در شرایط بحرانی فعلی وقتی صحبت از آبهای زیرزمینی و حفر چاه می شود، #فرونشست_زمین اولین تصویری است که در ذهن شکل می گیرد که نتیجه نهایی برداشت از این مخازن است. مساله ای که شاید شصت هفتاد سال و یا حتی پنجاه سال پیش که در اوج سرمستی بهره برداری از این چاهها بودیم شوخی ای بیش نبود. اما امروز فرونشست زمین و ایجاد شکافهای متعدد در #دشت_خراسان و #دشت_قزوین شهرهایی مثل نیشابور و تهران را تهدید میکند و از یک مساله به #بحران_تمدنی تبدیل شده است. آب مساله امروز فلات ایران نیست و قدمتی به اندازه تاریخ #تمدن_ایران دارد، اما در چند قرن اخیر با از دست رفتن سرزمین های پیرامونی از ایرانِ مرکزی سرچشمه اصلی بسیاری از رودهایی که منبع تغدیه تمدن ایرانی بوده اند از دست رفته است و این موضوع به یک مساله فوق راهبردی تبدیل شده است. در این میان با غفلت از قدرت و کارایی دیپلماسی در احقاق #حق_آبه ایران در رابطه با کشورهای پیرامونی مسولین و کارشناسان به راهکارهایی از جمله انتقال آب از خلیج فارس، دریای عمان و حتی دریاچه خزر به مناطق مرکزی، با توسل به تکنولوژی آب شیرین کن و یا تکیه بر حفر #چاه_ژرف و بهره برداری از #آب_فسیلی چشم دوخته اند. فارغ از ملاحظات شیرین کردن آب دریا و دریاچه ها، هدف نگارنده از این نوشتار اشاره به مخاطرات و غفلتهایی است که در پس بهره برداری از #آب_ژرف نهفته است. مشخصا در منطقه سیستان؛ با انسداد رود هیرمند و خشک شدن دریاچه هامون با چالشهای مستقیمی روبرو هستیم که برخی از آنها عبارتند از: - انقراض تقریبی کشاورزی - رو به انقراض نهادن #گاو_سیستانی - پایین آمدن رطوبت نسبی آب و خاک منطقه - افزایش شن و گرد وخاک در خلال بادهای موسمی - برچیده شدن ماهیگیری در دریاچه - عدم چشم انداز روشن در رونق گردشگری و اکوتوریسم منطقه - عدم تغذیه سفره های آب زیرزمینی در مسیر رود و دریاچه - عدم تامین آب شرب مردم منطقه اما در خوشبینانه ترین حالت ممکن اتکا به #چاه_ژرف و بهره برداری از #آب_فسیلی قرار است فقط مشکل آب شرب و کشاورزی منطقه #سیستان را به صورت مقطعی، نه پایدار حل کند. در سالهای ابتدایی پس از جنگ جهانی دوم عده ای در ایران به خیال اینکه توسل به تکنولوژی روز در حفاری و کمک گرفتن از تلمبه های پرقدرت آب را از حلقوم زمین بیرون کشیده و #توسعه ! ایران را برای دهه ها و سده های آینده رقم می زند، در اصل فرونشست زمین و از دست رفتن آبهای زیرزمینی را به ارمغان آوردند و امروز اصل #تمدن در #فلات_ایران را نشانه رفته است. امروز که ماهیت ضدتمدنی این نگاه برای همه محرز گردیده، عده ای غافل از راهها و روشهای دیگر و بدون اتکا به داشته های بومی و بازهم سرمست از تکنولوژی به دنبال حفر #چاه_ژرف و دسترسی به آبی هستند که تجدید پذیر نیست... 📌 چه کسی تضمین می دهد استفاده از این منبع و نابودی آبهای ژرف در پنجاه سال و صد سال آینده تیشه به ریشه #تمدن_ایران نزند؟! 📌 چه تضمینی در سلامت این آب برای شرب و کشاورزی وجود دارد و در بلند مدت اثرات نامطلوب و غیر قابل جبران نداشته باشد؟! 📌 چه تضمینی وجود دارد که بهره برداری از آب ژرف تبعات #زیست_محیطی به مراتب خطرناکتری در پی نداشته باشد! اینکه کشورهای #توسعه_یافته مثل چین و آمریکا و استرالیا و ... جهت رفع نیازهای عمدتاً صنعتی خود به این روش بهره برداری روی آورده اند، آیا دلیل متقنی است که ما هم همین مسیر را ادامه دهیم؟؟ پ.ن: یکم؛ منطقه #سیستان زمانی به عنوان انبار غله ایران شهره بوده است. دوم؛ اصطلاح آب فسیلی ناظر به تجدید ناپذیر بودن این منابع است و در دانش زمین شناسی برای آن در آینده جایگزینی قابل تصور نیست. سوم؛ مستند امید ژرف که در برنامه ثریا تهیه شده است در فضای سایبر از جمله سایت برنامه ثریا و سرویس آپارات در دسترس می باشد. http://www.sorayatv.ir/content/archive/2727/ https://www.aparat.com/v/G4Dj0/%D9%85%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF_%DA%98%D8%B1%D9%81_%E2%97%8F_%D8%A2%D8%A8_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%DA%98%D8%B1%D9%81_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF%DB%8C_%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C_%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86 ارتباط، انتقاد، پیشنهاد @torab91 #نقشبند_تراب_مهر: @yazdtorab