#نکات_فهم_متون_علمی
💥تقریب الاستدلال/الحجة
🔹در کتب علمی گاه برای توضیح دلیل بر مدعا از تعبیر "تقریب الاستدلال/الحجة" استفاده میشود.
🔹در توضیح این تعبیر ۴ بیان وجود دارد، ۳ مورد از میر سید شریف و یک مورد از تهانوی.
🔻میر سید شریف🔻
1⃣ هو سوق الدلیل علی وجه یستلزم المطلوب، و بعبارة اخری تطبیق الدلیل علی وفق المدعی.
📚شرح الشمسیة،ص ۲۵، حاشیه میرسیدشریف
2⃣ هو سوق الدلیل علی وجه یستلزم المطلوب فاذا کان المطلوب غیر لازم و اللازم غیر مطلوب لایتم التقریب.
📚التعریفات، ج۱، ص۲۹.
3⃣ سوق المقدمات علی وجه یفید المطلوب و قیل سوق الدلیل علی الوجه الذی یلزم المدعی و قیل جعل الدلیل مطابقا للمدعی.
📚التعریفات، ج۱، ص۲۹.
🔻تهانوی در کشاف🔻
4⃣ هو عند اهل النظر سوق الدلیل علی وجه یستلزم المطلوب فان کان الدلیل یقینیا یستلزم الیقین به و ان کان ظنیا یستلزم الظن به و هو مرادف التطبیق هکذا فی حواشی شرح الشمسیة.
📚 کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم ج۱ ص ۴۹۷.
⬇️ جمع بندی عبارات فوق ⬇️
1⃣ تقریب🔻
🔹بیان کردن دلیل به گونهای که مستلزم مطلوب باشد؛
🔹بیان کردن دلیل به گونهای که از آن مدعا لازم آید؛
🔹مطابقت نمودن دلیل با مدعا؛
🔹بیان کردن مقدمات به گونهای که مفید مطلوب باشد؛
2⃣ بنابراین:
🔹۱. اگر مطلوب لازمه دلیل نباشد؛ یا آنچه لازمه دلیل است مطلوب گوینده نباشد، تقریب انجام نشده است.
🔹۲. اگر دلیل تقریب شده یقینی بود مستلزم یقین به مطلوب است و اگر ظنی بود مستلزم ظن به مطلوب است.
3⃣ تقریب و تطبیق مرادفاند. رک به کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم ج۱ ص ۴۷۲.
منبع : روش سنتی تحصیل علوم حوزوی
@oloomhowzeh_ir