بسم الله الرحمن الرحیم
ضمن تبریک میلاد باسعادت پیشوای بزرگ هدایت و امام رحمت حضرت خاتمالانبیا و فرزند صالحش امام صادق علیه السلام فرصت را مغتنم شمرده و خطوط اصلی حاکم بر معاونت تهذیب و تربیت را در جملاتی کوتاه بیان میکنم تا فضای اندرونی فعالیتهای تربیتی عصر انقلاب اسلامی در حوزههای علمیه روشنتر شود:
بزرگ مربی عالمیان، پروردگار متعال است که هدف خلقت را هدایت انسانها در مسیر عبودیت و سعادت (وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُونِ) و هدف بعثت را حاکمیت دین خدا بر جانها و جوامع بشری قرار داده است: (هُوَ الَّذي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولاً مِنْهُمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ/ هُوَ الَّذي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ)
خدای متعال بهواسطه رسول خود، ثقلین را ریسمانی برای رسیدن به هدایت و سعادت عروهای برای تمسک قرار داده است: «مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِي أَبَداً»،
در این بیان نورانی؛ تمسک به قرآن همانا تمسک به امام و تمسک به امام همانا تمسک به قرآن است (و أَنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ)؛ بنابراین تمسک به قرآن بدون تمسک به امام، انحراف و ضلالت است و تمسک به امام نیز در پیروی و هماهنگی تام با او است؛ «و قَلْبِی لَکمْ مُسَلِّمٌ وَ رَأْیی لَکمْ تَبع و نُصْرَتِی لَکمْ مُعَدَّةٌ»
شیعهای که تمام حالات روحی و قلبیاش و همه اندوختههای علمی و دانشیاش و همه رفتارها و تکالیف عملیاش را با امام هماهنگ نماید و طابق النعل بالنعل قدم در راه امام و اهداف او گذارد به سعادت و تربیت دینی مطلوب دست یافته است زیرا همراهی و پیوند با امام شرط زندگی توحیدی و محور تربیت دینی و اخلاقی است (بشروطها و انا من شروطها).
بیشک #عصر_غیبت امام، با همه ابتلاءات و دشواریها، عصر تربیت و #تکامل_شیعه و ارتقای او به بالاترین مدارج توحید و ولایتمداری است و تمرین ولایتمداری حول نائب امام زمان، شیعیان را برای فرمانبرداری کامل از امام عصر آماده و توانا خواهد ساخت. تربیت دینی در عصر غیبت به معنای هماهنگی، همراهی و همدلی با دغدغههای ولیّ در پیشبرد اهداف حکومت اسلامی، همفکری بر محور دغدغههای ولیّ و نصرت و یاری عملی او در مسیر تحقق چشمانداز تمدن اسلامی و اهداف انقلاب است.
حوزههای علمیه در تربیت اخلاقی و معنوی علمداران دین و عالمان مجاهد و هادیان عامل و مجاهدان ولایتمدار در طول تاریخ خصوصاً در عصر امام خمینی ره پیشگام و موفق بودهاند و همواره مسیر خودسازی طلبه را به جامعهسازی و پیشبرد اهداف اجتماعی اسلام منتهی دانستهاند؛ (إِلاَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ تَواصَوْا بِالْحَقِّ وَ تَواصَوْا بِالصَّبْرِ) زیرا خودسازی و معنویت در انزوا و عزلت و بدون اهتمام به امور مسلمین معنا ندارد.
این خودسازی که در بستر #سلوک_جمعی بر محور ولایت و در میدان عینی جامعه واقع میشود همان اخلاق و معنویت مورد نظر بنیانگذار انقلاب و رهبری معظم است که میبایست ثمراتش را در #جامعهسازی و #تمدنسازی مشاهده نمود وگرنه سلوک فردی منهای رسالت اجتماعی به «تربیت مجاهدان ولایتمدار» نمیانجامد و چه بسیار است فاصله میان قاعدان و مجاهدان!
معاونت تهذیب و تربیت حوزههای علمیه، اخلاق و معنویت را در عصر امام خمینی ره بر محور ولایت و تربیت عالمان مجاهد ولایتمدار دنبال میکند و این سخن مقام معظم رهبری را در آغاز درس خارج فقهشان طلیعه رویکردهای تحولی خود میداند که فرمودهاند: ««اگر دیدیم درحوزههای علمیه، شورِ علمی هست، اما این شورِ علمی و کار علمی، خلأهای نظام را چنان که باید، پر نمیکند، باز باید به مسأله تهذیب توجه کنیم. برای اینکه اگر اخلاق و تهذیب نفس در حوزهها باشد و صفای نفس ناشی از آن پیدا شود، هر کلمهای که خوانده شود، باید به نفع مردم و جامعه باشد». (20/6/1373)
لازم به ذکر است رویکرد تحولی معاونت تهذیب و تربیت با اعتقاد کامل به رسالت اجتماعی حوزه و روحانیت در تحقق اهداف انقلاب و تمدن اسلامی با تدوین و تحقق راهبردها و برنامههای ذیل تعریف شده است:
• عنایت به تعریفی کامل از تربیت و اخلاق و معنویت در مقیاس «سلوک جمعی در عصر امام خمینی ره»
• تربیت طلبه در تراز «راهبر تربیتی ولایتمدار»،
• ارتقای بصیرت و بینش اجتماعی طلاب از طریق طرح تحول بسیج طلاب و روحانیون و طرحهایی در رابطه با بیانیه گام دوم انقلاب و مسائل پیشروی نظام خصوصاً در عصر تقابل تمدن اسلامی با تمدن غرب،
• عنایت به «رسالت اجتماعی» حوزه و طلبه
• تاکید بر اصل «تربیت در مسیر خدمت و خدمت ضمن تربیت»، یا به بیان دیگر «خدمت اجتماعی در ضمن رشد و رشد در ضمن خدمت»