♦️حال و هوای مناجات شعبانیه(۱) دعاکننده در این مناجات شریف باوجود اینکه می داند که خدا به همه نیازها و حوایج او آگاه است(تعرف ضمیری) و با وجود اینکه می داند قلم سرنوشت سراسر امور را مقدر کرده است(و قد جرت مقادیرک علی) اما باز هم تلاش می کند تا توجه خاص خدا را به خود جلب کند. فضای مناجات شعبانیه درباره حوایج دنیوی و حتی مغفرت_ که در بیشتر دعاها مفهومی کلیدی است_ نمی باشد بلکه دعا کننده تلاش می کند با ورود به ساحت های رحمت خاصه، بهره ای از دریای رحمت الهی ببرد چرا که بر اساس آموزه‌های اهل بیت علیهم السلام دعا این توان را دارد که تقدیر را دگرگون کند(بعد ما ابرم ابراما) اگر انقطاع از اسباب حاصل شد(هربت الیک) و چاشنی استکانت و تضرع همراه گردید(مستکینا لک متضرعا الیک) و حالت رجا در دل طلایی گردید آنگاه است که زمینه برای استماع دعا و ندا و استقبال از نجوای دعاکننده فراهم می شود. به رحمت سرزلف تو واثقم ورنه کشش چو نبود از آن سو چه سود کوشیدن! مناجات خواندن برای همه میسر است اما مناجات کردن کار ساده‌ای نیست و حال و هوای خود را دارد. اصولا آدمی که تا عمق جان تعلق و وابستگی به اسباب دارد، آدمی که قلبش شلوغ است و نجوایی ندارد مجالی هم برای مناجات کردن ندارد... خدا کمک کند حالی داشته باشیم و تا چیزی از شعبان باقی است مناجاتی کرده باشیم همان شعبانی که محفوف به رحمت الهی است.. (شعبان الذی حففته بالرحمة و الرضوان...) قدری دل ها را خلوت کنیم... ماه خدا در راه است و رحمت شعبانیه در آستانه گذر!! (ادامه دارد) #استاد_رفیع_پور #مناجات_شعبانیه تذکره الاولیاء @tezkar

♦️در فضای مناجات شعبانیه(2) در مناجات شعبانیه در کنار مفاهیم مکرر ادعیه، سخن از بزرگ بودن امید (کبر فی رجائک املی) و تطهیر قلب از زنگار غفلت (و لتطهیر قلبی من اوساخ الغفلة عنک) و زیادت در محبت (من رجا الزيادة من محبتک) و کمال انقطاع و پاره کردن حجابهای نور است که نتیجه آن رسیدن به معدن عظمت و تعلیق روح به مقام قدسی حق است(معلقة بعز قدسک) و الحاق به نور عزت بهجت آور (الحقنی بنور عزک الابهج) است و همین امور سبب گشته تا توجه به این مناجات شریفه در میان عموم مردم کم و در میان اهل سلوک و معنویت زیاد باشد. اگر عموم در ماه شعبان یک بار هم این مناجات را نخوانند، اما اهل سلوک آن را در ماه های دیگر هم رها نمی کنند چه اینکه شعبان ظرف صدور و وقت ویژه این مناجات است و دلیلی ندارد که از این معارف در ماه های دیگر استفاده نشود. در انتخاب ادعیه ماثور، مهم حال و هوای روحی خود دعا کننده است که خوفی باشد یا رجائی و در قبض باشد یا در بسط و دغدغه حور و قصور دارد یا انس و قرب و دنیا می خواهد یا آخرت و یا هردو! بالاخره جای تردید نیست که جنس انسانها باهم تفاوت هایی دارد(الناس معادن کمعادن الذهب و الفضة) و مهم در مسیر بودن و بندگی کردن است... اللهم اجعلنا ممن یدیم ذکرک و لاینقض عهدک و لایغفل عن شکرک و لایستخف بامرک. #استاد_رفیع_پور کانال تذکره الاولیاء @tezkar

‍ ‍ ♦️یادداشتی در باره دعای افتتاح(1) بسم الله الرحمن الرحیم #درآمد دعای شریف افتتاح از جمله ادعیه شبهای ماه مبارک رمضان است. مرحوم شیخ طوسی آن را در کتاب تهذیب الاحکام(3ص108) و مصباح المتهجد و، مرحوم کفعمی در البلد الامین و مصباح این دعا را نقل کرده و گفته اند در شبهای ماه رمضان آن را بخوانید. حتی شیخ در مصباح خواندن این را مستحب دانسته است. اما نه جناب شیخ و نه کفعمی هيچکدام این دعا را به معصوم نسبت نمی دهند و سندی هم برای آن نقل نمی کنند. خوشبختانه مرحوم سید بن طاووس در کتاب اقبال این دعا را مسند کرده و آن را در نهایت به ابوجعفر محمد بن عثمان بن سعید عمری ره می رساند که از نواب خاص امام زمان علیه السلام است. آنطور که در نقل اقبال این دعا از جمله دعاهایی بوده که مرحوم محمد بن عثمان در ماه مبارک می خوانده است آیا محمد بن عثمان آن را از اهل بیت علیهم السلام تلقی کرده یا خودش انشاء کرده است؟ روشن نیست. بهرحال این دعا سند معتبری ندارد و همانطور که ملاحظه کردید در نهایت هم به صورت روشن به امام معصوم نمی رسد اما آیا این مطلب دلیل بر بی ارزشی مطالب آن می شود و آیا ما مجاز هستیم نسبت به این دعا و بلکه ادعیه بسیار دیگر که سند معتبری ندارد به کلی بی مهر باشیم. درجای خود توضیح دادیم که در چنین مواردی باید به مضامین متن توجه کرد و در این صورت سه حالت وجود دارد : 1)اگر متن با کلیات و مشترکات متون معتبر توافق داشت از آن بهره برد. 2)اگر شذوذ و استثنایی (به اصطلاح اهل حدیث غرابتی) در متن بود، در آن توقف کنیم. 3)اگر متن مخالفتی با عقل سلیم یا قرآن کریم و نصوص معتبر داشت، آن را رد کنیم. به طور کلی در باب معارف صرف معتبر بودن سند کفایت نمی کند و توثیق محتوایی و توجه به قرائن قطعی لازم است لذا نباید به صرف نداشتن سند معتبر، به تراث بی مهری کرد گرچه تسامح در استناد متن به شارع هم روا نیست... شرح بیشتر این دیدگاه از عهده این یادداشت خارج است. به طور کلی مضامین دعای افتتاح، حمد و ستایش حق تعالی و تجلیل از جایگاه پیامبر اکرم ص و اهل بیت علیهم السلام و توجه خاص به دولت مهدوی و امام زمان علیه السلام و دعای مفصل برای آن وجود شریف است و مطلب شاذ و مخالف اصولی در آن دیده نمی شود و برای همین جهات است که در میان عالمان شیعه تلقی به قبول شده است و البته در این یادداشت به بند بند آن توجه مجددی خواهیم کرد. این اندازه برای شروح دعا مرحوم علامه مجلسی در جلد پنجم ملاذ الاخبار الفاظ مشکل این دعا را شرح کرده است و شاید اولین شارح این دعا باشد. خوشبختانه دعای افتتاح چند شرح دارد که معروفترین آنها شاید شرح آیت الله مهدوی کنی باشد. آقای قرائتی هم شرحی بر آن نوشته است. حاج آقای تحريری هم یک دوره آن را شرح کرده‌اند که فایلهای صوتی آن موجود است واحتمالا در آینده به صورت کتاب دربیاید.. کار ما در اینجا_فضای مجازی_قصد نداریم که شرح ادبی یا علمی داشته باشیم بلکه به اقتضای حال و مقام مروری بر فرازهای دعای افتتاح خواهیم داشت. این نوشته ها شرح نیست.. یادداشتی تلگرامی است که نویسنده برای تذکر و تنبه خود می نویسد...باشد که بیدار باشیم! 98/2/16 ادامه دارد..... #استاد_رفیع_پور #دعای_افتتاح تذکره الاولیاء @tezkar