نقشۀ نوروز در جهان

نوروز در جهان

خدایا اسلام و مسلمین را از دست «احمقان مدعی علم» نجات بده طالبان تعطیلات نوروزیِ افغانستان را لغو کرد 🔹رویترز: طالبان اعلام کرده که در ایام نوروز افغانستان تعطیلی رسمی ندارد و همه کارمندان و دانشجویان باید روز اول فروردین در ادارات و واحدهای آموزشی حاضر شوند.

ایرانیِ زیرکِ مسلمان، نوروز باستانی را با عقیده‌ی خود و به شکل دلخواه خود، تغییر داد؛ قالب نوروز و صورت نوروز را نگه داشت، محتوای آن را عوض کرد. نوروز باستانی، نوروز پادشاهان بود؛ فرصتی برای سلاطین و حکّام مستبد بود؛ برای اینکه شکوه خود و عظمت ظاهری خود را به رخ ملّتها بکشانند و بنشینند از آنها هدیه بپذیرند. حتّی در زمان بنی‌امیّه و بنی‌عبّاس که نوروز به دربارهای خلافت اموی و عبّاسی وارد شد، همان رفتار و سیره‌ی پادشاهان و کسرایان فارسی باستان در دربار آنها عمل میشد. امّا ایرانیِ مسلمان، این نظم را، این قالب را به‌نفع خود تغییر داد؛ اگرچه این تغییر به‌صورت دفعی انجام نگرفته است امّا شما امروز بعد از گذشتن قرنها، مشاهده میکنید که نوروز بهانه‌ای و وسیله‌ای است برای ارتباط قلبی میان مردم و میان مبدأ عظمت و عزّت، یعنی ذات مقدّس باری‌تعالی. نوروز به‌عنوان سنتی تاریخی، در ابتدا به‌عنوان جشنی به پاس آغاز بهار و رویش مجدد نعمات الهی برگزار می‌شد اما سال‌ها بعد با کمرنگ‌شدن جشن مهرگان، به‌عنوان بزرگ‌ترین جشن ایران باستان، و آغاز سال شمسی قرار گرفت. پادشاهان مختلف از این مراسم به‌عنوان نوعی تفاخر و فخرفروشی سود می‌بردند. حکومت‌های تابعه و رعیت‌ها نیز باید برای پادشاه در این روز هدیه می‌آوردند، پادشاهان تلاش می‌کردند تا با هرچه عظیم‌تر شدن این مراسم و بالطبع هدایای دریافتی، عظمت و شکوه خود و حکومتشان را به مردم و دیگر حکومت‌ها نشان دهند. در واقع، دیگر جایی برای شکرگزاری از خالق طبیعت در این جشن نبود و این جشن تبدیل به جولانگاهی برای حکومت‌های استبدادی گشته بود. اما پس از ورود اسلام به ایران، نوروزی که تا قبل از اسلام نماد خودکامگی و فخرفروشی شاهان و حکومت‌های‌شان بود، به مرور زمان به‌عنوان نشانه‌ای معنوی، اجتماعی و طبیعی بدل گشت. این دگرگونی از توجه مؤمنین به احادیث و سیره‌ی ائمه‌ی اطهار علیهم‌السلام در برابر سؤال پیرامون ماهیت نوروز و همچنین ظرافت و نکته‌سنجی ایرانیان در فهم منطق اسلام نشأت گرفته است.  رهبر انقلاب ۱۳۹۴/۰۱/۰۱

🔻از عید سلطانی تا عید نوروز؛ مراسم سال نو در حرم مطهر امام رضا(ع) به روایت تاریخ ✍غلامرضا آذری خاکستر 🔅 سابقه برگزاری مراسم نوروز در بارگاه مطهر امام رضا(ع) طبق اطلاعات و اسناد باقی مانده به دوره صفویه و سال ١٠٣٧هجری قمری باز می گردد. در این اسناد از عید نوروز با عنوان «عید سلطانی» یاد شده است. تعطیلات نوروزی نیز از زمان صفویه در اسناد تاریخی آمده است؛ به عنوان مثال در یکی از این سندها، مکتب خانه ای که در جوار حرم مطهر رضوی فعال بوده و اطفال یتیم در آن درس می خواندند، در ایام نوروز تعطیل می شد. علاوه بر این تهیه لباس نو در عید نوروز از محل موقوفات برای بچه های مکتب خانه ایتام از دیگر اقداماتی است که سابقه آن از قدیم الایام در حرم مطهر پابرجاست. بنا بر نوشته همین اسناد، تهیه لباس و کفش برای اطفال دو نوبت در سال انجام می شده که یکی در طول سال و مرتبه بعدی در عید نوروز بوده است؛ به عنوان مثال در سال( ١٢٧٣ ق) مبلغ ١۴تومان به علاوه ٢هزار دینار برای تهیه لباس در شب عید نوروز سلطانی هزینه شده است. در سال( ١٢٨٩ق) نیز برای ٣٠ نفر از اطفال یتیم این هزینه ها را پرداخته اند. طبق محتویات این اسناد، لباس کودکان شامل پیراهن، قبا، کلیجه(نیم تنه)، عمامه، زیرجامه، شال کمر و جوراب بوده است. 🔅ارسال خلعت برای درباریان مراسم تحویل سال را از قدیم الایام با شکوهِ بسیار در حرم مطهر رضوی برگزار می کرده اند. در دوره قاجار نیز مهم ترین مراسم تحویلِ سال در بارگاه قدس رضوی بوده و شامل رسومی مانند جاروکشی، غبارروبی و نقاره زنی می شده است. لازم به ذکر است که در همین ایام اگر چه در جشن تحویل سال نو و نوروز مراسم نقاره زنی نیز اجرا می شود، اما تاریخ دقیق پیدایش این مناسبت مشخص نیست. در کنار همه این ها طبق سنتی قدیمی هر ساله از سوی آستانه، خلعت های گران بهایی برای شاه و همچنین رجال درباری و شخصیت های مختلف بانفوذ ارسال می شد که هزینه های زیادی بابت آن ها صرف می شده است؛ این رسم تا اوایل دوره پهلوی وجود داشت ولی پس از آن دیگر پیگیری نشد. غبار روبی ضریح مطهر و چراغانی اماکن از دیگر مراسمی است که طبق آیین خاصی روزهای قبل از عید نوروز انجام می شده است؛ ناگفته نماند که این سنت همچنان به قوت خود پابرجاست. 🔅پرداخت انعام عید نوروز به خدام محتوای اسناد همچنین حاکی از آن است در دوره قاجاریه، ایام نوروز هزینه هایی در حرم مطهر انجام می شده که پرداخت انعام عید نوروز به حفاظ، خدام کشیک ها، فراشان و پرداخت انعام به کارکنان وابسته به آستان قدس از جمله آن هاست که این خود بیانگر اهمیت عید نوروز در این مکان مذهبی است.   🔅مراسم «سلام عید نوروز» اخبار و گزارش های مطبوعات نیز حکایت از آن دارد که در دوره پهلوی، مراسم «سلام عید نوروز» با حضور فرماندهان نظامی، سربازان و دیگر رؤسای ادارات در صحن نو حرم مطهر برگزار شده است. همچنین طبق این اخبار در نوروز به بینوایانی بینوایان که در نوانخانه و جذامی خانه آستان قدس نگهداری می شدند از طرف این آستان به مناسبت عید سعید نوروز یک دست لباس، یک جفت کفش و یک بسته شیرینی هدیه داده می شده است.   🔅حرم در لحظه تحویل سال براساس سنتی دیرینه تقریبا ساعتی قبل از حلول سال تمام حرم مطهر، رواق ها، صحن ها، حجره ها، غرفه ها و حتی تمام راهروها پر از جمعیت می شود. همه سعی می کنند این لحظه را در آستان ملائک پاسبان رضا(ع) باشند و دعای تحویل سال را زیر آسمانِ حرم زمزمه کنند. خدمه آستان قدس بدون در نظر گرفتن اینکه تحویل سال در ساعت روشن روز اتفاق می افتد یا شب هنگام، تمام چراغ ها را روشن می کنند. همچنین به محض حلول سال نو همراه با نقاره نوازی، همه چراغ های حرم سه دفعه خاموش و روشن می شود. مردم صلوات می فرستند و عید را به یکدیگر تبریک می گویند. در این روز مجلس جشنی دایر و در آن با غذا، شربت و شیرینی از حاضران پذیرایی می شود. پهن کردن سفره هفت سین و خواندن ادعیه و اذکار مخصوص این ساعت از دیگر رسوم رایج در حرم مطهر است.

🔴 سلام نوروزی مادام کارلا سرنا جهانگرد معروف ایتالیایی مراسم سلام نوروزی سال ۱۲۹۵ هـ . ق ۲۲ مارس ۱۸۷۸ م. چنین تشریح کرده است: ✅آن روز من برای شرکت در مراسم سلام و حضور در جایگاه که وزیر امور خارجه برای هیات‌های نمایندگان خارجی و اروپاییان مقیم تهران در نظر گرفته بودند، دعوت شده بودم. این جایگاه،‌ در حیاط درونی قصر در سمت چپ تالار واقع شده بود و برای تماشای همه حاضران و تمام جزئیات مراسم و تشریفات سلام، جای بسیار مناسبی بود. در خیابانی که به قصر منتهی می‌شد، آنچنان انبوه جمعیت همه جا را پر کرده بود که خیلی با زحمت توانستم جایی برای عبور باز کنم. ✅همه زیباترین لباس‌های خود و در واقع «رخت نو» خود را پوشیده بودند، چون مردم باور دارند که: «در نوروز پوشیدن لباس نو خوشبختی می‌آورد» تعداد زیادی از جمعیت کلاه‌هایی بر سر گذاشته بودند که برای این مراسم خریداری شده بود. من عبور نمایندگان خارجی را که همگی با لباس‌های به تمام رسمی و شکوه و شوکت خاصی برای شرکت در «سلام نوروز» می‌رفتند، به چشم دیدم. وزیران مختار کشورهای خارج در دربار ایران معمولا پیش از آن که شاه به تالار بیاید، در «عمارت خورشید» با حضور می‌یابند. ✅این نمایندگان از جانب دولت‌های متبوع‌شان توسط مترجمان خویش، به شاه سال نو را تبریک می‌گویند و شاه هم به همان ترتیب و از طریق همان مترجمان جواب لازم را می‌دهد. نظامیان در صف‌های مرتب و با آهنگ دسته موزیک در ردیف‌های اول، ‌از خیابان‌ها می‌گذشتند. در میدان «توپخانه» توپچی‌ها، میان گلوله‌های طلایی و نقره‌ای رنگ توپ، که آنها را به صورت هرم در آورده بودند و زیر آفتاب می‌درخشیدند و دستگاه‌های توپ که‌ آنها را هم خوب جلا داده بودند، ایستاده و آماده شلیک بودند. مقامات بلندپایه کشوری و افسران ارتش، روسای ادارات مختلف‌، طبقات روحانی،‌ وقایع‌نگار، ملک‌الشعرای دربار و جمعیتی از قشرهای دیگر که همه برای عرض شادباش به شاه و مالک الرقاب خویش راهی قصر بودند، سر تا سر خیابان‌ها را پر کرده بودند. فراشان سینی‌های پر از «شیرینی» روی سر روی آنها روپوش زربفتی نیز انداخته بودند به هر سو در رفت و آمد بودند. عده زیادی زن با «چادرهای نووزردوزی‌شده» از کنار من می‌گذشتند. جلای کفش‌های ساغری سرخ، زرد، آبی و سبزرنگ آنان از دور داد می‌زد که برای اولین بار است آنها را می‌پوشند. ✅کودکان با موهای حنایی رنگ و دست و ناخن‌های حنازده خود را برای عید آراسته بودند. در وسط پیاده‌روها، تعدادی سوار به همراه فراش و جلودار به عید دیدنی بزرگ‌ترهای خانواده و قوم و خویش‌های خود می‌رفتند، چون در ایران نیز مانند اروپا عادت دید و بازدید سال نو سخت مرسوم است. این موکب‌سواران در راه گاهی با کالسکه‌های زهوار در رفته اعیان و اشراف ایرانی و گاهی با دَم و دستگاه مجلل سفیران بیگانه تلاقی می‌کردند. 📚سفرنامه مادام کارلاسرنا، آدمها و آيينها در ايران

🔴 خرافه‌های نوروز جعفر شهری در کتاب طهران قدیم خرافه های نوروزی را اینطور روایت می کند: ✅اگر روز اول آن شنبه باشد: در آن سال حال مردم سخت باشد و رنج و غم و مشقت و دشواری بسیار باشد و گفت و گوی و زد و خورد و خصومت زیاد باشد و میان سلاطین و رعایا اختلاف و منازعه بسیار باشد. اما غله نیكو باشد و انگور نیكو بود و انجیر را آفت رسد و سیل و طغیان بسیار باشد سلطان بزرگی یاغی شود و پادشاهان و امیران و بزرگان زیاد تلف شوند و از جمله چهار پایان و دواب را سیل و طوفان از میان بردارد و فتنه و آشوب بالا گیرد و بر رعایا بدتر گذرد و در فصل بهار آشوب و ناامنی در عراق باشد... ✅اگر اول نوروز به یكشنبه افتد: كار پادشان و بزرگان نیكو باشد و فراخی و نعمت و ارزانی بود اما سباع و دزد بسیار شود و باران و تگرگ بسیار بارد و غله و میوه فراوان باشد و مردمان را از یكدیگر خیر و منفعت رسد و تابستان آن گرم و زمستانش معتدل باشد و رغبت مردم به علم و دانش و تعلیم و تربیت زیاد گردد و حال معلمان و استادان خوش شد ... ✅اگر اول نوروز به روز دوشنبه افتد: حال زنان و ملوكان نیكو گردد و حال عامه میانه بود و مردمان را كارها با منفعت باشد و فراوانی آب و نعمت و سیل و طغیان رودخانه باشد و حرب و جدال و فتنه و آشوب آشفتگی باشد و تابستان سرد و پر نم و باران باشد و زمستان سخت شود و سرمای بی وقت در پاییز رسد و باد و طوفان زیاد باشد و درد و بیماری و امراض بلغمی و رنج سینه و شكم زیاد گردد و حشرات زیاد شوند ... ✅اگر اول نوروز به روز سه شنبه افتد: دلالت كند كه حال سلاطین پریشان باشد و حرب و جدال و خونریزی و كشتار بسیار و بلكه همه جانبه گردد و كارهای پادشاهان بسته و غیرقابل حل افتد و دل های ایشان پر غم باشد و نرخ حیوانات گران گردد و مردم را دخل و منفعت اندك باشد و فتنه ها و آشوب ها و شورش ها و طغیان های زیاد باشد و گرما و مرگ و میر و بیماری و دروغ و خیانت و حیله و خدعه و جاسوسی و ستم زیاد گردد ... ✅اگر اول نوروز چهارشنبه باشد در آن سال فتنه و آشوب زیاد باشد و ارسال مراسلات خصمانه و اعزام رسول و رسل تهدید آمیز بسیار افتد و نرخ های گران، اما جو و گندم و ارزن و ماش و باقلا و عدس و برنج و كنجد بسیار تحصیل شود و درد و اندیشه و وهم و بیماری زیاد باشد و درد سینه و گلو فراوان شود .... ✅اگر اول نوروز پنجشنبه باشد: دلیل بود بر آن كه در آن سال احوال اشراف و سادات و قضات و علما و متفكران نیكوگذر و مردم رغبت به دین داشته باشند و حال زنان و زیردستان خوش باشد و از دانشمندان به مقامات رسند و احوال رنگ فروشان و جواهریان و طلاگران نیكو باشد و مذاكرات صلحانه و مفید شود و میل مردم به تجمل و زینت گری و ظاهر آرایی باشد و حال كوهسار نشینان نیكوی ... ✅اگر اول نوروز جمعه باشد: حال علما و عباد و قضات و فضلا نیكو بود و حال سلاطین میانه و احوال مطربان و خودجنبانان و خوانندگان و عطاران و بزاران و جاهلان و کودکان و فروشندگان اجناس زنانه جمله نیکو باشد ... 📚طهران قدیم: جعفر شهری/جلد چهارم. ص52

‌ 🔻روایتی از آیین‌های خراسانیان قدیم در نوروز 🔅3 بار خاموشی چراغ در استقبال از بهار ✍ آذری خاکستر 🔅از قدیم مراسم تحویل سال باشکوهی در حرم مطهر رضوی برگزار می‌شد. در دوره قاجار مهم‌ترین مراسم تحویل سال در بارگاه قدس رضوی شامل ارسال خلعت، جاروکشی، غبارروبی و نقاره زنی بود. طبق سنتی قدیمی هر ساله از سوی آستانه، خلعت‌های گران بهایی علاوه بر شاه، برای رجال و شخصیت‌های مختلف دربار ارسال می‌شد که هزینه‌های زیادی بابت آن‌ها صرف می‌شد. این رسم تا اوایل دوره پهلوی وجود داشت ولی پس از آن پیگیری نشد. غبار روبی ضریح مطهر از دیگر مراسمی است که طبق آیین خاصی روزهای قبل از عید نوروز انجام می‌شود. چراغانی اماکن حرم مطهر از دیگر اقداماتی بود که قبل از تحویل سال انجام می‌شد. هنگام تحویل سال تمام چراغ‌ها را روشن می‌کردند و به محض حلول سال نو تمامی چراغ‌ها   سه دفعه خاموش و روشن می‌شد و سپس نقاره نواخته می‌شد. 🔅سنجد ضدگزش و سیر ضد سردی  دکتر شکورزاده که تحقیقات قابل توجهی در زمینه آداب و رسوم مردم خراسان داشته است. راجع به هفت سین نوشته است: «در سینی هفت سین هفت چیز را که نام آن‌ها با «س» شروع شده باشد به این شرح می‌چینند: سمنو، سکه، سرکه، سیر، سنجد، سماق، سیب و علاوه بر آن سبزه را نیز قرار می‌دهند. » در این میان خراسانی‌ها عقیده دارند اگر کسی در موقع تحویل سال سنجد بخورد تا آخر سال گزنده او را نخواهد گزید و اگر سیر بخورد رطوبت و سردی اش نخواهد کرد. 🔅از جشن میر نوروز تا حکومت زنان بر خانه در قدیم جشن میر نوروزی در بین اقوام و طوایف خراسان به ویژه قسمت‌های شمال این خطه متداول بوده است. سخن در پرده می‌گویم چو گل از غنچه بیرون آی/که بیش ازپنج روزی نیست حکم میر نوروزی همچنین حکومت زنان در نوروز از دیگر آیین‌هایی است که در «بیمرغ گناباد» انجام می‌شد.در روز نهم تا سیزدهم فروردین حکومت و اختیارات به دست زنان می‌افتاد، هیچ مردی حق نداشت از خانه خارج شود و اگر خارج می‌شد، زنان اورا تنبیه می‌کردند. زن‌ها وسایل و مایحتاج را تهیه و زندگی را اداره می‌کردند و اغلب روز را در خارج از خانه می‌گذراندند. 🔅مهره آبی در دانو  تقریبا دو هفته مانده به عید نوروز در شبی خاص اقوام کرمانج خراسان به پخت غذایی به نام «دانو» اقدام می‌کنند. محتویات این غذا عبارت است از گندم، نخود، عدس و ادویه.  پس از آماده شدن دانو، مهره‌ای آبی رنگ را داخل ظرف آن می‌اندازند. آن گاه مادر خانواده با قاشقی بزرگ غذا را به نام هریک از اعضای خانواده بر می‌دارد. از کوچک ترین فرد خانواده شروع می‌کند به اسم بردن، مهره به نام هر کسی که درآید آن سال به نام آن فرد خواهد بود. اگر فرد مد نظر دارای خصوصیات اخلاقی خوب باشد سال خوب و پربرکتی در انتظارشان خواهد بود. 🔅شب‌های اله‌فه در برخی از مناطق کلات نادر هفته آخر سال در روزها و شب‌های یک شنبه شب، دوشنبه شب و سه شنبه شب که در بین مردم منطقه به «شبهای اله فه » (Elefe)معروف است، مراسمی بدین شرح برگزار می‌شود: عموم مردم برای اموات شان قرآن می‌خوانند و عصر روز سه شنبه آخر سال بر مزار مرده‌ها حاضر می‌شوند و با قرائت قرآن و فاتحه روح آنان را شاد می‌کنند. فال گوش ایستادن از دیگر رسوم این شب بود. عده‌ای پس از نیت کردن خانه‌هایی را که در آن‌ها به طرف قبله باز می‌شد انتخاب می‌کردند و اوایل شب به کنار در این خانه‌ها رفته و بدون این که صاحب خانه متوجه شود، به صحبت‌های آن‌ها گوش می‌کردند.باور داشتند که اگر در خانواده صحبت از نیکی وکارهای خوب باشد، نیت فردی که فالگوش ایستاده، برآورده می‌شود و چنان چه صحبت چندان جالبی در آن خانواده مطرح نبود، فرد انجام کار مد نظرش را صلاح نمی‌دانست. معمولا دختران دم بخت و یا پسرها بیشتر به این کار می‌پرداختند. روز چهارشنبه نمادی از پاکی و طهارت بود. زیرا تطهیر و پاکی بخشی از باورهای مردم بود و با این عمل به تدارک عید می‌رفتند. 🔅ریسمانی در طلب عیدی در قدیم در شب عید نوروز، به ویژه در بین برخی از اقوام کلات، نوجوانان نیز بیکار نمی‌ماندند و ریسمانی را تهیه می‌کردند و با دستمالی که به سرآن گره می‌زدند، خود را به روی بام خانه همسایه‌ها می‌رساندند. در خانه‌های قدیمی معمولا سوراخی بر روی پشت بام تعبیه می‌شد که محل عبور دود از اجاق بود. ریسمان از سوراخ بخاری یا اجاق به داخل خانه‌انداخته می‌شد، صاحب خانه هم به رسم عیدی، شیرینی یا هر چه در خانه داشت بر گوشه دستمال گره می‌زد و با تکانی فرد متوجه می‌شد که عیدی را بگیرد. این که چرا این کار در شب و به صورت ناشناس انجام می‌گرفت؟.... 🌐مطالعه کامل مقاله در روزنامه خراسان. صفحه خراسان رضوی26 اسفند1396 👇👇 http://khorasanrazavi.khorasannews.com/Newspaper/MobileBlock?NewspaperBlockID=193613

آغاز سال میلادی، در فروشگاه‌های هلند پر بود از انواع دفترهای برنامه‌ر‌یزی. از دوستان ساکن هلند شنیدم که هلندی‌ها غالبا با دفتر و کاغذ میانه خوبی دارند تا برنامه‌های در گوشی و... و همه بچه و بزرگسال یک دفتر دارند که برنامه‌ها و کارهای خود را در آن ثبت می‌کنند و خیلی رایج است. این ویژگی به چشم خارجی‌هایی که به هلند می‌آیند هم آمده. در یک مصاحبه می‌دیدم که یک خانم خارجی می‌گفت خیلی هلندی‌ها عجیب هستند. مثلا با هم هستید یک دفعه می‌گن خب دیگه وقت تمومه. پاشید بریم که وقت کار بعدی است. اما من این دقت و بابرنامه بودنشان را دوست دارم. و حتی در فرانسه هم به این اندازه، انواع و اقسام دفترهای برنامه ریزی و سرررسیدهای متنوع را ندیده بودم. دفترهای مخصوص بچه‌های مدرسه، مخصوص بزرگسالان و حتی دفترهای برنامه‌ریزی خانوادگی... باید ایران را هم به این نقطه برسانیم. ان شاء الله 🌸 مشاهدات، تجارب و یادداشت‌های یک ایرانی 🇮🇷 در #هلند و فرانسه @ninfrance کانالی در حوزه برنامه‌ریزی و مدیریت زمان: @manebabarname

🎥 این نوروزی که امروز ما داریم، #نوروز_باستانی نیست، #نوروز_ایرانی است 🌹 نوروز باستانی، نوروز پادشاهان بود؛ برای اینکه عظمت ظاهری خود را به رخ ملّت‌ها بکشانند و هدیه بپذیرند...

🔺 تابلوی هفت سین، اثر حسین خان شیخ "از شاگردان کمال الملک" 👈 اثری از ماهی قرمز در آن نیست❗️

🔴🇬🇧کتاب"خاطرات ناتمام"مجیب الرحمن رهبر بنگلادش قحطی ۱۹۴۳ بنگال: مردم از روستاها به شهرها هجوم آورده بودند تا بلکه غذایی برای خوردن بیابند. اما هیچ غذا و پوشاکی برای آنها نبود.🇬🇧 #انگلیسی‌ها همه کشتی‌ها را برای استفاده در جنگ توقیف کرده بودند. آنها برنج و گندم را برای تغذیه سربازان خود انبار کرده بودند . انگلیسی‌ها اولویت را به جنگ می‌دادند و از نظر آنها مردم بنگال در درجه دوم اهمیت قرار داشتند. آنها بشدت مشغول جنگ بودند و در نتیجه مردم بنگال باید از گرسنگی می‌مردند و آنهم در سرزمینی که بواسطه منابع غنی غذایی‌اش مشهور بود. در قرن هجده وقتی کمپانی هند شرقی بنگال را ضمیمه خود کرد، این منطقه آنقدر غنی بود که یک تاجر ثروتمند بنگالی میتوانست لندن را یکجا بخرد. حالا آنقدر تحقیر شدیم که مجبوریم ببینیم مادران بچه به بغل در حالیکه کودکانشان همچنان پستانشان را در دهان دارند در خیابان‌ها جان دهند. https://www.quora.com/Was-Churchill-largely-responsible-for-the-Bengal-famine-of-1943