✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه ۳۶ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی ♦️موضوع: نکاتی بر آیات سوره حمد 🔰سوره فاتحة الکتاب، عصاره معارف قرآن کریم است لذا این سوره را #اُمُّ_الکتاب نامیدند. 🔺معارف قرآن ۳ بخش است: ۱. #توحید: به عنوان شناخت مبدأ جهان ۲. #معاد: به عنوان شناخت مقصد جهان ۳. #نبوت: به عنوان شناخت رابطه مبدأ و مقصد سوره حمد این سه را بخوبی در خود دارد پس ام الکتاب است. «الحمدلله رب العالمین» ناظر به مبدأ است چون به توحید ربوبی پروردگار میپردازد. «مالک یوم الدین» راجع به معاد است و مسأله رابطه بین مبدأ و معاد نیز با «ایاک نعبد و ایاک نستعین» و آیات بعدش بیان شده است که ناظر به وحی، رسالت، دین و راه بین مبدا و معاد است. 🔺شیخ بهایی گوید حمد به ۴ جهت میتواند صورت گیرد که همگی در سوره حمد موجود است شامل: ۱. اگر حمد از روی #خوف است آیه «مالک یوم الدین» را دارد. ۲. اگر در حمد، سخن از #رجا و امیدواری به خداست آیه «الرحمن الرحیم» آنرا دربردارد. ۳. اگر بحث از #شکر نعمت دهنده است، «الحمدلله رب العالمین» را دارد. ۴. و اگر سخن از #حمد_ذاتِ محمود خداست، «الحمدلله» را بیان داشته است. 🔺برخی گویند سوره حمد شامل ۸ بخش است که به ۸ درِ بهشت برمیگردد و اگر انسان در نماز، حمد را با آدابش خواند از هر کدام از ۸ در وارد بهشت میشود که شامل: ۱. درِ معرفت: با گفتن «وجّهت وجهی للذی فطر السماوات و الارض» قبل از سوره حمد ۲. درِ ذکر: با گفتن بسم الله ۳.درِ شکر: الحمدلله ۴. در رجا و امیدواری: الحمدلله ۵. درِ خوف: مالک یوم الدین ۶. درِ اخلاص و عبادت: ایاک نعبد و ایاک نستعین ۷. درِ دعا: اهدنا الصراط المستقیم ۸. درِ اقتدا به انبیا: صراط الذین انعمت علیهم 🔰پیامبر اکرم گوید این سوره بین عبد و مولی تقسیم شده است: از ابتدای سوره تا «اهدنا الصراط المستقیم» که سخن از حمد و ثنا و خضوع است برای خداست و لذا #عبد، مولی را یاد میکند. اما از اهدنا تا پایان سوره که در مورد دعا، طلب و خواستن است برای عبد است و #خدا است که بنده را یاد میکند. 💠خدا گفته «اُذکرونی اَذکُرکم» به یاد من باشید تا به یاد شما باشم پس اگر نماز گزار با خدا مناجات میکند، به یاد اوست و هر کسی که یاد خدا باشد خدا به یاد اوست. 🔺گاهی انسان به فکر نعمتهای خداست؛ این حال #بندگان_متوسط خداست. گاهی تنها و تنها به یاد خداست؛ این حالت #بندگان_موحد اوست چون اگر به نعمتهای او هم چشم داشت پس خود را نیز به یاد دارد در حالیکه این با #توحید و توجه به تنها موجود هستی نمیسازد پس باید تنها خدا را دید. 🔺زمانی خدا به یاد انسان خواهد بود که انسان در حال #ذکر سوره باشد نه اینکه لفظاً سوره را بخواند و ساهی و بدون توجه باشد. لذا قرآن گوید: وای بر نمازگزارانی که در نماز بی توجهند «ویل للمصلین، الذین هم عن صلاتهم ساهون» ♻️کانال تفسیر تسنیم 💯 @tafsire_tasnim1

✅خلاصه تفسیر سوره #بقره 📆 جلسه: ۱۶ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی ♦️موضوع: ایمان به رسالت و کتب انبیا 1⃣ اعتقاد به #نبوت و کتب انبیا در زمره موارد ایمان به غیب است و مشمول تقوای اعتقادی. 2⃣ نبوت دو قسم است: 🔺#نبوت_خاصه: مخصوص هر پیامبر است مثلا ایمان به معجزه عصای حضرت موسی و رسالت او. ایمان به کتاب وی یا پیامبر اسلام نیز خاص همین دو است.«و الذین یومنون بما انزل الیک» 🔺#نبوت_عامه: در اینجا اصل رسالت مطرح است و اینکه ما ایمان به این داریم که خدا بشر را بوسیله ارسال این ۱۳۴هزار پیامبر هدایت نمود و رسالت همگیشان، حق است. ایمان به #کتاب نیز چنین است. 3⃣طبق قرآن، مومنان به رسالت همه انبیا و کتبشان ایمان دارند.(بقره،۴) اگر کسی به قرآن ایمان آورد به کتب و انبیای پیشین نیز ایمان آورده که ۳ دلیل دارد: 🔹۱. انبیای پیشین نیز همگی #اسلام آوردند و دینی که برای مردم آوردند جز دین اسلام که تنها دین خداست نبود. «ان الدین عند الله الاسلام» (آل عمران،۱۹) 🔹۲. قرآن سخن همه انبیا را تصدیق کرده است. (مائده،۴۶) اگر کسی به قرآن ایمان آورد چون قرآن پیامبران را تصدیق کرده پس به پیامبران هم ایمان آورده است. 🔹۳. قرآن مبسوطاً در مورد پیامبران پیشین و داستانهایشان سخن گفته (هود،۴۹) و میفرماید ای پیامبر، زندگی برخی پیامبران را برایت گفتیم و برخی را نگفتیم (غافر،۸۸) 4⃣ایمان اجمالی و کلی به پیامبران قبل کافیست اما در مورد پیامبر آخر باید تمام احکامش را یاد گرفت و عمل کرد اگرچه شناخت تفصیلی علوم و فلسفه آن نیاز نیست. 5⃣ایمان به آنچه که بر پیامبر نازل شده تنها در مورد قرآن نیست بلکه هر چیزی که از گنجینه علم خداوند تنزل پیدا کرده و برای درک توسط بشر بر قلب پیامبر وارد آمده مشمول ایمان است مانند قرآن، احادیث قدسی خداوند، برخی روایات و حتی آنچه که پیامبر در معراج دیده و شنیده است. زیرا تا کلام الهی تنزل نکرده باشد قابل فهم برای بشر نخواهد بود. 6⃣تنزل یا به نحو تجافی است یا به نحو تجلّی. 🔺تنزل #تجافی یعنی وقتی شیئی مانند باران از جایی حرکت کرد و به پایین آمد دیگر در جای اولش نباشد. 🔺اما تنزل به نحو #تجلی یعنی آن مطلب حقیقی که در موطن خود موجود است پایین نمی آید بلکه رقیق شده و مرحله نازله اش بصورت لفظ در می آید تا قابل گفتن و شنیدن و خواندن باشد. ⚱برعکس علوم دیگر که ابتدا مطلبی را میبینیم یا میشنویم یا میخوانیم و سپس میفهمیم، اما پیامبر #وحی را ابتدا میفهمید و سپس آنرا با واسطه قوه خیال، به مسلمانان منتقل میکرد. 7⃣اگر کسی خواست مطلبی را برای بشر با قلم یا گفتن بیان کند ابتدا باید مطلب عقلی را از #قوه_عاقله به #قوه_خیال تنزل دهد تا قابل تصویرسازی شود که مثلا فارسی بیان کند یا انگلیسی (نه اینکه آنرا از عقلش خارج کند‌. سپس آنچه را که در مرحله خیال تنظیم کرد را بوسیله قلم یا زبان بیان میکند. (این میشود تنزل مطلب) ✅لذا قرآن فرمود: این کتاب مانند #طنابی است که یک سرش که بوسیله الفاظ عربی قابل فهم است، در دست بشر و سر دیگرش که حاوی معانی عمیق مفاهیم قرآن است در دست خداست. انسان میتواند فهم خود را از مفاهیم قرآن مرتبا افزایش داده تا از طریق این طناب، به #مخزن_اصلی مطالب نزدیکتر شود البته هیچگاه کاملا به آن نمیرسد. 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰 🍁 تفسیر تسنیم علامه جوادی 🍁 @tafsire_tasnim1

📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره 📆 جلسه: 55 🔖 آیه: ۲۳ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅آیه ۲۳ سوره بقره: «و ان کنتم فی ریبٍ ممّا نزّلنا علی عبدنا فأتوا بسورةٍ من مثله و ادعوا شهداءکم من دون الله ان کنتم صادقین» (و اگر نسبت به آنچه که بر بنده مان نازل کردیم در تردیدید پس سوره ای مانند آن بیاورید و شاهدانتان غیر از خدا را نیز دعوت کنید اگر راست می گویید.) 🚸🚸🚸🚸🚸 🔰سوره بقره ابتدا گروه های سه گانه مومنان، کافران و منافقان را بررسی کرد. سپس به #اصول_اعتقادی_دین پرداخت. ابتدا اصل توحید را شکافت و اکنون اصل #وحی و #نبوت را مطرح می کند. ❎آغاز آیه بصورت شرط بیان شده است. شرط گاهی نشان از مردد بودن #موضوع می دهد و گاهی نشان از مردد بودن #شخص. فرق شک و ریب این است که #ریب، شکّ همراه با تهمت است یعنی اگر کسی به چیزی شک داشت و آنرا قبول نیز نداشت در حقیقت در ریب است نه در شک. آیه گوید اگر به پیامبر شک داشته و تهمت می زنید که قران را از نزد خدا نیاورده و حرف خودش است پس شبیه آن را بیاورید. 🚸🚸🚸🚸 ‼️در اینجا سه مطلب آورده شده است. ♦️اول اینکه اصول دین یعنی توحید، معاد و نبوت(وحی) قابل تردید نیست. در مورد #توحید آیه ۱۰ ابراهیم گوید: «أفی الله شکٌ فاطر السماوات و الارض». عدم شک در #معاد را در آیات ۹ آل عمران «إنک جامع الناس لیومٍ لا ریب فیه»، ۲۵ آل عمران، ۸۷ نساء و ۲۱ کهف ذکر شده و شک در #وحی و #نبوت نیز در آیه ۲ بقره نفی شده است «ذلک الکتاب لا ریب فیه» ♦️مطلب دوم اینکه با وجود عدم امکان شک در اصول دین اما عده ای همیشه وجود دارند که به اینها شک می کنند. شک این افراد در #توحید را آیات ۶۲ هود و ۹ ابراهیم نشان داده، شک در #معاد در آیات ۳۲ جاثیه و ۲۱ سبأ و شک در #وحی و نبوت نیز بواسطه آیات ۸ ص و ۳۴ غافر تذکر داده شده است. اما مطلب سوم جمع کننده دو مطلب قبل است با این توضیح که آن کسانی که در اصول دین شک می کنند بخاطر این نیست که این اصول بحث های نظری و پیچیده دارد بلکه به این خاطر است که تردید کنندگان در اینها، کورند و #حقیقت را نمی بینند. آیه ۶۶ نحل این قضیه را اینطور روشن می کند که اینها کورند «بل هم فی شکٍ منها بل هم عمون» مانند تاریکی شب که قابل انکار نیست اما شخص کور در آن شک می کند. ❗️قران کسی را کور می داند که #عقل و #قلب درونیش را از دست داده و این چراغ درونیش خاموش شده است. «فإنّها لا تعمی الابصار و لکن تعمی القلوب التی فی الصدور/حج_۴۶» لذا کور بودن در قرآن، به معنای کور بودن چشم ظاهر نیست. اگر شخص عقل داشت می فهمد که که کلام الهی و کلام بشری کدامست و فرقشان چیست و اگر عقل نداشت کور است. ❎شکها دو دسته اند: 1⃣ برخی قابل درمانند. آنهایی که پس از شک و دیدن حقیقت آنرا می پذیرند پس درمانش با #بررسی و مطالعه است. 2⃣ برخی غیر قابل درمانند. گروهی حتی پس از دیدن حقیقت نیز آنرا نمی پذیرند. قران در مورد اینها گوید «فی ریبهم بتردّدون» یعنی در شکشان مدام #تردد دارند اما همیشه به در بسته می خورند. اینها عمری را در شک خواهند گذرانید و قابل هدایت نیز نیستند. راه درمان این افراد جز این نیست که #قلوبشان را در قیامت بشکافند «الّا أن تقطّع قلوبهم» 🔰کافران در قیامت خودشان حق را خواهند دید اگرچه ایمان نیاورند. توضیح اینکه #ایمان امری اختیاری است و لذا بین ایمان و نفس، #اراده فاصله انداخته است و تنها با اراده است که انسان، ایمان یا هوای نفس را انتخاب می کند. اما #علم اختیاری نیست بلکه با حاصل شدن مقدمات، خود بخود علم حاصل می شود و دیگر نفس نمی تواند بگوید که من نمی خواهم بفهمم. پس مرددان در قیامت، اگرچه علم پیدا می کنند اما دیگر نمی توانند ایمان بیاورند زیرا نیاز به اراده دارد و دیگر اراده از آنها گرفته شده و زمان #تحصیل گذشته است. 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190

📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره 📆 جلسه: 79 🔖 آیه: ۲۶ و ۲۷ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅ بخش اول👇👇 💠آیه ۲۶ و ۲۷ بقره: «انّ الله لا یستحی أن یضرب مثلاً مّا بعوضةً فما فوقها فامّا الذین آمنوا فیعلمون انّه الحقّ من ربّهم و امّا الذین کفروا فیقولون ماذا أراد الله بهذا مثلاً یضلّ به کثیراً و یهدی به کثیراً و ما یضلّ به الّا الفاسقین-الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما امر الله به ان یوصل و یفسدون فی الارض اولئک هم الخاسرون» 🔰پس از تببین اهمیت تمثیل، به بررسی #اضلال_ابتدایی از سوی شیاطین جنی و انسی و #اضلال_کیفری از سوی خداوند پرداختیم.. قران گوید اگر کسی از شیطان پیروی کند خودش تبدیل به شیطان می شود. در پایان آیه میبیینم که اگرچه خداوند اضلال را منحصر به گروه خاص فاسقین دانسته است اما هدایت را منحصر به گروه خاصی نمی داند. منظور از فاسقین مطلق افرادی است که از راه راست خارج شدند. 🔴در آیه بعد نیز از باب نمونه ۳ مورد از فاسقین را نام می برد نه اینکه فاسقین منحصر در این سه باشند. این سه گروه را در انتهای آیه ۲۷، #خاسر می نامد. خاسر کسی است که #سرمایه را می بازد لذا اینها سرمایه فطرت پاک اولیه را می بازند. 🚸🚸🚸 ✅گروه اول کسانیند که #پیمان بین خود و خدا را نقض کردند لذا مشخص است که بین انسان و خدا یک پیمان از ابتدا وجود دارد. پیمان و تعهد را به #حبل یا طناب تشبیه کرده اند چنانکه طناب دو چیز را به هم متصل می کند پیمان نیز اینگونه است. حبل بریده می شود و پیمان نیز نکس و #نقض می شود. ♦️حال این #پیمان_اولیه چیست؟ 1⃣برخی گفتند این همان پیمان بین خدا و انسان در #عالم_ذر است. 2⃣برخی گفتند این همان پیمان اولیه خدا از طریق حجت باطنیه #عقل است «رسلً مبشرین و منذرین لئلّا یکون للناس علی الله حجةٌ بعد الرسل/نساء_۱۶۵» اگر این حجت باطنه یعنی عقل نبود مردم در قیامت احتجاج می کردند که چرا ما را که در برابرمان هزاران راه بود الان عذاب می کنی؟ 3⃣وجه سوم این است که این پیمان همان ارسال رسل و پذیرش #نبوت پیغمبران از سوی انسان هاست که بعداً نیز باید به تعهدشان پایبند باشند. 4⃣نظر چهارم نیز #کتب الهی است و نقض کنندگان، اهل کتابیند که کتاب خود را فراموش کرده و نقض کردند. البته این وجه، در طول همان وجه سوم می گنجد. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190

📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره 📆 جلسه: 86 🔖 آیه: ۲۸ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی ✅آیه ۲۸ سوره مبارکه بقره: «کیف تکفرون بالله وکنتم امواتا فاحیاکم ثم یمیتکم ثم یحییکم ثم الیه ترجعون» چگونه به خداوند کافر می‌شوید؟! در حالی که شما مردگان (و اجسام بی‌روحی) بودید، و او شما را زنده کرد؛ سپس شما را می‌میراند؛ و بار دیگر شما را زنده می‌کند؛ سپس به سوی او بازگردانده می‌شوید. (بنابر این، نه حیات و زندگی شما از شماست، و نه مرگتان؛ آنچه دارید از خداست). ✅خلاصه جلسه👇 1⃣تکفرون در حالت تعجب است نه توبیخ. یعنی به حیات خودتان فکر کنید تا شکتان برطرف شود. 2⃣در این آیه دو اصل #توحید و #معاد بیان شده است و در سوره ابراهیم به سه اصل توحید، معاد و نبوت. 3⃣قرآن گاهی از ضرورت معاد، ضرورت نبوت را اثبات میکند و گاهی برعکس. اگر معاد باشد باید راهی بسوی آن باشد پس راهنمایی میخواهد پس #نبوت ضروریست. 4⃣ملحدین گویند «نموت و نحیا» و مومن گوید «امات و احیا» یعنی ما خودبخود نمیمیریم و زنده نمی شویم بلکه کسی این کار را میکند. 5⃣قرآن گوید موت بدون اماته و حیات بدون احیا و زنده کردن ممکن نیست پس فاعل میخواهد که خداست اما انسان مادی گوید انسان خودش می‌میرد. 6⃣«ثم الیه ترجعون» احتجاج بر معاد است یعنی چون خداوند «حکیم» است و کار عبث نمیکند نمیشود که انسان را از خاک بسازد و سپس دوباره به خاک تبدیل کند پس باید زنده کردن جدیدی باشد که نتیجه داشته باشد. 7⃣در آخرت، دیگر نظام علّی و معلولی به دست انسان نیست که با ضوابط یا روابط گناه کند لذا احیای پس از مردن با احیای اولیه در دنیا فرق میکند. 8⃣قرآن گوید عذاب جهنم شبیه هیچ عذابی در دنیا نیست یعنی هر چقدر هم #علم پیشرفت کند و عذاب سختتر شود مانند جهنم نمیشود همانطور که هر چقدر رفاه در دنیا کاملتر شود اصلا نمیتواند به رفاه بهشت برسد. 9⃣قرآن کتاب هدایت است و هیچ سخن باطلی در آن نمی آید مگر اینکه تذکر می دهد این #باطل است لذا مثل کتب علمی نیست که حرف باطل را فقط از دیگری نقل کند و آنرا رد نکند. 0⃣1⃣#ملکات_نفسانی انسان چه خوب باشد چه بد در خواب نمایان میشود و آنرا میبیند! 1⃣1⃣در سوره غافر دو اماته به معنای انتقال به دنیای دیگر است که اولی اماته در دنیا و احیا در برزخ است و دومی، اماته در برزخ و احیا در قیامت است. وگرنه موت قبل از حیات در دنیا که اماته نیست چون قبلش حیاتی نبوده که خدا آن را بمیراند اما آیه مورد بحث اگرچه تنها یک اماته را بیان داشته اما با «ثم الیه ترجعون» بر برزخ هم دلالت میکند. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190‍

📇 عناوین خلاصه تفسیر سوره مبارکه #بقره 📆 جلسه: 152 🔖 آیات: ۶۲ 📚 مفسر: علامه جوادی آملی 1⃣ خلاصه جلسه: معیار نجات از نگاه قرآن، نامهایی چون مومن و منافق و غیره نیست بلکه هر کس که به «خدا و قیامت» #ایمان داشته و #عمل_صالح کند عملش پیش خدا محفوظ بوده و از ترس و ناراحتی هم در امان است. 2⃣این آیه نمیگوید که دین، آزاد است و همه مثل همند و نجات میابند. اگرچه عقیده، تحمیلی نیست اما با هر عقیده ای در قیامت نمیتوان نجات یافت. آیات گوناگون داریم که غیر از #اسلام مورد قبول نیست یا گوید با غیر مسلمانان بجنگید تا یا مسلمان شوند یا جزیه دهند. 3⃣طبق آیع هر کس بخواهد اهل نجات باشد باید #مسلمان باشد تا دینش قبول باشد اما نام مسلمان و یهودی و ... مهم نیست بلکه تنها عامل نجاتبخش، داشتن «اعتقاد صحیح به اصول اسلامی» و «عمل صالح به دستورات اسلامی» است. 4⃣عملی که مطابق وحی نبوده و عاملش، #ایمان_به_وحی نداشته باشد، عمل صالح نبوده و پذیرفته نیست. کسی هم که وحی را بپذیرد الزاماً باید ایمان به آورنده وحی(پیامبر) را پذیرفته باشد. پس اعتقاد به خدا( #توحید)، قیامت( #معاد) و آورنده وحی( #نبوت) در کنار عمل صالح، برای نجات ضروری است. (من آمن بالله و الیوم الآخر و عمل صالحاً)شبیه این ماده در آیه ۶۹ سوره مائده هم آمده است. 5⃣این آیه به اصول اساسی دین و عمل صالح اشاره دارد. عمل صالح هم نیاز به ایمان به آورنده وحی دارد و پیامبر، فطرت را در کنار کتاب الهی دو میزان قرار داده است. مومن واقعی کسی است که #عمل_صالح هم در کنار #ایمان_قلبی داشته باشد وگرنه اسلام یا ایمان ظاهری نجات بخش نیست. 6⃣چرا نامی از مشرکین و مجوس در آیه نیاورده؟ مشرکین که با ایمان سازگاری ندارد. مجوس هم نیامده چون صابئین ترکیبی از مجوس و غیر مجوسند. 7⃣چرا از نجات یهود و ... سخن گفته است؟ ♦️نگاه اول اینکه، همه باید #مسلمان شوند اما نه مسلمان ظاهری بلکه مسلمان واقعی یعنی کسی که معتقد به توحید، معاد و نبوت پیامبر آخر بوده و عمل صالح طبق دستورات اسلام بکند. ♦️نگاه دوم به این آیه اینست که منظور آیه این است که یهودیان واقعی، مسیحیان واقعی و صابئین واقعی که قبل از آمدن اسلام میزیسته اند همانند مسلمانان واقعی کنونی، اهل نجاتند. 8⃣نگاه دوم صحیح نیست چون قرآن، کتاب #هدایت و نشان دهنده راه آیندگان است و نمیخواهد بگوید که یهودیان و مسیحیان گذشته خیالشان راحت باشد. این کتاب، کتاب دعوت است. مسلمانان و یهودیان و مسیحیان و مجوس را دعوت میگند به ایمان حقیقی. 9⃣ #صابئین، کسانیند که به خدا و معاد معتقدند اما معتقد به #تناسخ هستند لذا گویند بعد از مرگ در همین دنیا پاداش و کیفر میبینند بطوریکه پس از مرگ، روح به بدن دیگری وارد میشود. البته تناسخ باطل است اما اینها هم خطوط کلی را قبول دارند. 🚸🚸🚸🚸🚸🚸 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542 📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜 تفسیر بزرگ تسنیم👇 ✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190