گزیده معراج السعاده (15): باید در شناخت #فضائل و #رذائل خیلی دقت کرد تا در برخورد با رذائلی که در نگاه اولیه فضیلت می نمایند به #اشتباه نیفتیم. معیار اصلی برای تشخیص صفات و افعال نیک از بد، #عقل_و_شرع می باشد. یعنی افعال باید طبق تأیید عقل و در جهت #نزدیکی_به_خدا انجام شود. انجام یا ترک اعمال از روی عادت، ترس؛ یا برای رسیدن به دنیا (نان، نام؛ مقام، شهوت)، لذت بالاتر، حفظ آبرو و یا ترس از سلطان فضیلت محسوب نمی شود. #حکیم کسی است که با اطمینان نفس و علم الیقین به حقایق موجوات علم دارد نه از روی تقلید . همچنان که #عفیف کسی است که برای رسیدن به کمال واقعی قوه شهوت را تحت فرمان عقل در می آورد؛ نه کسی که به خاطر حفظ آبرو یا جانش از شهوتی صرف نظر می کند. #شجاع کسی است که قوه غضب را در جهت رسیدن به قرب الهی تحت فرمان مطلق عقل قرار می دهد؛ نه آنکه به جهت عادت و طبیعت از صحنه های خطر نترسد و یا برای کسب مطامع دنیوی به استقبال خطرات رود. #سخاوت نیز بخش به مستحق بدون قصد و غرض دنیوی است؛ اما بخشش مال به #غیر_مستحق اسراف است و به مستحق برای کسب نام و نان بیشتر #لذت_جویی است. گزیده معراج السعاده صفحه 31-30.

قال الحسین (ع): 🔘إِنَّ الْبَخِيلَ مَنْ يَبْخَلُ بِالسَّلَام‏. 🔘لِلسَّلَامِ سَبْعُونَ حَسَنَةً تِسْعٌ وَ سِتُّونَ لِلْمُبْتَدِئِ وَ وَاحِدَةٌ لِلرَّاد 🔘 إِنَّ أَعْجَزَ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ الدُّعَاءِ وَ إِنَّ أَبْخَلَ النَّاسِ مَنْ بَخِلَ بِالسَّلَام‏ 🔆بخیل کسی است که #سلام بخل بورزد. 🔆برای سلام هفتاد خوبی و پاداش هست، شصت و نه تا برای آنکه آغاز می‌کند و یک خوبی برای کسی که جواب می‌دهد و به‌خوبی بازمی‌گرداند. 🔆ناتوان‌ترین مردم کسی است که از دعا ناتوان باشد و بخیل‌ترین مردم کسی است که به سلام بخل کند. 🔺 سلام می‌تواند #عادت باشد، در نتیجه این عادت، به‌تدریج از باد خود خالی می‌شود و جز پوسته‌ای از آن باقی نمی‌ماند و می‌تواند اعلام وضعیت تو باشد، که در مقصد و روش و راه، با سلام همراه هستی و همراهی می‌کنی و در گفتار و رفتار و پندار به‌سلامت می‌گویی و می‌خواهی و می‌پنداری. تو اعلام می‌کنی که من با تمامی وجودم یعنی با زبان و ذهن و قلب و عمل و برخوردهایم برای تمامی وجود تو، این سلامت را و این آرامش را خواستارم و به‌سلامت موقعیت‌ها و برخوردها و نعمت‌ها و بازدهی تو فکر می‌کنم و نمی‌خواهم آلودگی و آفتی در این وسعت وجود تو از من، خانه کند و دامن‌گیر شود. 🔺این اعلام وضعیت از دو طرف و از شرایط و خواسته‌های این دو طرف می‌تواند سلم و دوستی و #هماهنگی و همدلی را برساند. با سلام و جواب هماهنگی و همراهی در مقاصد و در راه و روش روش کار اعلام می‌شود. #سخاوت این است که تو برای چنین سلامتی و هماهنگی و دوستی، کوشا باشی و سرمایه بگذاری و با هر کس که برخورد می‌کنی این سلامت و دوستی را بیاوری و بیماری‌ها و آفت‌های او را پاک کنی و خستگی‌ها و رنج‌های او را بزدایی. 🔺و حداقل این است که این سلم و سلام را بخواهی و برای آن #دعا کنیم، آن کس که نمی‌کوشد و نمی‌خواهد و نه دعا می‌کند، #بخیل عاجزی خواهد بود که وجودش و رفتارش فتنه و مشکل بار می‌آورد و آفت می‌بارد. 🔺 نکته دوم در خوبی‌هایی است که با سلام همراه است و سهم بیشتر برای کسی است که #آغاز کرده و یک سهم برای کسی است که جواب داده‌است. این تقسیم باعث #مسابقه و پیش گرفتن خواهد شد، تا در نیت و اقدام و برخورد، سلام و سلم و سلامت را بر همه بریزی و همه را زیر پوشش بگیری. ازاین‌گذشته این تقسیم به خاطر شروع کردن و سنت گذاشتن خواهد بود؛ چون آن کس که #سنت خوبی را پایه می‌گذارد، بهره هر آن که بدان عمل می‌کند، برای او خواهد بود و از بهره‌های بسیار فقط یک سهم را نخواهد داشت. #کتاب_چهل_حدیث_از_امام_حسین علیه‌السلام، علی صفائی حائری ص 137-139.