🍃 🌺 🍃🌺 🌺 🍃 🌺 🍃🌺 🌺 حکمت6️⃣7️⃣4️⃣ ♦️شرح و تفسیر ✅هرگز مردم را تحت فشار قرار مده 💠از سخن بعضى از شارحان نهج البلاغه استفاده مى شود كه واليانى كه از طرف خلفا به منطقه فارس مى رفتند گاه اصرار داشتند كه خراج را قبل از موعد يعنى قبل از به دست آمدن محصول كشاورزى و باغدارى از مردم بگيرند و علت آن اين بود كه توجه نداشتند كه براى گرفتن خراج بايد سال شمسى را در نظر گرفت زيرا فرا رسيدن زمان محصول، مطابق سال شمسى است نه سال قمرى. اما آن ها سال قمرى را معيار قرار مى دادند و مردم را در فشار شديد گرفتار مى ساختند به گونه اى كه مردم مجبور بودند محصولات خود را به صورت پيش فروش به قيمت نازلى بفروشند و مال الخراج را بپردازند و همين، سبب نارضايى شديد مردم مى شد. به همين دليل هنگامى كه امام(عليه السلام) مى خواست زياد بن ابيه را به جاى عبدالله بن عباس به فارس و مناطق اطراف آن بفرستد توصيه مفصلى به او فرمود و او را از مقدم داشتن خراج بر زمان به دست آمدن محصول نهى كرد و فرمود: «عدالت را پيشه كن و از خشونت و سختگيرى و ستمگرى بپرهيز زيرا سختگيرى سبب فرار مردم از منطقه مى شود و ظلم و ستم، مردم را به شورش مسلحانه دعوت مى كند» ◀️ امام(عليه السلام) در اين بخش از كلام خود نخست به زياد دستور عدالت مى دهد سپس آثار شوم تخلف آن را بيان مى فرمايد. 💠نخست بر عدالت تأكيد مىورزد عدالتى كه زمين و آسمان به سبب آن برپاست، عدالتى كه مايه آرامش و آسايش و نظم امور است و آنگاه از خشونت و سختگيرى و ظلم و تعدى (در گرفتن خراج و يا غير آن) كه نقطه مقابل عدالت است نهى مى كند و مى فرمايد: ترك عدالت سبب مى شود كه مردم مزارع و باغ هاى خود را رها كنند و از آن منطقه به جاى ديگرى بروند و در نتيجه منطقه به ويرانه اى تبديل گردد و سخت گيرى گاه سبب مى شود كه بمانند و بر حاكم و والى بشورند و دست به اسلحه ببرند كه آن هم سبب ويرانى كشور اسلام مى شود. 🔸نكته ها 🔸1. چرا امام(عليه السلام) زياد را به اين منصب گماشت؟ زياد در آغاز از ياران على(عليه السلام) بود و در جنگ هاى آن حضرت با معاويه شركت كرد و حتى قبل از صلح امام حسن(عليه السلام) با معاويه با آن حضرت بود ولى چيزى نگذشت كه معاويه او را فريب داد و به سوى خود برد و سرانجام به يكى از مدافعان سرسخت بنى اميه مبدل شد. بنابراين در زندگى او دو دوران مشخص وجود دارد: دوران اول، دوران سلامت فكر و ايمان به مقام ولايت على(عليه السلام) و افتخارِ در خدمت بنى هاشم و اهل بيت(عليهم السلام) بودن است. در همين دوران معاويه بارها براى او نامه نوشت يا پيكى فرستاد تا او را به سوى خود بَرَد ولى موفق نشد. دوران دوم: مدتى بعد از صلح امام حسن(عليه السلام) در حالى كه او همچنان والى فارس بود و اجازه نمى داد آن منطقه در سيطره معاويه قرار گيرد، تا اين كه معاويه او را فريب داد و گفت: تو فرزند آن مرد چوپان نيستى، تو فرزند پدر من، ابوسفيانى بنابراين به تو زياد بن ابى سفيان مى گويم و هرچه بخواهى نزد من براى تو وجود دارد. زياد، گرفتار هواى نفس شد و فرزندى ابوسفيان و برادرى معاويه و رسيدن به قدرت هاى عظيم اجتماعى را بر اعتقاد باطنى خود به اميرمؤمنان على(عليه السلام) ترجيح داد و به معاويه پيوست و به صورت عنصرى خطرناك براى اهل بيت(عليهم السلام) درآمد و مى دانيم كه فرزندش عبيدالله بن زياد در ماجراى شهادت شهيدان كربلا چه نقش خطرناكى داشت. اگر مى بينيم امام(عليه السلام) در اين جا او را جانشين ابن عباس در حكومت فارس و اطراف و نواحى آن مى كند مربوط به دوران نخست زندگى اوست. او مردى بسيار هوشيار و شجاع و سخنور و بى باك بود و در هر دو دوران زندگى اش از اين استعداد خود بهره گرفت. دوران اول در خدمت على(عليه السلام)و دوران دوم در خدمت معاويه و در واقع در خدمت هواى نفس و شيطان.

🔸2. چرا زياد را زياد بن ابيه مى گفتند؟ بعضى معتقدند كه مجهول بودن پدرش سبب اين تعبير شد و بعضى مى گويند كه چون پدرش برده و چوپانى بود كه هيچ موقعيت اجتماعى اى نداشت مايل نبود او را به نام پدرش خطاب كنند. مادرش نيز كنيز حارث بن كلده، طبيب معروف عرب بود، كه به نام او نيز هرگز افتخار نمى كرد. گرچه معاويه سرانجام اصرار داشت كه او را فرزند نامشروع ابوسفيان بداند و برادر خويش بشمارد امير مؤمنان(عليه السلام)شديدا اين سخن را انكار مى كند و مى فرمايد: «در زمان عمر بن خطاب، ابوسفيان سخنى بدون انديشه و فكر يا بر اثر تحريك شيطان گفت (منظور اين است كه زياد را فرزند نامشروع خود خواند ولى اين سخن كاملاً بى پايه بود) سخنى كه نه با آن، نَسَب ثابت مى شود و نه استحقاق ميراث را همراه دارد»; و به اين ترتيب او را فرزندمشروع پدرش دانست و از وسوسه هاى معاويه كه او را برادر خود مى خواند برحذر داشت. هرچند همان گونه كه گفتيم وسوسه ها بعد از دوران على(عليه السلام) و صلح امام حسن(عليه السلام) كار خود را كرد و زياد را براى هميشه گمراه و بدبخت نمود و عجب اين كه خود او نيز طبق بعضى از روايات به اين گمراهى اعتراف كرد و درباره گذشته خود تأسف خورد ولى چه سود؟ چنان در دام معاويه و هواى نفس بود كه راهى براى بازگشت پيدا نمى كرد. 🔸 3. عدالت و سختگيرى و خشونت واژه عدالت از چيزهايى است كه همه عاشق آن اند و نخستين شرط نظام جامعه اسلامى شمرده مى شود ولى كمتر كسى از حكمرانان و زمامداران تاريخ توانسته اند آن را اجرا كنند جز انبيا و اوصيا كه همواره در خط عدالت اجتماعى گام برمى داشتند هرچند هميشه با موانعى روبرو بودند. با اين كه همه، آثار شوم ظلم و بى عدالتى را مى دانند ولى از آن جا كه رسيدن به جاه و مقام و شهوات و ثروت ها از طريق عدالت كمتر ميسر مى شود رو به ظلم و جور آورده و مطامع خود را گاهى با صراحت و گاهى حتى به نام عدالت پيگيرى مى كنند. نكته اى كه امام(عليه السلام) درباره نتيجه ترك عدالت بيان كرده بسيار قابل توجه است. مى فرمايد: عسف (سختگيرى و خشونت) سبب كوچ كردن مردم از منطقه و ويران شدن آبادى هاست و حيف (ظلم و بى عدالتى) سبب شورش مردم و قيام هاى مسلحانه است. گرچه اين دو واژه قريب الافق هستند ولى تفاوت روشنى دارند كه به آن اشاره شد. #حکمت476 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

🍃 🌹 🍃 🌹 🍃 🍃 حکمت7️⃣7️⃣4️⃣ ✅بزرگترین گناه أَشَدُّ الذُّنُوبِ مَا اسْتَخَفَّ بِهِ صَاحِبُهُ. امام(عليه السلام) فرمود: بدترين و خطرناك ترين گناهان گناهى است كه مرتكب شونده آن، آن را كوچك بشمرد. #حکمت477 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

🍃 🌺 🍃🌺 🌺 🍃 🌺 🍃🌺 🌺 حکمت7️⃣7️⃣4️⃣ ♦️شرح و تفسیر ✅از گناهى كه كوچك مى شمرى بترس! ✨ امام(عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به نكته مهمى در باب سنجش گناهان اشاره كرده، مى فرمايد: «بدترين و خطرناك ترين گناهان گناهى است كه مرتكب شونده آن، آن را كوچك بشمرد» ✨بعضى معتقدند كه گناهان را نبايد به صغيره و كبيره تقسيم كرد; همه گناهان نسبت به مقام شامخ الهى كبيره است زيرا هرقدر شخصى كه معصيتش مى شود بزرگ تر باشد معصيت، بزرگ تر خواهد بود و چون خداوند از هرچيز برتر و بالاتر است هر معصيتى در پيشگاهش عظيم است. ✨البته اين سخن از يك نظر صحيح است ولى از يك نظر مى توان ميان گناهان تفاوت گذاشت. گاهى ذات گناهان با هم متفاوت است; تفاوتى كه مثلاً در ميان سيلى زدن به يك شخص بى گناه يا كشتن او مى باشد و تفاوتى كه ميان زناى با غير محارم و زناى با محارم است. و گاه تفاوت به سبب اصرار يا ندامت و استغفار است. ممكن است كسى گناه كبيره اى انجام دهد ولى فوراً پشيمان شود و به درگاه خدا توبه كند اين گناه نسبت به گناه كسى كه صغيره اى را انجام مى دهد و اصرار بر آن دارد كوچك تر محسوب مى شود و گاهى اين تفاوت به سبب نيت گناهكار است گاهى گناهكار گناه را با ترس و وحشت و اضطراب انجام مى دهد و گاه با بى اعتنايى و كوچك شمردن گناه. ✨به يقين دومى از اولى بزرگ تر است هرچند خودِ گناه هيچ تفاوتى نكند. اين از يك نظر، ازنظر ديگر گناهى كه انسان درباره آن بى اعتناست به آسانى دامن او را مى گيرد و به او ضربه مى زند ولى گناهى كه در نظر او عظيم و خطرناك است كمتر به آن گرفتار مى شود. درست مثل اين كه انسان، دشمنى را كوچك بشمرد، از چنين دشمنى ممكن است به آسانى غافل شود و ضربه بخورد ولى از دشمنى كه او را بزرگ و خطرناك مى شمرد در امان بماند. #حکمت477 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

🍃 🌹 🍃 🌹 🍃 🍃 حکمت8️⃣7️⃣4️⃣ ✅مسؤولیت آگاهان مَا أَخَذَ اللّهُ عَلَى أَهْلِ الْجَهْلِ أَنْ يَتَعَلَّمُوا حَتَّى أَخَذَ عَلَى أَهْلِ الْعِلْمِ أَنْ يُعَلِّمُوا. امام(عليه السلام) فرمود: خداوند از افراد جاهل پيمان نگرفته كه دنبال علم و دانش بروند، مگر اين كه قبل از آن از علما و دانشمندان پيمان گرفته كه به آن ها علم بياموزند. #حکمت478 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

🍃 🌺 🍃🌺 🌺 🍃 🌺 🍃🌺 🌺 حکمت8️⃣7️⃣4️⃣ ♦️شرح و تفسیر ✅مسئوليت سنگين دانشمندان ✳️امام(عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به نكته بسيار مهمى در مورد فراگيرى علوم اشاره كرده، مى فرمايد: «خداوند از افراد نادان پيمان نگرفته كه دنبال علم و دانش بروند، مگر اين كه قبل از آن از علما و دانشمندان پيمان گرفته كه به آن ها علم بياموزند» ✳️در بسيارى از كشورها در دنياى امروز تحصيل علم در حد قابل ملاحظه اى اجبارى است و چنانچه فرزندى متولد شود و مثلاً به سن شش سالگى برسد و نام او براى فراگرفتن علم در هيچ مدرسه اى نوشته نشده باشد پدر و مادر او مورد مؤاخذه قرار خواهند گرفت. اين كار در دنياى ما كه توجه خاصى به علوم در آن مى شود چيز عجيبى نيست. ✳️مهم آن است كه حدود چهارده قرن پيش، اسلام نه تنها فراگيرى علم را فريضه شمرده بلكه بالاتر از آن، تعليم دادن را بر دانشمندان واجب كرده است و منطق عقل نيز همين را ايجاب مى كند. ✳️چگونه ممكن است بر افراد نادان فراگرفتن علم واجب باشد اما بر دانشمندان تعليم دادن واجب نباشد؟ امام(عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه اشاره به دو پيمان الهى مى كند: پيمانى كه در درجه اول است پيمانى است كه از دانشمندان گرفته كه علم خود را كتمان نكنند و در اختيار مردم بگذارند، و پيمانى كه از افراد جاهل گرفته كه به دنبال تحصيل علم بروند. و اگر اين دو پيمان در جامعه انسانى لباس عمل به خود بپوشد، جهل و نادانى ريشه كن خواهد شد. #حکمت478 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

🍃 🌹 🍃 🌹 🍃 🍃 حکمت9️⃣7️⃣4️⃣ ✅بدترین دوست شَرُّ الاِْخْوَانِ مَنْ تُكُلِّفَ لَهُ. امام(عليه السلام) فرمود: بدترينِ برادران (دوستان) كسى است كه براى پذيرايى از او (ناچار باشى) خود را به زحمت افكنى. مرحوم سيد رضى بعد از ذكر اين گفتار حكيمانه مى گويد: «تكليف (و تكلف) هميشه با مشقت همراه است بنابراين دوست پرتوقعى كه انسان را به تكلف وامى دارد مايه شر است. به همين دليل او بدترينِ برادران محسوب مى شود» #حکمت479 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

🍃 🌺 🍃🌺 🌺 🍃 🌺 🍃🌺 🌺 حکمت9️⃣7️⃣4️⃣ ♦️شرح و تفسیر ✅دوستان پرتكلّف ⭐️امام(عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به نكته مهمى اشاره كرده كه دوستان خوب و بد را از هم جدا مى كند. مى فرمايد: «بدترينِ برادران (دوستان) كسى است كه براى پذيرايى از او (ناچار باشى) خود را به زحمت افكنى»; ⭐️ مرحوم سيد رضى بعد از ذكر اين گفتار حكيمانه مى گويد: «تكليف (و تكلف) هميشه با مشقت همراه است بنابراين دوست پرتوقعى كه انسان را به تكلف وا مى دارد مايه شر است. بنابراين او بدترينِ برادران محسوب مى شود» ⭐️اصولاً زندگى پرتكلف و پردردسر، هميشه مايه بدبختى و اضطراب و ناراحتى است بنابراين اگر دوستانى پيدا شوند كه توقع زيادى در پذيرايى يا كمك رسانى دارند و انسان مجبور شود به خاطر آن ها خود را به زحمت بيفكند، دوستان بدى هستند. دوست باصفا كسى است كه پذيرايى ساده را به جان و دل مى پذيرد و سعى مى كند دوست خود را در آرامش و آسايش قرار دهد اما اگر توقعات زيادى داشت كه به سبب آن، دوستش مجبور بود براى كمك به او يا پذيرايى از او خود را به زحمت بيفكند و گاه حتى وسايل منزل خود را براى اين كار بفروشد چنين دوست خودخواهى لايق دوستى نيست. اولياء الله و پيروان آن ها هميشه اين دستور را در نظر داشتند و دربرابر دوستان خود بى تكلف بودند، به سادگى از آن ها پذيرايى مى كردند و با آن ها انس مى گرفتند. به عكس، كسانى در گذشته و به خصوص امروز بوده و هستند كه اگر دوستشان پذيرايى سنگين و پرخرجى از آن ها نكند آن را دليل بر اهانت مى دانند و از او فاصله مى گيرند، در پشت سر گله مى كنند و در پيش او گاه اظهار مى دارند. ⭐️در مجموع، تكلف در پذيرايى از دوستان، عيوب زيادى دارد كه به چهار عيب آن به خصوص مى توان اشاره كرد: نخست اين كه سبب مى شود دوستان، كمتر يكديگر را ملاقات كنند زيرا تشريفات پردردسر به آسانى قابل تكرار نيست. دوم اين كه طرف مقابل ممكن است توانايى پذيرايى به آن شكل را نداشته باشد و سبب شرمندگى او در آينده شود. سوم اين كه از ساده زيستى كه مورد تأكيد اسلام است دور مى شوند. چهارم اين كه اينگونه پذيرايى ها غالباً توأم با خودنمايى و رياكارى است كه با روح تعليمات اسلامى سازگار نيست. البته تكلف گرچه غالباً در نحوه پذيرايى هاست ولى ممكن است آداب ديگر را نيز شامل شود مانند چگونگى تعارف ها و جلوس در مقابل يكديگر و ساير امورى كه در ديدار دوستان انجام مى شود. #حکمت479 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

🍃 🌹 🍃 🌹 🍃 🍃 حکمت0️⃣8️⃣4️⃣ ✅آفت دوستى إِذَا احْتَشَمَ الْمُؤْمِنُ أَخَاهُ فَقَدْ فَارَقَهُ. امام(عليه السلام) فرمود: هنگامى كه مؤمن، برادر باايمانش را به خشم آورد و شرمگين سازد اسباب جدايى از او را فراهم كرده است. مرحوم سيد رضى مى گويد: «حشمه و أحشمه» يعنى او را به غضب آورد و بعضى گفته اند: او را شرمنده ساخت و «احتشم» به معنى طلب شرمندگى است براى ديگرى و چنين كارى مقدمه جدايى از اوست. #حکمت480 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

🍃 🌺 🍃🌺 🌺 🍃 🌺 🍃🌺 🌺 حکمت0️⃣8️⃣4️⃣ ♦️شرح و تفسیر ✅اسباب جدايى دوستان 💠امام(عليه السلام) در اين گفتار حكيمانه به يكى از عوامل مهم جدايى از دوست اشاره كرده، مى فرمايد: «هنگامى كه مؤمن، برادر باايمانش را به خشم آورد و شرمگين سازد مقدّمه جدايى از او را فراهم كرده است» 💠مرحوم سيد رضى ذيل اين حكمت، احشام و حشمت را چنين تفسير مى كند، مى گويد: «حشمه و أحشمه» يعنى او را به غضب آورد و بعضى گفته اند: او را شرمنده ساخت يا «احتشم» به معنى طلب شرمندگى است براى ديگرى و چنين كارى مقدمه جدايى از اوست» 💠آنچه سيد رضى گفته، يكى از تفسيرهاى كلام حكيمانه امام(عليه السلام)است، بعضى از شارحان نهج البلاغه تفسير ديگرى ذكر كرده اند كه بر اساس مفهوم ديگرى است كه براى حشمت گفته اند و آن اين كه «حشمت» به معنى حفظ خودخواهى و تشخص دربرابر ديگران و برترى جويى در مقابل دوستان است و اين تعبير در مورد حشمت پادشاهان و امرا گفته شده كه در پشت پرده هاى كاخ ها خود را مستور مى دارند و دربان ها بر درهاى آن مى گمارند به گونه اى كه مراجعه كنندگان نه قدرت مراجعه به آن ها را دارند و نه گفتوگوى با آن ها، مگر در موارد نادر آن هم با شرايط سنگين خاص. همين معنى ممكن است در مورد دوستان به صورت ساده ترى انجام گيرد. به هر حال حجابى ميان انسان و سايرين مى شود و يكى از اسباب جدايى از دوستان است. 💠بنابراين براى گفتار حكيمانه مورد بحث سه تفسير به نظر مى رسد و ممكن است همه آن ها در مفهوم كلام امام(عليه السلام)جمع باشد. 💠نخست، خشمگين ساختن دوستان، دوم، شرمنده نمودن آن ها و سوم، برترى جويى و تكبر دربرابر آن ها. هركدام از اين امور سه گانه براى جدا شدن دوستان از انسان كافى است البته ممكن است انجام يك مرتبه و دو مرتبه اين كارها تأثيرگذار نباشد ولى به يقين اگر تكرار شود سبب جدايى از دوستان خواهد شد. 🔸نكته شرايط دوستى مى دانيم كه اسلام همه مسلمانان را برادر يكديگر شمرده كه اين بالاترين رابطه و پيوند عاطفى در ميان دو انسان است و به همه مسلمين سفارش كرده كه با يكديگر همچون دو برادر صميمى رفتار كنند، و براى آن ها حقوق متقابل فراوانى ذكر شده كه اگر جمع آورى شود خود يك كتاب خواهد شد. به يقين به دست آوردن اين چنين دوستان گرچه زياد مشكل نيست ولى نگهدارى آن ها آسان نمى باشد. دوستان را به هنگام گرفتارى ها و مشكلات و پشت كردن دنيا به انسان مى توان شناخت. #حکمت480 با ما همراه باشد با نشر📚 #نهج_البلاغه و ورود به #تفسیر_حکمت_ها 🆔 https://eitaa.com/tafsirehekmatha

📣 #یزد_شهردانایی ✅ شما هم میتوانید یک کلاس نهج البلاغه داشته باشید.🔗🔗 🖌دوره تربیت مربی نهج البلاغه آسان (همراه با اعزام مربی جهت برپایی کلاس)📃 ویژه خواهران دارای مدرک دیپلم و بالاتر همراه با اعطای گواهی در پایان دوره 🔖 🕰🕰 شروع دوره: پنج شنبه 31 مرداد ⏰⏰ مهلت ثبت نام: 28 مرداد ☎️تلفن تماس: 09923862118 📌آدرس: میدان باهنر، ابتدای بلوار شهید پاکنژاد، بن بست بدر 🎁🎁 مزیتهای دوره: - امکان برگزاری کلاس در کوتاهترین مدت - اشاعه فرهنگ نهج البلاغه برای عموم مردم به صورت آسان و قابل فهم - شرکت در برنامه های فرهنگی متناسب و... #عیدانه_۹۸ #مبشران #غدیر #آسمانی #من_زنده_ام_به_ولای_تو_یاعلی 💐💐💐💐💐💐💐 @mobasheran_ir

قابل توجه متقاضیان محترم دوره حکمتها: انشاالله آزمون ورودی حلقه اول (40 حکمت اول) روز دوشنبه 4 شهریور (بعد از عید غدیر) ساعت 17 برگزار میگردد. با مطالعه حکمتها و شرح آنها از کانال تفسیر حکمتها به آدرس eitaa.com/tafsirehekmatha آمادگی لازم را داشته باشید.