مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه شانزدهم معنای #اصل اصل، در لغت به معناي ريشه، اساس و مبدأ است؛ ولی در اصطلاحِ علوم مختلف در معاني گوناگونی به كار رفته است ، مثلاً: 1.اصل در فلسفه؛ به معنای سنتی کلمه که فیلسوف در پی شناخت واقعیتهای هستی است. معنایی متناسب با همین امر خواهد داشت و در واقع « واقعیت بنیادین هر موجودی» را گویند. 2.اصل در علوم تجربی و نظری؛ به منزلۀ قلمرویی از دانش است که در پی شناخت قانونمندی¬های مربوط به موجودات میباشد. 3.اصل در فیزیک و روانشناسی: مجموعة قضایایی است که پیش از تدوین و برای تکوین این علوم مورد نیاز است و از دانشهای دیگر به عاریت گرفته می شود. 4.اصل در علوم کاربردی مانند علوم تربیتی؛ قاعدۀ کلی و عامی است که می توان آن را به منزلۀ دستورالعملی کلی در نظر گرفت و به عنوان راههای عمل قرار داد. در تربیت دینی باید گفت؛ اصول، قواعد کلی و عامی هستند که می توان آنها را به عنوان دستورالعمل کلی در نظر گرفت و همچون راهنمای عمل در تربیت دینی مورد توجه قرار داد. اصل در علوم کاربردی به صورت قضیه¬ای بیان میشود که حاوی «باید» است، در حالی که در علوم نظری و تجربی به شکل قضیه ای حاوی «است» اظهار میشود. در تربیت ديني اصول يك سري «بايدها» و «نبايدها»يي است كه مربي بايد هنگام تربیت ديني مد نظر قرار دهد تا بتواند به اهداف مورد نظر خود برسد. به عبارت ديگر، اصل، مجموع قواعد وقوانيني است كه به عنوان راهنماي عمل، ما را در تربیت ديني کمک می کند. به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه هفدهم اهميت #اصول اصول پايه ها و ستون هایي هستند كه هر علمي براي بقا و ثبوت خود نيازمند آن است، به طوري كه غفلت از آنها، انسان را از رسيدن به هدف مطلوب محروم مي سازد. در تربیت ديني، رعايت اصول تربیتی از اساسي ترين اموري است كه يك مربي بايد به آن توجه داشته باشد. در غير اين صورت تربیت ديني به درستي انجام نمي پذيرد. با توجه به اصول است كه مربي مي فهمد چگونه و تا چه اندازه بگويد و در چه زمان و مكاني دم فرو بندد، و در كجا لب به سخن گشايد و ... . شناخت تمامي اين موارد در گرو شناخت اصول و رعايت آن است. به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه هجدهم اصل اول: #اصلاح_رابطه_ی_خود_با_خداوند هدف از تعلیم و تربیت، به نوعي مديريت بر قلب، انديشه و رفتار متربی است. و اساس این مديريت بر اصلاح رابطة انسان با خداوند استوار است. پيام آوران الهي با اصلاح رابطة خود با خدا و اصلاح ساير روابط بر‌‌ مبناي آن به ادارة مردمان مي پرداختند. شيوة اداره آنان تحت تاثیر رابطه اي بود كه با حق برقرار ساخته بودند و همگان را از اين زاويه مي ديدند؛ رابطه اي از حق به سوي خلق. «قال الصادق علیه السّلام: إِنَّ الْمُؤْمِنَ يَخْشَعُ لَهُ كُلُّ شَيْ‏ءٍ حَتَّى هَوَامُّ الْأَرْضِ وَ سِبَاعُهَا وَ طَيْرُ السَّمَاء؛ همه چیز در مقابل مؤمن خاشع و فرمانبردار است؛ حتی جنبندگان زمین و پرندگان آسمان.» مرحوم آیت الله بهاءالدّینی ره می فرمود: روزی امام خمینی ره به منزل ما آمدند. از ایشان پرسیدم: شما چگونه این قیام و حرکت را شروع کردید؟ امام ره فرمودند: من خود را در اختیار خدا قرارا دادم، در عوض خداوند متعال (قلب مردم) جهان را در اختیار من گذاشت». در آيات و روايات آمده است كه به هر ميزان رابطة مردم با خداوند اصلاح شود، به همان ميزان رابطه بین مردم اصلاح می‌گردد. خداوند در قرآن كريم مي¬فرمايد: «إِنَّ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لهَمُ الرَّحْمَانُ وُدًّا)؛ «کسانی که ایمان آورده وکارهای نیک و شایسته انجام دهند، خداوند رحمان برای آنان محبتی در دل ها خواهد نهاد.» طبق این کلام خداوند هر کس مؤمن باشد و اعمال صالح انجام دهد، خداوند او را محبوب دل های دیگران می کند. و در حدیثی ازپیامبر اکرم صل الله علیه و آله آمده است: «مَنْ أَحْسَنَ فِيمَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ كَفَاهُ اللَّهُ الَّذِي بَيْنَهُ وَ بَيْنَ عِبَادِهِ وَ مَنْ أَحْسَنَ سَرِيرَتَهُ أَحْسَنَ اللَّهُ عَلَانِيَتَهُ؛ هرکس رابطة میان خود و خدا را نیکو سازد، خدا (رابطة) میان او و مردم را کفایت کند، و هر کس باطن خود را اصلاح کند، خدا ظاهرش را اصلاح می کند». مردان الهیی و مربیان ومنادیان دینی کلامشان با خداست و غیر را نمی بینند. در ضمیر ما نمی گنجد به غیر از دوست کس هر دو عالم را به دشمن ده ما را دوست بس امام علی علیه السلام می‌فرماید: «مَنْ أَصْلَحَ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ أَصْلَحَ اللَّهُ مَا بَيْنَهُ وَ بَيْنَ النَّاسِ وَ مَنْ أَصْلَحَ أَمْرَ آخِرَتِهِ أَصْلَحَ اللَّهُ لَهُ أَمْرَ دُنْيَاهُ؛ هر کس (رابطه) میان خود را با خدا اصلاح کند، خدا (رابطه) میان او و مردم را اصلاح فرماید و هر¬کس کار آن جهان خود را به اصلاح آورد، خدا کار این جهان او را اصلاح کند». و در حدیث دیگری می‌فرماید: «مَنْ عَمِلَ بِالْحَقِّ مَالَ إِلَيْهِ الْخَلْقُ؛ هرکس به حق عمل کند، مردمان به او متمایل می‌شوند». مولوی می گوید: هـر کـه تـرسیـد از حـق و تقـوا گزید ترســد از وی جـن و انس هـر کـه دیــد هوشیار باش عالم خلقت از بهر توست غیر از خدا هر آنچه بخواهی شکست توست مربی باید اول رابطه خود و خدا را حل کنند تا بتوانند رابطه کودک و نو جوان را با خدا حل کند به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه هجدهم اصل دوم: #استمداد_از_خدا_و_توسل_به_اهل‌بیت_علیهم_السلام انسان به خاطر ضعف و نقصاني كه دارد، همواره نيازمند پشتوانه و تكيه گاه است، تا بتواند در مشكلات و كار ها به او تكيه کند.با توجه به آية شريفه (يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ) :اى مردم! شما (همگى) «نيازمندان به خدا هستيد، تنها خداوند است كه بى‏نياز و شايستۀ هر گونه حمد و ستايش است.» هيچ تكيه گاهي مطمئن تر از خداوند و اهل بيت علیهم السلام در زندگي وجود ندارد. رمز موفقیت و پیروزی در کاری، آغاز با نام و یاد خدای متعال است و شخص باید فقط از او استمداد بطلبد؛ زيرا غير از خداوند در عالم مؤثري وجود ندارد: «لا مُؤَثِرَ فِي الْوُجُودِ اِلّا اللَّهُ» ‏ و همچنين باید حجت هاي او بر روي زمين كه واسطه خداوند و«حَبْلُ اللهِ الْمَتِينِ» هستند، توسل كند و از آنها كمك بطلبد، كه در غير اين صورت، كارهاي او به سامان نمي رسد. خداوند در اولين آيه اي كه نازل مي فرمايد، به پيامبر صل الله علیه و آله دستور مي دهد كه با نام خدا آغاز كند: (اِقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ) ؛ «بخوان بنام پروردگارت كه(جهان را) آفريد.» پيامبر صل الله علیه و آله مي فرمايد: «كُلُّ أَمْرٍ ذِي بَالٍ لَمْ يُذْكَرْ فِيهِ بِسْمِ اللَّهِ فَهُوَ أَبْتَرُ ؛ هر كار مهميكه با نام خدا آغاز نشود، به انجام نيكو نخواهد رسيد.» پیامبر گرامی اسلام در پایان سخن خود نیز دعا می‌کرد و نسبت به لغزش‌ها و خطاهای احتمالی از خدا طلب عفو می‌نمود؛ گرچه پیامبر سلام الله علیه از خطا و لغزش معصوم بود. شهید ثانی ره می‌نویسد: «أَنَّ النَّبِيَّ صلی الله علیه و آله و سلّم كَانَ إِذَا فَرَغَ مِنْ حَدِيثِهِ وَ أَرَادَ أَنْ يَقُومَ مِنْ مَجْلِسِهِ يَقُولُ اللَّهُمَّ اغْفِرْ لَنَا مَا أَخْطَأْنَا وَ مَا تَعَمَّدْنَا وَ مَا أَسْرَرْنَا وَ مَا أَعْلَنَّا وَ مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنَّا أَنْتَ الْمُقَدِّمُ وَ أَنْتَ الْمُؤَخِّرُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْت‏ »؛ هرگاه پیامبر از سخن گفتن فارغ می‌شد و قصد برخاستن از مجلس را داشت، می‌گفت: خدایا! از خطاها و گناهان عمدی ما، از خلاف‌های پنهانی و آشکار ما، و از گناهانی که تو از ما نسبت به آ‌نها آگاه‌تری، درگذر! خدایا! تو تقدیم و تأخیر می‌اندازی [مقدم و مؤخر تویی] و خدایی جز تو نیست.» امام سجاد علیه السلام نیز در پایان جلسات خود دعا می‌کرد. «ابن ابی حازم» می‌گوید: «سلیمان بن یسار را دیدم که با علی بن الحسین علیه السلام میان قبر و منبر پیامبرصل الله علیه و آله وسلم می‌نشستند و به مذاکره می‌پرداختند و چون می‌خواستند برخیزند، عبدالله بن ابی سلمه سوره‌ای می‌خواند و سپس دعا می‌کردند.» باتوجه به اینکه هدف تربیت انسان و تأدیب او به آداب و اخلاق نیک است. بنابراین، لازم است مربی آداب نیک را در حین تربیت رعایت کند.که این‌گونه آداب آثار تربیتی برای استاد و شاگرد دارد؛ مربی را در دست یافتن به هدف که همان تربیت دینی است کمک می کند. به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه نوزدهم اصل سوم: #شناخت_مخاطب(1) لزوم شناخت مخاطب در تربیت ديني يکي از بديهي ترين پيش نيازها در تربیت ديني، شناخت ويژگي هاي ظاهري و دروني مخاطب و آشنايي با نيازها و مشكلات اوست. در دنياي كنوني كه در هم تنيدگي نظام اطلاعاتي و ارتباطاتي يكي از مقولات مهم در زمينة جهاني شدن است، بحث درباره مخاطبان نهادهاي فرهنگي- تبليغي و تربیتی از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. مخاطب، هدف نهايي هر كوشش فرهنگی، تربیتی وتبليغي و فرآيند ارتباطي است. با اين حال، با نگاهي به مجموعة برنامه‌ها و فعاليت‌هاي فرهنگي و تبليغي كه تاكنون در كشور ما به انجام رسيده است، در مي‌يابيم كه غالباً از مطالعه و تحقيق جدي و اثرگذار در زمينة شناسايي مخاطب، و خواست، گرايش و نيازهاي او غفلت شده است. امروز دپارتمان‌هاي مخاطب‌شناسي، نيازسنجي و نظرسنجي در مؤسسات تربیتی، فرهنگي و تبليغي، بخش قابل توجهي از بودجه‌ها را جذب مي‌كنند؛ چرا كه اين موسسات به خوبي مي‌دانند كه بقاي آنها به «برقراري ارتباط معنادار و مداوم با مخاطبان‌شان» وابسته است. مخاطب‌شناسي تا آنجا اهميت دارد كه بعضي از نظريه‌پردازان علوم ارتباطات معتقدند غفلت از مخاطب، نهادهاي فرهنگي را به انزوا و مهجوريت مي‌كشاند و سرانجام به ورطة اضمحلال سوق می‌دهد. آري، چنانچه عنصر «مخاطب» را از فرآيند ارتباط حذف كنيم، ديگر ارتباط مفهوم و معنايي نخواهد داشت. در جهان امروز، رسانه‌ها و نهادهاي فرهنگي آن چنان متعدد و متنوع هستند كه «دامنه اختيار و انتخاب مخاطبان» بسيار گسترده شده است. بنابراين، به طور طبيعي بايد دغدغة نهادهاي فرهنگي در مورد جذب و حفظ مخاطب افزايش يابد؛ زيرا اگر نهادي نتواند مخاطب را ترغيب، ارضا و متقاعد سازد، او به جستجوي نهادهاي رقيب خواهد رفت. شناخت انسان با وجود پيچيدگي هاي روحي-رواني و ويژگي هاي طبيعي و غريزي اش از مهم ترين مسایل در تربیت دینی است. در تربیت بايد مخاطب را شناسايي كنيم. مثلاً: بدانيم كه فرد است يا گروه؟ در چه شرايطي زندگي مي كند؟در چه محيطي تربيت شده است؟تشنه است يا بي تفاوت يا فراري؟در چه مرحله اي از رشد است؟چقدر ظرفيت دارد؟ قرآن روح بعضي را به زمين آماده اي تشبيه كرده است كه با نزول باران سبز مي شود؛ روح بعض دیگر را زمين شوره زاري دانسته كه جز خار و خاشاك، رویيدني ديگري ندارند، و قلب گروهی را نیز مثل سنگ نفوذناپذيري برشمرده و قلب گروه دیگری را چنان آماده می‌داند كه هرگاه سخن حقي را بشنوند، از ديدگان‌شان اشك شوق جاري مي شود. در تربیت بايد بدانيم كه متربی ما چه كسي است و چه خصوصياتي دارد؟ و گرنه به نتيجه مطلوب نمي رسيم. اگر بهترين روشها را به كار بريم و از بهترين ابزارها، آن هم در سطح وسيع استفاده كنيم؛ ولي مخاطب خود را نشناسيم، به طور قطع موفق نخواهيم شد. به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه بیستم اصل سوم: #شناخت_مخاطب(2) برخی از وي‍ژگي هاي کودک و نوجوان ‌أ)کنجکاوي کودک ونوجوان فطرتاً به کنجکاوي وكشف واقعيت ها گرايش دارد. او مي خواهد جهان را آنچنان كه هست بشناسد، حقايق جهان را درك كند، و به علت وقايع پيرامون خود پي ببرد. از اين رو کنجکاوي مي کند و به دانش و آگاهي ميل دارد و هنگام دستيابي به دانش، لذت وجودش را فرا مي گيرد و از جهل و ناداني نفرت دارد. ‌ب)زيبايي دوستي فطرت انسان به جمال و زيبايي گرايش دارد؛ هم زيبايي را دوست دارد، و هم زيبايي آفرين را و هم زيباآفريني را او در پي آن است که زيبايي را در تمام شئون زندگي خود دخالت دهد، تلاش مي کند لباس زيبا، چهرة زيبا، روش زيبا و... ببيند.و اين ويژگي در کودک و نوجوان جلوه و ظهور بيشتري دارد. ‌ج)پرستش يكي ديگر از ويژگي هاي دروني وفطري انسان، عشق به پرستش و عبادت است. انسان در طول تاريخ نشان داده است که به پرستش ميل دارد و مي خواهد قدرت و نيرویي ماورایي را عبادت كند، موجودي را بيابد که قابل ستايش و تقديس باشد و او را عاشقانه عبادت و در هنگام سختي ها به او تکيه کند و اين تکيه گاه براي مخاطب نوجوان از ضرورت بيشتري برخوردار است. ‌د)ابداع و نوآوري در انسان نيرويي به نام «نوگرايي» وجود دارد که به دنبال آفریدن و ابداع چیزهای جدید است و از کار خود لذت ببرد. بنابراين كسي را كه ابداع و نوآوري داشته باشد، تقديس مي كند و به او احترام مي گذارد. ادامه دارد... به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan

مجموعه مباحث #کودک_از_نظر_تربیت_و_وراثت_در_اسلام دوره دوم؛ موضوع: #اصول_تربیت_دینی جلسه بیست و یکم اصل سوم: #شناخت_مخاطب(3) علاوه بر ویژگی های فوق، نوجوان و جوان دارای ویژگی های دیگری هم هستند که باید مورد توجه قرار گیرند، از قبیل: 1. تهور و بی باکی 2. تلقین پذیری 3. حساسیت و زودرنجی 4. ظاهرگرایی 5. خودنمایی و جلوه گری 6. مدگرایی 7. بی نظمی و بی انضباطی 8. میل به خودآرایی 9. خامی و بی تجربگی 10. شهرت طلبی 11. قدرت طلبی 12. احساسات متضاد 13. نگرانی برای آینده 14. تردید و دودلی 15. عشق و محبت 16. جلب توجه 17. هیجان طلبی 18. عدالت طلبی 19. تقلید 20. حقیقت طلبی 21. رازداری 22. استقلال طلبی 23. کرامت نفس 24. عزت طلبی 25. خوشبینی 26. فضیلت طلبی 27. خیرخواهی 28. نشاط طلبی 29. طراوت و لطافت 30. حقیقت طلبی 31. تنوع طلبی 32. تنوعگرایی 33. خداجویی 34. حبّ نفس 35. لذت‌طلبی و ... دامه دارد... به کانال #تربیت_دینی_کودک_و_نوجوان ملحق شوید: https://eitaa.com/tarbiatkoodak_nojavan