📇 خلاصه متنی تفسیر سوره مبارکه #بقره
📆 جلسه: 163
🔖 آیات: ۷۵ - ۷۷
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
1⃣ خداوند به انبیا میفرماید اگرچه هدایتتان در برخی افراد اثر ندارد اما به جهت #اتمام_حجت، آنها را هشدار دهید چنانکه موسی، فرعون را هشدار داد. اما در اینجا گوید نکند به جهت #طمع، به سراغ هدایت آنها روید چون اگر به جهت طمع به ایمان آوردنشان، به سراغشان رفتید، سست خواهید شد و به ایمانشان گرایش پیدا خواهید کرد زیرا اینها علم به هدایت داشتند و عالماً و عامداً کلام الهی را تحریف کردند.
2⃣میفرماید کلام الهی لازم نیست حتما از زبان خود خدا خارج شود بلکه اگر از زبان پیامبر هم خارج شود کلام خداست لذا اینها کلام خدا را شنیدند و خوب هم فهمیدند(عقلوه) اما تحریفش کردند
3⃣قرآن دستور میدهد اگر کسی از شما پناه خواست که بیاید و کلام خدا را بشنود پناه دهید نه اینکه باید برای ایمان آوردن پیش شما بیایند.
4⃣ویژگی دیگر این گروه از بنی اسراییل این است که به جهت #قساوت_قلب، وقتی مومنین را میبینند میگویند به شما ایمان آوردیم اما وقتی پیش علمای یهود میروند علما به آنها ایراد میگیرند که چرا میروید #دانش_الهی که تورات در اختیارتان قرار داده را به مسلمانها میگویید تا آنها بتوانند در قیامت به این کلام الهی در تورات استناد کنند و بگویند چرا شما که نشانه های پیامبر اسلام را میدانستید به او ایمان نیاوردید!
5⃣معنای قسی کردن قلب توسط خدا هم این است که خدا #توفیق_هدایت را به آنها نمیدهد و لذا لحظه به لحظه قلبشان بواسطه انجام گناهان، قسیتر شد نه اینکه واقعا خدا قلبشان را قسی کرده باشد. در آیه ۴۱ سوره مائده گوید: ای پیامبر، کار یهود و منافقین، تو را غمگین نکند. این گروه از منافقین و یهود به جهت تبهکاری به جایی رسیدند که خدا دیگر نخواست طاهر و پاک باشند. لذا #توفیق_هدایت را از آنها گرفت.
6⃣طهارت تشریعی تا پایان عمر هست یعنی احکام و هدایتها تا پایان عمر برای انسان می آیند و وجود دارند اما قدرت کسب طهارت را از انسان میگیرد. چون کلید همه چیز دست خداست لذا اگر به سمت قفل شدن بچرخاند آن در، قفل میشود. اگر گوید که کلید آسمانها به دست خداست منظورش این #آسمان_مادی که بالای سر ماست نیست و لذا هر کافر و منافقی میتواند در این آسمان تفحص کند و علم پیدا کند و از امکاناتش استفاده کند. منظور قرآن، #آسمان_معنوی است که رزق از آن می آید، آسمانی که معراج پیامبر است.
7⃣علمای یهود فکر میکردند که تنها در صورتی که کلام تورات به گوش مسلمانان برسد آنها میتوانند به آن در قیامت احتجاج و استناد کنند! درحالیکه در هر حال خدا به سر و نهان همه چیز عالم است(عالم الغیب و الشهادة) و در هر صورت به آن احتجاج خواهد شد.
8⃣این همان حس #مادی_گرایی یهود است که خدا را در حد یک چیز مادی میبینند لذا گویند او تنها آن چیزهایی که آشکار است را می داند نه آنچه پنهان نگه داشته شده است! این همان #بینش_مادی است که بنی اسراییل همیشه گرفتار آن بوده و هستند.
9⃣خدایی که امروز #شاهد_اعمال ماست، فردا #قاضی_اعمال ما خواهد بود لذا اصلا نیازی به شاهد دیگری ندارد. با این تفسیر اصلا در برابر خدا، غیبی وجود ندارد و همه چیز در برابر خدا آشکار است لذا وقتی قرآن گوید خدا عالم به غیب و شهادت است منظورش این است که به آنچه برای شما غیب یا آشکار است عالم و شاهد است؛ شما نمیبینید اما خدا میبیند.
0⃣1⃣امام رضا به متکلمی از خراسان میفرماید این طرز فکری که شما در مورد خدا دارید و برای او غایب و حاضر قائلید، #طرز_فکر_یهودی است که #مادی_گرا هستند، اینطور نباشید. لذا آیه گوید اینها نمیدانند که برای خدا، غیب و شهادت، آشکار و حاضر است و بهمین جهت هم هست که گناهان را مرتکب میشوند.
1⃣1⃣اگر کسی بداند که کسی او را میبیند و با این فکر گناه کند امکان توبه هست چون #بینش_توحیدی را دارد اما #شهوت_عملی نگذاشته به آن بینش عمل کند اما آنکه تفکرش این است که هیچکس او را نمیبیند همین سبب سقوط اوست.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
📜📜📜📜📜📜📜📜?📜
📇 خلاصه متنی تفسیر سوره مبارکه #بقره
📆 جلسه: 161
🔖 آیات: ۷۱ - ۷۴
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
1⃣ «و اذ» در ابتدای هر داستان قرآن که بیاید یعنی متذکر داستانی که میخواهیم بگوییم باشید. در این داستان، خدا امر به ذبح بقره کرد. آنها تمسخر کردند و موسی فرمود پناه میبرم به خدا از اینکه جاهل باشم و این #ادب_انبیا را نشان میدهد که گوید جاهل نبودن من به خواست خداست.
2⃣تا آنجا که آیه الهی در حد #حس است بنی اسراییل میپذیرفتند و همینکه به حد #عقل و استدلال عقلی میرسید در مقابلش می ایستادند چون بهره ای نداشتند
3⃣گاوها دو قسمند. برخی عواملند که کار میکنند و برخی نیز در مراتع چرا می کنند. اینکه عامل نیست نه با پا کار میکند نه با دوش اما گاو عامل، یا با پا کار میکند برای شخم و یا با دوش کار میکند برای آب بردن.
4⃣خداوند میفرماید ما این #قضیه_شناسایی_قاتل را با معجزه برای شما حل کردیم تا بفهمید. بعد گوید خدا سرهای پنهانتر را هم میداند یعنی ما آنچه در قلبهایتان نگه داشته اید را دانسته و آنرا آشکار میکنیم اگرچه شما میخواستید آن پنهان بماند.
5⃣قرآن درباره اینکه کجای گاو را به مرده زدند چیزی نمیگوید چون قرآن، #کتاب_معرفت و #کتاب_هدایت است نه کتاب داستان و تاریخ. میخواهد بگوید که ما با یک معجزهی کاملا حسی به بنی اسراییل نشان دادیم که با یک مرده میتوان یک مرده دیگر را زنده کرد.
6⃣خاصیت #اصالة_الحس بودن همین است که تا به تفکر عقلی و استدلالی میرسند میمانند. لذا تا زمانیکه معجزه را دیده و در یادشان بود ایمان داشته اند و همینکه مدت کوتاهی میگذشت و یادشان میرفت دوباره دچار غفلت میشدند.
7⃣حال اگر کسی #اهل_عقل باشد نیازی به دیدن مکرر معجزه ندارد لذا گویند به دیدن مردگان در قبرستان بروید تا مطلبی دائمی را دیده و در خاطرتان بسپارید تا یادتان نرود. در انتهای آیه گوید حتی با دیدن این همه معجزه باز هم گمراه شده و دچار قساوت قلب شدید. #قساوت_قلب برای کسیست که معجزه را ببیند و پس از آن غافل شود و دور شود.
8⃣تمام تلاش خدا اینست که #نیروی_ادراکی انسان را تقویت کند. اگر کسی که نیروی ادراکی را تقویت کرد با فرشتگان محشور میشود. اما اگر کسی این نیرو را تضعیف کرد طبق آیات قرآن، وارد یک سیر چهار مرحله ای از بالا به پایین میشود.
۱. در حد حیوان (کالانعام)
۲. پستتر از حیوان (بل هم اضل)
۳. در حد سنگ (کالحجارة)
۴. سختتر از سنگ (او اشد قسوة)
9⃣مثال مورد چهارم را اینطور میزند که برخی سنگها که در دل کوهند، آب، آنها را میشکافد و منفجر میشوند و نهر از میانشان سرازیر میشود.. برخی دیگر در حد #انفجار نیستند بلکه در حد #انشقاق هستند، از آنها چشمه میجوشد. بعضی از سنگها هم بخاطر خشوع و ترس از خدا #سقوط میکنند. انسانی که نصیحت در او اثر نکند دلش از سنگ سختتر است.
0⃣1⃣سنگها هم میفهند و اگر نمیفهمیدند که نمیتوانستند در قیامت #شهادت دهند. هر ادای شهادتی نیاز به تحمل شهادت دارد یعنی اینها اول باید چیزی را دیده باشند که بعدا بتوانند شهادت دهند، دیدن هم نیاز به #فهم و درک دارد. اگر خدا بعدا به اینها این چیزهارا یاد داده باشد که شهادتشان مسموع نیست و انسان میتواند به شهادتشان اعتراض کند. عالم محضر خداست، یعنی همهی موجودات میفهمند و میبینند چون هرچه خدا خلق کرده دارای درک است.
1⃣1⃣خداوند میفرماید با آمدن هر آیه، آنکه مومن است مومنتر و آنکه شقی است شقیتر میشود مانند خوردن یک گلابی شیرین که وقتی انسان سالم آنرا میخورد برایش لذیذ است اما وقتی کسی که «زخم معده» دارد آنرا میخورد وضعش بدتر میشود! اینجا اشکال از گلابی شیرین نیست بلکه از دستگاه هاضمه شخص مریض است.
2⃣1⃣قبل از نزول آیات، درون انسانها آشکار نمیشود. لذا خدا کسی را قسی و شقی نمیکند. پس از مشخص شدن رشد و غی(گمراهی)، بنی اسراییل بیشتر گمراه شدند چون #اصالت_الحس بودند و این گمراهیست.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜