#یک_لغت_قرآنی
🌟شُحَّ
✨📖✨ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (9 - حشر)
⚡️كسانی كه خداوند آنها را از بخل و حرص نفس خويش بازداشته رستگارند.
✨شُحَّ نفس طبق فرمایش امام صادق (ع) در من لایحضره الفقیه کسی را گویند که آنچه را که دست مردم میبیند آرزو میکند و از دل او میگذرد که چه از حلال و چه از حرام، حتما به آن دست پیدا کند.
🆔 @telaavat
#یک_لغت_قرآنی
🌟أزلام
✨📖✨ يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْخَمْرُ وَ الْمَيْسِرُ وَ الْأَنْصابُ وَ الْأَزْلامُ رِجْسٌ مِنْ عَمَلِ الشَّيْطانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (90 - مائده)
⚡️ای کسانی که ایمان آوردهاید! شراب و قمار و بتها و أزلام (نوعی بختآزمایی)، پلید و از عمل شیطان است، از آنها دوری کنید تا رستگار شوید!
💎قرعه: امری حلال و گاهی واجب است که ارادۀ حق تعالی در قرعه، قابل جاری شدن بر بنده میشود و آن زمانی که بیش از دو یا چند شئ که مساوی تقسیم شدهاند ولی احتمال زیادی یا برتری جزئی بر جزء دیگر ممکن است صورت میگیرد.
📌مثال: یک ملک بین چهار وارث به چهار حالت مساوی تقسیم شده است و هر چهار سهم از نظر ارزش مساوی هستند، وراث قید قرعه میکنند که باید به رضایت هر چهار وارث باشد که داوطلب قرعه شدهاند. ممکن است یکی از سهمها نامرغوب باشد که اگر هر چهار ورثه راضی باشند باز میتوانند قرعه بکشند؛ یا وراث در تقسیم اموالالارث یک ظرف را نمیتوانند به چهار قسمت تقسیم کنند، میتوانند در صورت رضایت یکدیگر به نام یکی مالکیت آن را قرعه بزنند.
🌟هر برگه یا ابزار دیگری که انسان با استفاده از آن به نظر و رأی خدا درباره امری متوسل شود، آن برگه یا ابزار از «أزلام» است.
📝به عنوان مثال: زن و شوهری که با هم اختلاف دارند اگر بر روی کاغذی بنویسند «طلاق بگیرید» و برگۀ دیگر بنویسند «طلاق نگیرید» و بر برگۀ سوم بنویسند «خود دانید» و نیت کنند هر برگهای که بردارند همان است که رضایت خدا در امر آن است، آن برگه هرچه باشد از أزلام و اسباب قمار است، چون هیچکس نمیتواند فهم رضایت خدا را در امری از روی نوشتهای به تصادف حاصل کند. أزلام به حالتهای دیگر هم از سوی شیطان بر انسان وارد میشود.
🔹مثال: کسی که قصد خرید خانهای را دارد اگر نیت کند فردا باران ببارد خرید آن خانه مورد رضایت خدا و سود اوست، به نوعی أزلام کرده است.
🚫با تمام موارد ذکر شده اگر کسی این کارها را بکند ولی نیت او فهم ارادۀ خدا و رضایت او نباشد این امر أزلام نیست. مثال: همان زن و شوهر بگویند: برگه هرچه آمد هر دو راضی به اجرای آن خواهیم شد و یا آن فرد بگوید: اگر فردا باران ببارد من آن را به فال نیک گرفته و خانه را خواهم خرید.
📖برگرفته از کتاب من لایحضره الفقیه (شیخ صدوق)
🆔 @telaavat
#یک_لغت_قرآنی
🌟انظار:
به مهلتی گفته میشود که در آن از سوی حقتعالی هیچ گونه توبه و یا بازگشتی بر صاحب مهلت داده نشده است.
✨📖✨ بَلْ تَأْتِيهِمْ بَغْتَةً فَتَبْهَتُهُمْ فَلا يَسْتَطِيعُونَ رَدَّها وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ (40 - انبیاء)
⚡️آرى اين مجازات الهى بصورت ناگهانى به سراغشان مىآيد و مبهوتشان مىكند آن چنان كه توانايى بر دفع آن ندارند و به آنها مهلت داده نمىشود.
✨📖✨ فَمَا بَكَتْ عَلَيْهِمُ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ وَمَا كَانُوا مُنْظَرِينَ (29 - دخان)
⚡️پس نه آسمان برآنان گریست و نه زمین و (هنگام نزول عذاب هم) مهلت نیافتند.
🔹چون شیطان با علم و عمد نافرمانی خداوند را کرد پس مهلتی که به شیطان داده شده است در آن توبه و بازگشت به هیچ وجه معنایی ندارد و "انظار" به نوعی مهلتی است که فرجام آن عذاب قطعی دارد.
✨📖✨ قَالَ إِنَّكَ مِنَ الْمُنْظَرِينَ ( 15 - أعراف)
⚡️خدا فرمود: البته مهلت خواهی داشت.
💎حضرت حق تعالی وقتی برای بدهکار واژه "انظار" را بکار میبرد بعد آن لغت مَيْسَرَةٍ (توانایی و امکان) را میآورد. یعنی به شخص بدهکار برای زمانی که در توان دارد فرصت برگشت بدهید. اگر فرصتی دادید که برای او بازپرداخت آن میسر نبود، بر او انظار نکنید و زمان را نبندید.
✨📖✨ وَ إِنْ كانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلى مَيْسَرَةٍ (280 - بقره)
⚡️اگر (بدهكار،) قدرت پرداخت نداشته باشد، او را تا هنگام توانايى، مهلت دهيد!
🌟مهلت:
در مهلت، زمان برای بازگشت به سوی خدا و دور شدن از عذاب الهی داده شده است و عذاب قطعی نیست و انسان برای دوری از عذاب زمان دارد.
✨📖✨ فَمَهِّلِ الْكَافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْدًا (17 - طارق)
⚡️پس اندکی کافران را مهلت ده و آنها را فرو گذار. (تا وقت کیفرشان فرا رسد)
🆔 @telaavat
#یک_لغت_قرآنی
🌟حَمِيد:
تمام مخلوقات الهی، یا دارای خلقت مادی هستند، یا خلقت ماهوی! خلقت مادی، مثل خلقت سنگ و خلقت ماهوی، مثل نیکی.
💠حَمد نیز یکی از مخلوقات ماهوی حق تعالی است که قهراً و قطعاً کسی که چیزی را خلق میکند در نزد خود آن را دارد که میتواند آن را خلق نماید. خدایی که حَمد را خلق ماهوی نموده است قطعاً در نزد خویش آن را دارد و از آن بهرهمند است؛ چون هیچ خالقی نمیتواند چیزی را خلق کند در حالی که آن چیز را در نزد خود نداشته باشد و چون خداوند تنها خالق و بهترین خالق است از تمام صفات ماهوی در نزد خود به اکثر وجه و در عالیترین وجه دارد و خلقت صفات ماهوی منبعث از ذات خداوند است و چنان نیست که صفات خداوند جدای از آن ذات حضرت قدسی باشد.
‼️حق تعالی در کلام وحی تنها صفت غنی را ذکر نکرده، بلکه پس از واژه غنی، صفت حمید را ذکر کرده است، چرا؟!
⬅️غَنِي به معنای بینیازی، و حَمِيد به معنای دارا بودن است. پس «غَنِيٌّ حَمِيد» یعنی بینیازی خدا به علّت دارا بودن مقام حمد اوست. اگر خداوند تنها غنی را به کار میبرد، میتوانست غنی از فقر هم معنا دهد.
📌مثال: فرد بیماری از غذا غنی است چون هر غذایی باشد او را میل و نیاز به خوردن آن نیست در حالی که این غنی بودن ناشی از فقر اشتهاء است و آن بیمار اگر اشتهاء داشته باشد از خوردن هرگز غنی نخواهد شد؛ ولی کسی که سیر است او غنی از ثروت است، یعنی نخوردن او از فقر نداشتن بر او نیست.
🔍وقتی حق تعالی میفرماید: «غَنِيٌّ حَمِيد» یعنی ذات قدسی او از حمد و ستایش سرشار است و بینیازی وجود حضرتش از حمد است و این نیست که خداوند بینیازیاش از خلأیی باشد.
📎مثالی در این مورد میزنیم، تصوّر کنید به یک درویش یک لاقبا سکّهای طلا میدهند و او آن را نمیگیرد، اینجا درویش غنی است چون نیازی به استفاده از سکۀ طلا برای خود نمیبیند، در حالی که اگر بخواهیم سکّهای طلا هم به ما بدهد او آن سکه را ندارد که به ما بدهد، پس درویش غنی است ولی غَنِيٌّ حَمِيد نیست. ولی اگر به یک تاجر غنیِ ثروتمند هم سکهای طلا بدهند آن را نمیگیرد و میگوید: من نیازی به آن ندارم در حالی که اگر از او صد سکّه طلا بخواهی معادل آن دارد که به تو ببخشد.
🍀پس صفت غَنِيٌّ حَمِيد در مورد خداوند، یعنی بینیاز در عین دارایی و ثروت است. او غَنِيٌّ حَمِيد است، یعنی حمد او را فرشتگان در عرش اعلی مینمایند و از حمد یک انسان خاکی غنی و بینیاز است. یک درویش از سکهّ غنی است و به آن نیازی ندارد ولی هرگز نمیتواند کسی که به سکهای نیاز دارد او را غنی سازد، پس این غنا توأم با فقر است. ولی تاجر ثروتمند غنی، نه تنها نیازی به سکهای ندارد بلکه میتواند سکههای زیادی هم به دیگران ببخشد پس غنی بودن، از حمید بودن اوست.
🌈پس خداوند غَنِيٌّ حَمِيد است، یعنی نه تنها نیازی به حمد ما ندارد و غنی از حمد ماست بلکه اگر حمدش گفته شود قدرت بخشش به کسی که حمدش میکند را دارد. پس او در عین غنی بودن، حمید نیز میباشد. پس غَنِيٌّ حَمِيد یعنی از حمد خلایق بینیاز است چون خودش تنها موجودی است که حمد فقط برای اوست. (الْحَمْدُ لِلَّـهِ رَبِّ الْعالَمِينَ) چه مردم او را حمد کنند و چه نکنند، او بینیاز و غنی از حمد مردم است و این خلایق هستند که برای بهرهمندی از نعماتش محتاج حمد او هستند؛ که این حمد برای درک وجودی آن حضرت قدسی بر خلایقش واجب شده است.
📝حال به آیات مربوطه درباره غَنِيٌّ حَمِيد در قرآن به شرح پیرامون مطالب فوق میپردازیم:
✨📖✨ كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ لِتُخْرِجَ النَّاسَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ بِإِذْنِ رَبِّهِمْ إِلَىٰ صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ (1 - ابراهیم)
⚡️این قرآن کتابی است که ما به تو فرستادیم تا مردم را به امر خدایشان از ظلمات (جهل و کفر) بیرون آری و به عالم نور رسانی و به راه خدای مقتدر ستوده صفات رهسپار گردانی.
⁉️صِرَاطِ الْعَزِيزِ الْحَمِيدِ چیست؟
در دنیا هر شئ دنیوی، ارزش و بهای خود از اهل دنیا میگیرد.
🚗به فرض مثال، امکان ندارد کارخانهای خودرو تولید کند و کسی محصولات او را خریداری نکند ولی آن کارخانه سرپا و باعزّت بایستد. ولی در امور الهی هرگز چنین نیست چون راه خدا عزّتش را از مردم و کثرت پیروی مردم به آنان، مثل یک کارخانه در دنیا کسب نمیکند و راه خدا عزّتش قائم به ذات اوست و قائم و تکیه داده شده به کسی نیست. یعنی چنین نیست کسی در صراط مستقیم قدم برندارد و ارزش آن صراط به علّت کم بودن رهروانش دچار نقص و یا خلل گردد.
#به_امید_خدا
🆔 @telaavat
#یک_لغت_قرآنی
🌟فِتنه:
فتنه به معنای آزمایش است و هدف از خلقت انسان به نوعی فتنه او برای مشخص شدن میزان پایبندی او به عهد عالم الست اوست. اجتناب و دوری از فتنه هرگز بر انسان ممکن نیست.
✨📖✨ أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَکُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا يُفْتَنُونَ (2 - عنکبوت)
⚡️آيا مردم گمان كردهاند به صرف اينكه بگويند ايمان آوردهايم رها میشوند و آزمايش نمیشوند؟!
🍀حضرت علی (ع) میفرمایند: لاَ يَقُولَنَّ أَحَدُكُمُ اَللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنَ اَلْفِتْنَةِ لِأَنَّهُ لَيْسَ أَحَدٌ إِلاَّ وَ هُوَ مُشْتَمِلٌ عَلَى فِتْنَةٍ، وَ لَكِنْ مَنِ اِسْتَعَاذَ فَلْيَسْتَعِذْ مِنْ مَضَلاَّتِ اَلْفِتَن
✨هیچ یک از شما نگوید: که خدایا! من از فتنه به تو پناه میبرم، چون کسی خلق نشده است که امتحان نشود، فقط بگویید خدایا! من پناه میبرم به تو از فتنههای گمراه کننده!
💢فتنه بر سه نوع است که به مدد الهی به شرح آن میپردازیم:
1⃣فتنههای فردی:
هر کس در زندگی فردی خود بیتردید مورد آزمون الهی است که بین نفس و خداوند یکی را انتخاب باید بکند. در ذیل به مواردی از این فتنهها طبق قرآن خواهیم پرداخت:
✨📖✨ وَمَا أُنْزِلَ عَلَى الْمَلَكَيْنِ بِبَابِلَ هَارُوتَ وَمَارُوتَ ۚ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنْ أَحَدٍ حَتَّىٰ يَقُولَا إِنَّمَا نَحْنُ فِتْنَةٌ فَلَا تَكْفُرْ (102 - بقره)
⚡️و نيز يهوديان آنچه را كه بر دو فرشته بابل، هاروت و ماروت نازل شده بود به نادرستی پيروی میكردند چون آنها به احدی سحر تعليم نمیدادند مگر بعد از آن كه زنهار میدادند كه ما فتنه و آزمايشيم مبادا اين علم را در موارد نامشروع بكار بندی و كافر شوی!
🔮کسی که علوم غریبه مثال ابطال سحر را فرا میگیرد، خود را در معرض کفر قرار میدهد چون ممکن است از همان سحر به نفع خود استفاده کند؛ و وقتی کسی او را آزار داد او را سحر کند. (داستان مردی که اسرار الهی را میدانست ولی حاضر به نجات جان خود با علماش نشد مصداق این امر است)
✨📖✨ وَاعْلَمُوا أَنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ (28 - أنفال)
⚡️بدانید که اموال و فرزندان شما صرفاً (وسیلهی) آزمایش (شما) هستند.
🔸الف) مال برای انسان فتنه و آزمایش است.
✨📖✨ إِذَا خَوَّلْنَاهُ نِعْمَةً مِنَّا قَالَ إِنَّمَا أُوتِيتُهُ عَلَىٰ عِلْمٍ ۚ بَلْ هِيَ فِتْنَةٌ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ (49 - زمر)
⚡️سپس هنگامی که نعمتی را که (آن هم) از جانب ماست، به او عطا کنیم، میگوید: «این (نعمت) را فقط به سبب (مهارت و) دانشی (که نزد من است،) به من دادهاند.» (البته اینطور نیست؛) بلکه این آزمایش است؛ ولی بیشتر مردم نمیدانند.
📝امید مغازه سوپری بزرگی دارد. به او میگویم: آیا تا به حال اندیشه کردهای که این همه دارایی را چگونه بدست آوردهای؟ اگر بگویی از زحمت و دسترنج خود حاصل کردهام پس من کسی را معرفی میکنم که هزار برابر تو حاضر است در راه کسب آنچه تو داری تلاش کند، آیا تو تضمین میدهی روزی مثل تو صاحب این ثروت شود؟ میگوید: نه! میگویم: اگر حس میکنی بنده خوب خدا بودهای و خدا برای تو این ثروت را بخشیده است من بندگان بهتر از تو به تو معرفی میکنم که یک چهارم اندازه تو را ندارند. پس هرگز نمیتوانی ادعا کنی به خاطر بنده خوب بودنات خدا این ثروت را از فضلش به تو بخشیده است. اگر بگویی از علم و هوش خود کسب کردهام مانند قارون سخن گفتهای «قَالَ إِنَّمَا أُوتِيتُهُ عَلَىٰ عِلْمٍ عِنْدِي»، پس اینجا فقط یک چیز میماند و آن این که حق تعالی فقط برای امتحان تو این ثروت را به تو بخشیده است تا تو خود بدانی در سایه این ثروت، بر بندگان ضعیف او متکبر نمیشوی و شکر آنچه خداوند به تو از رحمت خویش عنایت فرموده است با بخشش و انفاق ثروت حاصل میکنی یا نه؟ که اگر در برابر این ثروت چنین ظاهر نشوی بیگمان این ثروت برای تو وبالی برای دنیا و آخرت تو خواهد شد.
🔹ب) فرزند برای انسان فتنه است که او امتحان شود که آیا فرزندان باعث نمیشوند انسان از والدین خود غفلت کند؟ باعث نمیشود برای کسب رضایت آنها، رضایت خدا را کنار نهد و به خاطر فرزندش حقالناس کند.
🔸پ) قدرت فتنه است، انسان را امتحان میکند که در زمان رسیدن بر قدرت چقدر بر ضعفاء رحم میکند و چقدر هوای مستکبران را دارد؟
🔹ج) زیبایی فتنه است که انسان امتحان شود که در زمان زیبایی چقدر از گناه دور میشود؟
🔸د) علم فتنه است که مبادا انسان متکبر شود و علمش را در اختیار طالبان آن قرار ندهد.
✅هر نعمتی از خداوند به نوعی فتنه برای آن فرد محسوب میشود که به آن "فتنه فردی" میگوییم.
🆔 @telaavat
#یک_لغت_قرآنی
🌟عُسْر:
در کلام وحی غالبا به سختی و شدت دنیوی گویند که از جانب خدا نبوده و ارادۀ حق تعالی بر تداوم آن نیست و مقطعی و گذراست.
✨📖✨ لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يسْراً (7 - طلاق)
⚡️آنان که امکانات وسیعی دارند، باید از امکانات وسیع خود انفاق کنند و آنها که تنگدستند، از آنچه که خدا به آنها داده انفاق نمایند؛ خداوند هیچ کس را جز به مقدار توانایی که به او داده تکلیف نمیکند؛ خداوند بزودی بعد از سختیها آسانی قرار میدهد!
◾️مراد از عُسْر در آیه مذکور سختیهای معیشت در برهههای کوتاهی از زندگی برای جامعه را شامل میشود. (مانند قحطیهای گذرا)
✨📖✨ لَقَدْ تابَ اللَّهُ عَلَى النَّبِيِّ وَ الْمُهاجِرِينَ وَ الْأَنْصارِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ فِي ساعَةِ الْعُسْرَةِ (117 - توبه)
⚡️مسلّماً خداوند رحمت خود را شامل حال پیامبر و مهاجران و انصار، که در زمان عسرت و شدّت (در جنگ تبوک) از او پیروی کردند، نمود.
🇸🇦در آیه فوق عُسْرٍ به معنای سختی در جنگ تبوک است، زمانی که طعام و آب و سوارى نایاب شده بود و آنان تشنه و گرسنه و پیاده مانده بودند به طوری که در جنگ مزبور هر ده نفر یک شتر را به نوبت سوار میشدند و نیز یک خرما را ده نفر به دهان میزده و به دیگرى میدادند تا به نفر دهم میرسید، و هستهاى از خرما بیش نمىماند سپس روى آن آبى مىآشامیدند.
✨📖✨ وَ إِنْ كانَ ذُو عُسْرَةٍ فنَظِرَةٌ إِلى مَيْسَرَةٍ وَ أَنْ تَصَدَّقُوا خَيْرٌ لَكُمْ (280 - بقره)
⚡️و اگر (بدهکار،) قدرت پرداخت نداشته باشد، او را تا هنگام توانایی، مهلت دهید! (و در صورتی که براستی قدرت پرداخت را ندارد،) برای خدا به او ببخشید بهتر است.
📝در من لایحضره الفقیه حتی از قول داود بن حصین از امام صادق علیه السَّلام در تفسیر این آیه آمده است: «وقتی دو نفر یکی بدهکار و دیگری طلبکار است در حالی که بدهکار در ضَيْر است (یعنی هیچ چیزی ندارد به طلبکار خود بدهد) اگر طلبکار از کسی بخواهد بر طلب خود نزد قاضی شهادت بدهد، آن فرد نباید در مقام شهادت، دعوت طلبکار را اجابت نماید چون اگر شهادت دهد بدهکار زندانی میشود که سودی برای طلبکار ندارد؛ در حالی که امر خدا طبق آیه فوق برای مراعات حال بدهکار از سوی طلبکار در این مواقع است. در اینجا عُسْر به معنای بدهکاری و مشکلات مالی است که نبی مکرم اسلام (ص) میفرمایند: «بیرق قرض بر دوش بسیار سنگین است.»
✨📖✨ وَ مَنْ كانَ مَرِيضاً أَوْ عَلى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَ لا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ (185 - بقره)
⚡️و آن کس که بیمار یا در سفر است، روزهای دیگری را به جای آن، روزه بگیرد! خداوند، راحتی شما را میخواهد، نه زحمت شما را!
🔍در این آیه عُسْر به معنای سختی حاصل از بیماری و یا مرارت سفر ذکر شده است. پس عُسْر در قرآن به معنای سختیهای رایج در زندگی که برای بسیاری اتفاق میافتد و گذارست ذکر گردیده است.
❌متضاد عُسْر واژه يُسر (آسانی) است؛ و جالب آن که حق تعالی برای واژه عُسْر دو امر ذکر فرموده است:
🍂1) حق تعالی هم در زمان عُسْر نوید يُسر و آسانی میدهد. (إِنَّ مَعَ العُسرِ يُسرًا)
🍃2) و هم بعد از عُسْر نوید يُسر و آسانی میفرماید. (سَیجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ یسْرًا)
📎یعنی انسان میتواند در زمان عُسْر برای خود از رحمت الهی يُسر و آسانی ایجاد کند.
🎁حضرت علی علیه السَّلام میفرمایند: زمانی که فقیر شدید با خدا با صدقهای معامله کنید تا فقر که از عُسْر است به يُسر تغییر مسیر دهد؛ و یا نبی مکرم اسلام (ص) میفرمایند: بیماران خود را با صدقه درمان کنید یعنی با صدقه عُسْر بیماری را به يُسر و شفاء به إذن الهی تبدیل کنید. یعنی آن سختی که حتم الهی بر بشر نباشد انسان در زمان سختی میتواند آن سختی را به إذن الهی تبدیل به يُسر کند، در حالی که غالب ما در زمان عُسْر به خاطر غفلت از خداوند به يُسر الهی فکر نمیکنیم.
✨حق تعالی تنها در یک جا واژه یُسْر را بعد از عُسْر ذکر کرده است.
✨📖✨ لِيُنْفِقْ ذُو سَعَةٍ مِنْ سَعَتِهِ وَ مَنْ قُدِرَ عَلَيْهِ رِزْقُهُ فَلْيُنْفِقْ مِمَّا آتاهُ اللَّهُ لا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ ما آتاها سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يسْراً (7 - طلاق)
⚡️آنان که امکانات وسیعی دارند، باید از امکانات وسیع خود انفاق کنند و آنها که تنگدستند، از آنچه که خدا به آنها داده انفاق نمایند؛ خداوند هیچ کس را جز به مقدار توانایی که به او داده تکلیف نمیکند؛ خداوند بزودی بعد از سختیها آسانی قرار میدهد!
🆔 @telaavat
#یک_لغت_قرآنی
🌟فَتْح
به معنای گشایش از سوی خداوند متعال همراه با پیروزی در برابر دشمنان خدا را گویند.
🔹زمانی که حضرت نوح علیه السَّلام در میان قوم خود بدون یاور ماند و از سوی آنان تهدید به سنگسار شد از خداوند طلب پیروزی و فتح نمود.
✨📖✨ فَافْتَحْ بَيْنِي وَ بَيْنَهُمْ فَتْحاً (118 - شعراء)
(خدایا) اکنون بین من و آنها جدایی بیفکن.
و گشایش در فتح خداوند برای مؤمن، همراه با نابودی دشمن خدا بر اوست. پس اگر کسی در دست انسان ظالمی گرفتار است و راه نجاتی بر خود نمیبیند بهتر است خدا را چنین بخواند.
✨يَا مِفْتَاح، فَافْتَحْ بَيْنِي وَ بَيْنَهُمْ فَتْحاً
🆔 @telaavat
#یک_لغت_قرآنی
🌟قَصَص
به ذکر یک رویدادی که در آن الگو و سرمشقی برای دیگران است در قرآن اطلاق شده است. (إِنَّ هذا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ)
🔸قَصَص به ذکر شرح حال انبیاء برای عبرتگیری و سرمشق آیندگان در قرآن ذکر شده است.
✨📖✨ وَ رُسُلاً قَدْ قَصَصْناهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَ رُسُلاً لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ (164 - نساء)
⚡️پیامبرانی (را فرستادیم) که پیش از (نزول) این (سوره، سرگذشتِ) آنان را برایت بیان کردهایم، و پیامبرانی(را فرستادیم) که سرگذشتِ آنان را برایت بیان نکردهایم.
🔹سنت نبوی (ص) نیز خود مصداق قَصَص است.
🔸قَصَص به بازگویی یک حقیقت گفته میشود.
✨📖✨ فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيْهِمْ بِعِلْمٍ وَ ما كُنَّا غائِبِينَ (7 - أعراف)
⚡️و بیگمان آگاهانه (سرگذشتشان را) برایشان حکایت خواهیم کرد، و ما غایب نبودهایم.
🌟قصاص چیست؟
کسی که فردی را به عمد و بیگناه میکشد مجازات و کشتن او را "قصاص" میگویند؛ چون کسی که کشته شود زندگی او قصه میشود و مردم منتظر پایان قصۀ قتل او هستند و با ذکر سرگذشت کشته شدن او یا همان قَصَص، سرگذشت او قصهای مایه عبرت دیگران برای بازداشتن آنان از قتل میگردد.
🔹اگر کسی ظلم و ستمی کند مجازات آن ظلم و ستم را در دنیا از سر میگذراند که میگویند تقاص پس داد؛ یعنی ستمی کرده بود ستمی بر او کردند که مایه قصه و عبرت دیگران شد.
👈قَصَص ممکن است به باطل نیز ذکر شده باشد که غالباً قَصَص قرآن با صفت و موصوف حق ذکر شده است و باید مبتنی بر اخبار صحیح باشد چنانچه درباره اصحاب کهف حق تعالی میفرماید:
✨📖✨ نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ نَبَأَهُمْ بِالْحَقِّ (13 - کهف)
⚡️ما سرگذشت آنان را به درستی بر تو حکایت میکنیم.
✍که قصه حق آن را خداوند متعال بیان میکند! و مراد از قَصَص قرآن آن است که آنچه در قرآن قصه شده حق است و قَصَص قرآن حق و واقعی و قابل استناد است.
🆔 @telaavat
#یک_لغت_قرآنی
🌟سُلوک
رفتن یک اهل معرفت در مسیر الهی با واردات قلبیه توسط خواطر ملکی را سُلوک گویند.
✨📖✨ كَذلِكَ سَلَكْناهُ فِي قُلُوبِ الْمُجْرِمِينَ (200 - شعراء)
⚡️بدینسان، قرآن را در دلهای این افراد گنهکار وارد کردیم.
🔹بر اساس آیه مذکور سُلوک در معنای مستقل خود فقط به حالات عرفانی مطلوب و منظور مورد نظر حق تعالی اطلاق میگردد. یعنی سُلوک شیطانی وجود ندارد و کسانی که با خواطر شیطانی و به زعم خود در مسیر معرفت الهی قدم بر میدارند نمیتوان به آنان عنوان سالک اطلاق کرد.
@telaavat
👆👆👆
#یک_لغت_قرآنی
🌟یوْمَ التَّنَادِ:
روزی که مردم در قیامت از قبرها بیرون آمده و از شدت ترس و زلزله قیامت و بهم خوردن کوهها و ذوب شدن آسمان، مانند روغن، و... همچون انسان مستی به این طرف و آن طرف میدوند و هر کسی را ببینند به یاری خود میخوانند.
✨📖✨ إنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنادِ (32 - غافر)
⚡️همانا من بر شما از روزی میترسم که (بهشتیان و دوزخیان) یکدیگر را ندا میدهند.
🌘ولی در آن روز به غیر از عملِ نیک انسان و خدا، برای هیچ کس یاریگری وجود نخواهد داشت.
◾️ @telaavat
💢تفاوت معنایی دو واژه "مُزَّمِّل و مُدَّثِّر"
#یک_لغت_قرآنی
✍️مفسران هر دو لغت "مُزَّمِّل و مُدَّثِّر" را به معنای پیچیدن لباس یا پتو به دور خود، چه در خواب و چه در بیداری ترجمه کردهاند. اما سؤال اینجاست، امکان ندارد در قرآن دو لغت با ظاهر متفاوت در یک معنای یکسان ذکر شده باشد، در حالی که در تعریف، فرقی بین این دو لغت توسط مفسران ذکر نشده است. این دو لغت تنها یک بار در قرآن ذکر شده است؛ پس سختی کار چند برابر میشود و برای تفکیک فرق این دو تنها راهی که بر ما باقی میماند آن است که به آیات بعد از این دو واژه رجوع کنیم.
🌟الْمُزَّمِّلُ
حق تعالی بعد از خطاب "يا أَيُّهَا الْمُزَّمِّلُ" امر میکند: نیمه شب از بستر برخیز. (قُمِ اللَّيْلَ إِلَّا قَلِيلًا)
🍂پس مُزَّمِّل ملحفه یا لباسی است که انسان در خواب بر روی خود میکشد تا بدن خود را بپوشاند و بسیاری از پیرمردان کنونی در زمان خواب یا کلاه بر سر میگذارند یا سر خود با دستمالی میبندند که نوعی نشانِ مُزَّمِّل است. از سوی دیگر آیه تصریح میکند که خوابیدن بدون ملحفه یا روانداز صحیح نیست.
🌟الْمُدَّثِّر
حق تعالی بعد از خطالب "يا أَيُّهَا الْمُدَّثِّر" به نبی مکرم اسلام (ص) میفرماید: برخیز و مردم را انذار بده (قُمْ فَأَنْذِرْ)
📎قطعاً انذار در بیرون از منزل و در جمع مردم است و در درون خانه نیست. پس مُدَّثِّر به معنای پوشاندن کامل بدن با لباس، هنگام رفتن به بیرون از منزل است. طوری که در آیات بعد اشاره صریح به لباس و جامه بودن الْمُدَّثِّر دارد.
✨📖✨ وثِيَابَكَ فَطَهِّرْ (4 - مدثر)
⚡️و لباسهایت را پاکیزه کن.
‼️در حالات نبی مکرم اسلام (ص) آمده است: آن حضرت بعد از این که عمامه مبارک بر سر میگذاشتند انتهای آن را از مقابل گلوی مبارک آورده و به پشت گردن میانداختند تا گردن آن حضرت نیز تدثر شود.
📖در شرح حدیث کساء آمده است: نبی مکرم اسلام عبای خیبری خود را بر سر داماد و دختر و فرزندان خود کشید و آنان را دعا کرد که نوعی تدثر محسوب میشود و جز مچ دست و کف پای مبارک چیزی از بدن مبارکشان دیده نشود.
📌در باب مُزَّمِّل باید گفت، هر مُزَّمِّل باید فردی باشد مگر برای زن و شوهر؛ حتی اگر دو نفر غیر از زن و شوهر، یا محرم مثل برادر با برادر، یا خواهر با خواهر در حالت خواب، حتی با لباس ولی زیر یک پتو یا ملحفه (مُزَّمِّل) اگر دیده شوند مستحق حدّ و عقوبت میشوند.
🔥کسانی که دچار آسیب اجنّه و شیاطین هستند با ورود شیاطین به بدنشان دچار نوعی گرما میشوند و شیطان با این کار سعی دارد لباس آنان را از تنشان بردارد و یا لباسشان کمتر کند تا از تدثر خارجشان کرده و از آنان تلذذ نماید و موجب تلذذ دیگران را از اندام آنان فراهم سازد.
🔅چنانچه در روایات است در حمام سعی کنید کامل عریان نشوید و در زمان کوتاهی که گریزی از عریان شدن نیست «بِسم الله الرَّحمن الرَّحیم» بگوییم.
✔️پس اگر حس میکنیم در حمله اجنّه و شیاطین هستیم سعی کنیم تدثر بیشتری داشته باشیم. علت این که عالمان دینی عمامه و عبا بر تن میکنند نوعی تدثر است، و نشان دادن فضل و برتری بر مردم در نوع پوشش نیست.
🕌در کشورهای مسلمان اگر دقت کنیم در زمان نماز و تلاوت قرآن، با پوشیدن عبا یا حداقل کلاه مخصوص نوعی تدثر میکنند که متأسفانه این امر در کشور ما مرسوم نیست.
🔰پس سعی کنیم در زمان مطالعه قرآن یا هر متن دینی لباس کامل بپوشیم و سر خود با پارچهای تدثر کنیم تا انوار الهی در این زمانهای عبادت را مدد الهی از دست ندهیم.
◾️ @telaavat
💢وَعظ و وصیت در قرآن
#یک_لغت_قرآنی
🌟وَعظ:
وَعظ به معنای پند است، و پند الزاماً به معنای انجام عمل خاصی نیست.
✨📖✨ فَجَعَلْنَاهَا نَكَالًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهَا وَمَا خَلْفَهَا وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ (66 - بقره)
⚡️و این عقوبت مسخ را کیفر آنها و عبرت اخلاف آنها و پند پرهیزکاران گردانیدیم.
🌾انسان اگر از عذاب الهی سخنی بیاموزد به آن سخن "عبرت" گویند. پس وعظ گاهی یادگرفتن است بدون نیاز به عمل کردن؛ ولی وصیت عموماً بر مبنای عمل کردن است.
⚜وعظ با دلیل بر انسان بیان میشود، یعنی با پند انسان بر انجام یا ترکِ یک فعلی توجیه و آگاه میشود.
✨📖✨ قَالُوا إِنَّمَا الْبَيْعُ مِثْلُ الرِّبَا ۗ وَأَحَلَّ اللَّهُ الْبَيْعَ وَحَرَّمَ الرِّبَا ۚ فَمَنْ جَاءَهُ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّهِ فَانْتَهَىٰ فَلَهُ مَا سَلَفَ وَأَمْرُهُ إِلَى اللَّه (275 - بقره)
⚡️و آنان بدین سبب در این عمل زشت افتند که گویند فرقی بین تجارت و ربا نیست؛ حال آنکه خدا تجارت را حلال و ربا را حرام کرده، پس هرکس که اندرز (کتاب) خدا بدو رسد و از این عمل دست کشد.
✔️در آیه فوق حق تعالی با دلیل و وعظ میگوید: ربا مانند تجارت نیست، چون در تجارت کالایی جابجا میشود و کالایی زیاد میگردد ولی با ربا فقط پول جابجا و زیادتر میشود. خداوند قرآن را کتاب موعظه معرفی میکند.
✨📖✨ يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءَتْكُمْ مَوْعِظَةٌ مِنْ رَبِّكُمْ وَشِفَاءٌ لِمَا الصُّدُورِ وَهُدًى وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ (57 - یونس)
⚡️اى مردم، به يقين، براى شما از جانب پروردگارتان اندرزى، و درمانى براى آنچه در سينههاست، و رهنمود و رحمتى براى گروندگان (به خدا) آمده است.
👈یعنی در قرآن همه نوع وعظ و پند آمده است که برخی از آنان به تعبیر قرآن «موعظه حسنة» یا همان پند بهتر هستند، که کسی که پند بهتر را انتخاب کند برای او هم بهتر است.
✨📖✨ ادْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ (125 - نحل)
⚡️(ای رسول ما خلق را) به حکمت (و برهان) و موعظه نیکو به راه خدایت دعوت کن.
☄پس وعظ بد وجود ندارد. هر وعظی خوب است ولی برخی وعظها حسنة و بهتر هستند. مثال:
✨📖✨ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الْقِصَاصُ فِي الْقَتْلَى ۖ الْحُرُّ بِالْحُرِّ وَالْعَبْدُ بِالْعَبْدِ وَالْأُنْثَىٰ بِالْأُنْثَىٰ ۚ فَمَنْ عُفِيَ لَهُ مِنْ أَخِيهِ شَيْءٌ فَاتِّبَاعٌ بِالْمَعْرُوفِ (178 - بقره)
⚡️ای اهل ایمان بر شما حکم قصاص کشتگان چنین معین گشت که مرد آزاد در مقابل مرد آزاد، و بنده را به جای بنده، و زن را به جای زن قصاص توانید کرد. و چون صاحب خون از قاتل که برادر دینی اوست بخواهد درگذرد کاری است نیکو!
🚫پس قصاص در قرآن یک وعظ است، ولی موعظه حسنة آن عفو (قصاص نکردن) است.
⬅️طلاق یک موعظه است. ولی طلاق ندادن (عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ) یک موعظه حسنة است.
🕌ساختن مسجد یک موعظه است، ولی سیر کردن شکم گرسنگان یک موعظه حسنة است.
💠موعظه جایگزین دارد ولی وصیت جایگزین ندارد. مثال، در قرآن برای کسانی که همسران خود را با ظِهار طلاق دادهاند چند وعظ به عنوان کفاره تبیین شده است: بردهای آزاد کنند، یا گرسنه اطعام کنند، یا روزه بگیرند که میتوانند از بین یک یا چند وعظ یکی را انتخاب کنند، ولی وصیت چنین نیست انسان نمیتواند در امر احترام به والدین که وصیت شده است به جای احترام و احسان به آنان چندین بار رفتن به حج را جایگزین نماید.
👌نکته مهم این که موعظه حسنة در قرآن و حدیث تعریف شده است و اگر کسی از سوی خود موعظه حسنةای عمل کند به آن "بدعت" گویند که مورد خشم حق تعالی است.
📌مانند زنی که حق تعالی فرموده است که زمان عادت ماهیانه روزه نگیرد و او با استفاده از قرص و دارو سعی میکند روزهاش را بگیرد، او موعظه حسنةای از خود ساخته که نوعی بدعت است؛ یا کسی که بیمار است نباید موعظه حسنةای برای خود درست کند و با وجود بیماری خاص که عافیت او را تخریب میکند روزه بگیرد که این نوعی بدعت است.
◾️ @telaavat