📌بازتاب جلسات منطق جریان شناسی ۲ به نظرم جای این مباحث در بین طلاب بشدت خالی بود. شما بدلیل تسلطتون بر اندیشه علمای شاخص انقلاب، بهترین فرد برای طرح این مبحث یابد. اما اینکه چرا تابحال بصورت منسجم این روش و منطق تسلط به اندیشه ها و جریان ها رو ارائه نکرده بودید، جای تعجب داشت. سیر بحث به نظرم کاملا منسجم بود. و نوع چینش مطالب برای بنده تازگی داشت. از لحاظ محتوایی، بعلت اینکه حضرتعالی در علوم اجتماعی تخصص دارید، به نظرم خیلی دقیق و علمی است. البته نوآوری هایی که داشتید و اشراب تفکر حضرت آقا و شهید مطهری هم مشهود بود. از لحاظ کاربردی بودن هم، تماما قابلیت عملیاتی داره. اینکه در هر سرفصل سعی می‌کنید مراحل رو به ترتیب ذکر کنید و ذهن رو پله پله هدایت کنید خیلی در ظرفیت اجرایی شدن مطالب تاثیر داره. #جریان_شناسی #روش_شناسی #منطق https://eitaa.com/usul121/2539

📌بازتاب جلسات منطق جریان شناسی ۳ سلام بسیار استفاده کردیم البته به شخصه یه چندسالی، اساسا ذهنیت بدی نسبت به اخبارگرایی نداشتم متاثر از فضایی که توش بودم فرمایشات شما تلنگر خوبی برام شده متشکرم #جریان_شناسی #روش_شناسی #منطق https://eitaa.com/usul121/2540

📌بازتاب جلسات منطق جریان شناسی ۴ امروز توفیق شد رفتم جلسه دکتر موسوی که جلسه دوم بود، در مورد منطق جریان شناسی و بخش های از سخنانشون رو یادداشت برداری کردم و خودمم هم اضافاتی انجام دادم که تقدیم حضورتون میشه،البته اطلاعات بیشتر در کانال خودشون هست که در پوستر بالا هست. دقت داشته باشید و ببینید که شناخت و توجه به مقوله جریان شناسی چقدر اهمیت دارد ⬇️⬇️⬇️⬇️

جلسه دوم دکتر موسوی پیرامون «منطق جریان‌شناسی تاریخی» 1⃣ 💎💎💎💎💎💎💎💎💎 🖊 مهدی عظمتی 💎💎💎💎💎💎💎💎💎 مقدمه شناخت منطق جریان‌شناسی تاریخی یک ضرورت بنیادین برای هر حرکت اجتماعی است. بدون این شناخت، فهم درستی از تاریخ، گروه‌ها، افراد و اندیشه‌ها حاصل نخواهد شد. هرچه این شناخت عمیق‌تر و دقیق‌تر باشد، حرکت اجتماعی پویاتر و کارآمدتر خواهد شد. افراد هنگامی که وارد جامعه می‌شوند و کنشی انجام می‌دهند، معمولاً در قالب احزاب، گروه‌ها یا جریان‌های فکری نقش‌آفرینی می‌کنند. هیچ فرد یا جریان اجتماعی بدون ریشه و پیشینه شکل نمی‌گیرد؛ بلکه بر اساس هویت جمعی و عقبه تاریخی خود ظهور می‌کند، تکثر می‌یابد و چه‌بسا به جریان غالب تبدیل شود. بنابراین، بررسی سیر تاریخی و تطور جریان‌ها امری ضروری است. 〰〰〰〰〰 https://eitaa.com/Mahdiaazemate 💎💎💎💎💎 ادامه⬇️⬇️⬇️

2⃣ویژگی‌های حرکت تاریخی حرکت‌های تاریخی، چه در سطح اجتماعی و چه در سطح فردی و...، دارای ویژگی‌های خاصی هستند که آنها را از رخدادهای دفعی و لحظه‌ای متمایز می‌کند. بر اساس مباحث جریان‌شناسی، می‌توان این ویژگی‌ها را چنین خلاصه کرد: ۱. تدریجی بودن تغییر - تغییرات تاریخی معمولاً بطیء و کند رخ می‌دهند، نه دفعی و ناگهانی. - حرکت‌ها در طول زمان شکل می‌گیرند و به‌تدریج به نقطه اوج یا بحران می‌رسند. - مثال: حرکت دستگاه خلافت پس از پیامبر (ص) که به‌تدریج به واقعه عاشورا منتهی شد. ۲. ریشه‌دار بودن جریان‌ها - هیچ حرکت اجتماعی یا فکری بدون عقبه و پیشینه شکل نمی‌گیرد. - افراد و گروه‌ها بر اساس هویت جمعی و میراث تاریخی وارد صحنه می‌شوند. - هر جریان از نقطه‌ای آغاز می‌شود و سپس تکثر پیدا می‌کند و چه‌بسا به جریان غالب تبدیل شود. ۳. فرایندی بودن - حرکت تاریخی یک فرایند است، نه یک حادثه منفرد. - باید مسیر آغاز، تطور و پایان آن بررسی شود. - مثال: جریان شیخیه → بابیت → بهائیت، که در سه نسل متوالی از یک نقطه آغاز به یک دین جدید ختم شد. ۴. واکنش‌پذیری جامعه - افراد و گروه‌ها که در فضای تاریخی خاصی زندگی می‌کنند، معمولاً نسبت به تغییرات واکنش فوری نشان نمی‌دهند. - تغییرات درونی جامعه به‌تدریج رخ می‌دهد و واکنش‌ها نیز در طول زمان شکل می‌گیرند. ۵. ترکیب حق و باطل - هیچ جریان تاریخی باطل محض نیست؛ زیرا برای تبدیل شدن به حرکت اجتماعی باید بهره‌ای از حق داشته باشد. - باطل معمولاً با سوءاستفاده از حق پیش می‌رود. - بنابراین هر جریان را باید با شناخت نقاط قوت و ضعف تحلیل کرد. ۶. امکان انحراف - حرکت‌ها ممکن است با نیت‌های درست (عدالت‌خواهی، آزادی، اصلاح) آغاز شوند، اما در طول مسیر به انحراف کشیده شوند. - مثال: برخی جریان‌های اوایل انقلاب اسلامی که با اهداف دلسوزانه شروع شدند ولی به تدریج منحرف شدند. ۷. طیف‌بندی و تکثر - جامعه را نمی‌توان تک‌حزبی کرد؛ حرکت‌های تاریخی همواره در قالب جریان‌های متکثر شکل می‌گیرند. - این تکثر اگر با اخلاق و تقوا همراه باشد، می‌تواند موجب رشد و توازن شود. جمع‌بندی ویژگی حرکت تاریخی عبارت است از: تدریجی بودن، ریشه‌دار بودن، فرایندی بودن، واکنش‌پذیری جامعه، ترکیب حق و باطل، امکان انحراف، و تکثر جریان‌ها. این ویژگی‌ها نشان می‌دهند که برای فهم درست تاریخ باید به سیر حرکت‌ها و برایند آنها توجه کرد، نه صرفاً به لحظه‌های منفرد.

3⃣نمونه‌های تاریخی جریان‌ها - اوایل انقلاب اسلامی در تهران: جریان‌های مختلفی همچون قرآن‌بسندگی، نهضت آزادی، سازمان مجاهدین خلق، جریان‌های مارکسیستی و کمونیستی، و انتشار گسترده کتب و جزوات، فضای فکری جامعه را شکل دادند. بسیاری از این حرکت‌ها با نیت عدالت‌خواهی و آزادی آغاز شدند، اما به‌تدریج دچار انحراف شدند. - جریان شیخیه،بابی‌گری و بهائیت: جریان شیخیه با اندیشه‌های خاص فلسفی و کلامی آغاز شد، سپس در شاگردانش زمینه‌ساز بابیت گردید، و نهایتاً بابیت به بهائیت منتهی شد. این سه جریان یک سیر تاریخی پیوسته دارند: شیخ احمد احسایی → سید کاظم رشتی → علی‌محمد باب → میرزا حسینعلی نوری (بهاءالله). جریان‌شناسی شیخیه، بابیت و بهائیت ۱. شیخیه - آغاز: تأسیس توسط شیخ احمد احسایی (۱۱۶۶–۱۲۴۱ق) در قرن دوازدهم هجری. - ویژگی‌ها: تفسیرهای خاص درباره معاد، معراج و امام زمان. طرح مفاهیم هورقلیا (عالم مثالی) و دیدگاه‌های متفاوت نسبت به جسم و روح. تأکید بر ارتباط مستقیم با امام غایب از طریق رؤیا و کشف. - انتها/تطور: پس از مرگ او، شاگردش سید کاظم رشتی (متوفی ۱۲۵۹ق) ادامه‌دهنده این مکتب شد. با مرگ رشتی، شیخیه دچار پراکندگی شد و برخی شاگردان به سمت بابیت گرایش یافتند. ۲. بابیت - آغاز: ادعای بابیت توسط میرزا علی‌محمد شیرازی (باب) در سال ۱۲۶۰ق، پس از مرگ سید کاظم رشتی. او خود را «باب امام زمان» معرفی کرد. - ویژگی‌ها: ادعای ارتباط مستقیم با امام زمان و سپس ادعای مهدویت و پیامبری. -تأسیس آیین جدید با احکام خاص (مانند تغییر اذان و احکام شرعی). جذب شاگردان شیخیه و برخی جوانان انقلابی. - انتها: پس از شورش‌های بابیه و شکست آنها، باب در سال ۱۲۶۶ق اعدام شد. اما پیروانش جریان را ادامه دادند و زمینه‌ساز بهائیت شدند. ۳. بهائیت - آغاز: پس از اعدام باب، اختلاف میان پیروان او شکل گرفت. در نهایت میرزا حسینعلی نوری (بهاءالله) در ۱۲۶۹ق ادعای جانشینی باب و سپس پیامبری کرد. - ویژگی‌ها: تأسیس آیین بهائیت با ادعای دین جهانی جدید. تأکید بر وحدت ادیان، صلح جهانی، و تعالیم اجتماعی خاص. حمایت برخی قدرت‌های خارجی در دوره قاجار و پس از آن. - انتها/تطور: بهائیت به‌عنوان یک جریان مستقل از اسلام تثبیت شد و تا امروز ادامه دارد، با مرکزیت در حیفا (اسرائیل). تحلیل جریان‌شناسی - عقبه و پیشینه: شیخیه با اندیشه‌های خاص فلسفی و کلامی، زمینه‌ساز بابیت شد. بابیت نیز با ادعاهای فراتر از شیخیه، به انشعاب جدیدی تبدیل شد. - سیر تحول: از یک مکتب درون‌شیعی (شیخیه) → به یک ادعای مهدویت و پیامبری (بابیت) → به یک دین مستقل جهانی (بهائیت). - پیامدها: - رشد اولیه در میان شاگردان شیخیه. - انحراف از مبانی شیعی و اسلامی. - تثبیت بهائیت به‌عنوان یک جریان خارج از اسلام. - جایگاه‌شناسی: این جریان‌ها در طیف‌بندی تاریخی از «درون‌شیعی» به «فرقه انحرافی» و نهایتاً «دین جدید» حرکت کرده‌اند. ✅ بنابراین، جریان شیخیه، بابیت و بهائیت نمونه‌ای روشن از تطور تدریجی یک جریان فکری است: آغاز با نیت‌های ظاهراً دینی و فلسفی، اما با گذر زمان و بدون مراقبت جریان‌شناسانه، به انحراف و خروج کامل از چارچوب اسلام منتهی شد. ادامه ⬇️⬇️⬇️

4⃣ادامه جریان معتزله: در ابتدا در برابر اخبارگرایی«اخباریگری» شکل گرفت و بر عقل و استحسانات ذوقی تأکید داشت. اما با بسته شدن باب برهان و استدلال روشمند، باب خواب و کشفیات گشوده شد و زمینه انحراف فراهم گردید سه مقوله اصلی جریان‌شناسی 1. گذشته: بررسی پیشینه تاریخی جریان‌ها و استفاده از مبادی الهیاتی مانند فطرت و هدایت برای تحلیل. این امر نوعی فلسفه تاریخی ارائه می‌دهد. 2. آینده: پیش‌بینی مسیر جریان‌ها و توجه به منطق قدرت و سلطه. 3. دستگاه الهیاتی«نسبت سنجی»: چارچوبی که جریان‌ها را در نسبت با مبانی دینی و الهی تحلیل می‌کند. اهداف جریان‌شناسی - شناخت سیر حرکت و تطور جریان‌ها برای درک روابط میان اندیشه‌ها و ساختارها. - کشف نسبت‌های عرضی میان جریان‌های هم‌دوره و هم‌سطح. - دستیابی به سه سطح دانشی: 1. نسبت همسویی، شاگردی و تبلیغ 2. شناخت فرصت‌ها و تهدیدها: هیچ جریانی باطل محض نیست؛ زیرا برای تبدیل شدن به حرکت اجتماعی باید بهره‌ای از حق داشته باشد. باطل همواره با سوءاستفاده از حق پیش می‌رود. بنابراین باید نقاط قوت و ضعف هر جریان را شناخت. 3. طیف‌بندی و جایگاه‌گذاری جریان‌ها: جامعه را نمی‌توان تک‌حزبی کرد؛ زیرا اندیشه‌ها و سلیقه‌ها متفاوت‌اند. جریان‌ها می‌توانند در کنار هم موجب رشد و توازن شوند، به شرط رعایت اخلاق و تقوا. هدف جریان‌شناسی حذف یا برخورد پلیسی با جریان‌ها نیست، بلکه طیف‌بندی و نسبت‌سنجی آنها با معارف اسلامی و جریان‌های غربی است تا جایگاه اصیل هر جریان روشن شود و مشخص گردد جریان انقلابی از کدام جریان‌ها و به چه میزان بهره می‌برد. ادامه ⬇️⬇️⬇️⬇️

5⃣جریان‌شناسی به‌عنوان دانش میان‌رشته‌ای جریان‌شناسی یک دانش مستقل و بسته نیست؛ بلکه برای تحلیل دقیق حرکت‌های اجتماعی و فکری، نیازمند بهره‌گیری از مجموعه‌ای از علوم و رشته‌های مختلف است. به همین دلیل آن را دانش میان‌رشته‌ای می‌نامیم. ۱. فلسفه و کلام - جریان‌ها معمولاً بر پایه مبانی فلسفی و کلامی شکل می‌گیرند. - برای فهم آنها باید دستگاه‌های الهیاتی، مباحث فطرت، هدایت، توحید، عدل و… بررسی شوند. - فلسفه تاریخی نیز کمک می‌کند تا مسیر تطور جریان‌ها در طول زمان دیده شود. ۲. تاریخ و فلسفه تاریخ - هر جریان ریشه در گذشته دارد و بدون شناخت عقبه تاریخی نمی‌توان آن را تحلیل کرد. - فلسفه تاریخ به ما امکان می‌دهد تا فرایندها و برایندها را در بستر زمان ببینیم و از گذشته برای پیش‌بینی آینده استفاده کنیم. ۳. جامعه‌شناسی جریان‌ها در متن جامعه شکل می‌گیرند و باید با ابزارهای جامعه‌شناسی تحلیل شوند. مفاهیمی مانند نقش گروه‌ها، طبقات اجتماعی، فرهنگ عمومی، و واکنش‌های اجتماعی در فهم جریان‌ها ضروری است. ۴. علوم سیاسی بسیاری از جریان‌ها به قدرت و سلطه مرتبط‌اند. اصطلاحات و مفاهیم سیاسی مانند حزب، جنبش، انقلاب، اصلاح، و نظام‌های حکومتی برای جریان‌شناسی لازم است. -تحلیل فرصت‌ها و تهدیدها بدون دانش سیاسی ناقص خواهد بود. ۵. روان‌شناسی اجتماعی جریان‌ها تنها ساختارهای بیرونی نیستند؛ بلکه افراد با انگیزه‌ها، هیجانات و گرایش‌های روانی در آنها نقش دارند. - روان‌شناسی اجتماعی کمک می‌کند تا رفتار جمعی، تأثیر رهبران، و واکنش‌های فردی در جریان‌ها فهمیده شود. و... نتیجه‌گیری جریان‌شناسی میان‌رشته‌ای یعنی: ترکیب فلسفه، کلام، تاریخ، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی، روان‌شناسی و الهیات برای شناخت دقیق جریان‌ها،بدون این ترکیب، تحلیل جریان‌ها ناقص خواهد بود؛ زیرا هر جریان هم بُعد فکری دارد، هم بُعد اجتماعی، هم بُعد سیاسی، و هم بُعد روانی. این نگاه میان‌رشته‌ای باعث می‌شود جریان‌شناسی نه‌تنها یک ابزار علمی، بلکه یک روش جامع برای فهم حرکت‌های تاریخی و اجتماعی باشد.

6⃣ مراحل شش‌گانه جریان‌شناسی (بر اساس آیه ۱۸ سوره زمر: «الذین یستمعون القول فیتبعون أحسنه») این آیه شریفه الگویی الهی برای فرایند جریان‌شناسی ارائه می‌دهد: ۱. فحص و جستجو (مرحله اطلاعاتی) هدف: گردآوری داده‌های جامع درباره افراد، گروه‌ها و جریان‌ها. - ابعاد اطلاعاتی: اطلاعات شخصی«فردی» و تحصیلی. زمینه و زمانه اجتماعی، فرهنگی و سیاسی. اطلاعات علمی و اندیشه‌ای. - اهمیت: این مرحله مانند کار مورخ و جامعه‌شناس است،بدون داده‌های دقیق، تحلیل جریان‌ها ناقص خواهد بود. ۲. فهم همدلانه (مرحله تفسیری) هدف:کنار گذاشتن پیش‌فرض‌های شخصی و تلاش برای فهم جریان از درون. - مهم تریت اقدامات: کشف قصد و نیت مؤلف یا رهبر جریان. کشف مفاهیم و معانی نزد او. کشف منظومه فکری و نظام فلسفی او (محکمات و بنیادهای زیرین). - اهمیت: این مرحله مانع قضاوت شتاب‌زده می‌شود و امکان درک واقعی انگیزه‌ها و مبانی جریان را فراهم می‌سازد. ۳. جریان‌شناسی و طبقه‌بندی (مرحله تحلیلی) هدف: شناخت سیر حرکت و تطور جریان‌ها. چهار اقدام کلیدی: 1. شناخت عقبه و پیشینه جریان. 2. بررسی سیر تحول و تطور آن. 3. رصد پیامدها و نتایج (رشدها، انحرافات، افق‌های نو). 4. جایگاه‌شناسی جریان در نسبت با دیگر جریان‌ها. اهمیت: این مرحله جریان را در بستر تاریخی و اجتماعی خود قرار می‌دهد و مانع نگاه سطحی می‌شود. ۴. نقد منصفانه و انتخاب آگاهانه (مرحله ارزیابی) هدف: ارزیابی جریان‌ها بر اساس داده‌ها و فهم همدلانه. - ویژگی‌ها: نقد باید منصفانه باشد، نه تخریبی. انتخاب باید آگاهانه و مبتنی بر مراحل قبلی باشد. اهمیت: این مرحله از خطای «برچسب‌زنی غیرعلمی» جلوگیری می‌کند و نقد را به ابزار رشد تبدیل می‌سازد. ۵. گزینش اصل و شاخه‌ها (مرحله انتخاب راهبردی) هدف: انتخاب یک جریان یا مکتب به‌عنوان اصل و استفاده از دیگر جریان‌ها به‌عنوان شاخه و برگ. - ویژگی‌ها: اگر یک اصل انتخاب نشود، جامعه دچار پراکندگی و هرج‌ومرج (همج رعاع) خواهد شد. جریانات دیگر به منزله شاخه و برگ هستند و می‌توانند مکمل باشند، اما اصل باید روشن باشد. اهمیت: این مرحله به جریان‌شناسی جهت می‌دهد و مانع از نسبی‌گرایی مطلق می‌شود. ۶. تبعیت، تسلیم و نوآوری (مرحله عملی) - هدف: عمل به جریان منتخب و نوآوری درون آن. - ویژگی‌ها: تبعیت از اصول جریان برگزیده. تسلیم در برابر مبانی الهیاتی و عقلانی آن. نوآوری برای پاسخ به نیازهای جدید جامعه. اهمیت: این مرحله جریان‌شناسی را از سطح نظری به سطح عملی و تمدنی ارتقا می‌دهد. نکته تکمیلی: برچسب‌زنی قاعده‌مند - ماهیت جریان‌ها: هر جریان برای فهم دقیق نیازمند برچسب‌گذاری است. - معنای درست برچسب‌زنی: مفهوم‌سازی و اصطلاح‌سازی علمی، نه تهمت و تخریب. - هدف: طیف‌نگاری جریان‌ها و روشن کردن جایگاه آنها در نسبت با معارف اسلامی و جریان‌های دیگر. - قاعده: برچسب‌زنی باید علمی، اخلاقی و قاعده‌مند باشد تا فهم جایگاه جریان‌ها ممکن شود. جمع‌بندی جریان‌شناسی یک فرایند شش‌مرحله‌ای است: اطلاعات → فهم همدلانه → تحلیل و طبقه‌بندی → نقد منصفانه → گزینش اصل و شاخه‌ها → تبعیت و نوآوری. این فرایند با برچسب‌زنی علمی تکمیل می‌شود و به ما امکان می‌دهد تا حرکت‌های تاریخی و اجتماعی را نه‌تنها بفهمیم، بلکه در مسیر صحیح هدایت کنیم. 〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰 https://eitaa.com/Mahdiaazemate

📌 دوره کوتاه‌مدت منطق جریان‌شناسی کنش‌گران انقلاب اسلامی (فصل اول از سلسله جلسات تبیینی و گفتگوهای علمی) 🎙 با ارائه حجةالاسلام دکتر سید مهدی موسوی در ۴ جلسه (حضوری و مجازی / برادران و خواهران) ⏹هفته اول: 🔸یک‌شنبه ۹ آذر 🔹دوشنبه ۱۰ آذر ⏹ هفته دوم: 🔸یک‌شنبه ۱۶ آذر 🔹دوشنبه ۱۷ آذر زمان: ساعت ۱۵:۳۰ تا ۱۷ مکان: قم، خ رسالت، مسجد الزهرا (سلام الله علیها) https://nshn.ir/rbsdq6yxQDkI آدرس ثبت نام: https://survey.porsline.ir/s/kSeE169Y/ (آدرس مجازی متعاقبا برای ثبت نام کنندگان ارسال خواهد شد) اطلاعات بیشتر از طریق: @Beyond_Thoughts1191 #جریان_شناسی #روش_شناسی #منطق ا•┈┈••✾••┈┈•ا ❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121/2895

جلسه سوم و چهارم دوره‌ی «منطق جریان‌شناسی کنش‌گران انقلاب اسلامی» یکشنبه ۱۶ آذر و دو شنبه ۱۷ آذر برگزار می‌شود.

📌بازتاب جلسات منطق جریان شناسی ۵ سلام علیکم وقت بخیر استاد عزیزم منطق جریان شناسی رو پیگیریم واقعا عالیه و این تبیین شما دقیقا محل جداشدن اندیشه های متفاوت رو از یکدیگر رو بیان می کند.