۵۲ بقره:
«ثم عفونا عنکم من بعد ذلک لعلکم تشکرون»
سپس شما را بعد از آن بخشیدیم؛ شاید شکر (این نعمت عفو را) بجا آورید.
✅ آیه ۵۳ بقره:
«واذ آتینا موسی الکتاب والفرقان لعلکم تهتدون»
و (نیز به خاطر آورید) هنگامی را که به موسی، کتاب و وسیله تشخیص (حق از باطل) را دادیم؛ تا هدایت شوید.
🔹🔹🔹🔹
1⃣خدا کسی را که دینی غیر از دین خدا را از طریق #تحمیل یا #فریب بر مردم غالب کند اصلا نمیبخشد و هم در دنیا و هم در آخرت به بدترین وضعیت عذاب میکند.
2⃣پس فرقی بین فرعون و سامری و آل آنها (تابعان آنها) نیست. #آل یعنی کسانی که به دیگری رجوع میکنند پس آل فرعون یعنی کسانی که در کفر به فرعون رجوع میکنند.
3⃣طبق آیات قرآن، مردم، ماده خام و #هیزم جهنمند اما فرعون، #وقود جهنم است یعنی ماده آتشزای جهنم که هم خود مشتعل است و دیگری را مشتعل میکند و آتش میزند. #حجاره و سنگ آتش هم بتهایی هستند که پرستش شده اند.
4⃣خدا از توده مردم با توبه و کمی تنبیه میگذرد اما از فرعون، سامری، آل فرعونها و سنگهای آتش جهنم(بتها) نمیگذرد.
5⃣خدا گوید از #حس کمی بالاتر بیایید و معجزه را با #عقل اثبات کنید تا کسی نتواند آنرا رد کند یا شبیه معجزه را بر شما غالب کند.
6⃣انسان باید ابتدا «فرق ماهوی» معجزه با دیگر علوم غریبه مانند سحر چیست؟ حالا باید «مصداقها» را مشخص کرد که کدامشان معجزه و کدام سحر است؟ سپس باید تحلیل عقلی کرد که چه «ارتباطی» بین معجزه و صدق دعوای نبوت وجود دارد. اگر این سه مرحله بصورت پشت سر هم پاسخ داده شد دیگر به #حس متکی نیست بلکه به #عقل متکی بوده و دیگر سامری ها نمیتوانند انسانها را با حس منحرف کنند، دیگر موسی و سامری تاثیر مشابه بر انسانها نخواهند گذاشت.
7⃣اتخاذ عجل، به معنای «مجسمه سازی» نیست زیرا آنرا برخی فقها حرام و برخی مکروه دانسته اند. معنای اخذ عجل (گوساله طلایی)، #پرستش آن است.
8⃣سپس میفرماید از بنی اسراییل گذشتیم و پرستش گوساله که در دستشان مانده و به نتیجه نرسیده بود را بخشیدیم(و لمّا سقط فی ایدیهم)
9⃣در آیه ۸۸ به بعد سوره طه آمده که برخی اطرافیان سامری به بنی اسراییل گفتند این گوساله خدای شماست(فقالوا هذا الهکم و اله موسی). اینها همان #آل_سامری هستند. خداوند اینها را نیز همانند آل فرعون نمیبخشد.
0⃣1⃣بنی اسراییل سالیان سال «گوساله و گاو» را در #مصر میپرستیدند و با آن آشنا بودند. سامری نیز از همین فرصت استفاده کرد و گوساله ای ساخت. خدا گفت این گوساله که نفع و ضرری نمیرساند پس چرا پرستشش میکنند؟این یک استدلال است. اگر بتها یا فرعون قدرتی داشتند جلوی نابودی خود توسط خدا را میگرفتند.
1⃣1⃣موسی به سامری گفت چرا اینکار را کردی؟ گفت #نفس_مسوله مرا گول زد و باطل را برایم شبیه حق کرد.
2⃣1⃣عذاب #سامری این بود که اولا تا زنده است منزوی خواهی بود حال یا از روی بیماری وی و ترس از وی است یا ترس او از دیگران. عذاب دیگرت هم در آخرت است.
3⃣1⃣عذاب گوساله این بود که خدا به سامری گفت ببین با گوساله چه میکنیم و میسوزانیم و خاکسترش را نیز به #دریا میریزیم تا اثری از آن نماند. فرعون را نیز همینطور به دریا انداختیم تا اثری از آن نماند.
4⃣1⃣به سامری فرمود: تو #هوا_و_هوس خود را که شبیه گوساله شده بود میپرستیدی زیرا قرآن گوید پرستش غیر از خدا در اصل پرستش هوای خود است.
5⃣1⃣خدا به دریا فرمود که جسد فرعون را همان حوالی نگه دار و از منظر مردم دور نکن تا آن جسد را مرتبا ببینند و درس بگیرند.
6⃣1⃣عذاب #آل_سامری، همانند عذاب آل فرعون بودند. آل سامری با مردم عادی فرق میکردند و خودشان دعوت کننده به پرستش این گوساله طلایی بودند لذا عذابی دردناکتر از مردم عادی پیدا کردند.
7⃣1⃣حضرت صادق فرمود: (اعرف الحق، تعرف اهله) یعنی ابتدا #حق را بشناسید و «افراد» را با آن بسنجید نه اینکه دینتان را از افراد بگیرید و اگر افراد فاسد شدند یا اشخاص دیگر حرف دیگری زدند شما هم دینتان را از دست بدهید.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190