🔴 برگزار شد؛
✅جلسه دوم
آیه ۴۱سوره انفال مهمترین آيه مربوط به خمس هست
وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَىْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِى الْقُرْبَى وَالْیَتَمَى وَالْمَسَکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِن کُنتُمْ ءَامَنتُم بِاللَّهِ وَمَآ أَنزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَ اللَّهُ عَلى کُلِّ شَىْءٍ قَدِیرٌ
🔹شان نزول: مشهور این است که اين آيه در جنگ بدر و ۱۸ ماه بعد از هجرت نازل شده
🔹معنای غنیمت: در علمی شیعه و نظر شیعه، مطلق فایده و هرگونه سود را مدنظر دارد.
🔹قانون کلی این است که هرگونه سود(تجارت،گنج،معدن؛...) یک پنجم خمس هست.
🔹مرحوم علامه اعتقاد دارد که معنا به غنایم جنگی مختص نمیشود و هر گونه سود و فایده را شامل میشود.
دلیل لغوی؛ در کتابهای لغت هر گونه سود است معجم مقاییس آمده این کلمه دلالت به سود و افاده است بعدا این کلمه در مورد غنائم جنگی بهکار رفته.
🔹در قرآن کریم هم در سوره نساء "فعندالله مغتنم کثیره "دلالت بر هر گونه فایده و سود هست.
(در روایات غنیمت را به معنای مطلق فایده آورده)
ادامه در سایت zanjan.whc.ir
#اخبار_مدیریت
#تفسیر_آیات_خمس
#مدیریت_حوزه_علمیه_خواهران_استان_زنجان
@whc_znj
🔶معنای غنیمت
دانشمندان شیعه در معنای غنیمت دو دیدگاه دارند:
الف)غنیمت به معنای مطلق فایده
به نظر مشهور دانشمندان شیعه، غنیمت در این آیه از غنایم جنگی توسعه یافته و امور دیگر را شامل می شود.
اصحاب موضوع غنیمت در این آیه را توسعه داده اند به این که موضوع غنیمت شامل این امور می شود:
🔺سود تجارت و کشاورزی و صنعت که از مخارج سال زیاد بیاید
🔺گنج
🔺معدن
🔺جواهرى كه به واسطۀ غوّاصى(فرو رفتن در دريا) به دست مىآيد
🔺مال حلال مخلوط به حرام و مالک و میزان حرام معلوم نیست
🔺غنيمت جنگى و زمينى كه كافر ذمّى از مسلمان بخرد
🔺غنایم جنگی
مرحوم علامه حلی یکی از موارد خمس را سود تجارت، کشاورزی، صنعت و دیگر کسبها را بیان می کند و دلیل آن را عموم آیه وَ اعْلَمُوا أَنَّمٰا غَنِمْتُمْ» بیان می کند.
🔷 ادله دیدگاه
دلیل بر توسعه غنیمت و عدم اختصاص به غنایم جنگی دو دلیل است:
✅دلیل اول: معنای لغوی
ریشه واژه «غنیمت» در لغت به معنای مطلق سود است و بر اساس قانون کلی، لفظ باید بر معنای لغوی خود حمل شود، مگر دلیلی بر معنای مجازی یا حقیقت شرعیه و مانند آن وجود داشته باشد، که در اینجا چنین دلیلی وجود ندارد.
✅دلیل دوم: روایات تفسیری
روایات تفسیری اهلبیت ع نشان می دهد که غنیمت به معنای عام بکار رفته است، مانند روایت حکیم مؤذن که از امام صادق ع نقل می کند: فرمود که سوگند به خدا مراد از غنیمت، فایده بردن هر روز است.
ادامه در سایت zanjan.whc.ir
#اخبار_مدیریت
#تفسیر_آیات_خمس
#مدیریت_حوزه_علمیه_خواهران_استان_زنجان
@whc_znj
جلسه چهارم
🔶معنای غنیمت از دیدگاه اهل سنت
از دیدگاه مفسران اهل سنت چه مفسران حنبلی، حنفی، شافعی و مالکی «غنیمت» با اینکه در لغت به معنای دست یافتن به چیزی است؛ لکن در این آیه به غنایم جنگی اختصاص دارد.
🍃چنانچه روشن است دیدگاه اهل سنت، اختصاص غنیمت در آیه به غنایم جنگی به دو دلیل است:
🔺معنای رایج و مصطلح غنیمت؛
🔺ب. سیاق آیه.
🔸معنای «شیء»
1.دیدگاه شیعه
🌱دیدگاه نخست، با توجه به اختصاص «غنیمت» به غنائم جنگی، منظور از «شیء» نیز هر چیز از غنائم جنگی است، تا اختصاص خمس به مال فراوان یا مال مهم را نفی کند.
🌱 توجه به اینکه «غنمتم» به معنای مطلق فایده است، این واژه بر وجوب خمس در فایده از هر چیز دلالت میکند.
2.دیدگاه اهل سنت
مفسران اهل سنت «من شیء» را عام دانسته البته با توجه به اینکه آنان غنیمت را به معنای غنایم جنگی گرفته اند، گستره «من شیء» به معنای هر چیز از غنایم جنگی محدود میشود.
🔸صاحبان خمس از دیدگاه شیعه
1.خدای متعال و رسول اکرم (ص)
2. «ذی القربی»
ادامه مطلب در سایت zanjan.whc.ir
#اخبار_مدیریت
#تفسیر_آیات_خمس
#مدیریت_حوزه_علمیه_خواهران_استان_زنجان
@whc_znj
💠مراد از «ذی القربی»
از دیدگاه دانشمندان شیعه، مراد از «ذی القربی» امام ع است که جانشین پیامبر ص است.
✅بر این دیدگاه دو دلیل قرآنی و روایی وجود دارد.
✅جهت سوم استدلال به ظاهر آیه این است که عطف «ذی القربی» با حرف لام بر «الرسول» و در حکم رسول اکرم ص است.
✅دلیل دوم (روایات متعدد): منظور از «ذی القربی» برخی از خویشاوندان ویژه رسول اکرم ص یعنی امام ع است.
مراد از «یتامی، مساکین و ابن السبیل»
به نظر مشهور شیعه منظور از «وَ الْيَتامى وَ الْمَساكِينِ وَ ابْنِ السَّبِيلِ» خصوص بنی هاشم است؛ نه همه.
☑️از ظاهر آیه و روایات نیز اختصاص خمس به خویشاوندان رسول اکرم ص استفاده می شود.
🔴تعداد سهام خمس
از دیدگاه مشهور شیعه:
🔸سهم خدای متعال
🔸سهم رسول اکرم ص
🔸سهم ذی القربی
🔸سهم یتامی
🔸سهم مساکین
🔸سهم ابن السبیل
🔴چگونگی مصرف سه سهم نخست در زمان حضور:
☑️سهم خدای متعال در اختیار رسول اکرم ص است که چگونه در مصالح تصرف کند. بنابراین، هر سه سهم متعلق به امام ع است و ایشان در تصرف هر سه سهم در مصالح اختیار دارند. بنابراین، نصف خمس به امام ع می رسد. در حقیقت، خمس برای منصب امامت و شؤون ولایت و حاکمیت است
🔴چگونگی مصرف سه سهم نخست در زمان غیبت امام ع
مشهور میان متأخران ، وجوب دفع سهم امام ع به حاکم شرعی است.
دلیل بر این قول از سویی لزوم تمسک به ظاهر آیه، و از سوی دیگر ادله ولایت فقیه و جانشینی فقیه جامعالشرایط از امام است.
📚ادامه و تکمیل در سایت zanjan.whc.ir
#اخبار_مدیریت
#تفسیر_آیات_خمس
#مدیریت_حوزه_علمیه_خواهران_استان_زنجان
@whc_znj
✅شرایط مستحقان خمس
🔰1.نبود شرط در «ذی القربی»
عنوان «ذی القربی» با توجه به دیدگاه شیعه که مراد، امام معصوم ع است، نشان می دهد که در آن، تنها همین عنوان لحاظ شده است، و شرط دیگری از قبیل فقر ندارد، زیرا از سویی این واژه اطلاق دارد و از سوی دیگر، عطف «یتامی و المساکین و ابن السبیل» نشان می دهد که در او فقر شرط نیست. در روایات نیز تصریح شده است. 🔰🔰2.شرایط مستحقان دسته دوم:
🔸الف.ایمان در همه اصناف دسته دوم:
ایمان به معنای اعتقاد به اسلام و ولایت ائمه معصومان ع یعنی شیعه بودن در همه اصناف دسته دوم شرط است؛ به دلیل روایات متعدد.
🔸ب.فقر در «یتامی»
مشهور میان شیعه، شرط فقر در یتیم است به دلیل روایات متعدد.
🔸ج.نیازمندی در حال سفر برای «ابن السبیل»
مشهور دانشمندان شیعه عقیده دارند که شرط ابن السبیل نیازمندی مسافر در حال سفر یعنی در مکان تسلیم خمس است، گرچه در وطنش فقیر نباشد.
💠نکات مختصری از جلسه تفسیر آیات احکام خمس و انفال
💎توسط حجتالاسلام والمسلمین صادقی
⏰ 1400/02/19
📚 ادامه مطالب در سایت zanjan.whc.ir
#اخبار_مدیریت
#تفسیر_آیات_خمس
#مدیریت_حوزه_علمیه_خواهران_استان_زنجان
@whc_znj
✅تقسیم میان گروه های دسته دوم:
مشهور میان فقها عدم وجوب بسط است. و لازم نیست هر مال خمسی میان هر کدام از افراد گروههای دسته دوم، یعنی یتیمان، مساکین و ابن السبیل میان همه افراد آن گروه تقسیم شود و بلکه می توان به یک نفر از افراد گروه داد.
✅چگونگی تعلق خمس به اموال
انسان نمی تواند بدون پرداخت خمس، در عین مال خارجی که خمس به آن تعلق گرفته، تصرف کند.
یکی از ادله آن، آیه کریمه است از این جهت که لام را بکار برده و خمس را به خود مال غنیمت و عین خارجی فایده نسبت می دهد.
💠مختصری از نکات تفسیر آیات خمس
💎 توسط حجت الاسلام والمسلمین صادقی
⏰1400/02/22
📚 ادامه مطالب در سایت zanjan.whc.ir
#اخبار_مدیریت
#تفسیر_آیات_خمس
#مدیریت_حوزه_علمیه_خواهران_استان_زنجان
@whc_znj