📝یادداشتی به مناسبت#هفته_کتاب: 📚کتابی مظلوم به اسم چاپ سنگی ✍ این چند روز با خود فکر می‌کردم که در هفته کتاب و کتابخوانی چه بنویسم که به کار آید. یاد یکی از غصه‌های همیشگی‌ام در زمینه کتاب افتادم. گنجینه‌ای قیمتی ولی بسیار غریب و مظلوم با عنوان#کتابهای_چاپ_سنگی. کتابهایی که نه اجر و قرب #کتابهای_خطی را دارند تا از آنها فهرستی بسازند و در محفظه‌های مناسب جای دهند و برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی‌ یا سرقت، جمعی به خدمتگزاری‌شان استخدام شوند، و نه قدر و قیمت کتابهای چاپی جدید که رنگ و لعابی داشته باشند و در سیستم ثبت شوند و به خاطر طراحی و جلد نفیسشان در بهترین جای قفسه کتاب جای گیرند. همیشه جاگیر هستند و ناخوانا و از بس رنگ و رو رفته‌اند، هرجا که باشند اهدا می‌شوند به این و آن و اینجا و آنجایی که ظاهراً به درد آنها هم نمی‌خورند. ✨ولی همین چاپ‌های سنگی روزگاری رونق دنیای کتاب شدند و کتاب را از غربت و محدودیت درآوردند. چاپ سنگی‌ها کتاب زندگی بودند و در سفر و حضر، همراه اهل علم. من خود ابتدای یک کتاب قوانین الاصولِ صد و اندی ساله دیدم که صاحب آن تاریخ ورود خود به حوزه کربلا و نجف، تاریخ ازدواج، و تاریخ بازگشت به تهران را نوشته بود.‌ بسیاری از این کتب سنگی شناسنامه اولاد صاحب کتاب بودند که تاریخ تولد و نام فرزندان خود را در آغاز یا پایان آن ثبت می‌کردند. 📚باورتان می‌شود در همین #مدرسه_مروی تهران پنج هزار نسخه کتاب چاپ سنگی نگهداری می‌شود؟! به لطف و عنایت تولیت و مدیریت وقت، تعدادی از آنها را از مدارس دیگر مثل مدرسه معمار نجات داده‌اند، اما اینجا هم غریب و مظلوم افتاده‌اند، چون کسی کاری با آنها ندارد. حقیر یک وقت به آنجا رفتم و همه را نگاه کردم و از یادداشت‌های ابتدای برخی از آنها که برای من سند و تاریخ بودند عکسبرداری کردم‌ و مواردی از آن را در کتاب #فیضیه_تهران آورده‌ام. ⚡️ آیا کسی به این دید به کتابهای سنگی نگاه می‌کند؟؟ سند و تاریخ... 📚سه چهار سال قبل هم در کتابخانه مدرسه صدر بازار به سراغ چاپ سنگی‌های غریب و مظلوم آنها رفتم و آنجا هم عکسبرداری. جالب اینکه چون مدرسه صدر، در طول زمان، مدرسه حکمت و عرفان بوده، بیشتر چاپ سنگی‌ها، شرح فصوص قیصری، فتوحات مکیه و اسفار اربعه و از این قبیل بودند. برخلاف مدرسه مروی که عمدتا فقه و اصول می‌باشند. 🖋الحاصل؛ کتابهای چاپ سنگی برای خود یک تاریخ‌اند و اهلش ارزش آن را می‌دانند. کاش در تهران کتابخانه‌ای مرکزی برای جمع‌آوری و نگهداری چاپ سنگی ها تاسیس می‌شد. هرچند نسخه‌های منحصر به فرد سنگی در کتابخانه ملی و مجلس و ملک و ... نگهداری می‌شوند، اما کاش این کار برای همه چاپ‌سنگی‌ها بشود. ⚡️چاپ سنگی‌ها در خطر انقراض و خمیر شدن‌اند! هرچند تا چند سال دیگر به عنوان عتیقه، چنان قدمت و قیمتی خواهند یافت که دلالان یکی یکی آنها را خواهند خرید و خواهند دزدید و از کشور خواهند برد. آری؛ فرار چاپ‌سنگی‌ها در سایه بی‌توجهی و بی‌مهری اهل علم. روزی می‌بینیم که اهل کتاب (غربی‌ها) وارث کتابهای چاپ سنگی ما خواهند شد. 💠پی‌نوشت: از مدیران مدرسه مروی تشکر می‌کنم. در این مدرسه تقریبا ۵ کتابخانه وجود دارد. کتابخانه عمومی، گنجینه نسخ خطی، سالن کتب چاپ سنگی، کتابخانه تخصصی فقه و اصول، کتابخانه مدرسه شهید بهشتی. امید آنکه فعالان عرصه کتاب، چاپ سنگی‌ها را میراث گرانقیمت خود بدانند و فکری برای آن کنند. 🕌 @feyziye_tehran