⭕️ سنخهای استنباط از بیانات رهبر معظم انقلاب (مدّظلهالعالی)
۱ـ رویکرد تبویبی
در این رویکرد، با جستجوی کلیدواژهای بیانات رهبری ذیل یک مفهوم یا یک عبارت استخراج میشود. بخش «چکیده» Khamenei.ir چنین کاری رو انجام میدهد.
طبیعتاً روی مفاهیم و عباراتی که تکرارپذیری بیشتری داشتند، این کار انجام میشود. شبیه کار محدثان شیعه در مواجهه با احادیث ائمه هست که سعی می کردند تبویب کنند.
این رویکرد لازم و ضروری هست و جا دارد از حوزه مفاهیم و عبارات به جملات و گزارهها هم کشیده شود.
۲ـ رویکرد نظاموارهسازی
در این رویکرد، سعی میشود با کمک گرفتن از روشهای تحقیقهای کیفی یا غیرروشمند بیانات رهبری کدگذاری از بیانات صورت گیرد و طی چند مرحله کدگذاری و ادغام یک مدل مفهومی، یک نظام واره استخراج شود.
این رویکرد چند سالی است که از آن استقبال میشود؛ منتها فرآیند تبدیل کدها به مدل مفهومی، با ابهاماتی روبه رو است و اغلب مدل ذهنی پژوهشگر است تا مدل مفهومی بیانات رهبری ولی اصل کار ضروری و لازم هست.
۳. رویکرد تاریخی
یکی از خلأهایی که رویکرد نظاموارهای متعارف دارد، عدم توجه به «روند تاریخی» بیانات رهبری هست. اینکه یک مفهوم در دهههای مختلف چه بار معنایی داشته و طی دهههای مختلف با چه تبیینی مطرح شده است. اینکه دیدگاه «شخص رهبری» به عنوان شخصیت و اندیشمندی که در روند تاریخی انقلاب، در حال تطور یا تکامل یا اصلاح هست، اغلب در دو رویکرد قبلی از آن غفلت میشود.
کمتر پژوهشی داریم که با این رویکرد دیدگاه رهبری را در یک مسئله بررسی کرده باشند. این رویکرد، غیر از بیانات، به پسزمینههای تاریخی، اجتماعی جمهوری اسلامی هم توجّه دارد.
۴ـ رویکرد معادلهسازی یا نقشهسازی
این رویکرد که مطالبه و نیاز عرصه حکمرانی و سیاستگذاری و اداره کشور هست، قصد استخراج «معادله» یا «چگونگی» مدیریت و سرپرستی انقلاب و عرصههای مختلف توسط رهبری را دارد.
این رویکرد باید از تمامی سه رویکرد قبلی بهره ببرد، علاوه بر آنها، از «اقوال» رهبری فراتر برود و «افعال» رهبری را هم مشاهده کند. اینجا دیگر جستجو در سایت رهبری کفایت نمیکند و خِرَد سیاسی و عملی ناگفته رهبری که بعضاً در نگفتهها و نکردههای ایشان و ... وجود دارد را باید فهم کرد.
در اینجا قدری فهم رهبری سخت خواهد شد و روش تحقیق کفایت نمیکند و به میزان درک موقعیت و افعال رهبری، امکان صورتبندی پیدا میکند. چنین حوصله و دقتی را بنده تا حالا ندیدم کسی در مواجهه با بیانات رهبری داشته باشد!
در نهایت باید ابراز کرد، اغلب پیشنهاداتی که دارد به دستگاههای اجرایی کشور داده میشود، از رویکرد اوّل یا دوّم بوده است.
✍️مرحوم سید مصطفی مدرس مصلی
#بصیرتی
#روش_تحلیل_بیانات
#منطق_عملکردی_رهبری
📲کانال تشکیلات توحیدی
🆔 @tashkilat_ir
▫️▫️▫️