#اصطلاح_شناسی #علم_رجال #زهاد_الثمانیه 🔶️ هشت پارسا 🔹️ پیرامون اصطلاح «الزّهاد الثمانیة» در #رجال_کشّی در کتب عامه، پیرامون زهاد ثمانیه و یادکردشان بسیار بیشتر و دیرین‌تر از کتب امامیه سخن رفته است(برای نمونه: زهد الثمانیه من التابعین _نسخه ابن ابی حاتم رازی_، کتاب الثقات ابن حبان؛ الاصابه ابن حجر عسقلانی). تا جایی که می‌توان گفت این تعبیر ریشه‌ای عامی دارد. در کتب امامیه، اولین نمود در کتاب رجال کشی و بر اساس روایتی از فضل بن شاذان(م260) است(ص 97و98). آن هم پیرو پرسشی بوده که از او در این مورد شده است. نمودهای بعدیِ این اصطلاح در کتب امامیه، از همین گزارش فضل بن شاذان در رجال کشی جوشیده است(برای نمونه: جامع الرواه اردبیلی، بحارالانوار). این ترکیب در کتب عامی، فراوان‌تر، دیرین‌تر و مشهورتر از متون امامی به چشم می‌خورد. به گونه‌ای که می‌توان یقین کرد مورد پیگیریِ دانشیان بوده‌است و پرسشی که از فضل می‌شود نیز پیروِ همین پیگیری‌های عامی و تاثر امامیان از آن است. گویا پدیدآورنده‌ یا مروّج اصلیِ گفتمانِ «هشت پارسا»، علقمة بن مَرثَد تابعی (م 120) است. وی هشت نفر از تابعین را به عنوان موفقین در زهد معرفی کرده است و گزارش مفصلی از پرهیزگاری ایشان به دست داده است: عامر بن عبد الله، اویس القرنی، هَرِم بن حیّان، ربیع بن خُثَیم، ابو مسلم خَولانی، اسود بن یزید، مسروق بن اجدع و حسن بن ابی حسن بصری(زهد الثمانیه من التابعین، ص7). در روایت فضل که تنها روایتِ شیعیِ این گفتمان است، چهارنفر اول مورد تایید و مدح قرار می‌گیرند. این روایت با نکوهش ابومسلم ، مسروق و حسن پایان می‌یابد. در اینجا (رجال کشی) نامی از نفر هشتم که اسود است برده نشده‌است. البته در ذیل عنوان زید بن صوحان، گویا تتمه‌ی این گفتار فضل (با کمی ابهام) آمده است. وی در آنجا زید بن صوحان را شایسته‌ی عنوان زهد در میان تابعین می‌داند. البته بازهم اسمی از نفر هشتم (اسود) برده نمی‌شود؛ نه مدحاً و نه ذمّاً. طرفه آنکه به گمان بسیار، عامر بن عبد الله در روایتِ علقمه، همان عامر بن عبد قیس در بیان فضل است.این توحید مختلفات یا کشف تصحیف، دو مدرک دارد: 1. بودن و شباهت این دو نام در ذیل عنوان زهاد ثمانیه. 2. شباهت داستان زهد عامر بن عبد الله در نقل علقمه، با داستان زهد شخصی به نام قیس در رجال کشی(ص 95) (ماجرای حضور مار در محل نماز و عدم توجه قیس به آن که ظاهرا بیان آن از سوی امام رضا علیه السلام به عنوان نمونه ای از زهد، حاکی از مَثَل شدن آن است). در عنوان «قیس» که ذیل عنوان زهاد ثمانیه نیست، همین ماجرای مار و نماز به شکلی فوق العاده شبیه آمده است. در نتیجه عامر بن عبد الله، همان قیس و همان عامر بن عبد قیس تابعی، صاحب امیرالمومنین علی است. به دیگر سخن و بنابر حساب احتمالات: دو نامِ مشابه در دو کتاب، ذیل یک عنوان هستند (1.عامربن عبدالله و 2.عامربن عبد قیس، ذیل عنوان زهاد ثمانیه. یکی در نقل علقمه و یکی در نقل فضل). از سویی داستان زهد یکی از این دو نام (1.عامربن عبدالله) همان داستان زهد نامی دیگر است (3.قیس). از سوی دیگر این نام سوم (قیس) با نام دوم (عامربن عبدقیس) تشابه دارند. در نتیجه به گمان بسیار می‌توان گفت پرسشی که برای شخص کشی ایجاد شده که این قیس کدام قیس از قیس‌هایی است که صحابه امیرالمومنین هستند نیز حل شد. او یکی از زهاد ثمانیه است. پ.ن: اهل تحقیق و تصحیح می‌دانند که نسخ رجال کشی دارای اغلاط فراوان است و این‌گونه خطاها در ذکر نام یک فرد، امر آشنایی است. •┈┈••••✾•🌿🌺🌿•✾•••┈┈•                                              #کانال_وارثین( ارائه مطالب علمی وپژوهشی و مشاوره پژوهشی) #مدرسه_علمیه_ولیعصر_کرمانیها 🆔️ @valiasrk