#سنت_استخلاف استخلاف در قرآن دو کاربرد دارد: کاربرد عام و کاربرد خاص. استخلاف در کاربرد عام به معنای خلیفه و جانشینی انسان از سوی خداوند بر روی زمین است که شامل حال همه انسان‌ها _ اعم از مسلمان و غیرمسلمان _ می‌شود. در کاربرد خاص نیز به معنای جانشینی انسان‌های صالح بر روی زمین است که در فرجام تاریخ بشر با رسیدن روز موعود و ظهور حضرت مهدی(عج)به وقوع می‌پیوندد. (قمی، 1367: ج1، 15). -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j

#سنت_استخلاف در قرآن آیه ۵۵ سوره نور به آیه استخلاف معروف است. آیه استخلاف در ادامه آیات قبل که سخن از اطاعت و تسلیم در برابر فرمان خدا و پیامبر اسلام(صلی الله علیه واله) بود، آمده و نتیجه این اطاعت را که همان حکومت جهانی است، بیان میکند. در شأن نزول آیه آمده است، زمانی که پیامبر گرامی اسلام و مسلمانان به مدینه هجرت کردند و در پناه انصار قرار گرفتند، تمامی کفار بر ضد آنها دست به شمشیر بردند؛ به صورتی که آنها ناچار بودند حتی شب‌ها را با سلاح به سر برند و تحمل این وضعیت برای آنان سخت بود. بعضی از مسلمانان این سوال را داشتند که تا کی این وضعیت ادامه خواهد یافت؟ آیا زمانی خواهد رسید که اطمینان و آرامش بر ما حکم فرما گردد و جز از خدا از هیچ‌کس نترسیم؟ که آیه فوق نازل شد و به آنها بشارت داد، چنین زمانی فرا خواهد رسید. عنایه، أسباب النزول القرآنی، ۱۴۱۱ق، ص۲۹۰؛ واحدی، اسباب النزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۳۳۸؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۲۳۹. -----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j

مصداق #سنت_استخلاف در تاریخ و روایات : در جوامع حدیثی شیعه روایات متعددی در تعیین مصداق برای حکومت موعود آمده است. در این روایات  امامان شیعه(ع) و حضرت مهدی(ع) و اصحابش از مصادیق حکومت موعود قرار گرفته‌اند. در برخی از روایات با استناد به آیات قرآن خلافت از جانب خداوند را برای آدم  و داود(علیهم السلام)ثابت می‌داند و #امام_علی(علیه السلام) را مصداق آیه استخلاف و جانشین پیامبران قرار می‌دهند. با وجود روایات فراوان درباره جانشینی امامان شیعه ، اما متاسفانه در بستر تاریخ عملکرد نادرست مردم، مانع از تحقق این سنت شده و بسیاری تحقق این سنت را به ظهور حجت خدا پیوند زده‌اند. حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۹۷؛ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۶، ص۹۶. تنظیم: سرکار خانم لیلا همايون فر ----------❀❀✿❀❀--------- @tarikh_j