📇 عناوین خلاصه تفسیر سوره مبارکه #بقره
📆 جلسه: 150
🔖 آیات: ۶۱
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
1⃣ بحث بر سر عدم #صبر بنی اسراییل بر غذای واحد بود و درخواستشان هم از روی نیاز نبود بلکه ایستادن در برابر امر موسی به صبر بود لذا لجاجت کردند.
2⃣خدا فرمود شما آنچه بهتر است را از دست میدهید و آنچه ادنی و پستتر است را میگیرید. مرتد، ایمان را میدهد و کفر را میگیرد، در اینجا هم طبق آیه، خیر را با ادنی و پستتر عوض میکنند.
3⃣سپس فرمود شما به #سرگردانی_چهل_ساله مجبورید و نمیتوانید فرار کنید اما اگر هم توانستید، وارد یکی از شهرهای مجاور بشوید تا از راه طبیعت و کارهای پرمشقت به خواسته های رفاهیتان برسید اما در آنجا دیگر خبری از معجزه نیست.
4⃣گوید بر بنی اسراییل #ذلت و #مسکنت زده شد چنانکه خیمه یا سکه میزنند لذا خیمه بر اهلش محیط است و نشان بر سکه، ثابت و ذوال ناپذیر است. پس این ذلت بر بنی اسراییل «محیط» بوده و «دائمی» است.
5⃣آنچه دست خداست #خیر است چه ذلیل کردن انسان باشد چه عزیز کردنش! ممکن است کسی که دچار ذلت شده در حال نابودی خود بوده. در آیه ۲۶ آل عمران این را میگوید. هم اصل عزت و ذلت نزد خداست، هر دو هم از جانب خدا، خیر است اگرچه از نگاه آن شخص شر باشد و حتی توان کار خیر هم در دست خداست.
6⃣چه کسانی عزیز و ذلیل میشوند؟ آیه ۲۰ مجادله گوید کسی که از #حد بندگی بیرون رفته، با خدا #محادّه و مجادله میکند و دربرابرش موضع میگیرد و برای خدا و خود، دو #حد جدا قائل است ذلیل است چون در برابر عزت، حد جدایی قائل شده است.
7⃣نشانه #عزت هم در آیه ۱۰ فاطر این است که عزت فقط نزد خداست و اگر کسی خواست عزیز شود راهش «کلمه طیبه، اعتقاد طیب و عمل صالح» است. عزت جز نزد خدا جایی نیست و اهل بیت و مومنین هم از خدا عزت را میگیرند. عمل صالح به تبع و فرع بر عقیده و ایمان است پس اول ایمان، بعدا عمل صالح به تبعش و در آخر #عزت می آید.
8⃣معنای عزت و ذلت چیست؟ #ذلت، نرمش همراه با خواری است و #عزت، نفوذناپذیری. ارض ذلول، زمینی است که هر کس بتواند آنرا بشکافد و ارض عِزاز، زمین غیر قابل نفوذ است. انسانی که هر ستم را میپذیرد ذلیل است لذا #ذلت، نرمی مذموم است در برابر تواضع که نرمی ممدوح است. نفوذناپذیری هم عزت است لذا مومن چون سخت است عزیز است و لازمه عزت و نفوذناپذیری، پیروزی است.
9⃣عزت و ذلت زمانی دائمی میشود که سبب آن دائمی شود و سببش #ملکه_نفسانی نفوذپذیری یا ناپذیری است. اگر کسی براحتی در برابر گناهان سر خم کرد ذلت، برایش ملکه شده و دائمی میشود چنانکه قرآن گوید بنی اسراییل کارشان، کفر و گناه شده بود (کانوا یکفرون)
0⃣1⃣ #مسکنت هم مثل ذلت بر دو بخش است گاهی ممدوح است و گاهی مذموم. «سکون ممدوح» اینست که انسان به قدری سنگین و مطمئن است که کسی نمیتواند او را از جای برکند. در جنگ وقتی سکینه بر قلب پیامبر و یارانش آمد هیچ چیز نتواند آنها را مضطرب کند.
1⃣1⃣ مسکنت و سکون مذموم هم اینست که شخص در برابر قیام، ساکن و بیحرکت باشد و زمینگیر شود و قدرت #قیام نداشته باشد. #مسکین کسی است که نتواند برخیزد همانند #فقیر که یعنی ستون فقراتش شکسته و زمینگیر شده و قدرت قیام ندارد. لذا این سکون در برابر حرکت است. و علی الارواح التی حلت بفِنائِک، الهنا مسکینُکَ بفِنائِک
«فِناء» یعنی آستان. لذا جمله بالا یعنی ما زمینگیر آستان تو هستیم.
2⃣1⃣سکه مسکنت و ذلت به نام #اسراییل خورده است و اگر کشورهای اسلامی نتوانستند آن را از بین ببرند چون راه زمینگیری اسراییل را نشناختند و خود هم عزیز نیستند. ممکن نیست که مسلمانان، عزیز باشند و نتوانند کلک اسراییل را بکنند چون «ضُربت علیهم المسکنة».
3⃣1⃣غیر از ذلت و مسکنت دائمی، غضب الهی نیز با آنهاست «و بائوا بغضب من الله» یعنی غیر از دنیا در آخرت هم ذلیلند چون غضب خدا را با استمرارشان بر کفر، خریدند در حالیکه معجزات الهی را مکرر میدیدند.
4⃣1⃣لازمه توحید، دلیل داشتن و لازمه شرک، دلیل نداشتن است چون شرک، محال است و محال که دلیل ندارد و دلیل نمیخواهد. اگر کسی عقلا به توحید نرسید عذری دارد اما اینها که مرتبا دلایل چ معجزات الهی را می دیدند.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190