🌹 #کلمات_قصار_نهج_البلاغه 🌴 #شماره_86 وقال عليه السلام : رَأْيُ الشَّيْخِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ جَلَدِ الْغُلاَمِ وَروي: مِنْ مَشْهَدِ الْغُلاَمِ. راى و تدبير پير، نزد من بهتر از استقامت جوان (در ميدان جنگ) است و در روايت ديگرى آمده است. «از جنگجوئى جوان». شرح و تفسير اهميت رأى پير امام(عليه السلام) در اين کلام حکمت آميزش، مقايسه اى ميان رأى و تدبير پيران و چالاکى و دلاورى جوانان مى کند و مى فرمايد: «راى و تدبير پير نزد من بهتر از چالاکى جوان (در ميدان نبرد) است. در روايت ديگرى آمده است: از جنگجويى جوان بهتر است»; (رَأْيُ الشَّيْخِ أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ جَلَدِ الْغُلاَمِ وَرُوِيَ «مِنْ مَشْهَدِ الْغُلاَمِ»). «جَلَد» به معناى چابکى و نيرومندى و «غلام» در اينجا به معناى جوان و «مشهد» در اين گونه موارد به معناى ميدان جنگ است. بديهى است براى پيروزى در نبرد با دشمن در درجه نخست نقشه هاى صحيح لازم است و در درجه بعد دلاورى و چالاکى جنگجويان و به يقين تا نقشه صحيحى نباشد دلاورى ها به نتيجه اى نمى رسد، ازاين رو امام(عليه السلام)مى فرمايد: تدبير پيران نزد من از شجاعت و چالاکى جوانان بهتر است، زيرا مردان بزرگسالى که سال ها ميدان هاى نبرد را ديده اند و تجربه ها آموخته اند بر اساس آن تجربه ها قادر به تنظيم برنامه صحيح هستند در حالى که جوانان، چنين توانى را ندارند; ولى به عکس پيران، داراى قدرت و توانايى جسمى کافى و دلاورى و چالاکى هستند، گرچه هر يک امتيازى دارند; ولى پايه اصلى را رأى و تدبير پيران تشکيل مى دهد. تاريخ نيز اين کلام حکيمانه را کاملاً تأييد مى کند مثلا در جنگ خندق تدبيرى که سلمان فارسى در پيشنهاد حفر خندق انديشيد توانست مدينه را از سقوط در چنگال دشمن حفظ کند. اين گفتار حکيمانه در ضمن به جوانانى که نسبت به پيران بى اعتنا هستند و خود را کانون همه چيز و پيران را خارج از گردونه اجتماع مى پندارند هشدار مى دهد که به بزرگسالان احترام بگذاريد و خود را از تجارب آنها بى نياز ندانيد. به گفته ابو الطيب: الرّأْىُ قَبْلَ شُجاعَةِ الشَّجْعانِ * هُوَ أوَّلٌ وَهِىَ الْمَحَلُّ الثّانى فَإذا هُما اجْتَمَعا لِنَفْس مَرَّةً * بَلَغَتْ مِنَ الْعُلْياءِ کُلَّ مَکان علم و تجربه پيش از شجاعت شجاعان است آن اول است و اين در محل دوم قرار دارد. ولى هنگامى که هر دو با هم براى شخص نيرومندى جمع شوند به بالاترين محل صعود مى کنند.(1) ابن ابى الحديد بعد از ذکر شعر بالا نصيحتى از يکى از سلاطين به فرزندش نقل مى کند که مى گفت: فرمانده لشکر خود را جوان مغرور و کم تجربه اى انتخاب نکن و نه پير از کار افتاده اى را که گذشت روزگار از عقلش کاسته، چنان که گذشت عمر جسمش را ضعيف کرده. بر تو باد که بزرگسالان پرتجربه را برگزينى.(2) (1). شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 18، ص 337. (2). همان.