پایگاه فقه حکومتی وسائل
🔸بررسی و نقد «ادله اثبات وجود جامعه در چارچوب فلسفه اسلامی» 🌐 vasael.ir/0003ra 🆔 @vasael_ir
گزارشی از ششمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی🔻
حجتالاسلام والمسلمین #حمید_پارسانیا:
🔹دلیل و برهان نخست از مقدمات حکمت مشاء بهره برده و در چارچوب حکمت اشراق است. دلیل دیگر مبتنی بر مقدماتی است که در حکمت متعالیه آمده است و دلیل سوم ریشه در بحث اعتباریات علامه طباطبایی دارد.
🔹برهان نخست و سوم مبتنی بر حکمت مشاء است و برهان دوم جامعه را در افق وحدت معرفی می کند و مبتنی بر اصولی است که حکمت متعالیه است و اثبات وجود فرهنگ است که به دنبال آن وحدت جامعه در ذیل وحدت فرهنگ به وجود می آید.
حجت الاسلام #حسین_سوزنچی:
🔹برهان کلی طبیعی سراغ صرف الشی می رود که درست است و این اشکال فلسفی است اما در جامعه شناسی این مبحث کجا خود را نشان می دهد.
🔹جریان هائی است که جامعه را ساختار و کل می بیند و برخی جامعه را به مبنای درون کنش تعریف می کنند و از طرفی در دعوای اصالت فرد و جمع می خواهد وسط را بگیرد؛ اینکه بخواهیم از دل معنا ساختار را تفسیر کنیم درست نیست.
#مهدی_حسین_زاده:
🔹در جامعه شناسی با جوامع مواجه هستیم و با کل طبیعی یک انسان در این وضعیت اگر جامعه را ماهوی بگیریم چطور جوامع از یکدیگر جدا می شوند.
🔹جامعه شناسی از آن حیث که افراد در این عالم حضور دارند و بر روی آنها مطالعات صورت می گیرد قابل طرح است و اگر جامعه شناسی از حیث دیگر بررسی شود آیا درست است که جامعه را در ظرف دیگری در نظر بگیرید در حالی که عالم مادی دارید و عالم و علم و معلوم از حیث دیگر و ظرف دیگر جامعه شناسی را تعریف می کند و دیگر اینکه فیلسوفان علوم اجتماعی ابزارگرا شده اند و در عالم بودن ملاک ها مشخص هستند.
🌐 vasael.ir/0003ra
🆔 @vasael_ir
🔸پرورش روح آدمی؛ وظیفه اصلی حکومت اسلامی
گزارشی از نشست «معنویت و گام دوم انقلاب اسلامی؛ در راستای تحقق بیانیه گام دوم انقلاب»🔻
حجت الاسلام دکتر #هادی_صادقی:
🔹در بیانیه گام دوم انقلاب به تفکیک میان اخلاق و معنویت توجه شده است و بعد هم می فرمایند شعور معنوی و وجدان اخلاقی در جامعه هر چه بیشتر رشد کند، برکات بیشتری به بار می آورد. این بی گمان محتاج جهاد و تلاش است. یعنی این فراروی بیهوده و آسان حاصل نمی شود. طبیعتا بدون همراهی حکومت ها هم توفیق چندانی نخواهد داشت.
🔹تکلیف حکومت اسلامی مبتنی بر فرهنگ شیعی یعنی ولایت فقیه این است که بیاید و برای معنویت بستر سازی کند یعنی زمینه مجاهدت انسان ها را فراهم کند. وظیفه اصلی حکومت دینی، پرورش روح آدمی است نه تشکیل دولت رفاه.
حجت الاسلام دکتر #مهدی_علیزاده:
🔹در گام اول برای معنویت شناسی و معنویت خواهی حرکت های آغازین را شکل دادیم و برای اینکه بفهمیم معنویت اسلامی چیست فعالیت هایی آغاز شده است و برای پمپاژ این معنویت ظرفیت های کلان نظام به میدان آمد است.
🔹در این میان ما در یک عملیات دفاعی و پدافندی بیشتر درگیر مرزبانی از معنویت اصیل شده ایم برای مقابله با معنویت های دیگر؛ برخی در پیشینه تاریخ و فرهنگ اسلامی مثل تصوف بودند و معنویت های سکولار هم ظرفیت جبهه حق را به خویش مشغول کرده است.
🌐 vasael.ir/0003rb
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
🔸تبیین نظریه سازی دینی در علوم اجتماعی و کاربرد آن در آسیب شناسی اجتماعی 🌐 vasael.ir/0003rc 🆔 @vasa
گزارشی از «ششمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع جامعه شناسی اسلامی»🔻
حجت الاسلام #حسین_بستان:
🔹اگر در نظریه سازی به مدل و چارچوب مشخصی برسیم در واقع نظر تولید میشود که مسیر اصلی در این صورت در علوم انسانی پیموده میشود و از طرفی راهبرد قیاسی و استقرائی در علوم اجتماعی است و باید به این جواب رسید که برای رسیدن به مفهوم از چه مسیری میتوان گذر کرد.
🔹بحث هائی که از لحاظ قرآنی وارد میشویم با نگاه استقرائی است که جامع باید باشد؛ درباره تشریح این مسأله به عنوان مثال میتوان به مجموعه عواملی که در آیات و روایات در بی ثباتی خانواده موثر است اشاره کرد که اگر به صد عامل برسد فقط ناظر به جامعه نیست و کلی است و حتی جنبه انتزاعی میتوان برای آن قائل شد.
🔹اگر بتوان این کار را انجام داد در واقع به نظریه سازی نزدیک شده ایم و در عین حال نیاز است تا عامل اصلی مشخص شود که کدام اثرگذارترین است که بقیه عوامل را تحت الشعاع قرار میدهد؛ در این قسمت بحث فطرت گرائی و عرفی شدن مطرح است که این دو عامل تعیین کننده هستند.
#عبدالحسین_کلانتری:
🔹 قرائت شما را به عنوان مراحل نظریه سازی علوم اسلامی میپذیرم چراکه نگرش تک پارادیمی نداریم و ما در حال شدن هستیم.
🔹شما استقرار را از نصوص شروع کردید و علوم اجتماعی از حیات اجتماعی است و این در حالی است که جامعه شناسی سکولار ادعا دارد که از خود واقعیت و متن اجتماعی شروع میکند.
🔹شما باید از واقعیت شروع کنید و در مقام واقعیت موجود به متن دینی رجوع کنید چراکه نمیشود بسیاری از آیات و روایت را کنار هم گذاشت که با واقعیتها ربطی ندارد که در این صورت مدل تجربی مستخرج شما نسبتی با واقعیت نخواهد داشت.
🌐 vasael.ir/0003rc
🆔 @vasael_ir
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🔸علم دینی از نگاه آیت الله رشاد
هفتمین نشست هماندیشی علم دینی🔻
🔹این نشست با حضور آیت الله علی اکبر رشاد 11 مهرماه از سوی دبیرخانه هماندیشی علم دینی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی تهران برگزار شد.
🔹موضوع این هماندیشی «توضیح نظریۀ علم دینی استاد رشاد» بود که مبتنی بر دو نظریۀ «تناسق» و «ابتناء» است.
🔹آیت الله رشاد ابتدا دیدگاه خود دربارۀ معرفت دینی بهطور عام طرح کرد که مبنایِ آن، نظریۀ تناسق است. تعریف نظریه و پس از آن، «فرا نظریه» که با تسامح، شبیه گفتمان یا پارادایم است، آغاز ارائه بود. فرا نظریه نیز که شامل مبادی قریبه (انگارهها)، وسیطه (پیشانگارهها)، بعیده (پیشا انگارهها) است.
🔹مفهوم بعدی، یعنی پیراانگارهها، مبادیِ ماقبل از فرا نظریه است که بر مبادی، تاثیرگذار است. پس از تعریف امور مربوط به مبادی، پس از ذکر نظریۀ تناسق، بحث به طرح بحث علم دینی میرسد.
🌐 yon.ir/QCcc1
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸نظم جامعه؛ از کارکردهای اجتماعی فقه 🌐 vasael.ir/0003rd 🆔 @vasael_ir
گزارشی از «ششمین نشست اساتید منتخب علوم انسانی اسلامی با موضوع جامعه شناسی اسلامی»🔻
#سید_سعید_زاهد_زاهدانی:
🔹فرهنگ سه لایه بنیادی، تخصصی و عمومی دارد؛ در واقع همه ما فاصلهای از فرهنگ داریم؛ آسیب شناسی مسائل اجتماعی را در مسائل فرهنگی میتوان یافت از طرفی گرایش، بینش و دانش ابعاد فرهنگ میشوند و این درحالی است که فرهنگ اسلامی و سکولار در جامعه وجود دارد و در عین حال باید ربوبیت تشریعی را پذیرفت.
🔹جامعه فقط فرهنگ نیست و اعتقاد را هم شامل میشود؛ در دستگاه سیاسی و فرهنگی و اقتصادی و جامعه میتوان آسیب پیدا کرد و تمرکز گرایی سیاسی ریشه همه مفاسد است که از جمله این تمرکز گراییها میتوان به حاشیه نشینی اشاره کرد که به خاطر تمرکز گرائی اقتصادی است.
🔹طلاق نیز اینگونه است که تقسیم و وظایف اسلامی در خانواده را از نوع اسلامی به لیبرال اقتصادی تبدیل شده است و فرزند سالاری شکل گرفته است.
#یحیی_بوذری_نژاد:
🔹تفاسیر قبل از شریعتی فقه را نظام سرمایه داری میداند و از آنجا که سرمایه داری است باید از عرصه اجتماع خارج شود و از طرفی بعد از انقلاب حکومت فقهی به وجود آمد و فقیه ناظم جامعه بوده است.
🔹علم فقه بیان کننده اعمال و رفتار مردم بود و روشنفکران معتقد بودند که باید در اصول اسلام و مبانی اجتهاد کرد که یکی از مبانی وحی است و بعد از انقلاب روشنفکران به تبیین و توضیح وحی پرداختند چراکه وحی تجربه دینی پیامبر(ص) و از طرفی رفتار و کنشهای اجتماعی بوده است و پیامبر(ص) با رفتار دینی به زندگی مردم جهت داده است و این جهت توحیدی است.
🔹پیامبر(ص) با تجربه دینی دوره زمانی خود را مدیریت کرد، اما در عین حال دستورات پیامبر(ص) عقل گرا بود و توحید مطابق عقل بود؛ در حال حاضر باید عقل زمانه را پذیرفت و دیگر اینکه باید واقع گرا و عدالت گرا بود چراکه پیامبر(ص) در تکالیفی که وضع میکرد میخواست خشونت را دفع کند.
حجت الاسلام والمسلمین #حمید_پارسانیا:
🔹این ارائه نیاز به تفهیم دارد چراکه رویکرد کلامی پیدا کرد که چهار نوع تفسیر را یاد کردند و از طرفی میتوان به این موضوع اشاره کرد که اگر بیشتر مسأله در بسترهای تاریخی و فرهنگی مطرح میشد افراد کمرنگتر میشدند.
🌐 vasael.ir/0003rd
🆔 @vasael_ir
🔸پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
🔹تَمامُ التَّقوى أن تَتَعلَّمَ ما جَهِلتَ و تَعمَلَ بِما عَلِمتَ؛
🔹همه تقوا اين است كه آنچه را نمى دانى بياموزى و آنچه را مى دانى به كار بندى.
📚تنبيه الخواطر: ج۲، ص۱۲۰
🆔 @vasael_ir
🔸 #یادداشت | بزرگترین ضربه به اسلام، تبدیل حکومت از امامت به سلطنت بود
🔹در دوران امام حسن علیهالسلام، بعد از دوره کوتاهمدت حکومت ۶ ماهه اش، دوباره اسلام از حالت نهاد و حکومت به نهضت تبدیل شد و ائمه تلاش داشتند که نهضت را مجدداً به حکومت و جریان اصیل اسلامی تبدیل کنند.
🔹حضرت هیچ وقت خود را از میدان سیاست کنار نکشید، چون هیچوقت از حقوق خداوند گرفته تا حقوق انسان ها (چه زنده و چه مُرده اش)، هیچ کدام را نادیده نگرفته؛ زیرا یا به آن سفارش نموده و یا به آن عامل بوده است.
🔹بعد از صلح امام حسن مجتبی(ع)، کار به شکلی هوشمندانه و زیرکانه تنظیم شد که اسلام و جریان اسلامی، وارد کانال آلودهای که به نام خلافت و در معنا سلطنت به وجود آمده بود، نشود. این، هنر امام حسن مجتبی(ع) بود.
🔹اگرچه امام حسن علیهالسلام، مرد جنگ است و این را در دوران امام علی علیهالسلام و حکومت ۶ ماههاش به اثبات رسانده است، ولی مرد سیاست و تدبیر نیز هست و میداند که تغییر روش و سبک، با شناخت زمانه، میتواند کار اساسی و لازم باشد.
📝 محرم آتش افروز
🌐 vasael.ir/0003rq
🆔 @vasael_ir
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🔸ضرورت ارائه نظریه بومی در زمینه آموزش جنسی
گزارشی از نشست«جستاری پیرامون زیست جنسی ایران»🔻
#محسن_بدره:
🔹برخی سیاستمداران از لفظ آموزش جنسی برداشت میکنند که این آموزشها در جامعه ما باید همانند غرب انجام شود.
🔹آنچه که در حال حاضر به عنوان آموزش جنسی در جامعه وجود دارد برساختهای اجتماعی است و میتواند تغییر کند چراکه واقعیت سنتی امر جنسی جامعه سنتی به رسمیت شناخته نمیشود.
🔹جریانهای جدید تلاش میکنند که تعریف جدیدی از زنانگی و مردانگی را ارائه دهند که این امر باعث نابرابری میشود.
🔹آموزشهای جنسی چندگانه در شرایط فعلی دستور کارهای جدیدی را برای برخی از گروههای هویتی خاص فراهم کرده است.
🔹نظریه تربیت جنسی باید مطابق با هنجارها باشد که آسیبهای آن حداقلی شود.
🌐 vasael.ir/0003rf
🆔 @vasael_ir
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🔸مرجعیت شورایی با اشکال فنی یا اجرایی مواجه است
حجت الاسلام #قدیر_علی_شمس:
🔹تقلید فردی با دو مشکل مواجه است؛ اول اینکه تکثر مراجع که عمدتا وجود دارد و به ندرت اتفاق می افتد که در عصری مرجع واحدی وجود داشته باشد، فرآیند تعلیم و تعلم فتاوا را با مشکل موجه می کند.
🔹همچنین معلمین و مبلغینی که می خواهند فتاوای مراجع را به مردم یاد دهند، با مشکل مواجه هستند و هم مردمی که می خواهند فتوای مرجع خود را بدانند. این مشکل حتی در آموزش طلاب پایه اول و مبتدی نیز وجود دارد.
🔹شکل ابتدایی و ساده مرجعیت شورایی این است که عده ای از فقهای شاخص و برتر یک عصر را در نظر بگیریم و نظر اکثریت آنها را به عنوان نظری که باید بدان عمل شود اعلام کنیم و مردم نیز موظف اند که به نظر اکثریت عمل کنند.
🔹البته نظر اقلیت نیز یا توسط خودشان در کتاب های شان و یا توسط شورا مطرح می شود، گرچه بهتر است که توسط شورا مطرح نشود.
🔹پس از بررسی صور مفروض در مرجعیت شورایی به این نتیجه میرسیم که این سه صورت یا از لحاظ فنی و یا از لحاظ عملی و در مقام اجرا با اشکال مواجه هستند؛ در نتیجه تاکنون فرضی که مرجعیت شورایی در آن خالی از اشکال باشد، وجود ندارد.
🔹البته این بحث باید زمینهای برای دقت و تأمل قرار بگیرد تا بتواند در آینده برای حل مشکلات تقلید، تصویری قابل پذیرش برای مرجعیت شورایی ارائه بدهد.
🌐 vasael.ir/0003ru
🆔 @vasael_ir
🔸توکن طلایی؛ پول دیجیتال اسلامی
مهندس #عبدالله_مشکانی در گفتوگو با #وسائل:
🔹ما به این نتیجه رسیدیم که باید پول اسلامی طراحی شود که قابلیت پذیرش داشته باشد اما این پول چه مشخصاتی باید داشته باشد؟
🔹اگر این پول به صورت اسکناس باشد امکان اینکه دولت ها خلف وعده کنند و دوباره این فرایند را دور بزنند کاملا وجود دارد.
🔹توصیه ای که می شود این است که ما از تکنولوژی روز استفاده کنیم در قالب پول طلای دیجیتال؛ به این صورت که هرکسی یک کارتی داشته باشد و از آن استفاده کند.
🔹به فرض مثال اگر کسی داخل کارتش 100 گرم طلا داشته باشد، هر خریدی که بخواهد انجام دهد، کالایی که قبلا ارزشش با طلا مشخص شده را با آن کارت طلایی خریداری می کند و میزان طلای مورد نیاز را به حساب فروشنده انتقال می دهد.
🌐 yon.ir/M3epq
🆔 @vasael_ir
پایگاه فقه حکومتی وسائل
#گزارش_اختصاصی_وسائل 🔸نقش صیانت از محیط زیست در تأمین و تقویت صلح در جهان از منظر اندیشه اسلامی 🌐
حجت الاسلام دکتر #سید_علی_حسینی:
🔹با توجه به این دو هدف مورد پیگیری پیامبر(ص)، هیچ انسانی مجاز به برقراری جنگ نیست، زیرا در جنگ ساختمان خاکها از بین میرود، هوا و خاکها آلوده میشوند، جنگلها و مراتع از بین میروند و آبزیان نابود میشوند.
🔹به عنوان نمونه طبق تحقیقات پژوهشگران دانشگاهی در هلند اثرات مخرب محیط زیست که در جنگ عراق و آمریکا به وجود آمده است تا هند گسترش پیدا کرده است تا جایی که حتی بنگلادش در سازمان ملل درخواست جبران خسارت کرده است.
🔹بر اساس روایتی که امام رضا(ع) نقل شده است، وجود هر گونه جنگ مخل زندگی این موجودات است و کشتن هر گونه موجود زنده در اندیشه اسلامی مصداق بارز قتل است.
🔹اگر مجموع این مبانی و قواعد به درستی از سوی آحاد جامعه رعایت شود پیامدهای گستردهای بر صلح و آرامش نه تنها انسانها بلکه همه مخلوقات عالم دارد.
دکتر #علی_مشهدی:
🔹زمینههای مفیدی در ادیان ابراهیمی در قالب الهیات محیط زیست (Eco theology) برای حفظ محیط زیست و کمک به فرآیند آشتی انسان با طبیعت وجود دارد چنانچه آیت الله جوادی آملی در کتاب اسلام و محیط زیست نیز به آن اشاره کردهاند.
🔹ایشان در این کتاب بر خلاف دیدگاه لین وایت، عامل حفظ محیط زیست را رعایت دقیق وجه خلیفگی انسان دانسته و متقابلا، تخریب محیط زیست را ناشی از وجه شیطانی انسان میداند.
🔹بر همین اساس، به عنوان نمونه بر مبنای عمل به وجه خلیفه الهی بودن انسان، پیامبر اکرم(ص) همواره به مجاهدین توصیه میکردند که به نام خدا بجنگید، درختان را قطع نکنید و به بخشی از محیط زیست که ربطی به جنگ ندارد، وارد نشوید.
🌐 vasael.ir/0003rv
🆔 @vasael_ir
#گزارش_اختصاصی_وسائل
🔸گستره مسائل اخلاقی در نظام حقوقی مالکیت فکری
گزارش نشست «ملاحظات اخلاقی نظام حقوقی مالکیت فکری»🔻
دکتر #محمود_حکمت_نیا:
🔹در بحث مالکیت ادبی و هنری در این مورد حکومت ها به دو شکل عمل می کنند یا از سانسور استفاده می کنند که بسیاری از کشورها سانسور را پذیرفته اند و حتی در اعلامیه حقوق بشر هم وقتی به هنجارهای اخلاقی می رسد اجازه محدودیت ها را می دهد.
🔹شکل دوم سیستم هایی مانند کشور آمریکا هستند که به هیچ وجه اجازه سانسور را نمی دهد و بر اساس قانون اساسی آمریکا کنگره نمی تواند امور محدود کننده ای را نسبت به «بیان» اعمال کند و در نهایت قانونگذاری این مسئله ممنوع است. لذا هر گونه بیان در آنجا آزاد است و محدودیتی وجود ندارد. اما نحوه و شیوه اجرا متفاوت می شود که این یک سیستم اختصاصی در آمریکاست.
🔹بر اساس مالکیت فکری که می گوید اگر یک اثر ادبی و هنری به وجود آمد حمایت می شود این حمایت بدین معنا نیست که حتما منتشر خواهد شد. زیرا انتشار، قوانین خاص خودش را دارد اگر آنجا اجازه انتشار را ندهیم اساسا موضوعی برای مالکیت فکری به وجود نمی آید چون باید منتشر شود.
🔹هر چقدر که در زمینه مالکیت فکری استثنائاتی داریم در مالکیت ادبی و هنری استثنایی وجود ندارد زیرا در مالکیت ادبی و هنری در ایجاد اثر و خلق اثر هیچ محدودیتی نداریم و خود فرد اثری را خلق کرده اما به مرحله نشر و انتشار که برسد قوانین نشر بر آن حکم می کند؛ این قوانین نشر به مالکیت فکری ربطی ندارد و منافع مالکیت فکری هم از آن منتفع نمی شود.
🌐 yon.ir/t58gi
🆔 @vasael_ir
🔸امام حسن عسکری(ع) :
🔹من آنَس بِالله اِستوحَشَ مِنَ النّاس.
🔹کسی که با خدا مانوس باشد، از مردم گریزان گردد.
📚 مسند الامام العسکری، ص287
🆔 @vasael_ir
🔸دوفصلنامه «اسلام و علوم اجتماعی» پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
معرفی نشریات تخصصی حوزه🔻
🔹تحقیق در مبانی علوم اجتماعی و نقد و ارزیابی آنها، تلاش جهت استخراج مبانی و دیدگاههای اسلامی در حوزهی علوم انسانی، اسلامیسازی و بومی کردن علوم اجتماعی، ارائه، بررسی و نقد مبانی، دیدگاهها و نظریههای این علوم و ارائه چارچوبهای نظری، انجام تحقیقات بنیادی، توسعهای و کاربردی در زمینهی علوم اجتماعی و مناسبات آن با دین، نقد و بررسی مکاتب موجود در این زمینه از جمله اهدافی است که این نشریه دنبال میکند.
🔹این نشریه از نویسندگان هزینه ای جهت ارزیابی و داوری و انتشار مقالات دریافت نمیکند. به منظور دسترسی آسان و جهانی به آخرین یافته های پژوهشی، این نشریه به عنوان یک نشریه دسترسی آزاد پایه گذاری شده است.
🔹گفتنی است که شاپای چاپی این نشریه 2506-2322 و شاپای الکترونیکی 4700-2588 است و ایمیل مجله به نشانی soci@rihu.ac.ir می باشد.
🌐 vasael.ir/0003s4
🆔 @vasael_ir