📷آیتالله کاشانی در بازدید از مجلس شورای ملی/ ۱۳۲۹ش
#قرارداد_دارسی در زمان مظفرالدین شاه امضا شد تا امتیاز اکتشاف و استخراج نفت را در اختیار یک تبعه انگلیس قراردهد. طبق این قرارداد سود ایران از نفت خود تنها ۱۶ درصد بود و مابقی برای دارسی.
این قرارداد تا سال ۱۳۴۰ش تمام میشد اما انگلیس برای تمدید قرارداد تا سال ۱۳۷۰ش، به رضاخان فشار آورد و آن را تمدید کرد. با تمدید قرارداد، سود ایران با تنها ۴ درصد افزایش به ۲۰ درصد رسید.
بعد از آنکه #آیت_الله_کاشانی از تبعید لبنان بازگشت دو نکته را مورد تأکید قرار داد: نخست اینکه نفت ایران باید ملی شود و دوم اینکه ملت ایران نسبت به تأسیس رژیم صهیونیستی در منطقه بیتفاوت نمیماند.
به این شکل موجی از مخالفت با استعمار انگلستان در سایه مطالبه #ملی_شدن_صنعت شکل گرفت. نخبگان و عموم مردم همگی به حرکت درآمدند و روحانیون به رهبری آیتالله کاشانی در صف نخست این مطالبه گری عمومی قرارداشتند.
در این میان #رزم_آرا نخستوزیر وقت به خاطر مخالفت با ملی شدن صنعت نفت، مانعی برای این نهضت به شمار میآمد و گاه نطقهایش در اینباره نیز توسط انگلیسیها نوشته میشد، تا آنکه در تاریخ ۱۶ اسفند ۱۳۲۹ با گلوله #فدائیان_اسلام در #مسجد_شاه کشته شد.
چند روز بعد، در مجلس شانزدهم، فراکسیون #جبهه_ملی که با حمایت مردم و آیتالله کاشانی شکل گرفت، در اواخر اسفند ۱۳۲۹ طرح ملی شدن صنعت نفت را در مجلس به تصویب رساند و در ۲۹ اسفند مجلس سنا نیز طرح ملی شدن صنعت نفت را تأیید کرد؛ به این ترتیب نفت ایران ملی شد و کشور وارد مبارزه جدی با انگلستان و استعمار پیر گردید.
🕌 @tarikh_hawzah_tehran