هدایت شده از دفتر مطالعات جنسیت و جامعه
#یادداشت | یک پرسش فلسفی بزرگ که در شیشه خوراکی جا نشد!
نقد و بررسی مستند «زن چیست؟»
📝 به قلم حجت‌الاسلام دکتر محمدرضا کدخدایی، مدیر گروه مطالعات جنسیت موسسه شناخت:
در این مستند مغالطه جنس و جنسیت که مبنایی‌ترین مغالطه فمینیسم و دانش مطالعات زنان و مطالعات جنسیت و جامعه‌شناسی جنسیت است، بیشتر آشکار می‌شود. اگرچه این مستند کمک به فهم این مغالطه می‌کند لکن در نهایت پاسخی برای این پرسش اساسی ندارد که: زن چیست؟ مستند در انتهای فیلم پاسخ این پرسش را امری شهودی و درون‌نگرانه ترسیم می‌کند که متخصص سرشناس و صاحب‌نظری مثل جردن پیترسون، نیز از پاسخ علمی بدان وامانده است و والش را ترغیب می‌کند تا پاسخ به پرسشش را از همسرش پیگیری کند. نگارنده اعتقاد دارد، دلیل ناکامی این مستند در یافتن پاسخ مناسب به پرسش زن چیست؟ آن است که این پرسش به‌ظاهر ساده، پرسشی عمیقاً فلسفی است که برخی دستگاه‌های فلسفی امکان و ابزار مناسب برای صورت‌بندی پاسخ بدان را در اختیار دارند. دستگاه معرفتی علامه طباطبایی، چارچوبی ایجاد می‌کند که پاسخ به این پرسش اساسی را بدون ارجاع آن به‌صرف شهود، امکان‌پذیر می‌سازد.
🔗 مطالعه متن کامل:
https://gesostu.ir/n007/
🚻 دفتر مطالعات جنسیت و جامعه
@gesostu_ir
www.GESOSTU.ir
هدایت شده از عصر زنان
#یادداشت | #اختصاصی
🔻مراجعه به تصویر
♦️پشت به زین یا زین به پشت
🔹این موضوع خارج از فضای رسانه‌ای از جهات متعددی قابل نقد و بررسی است. اولین سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که اولویت این مطالبه تا چه حد است و چند درصد از جامعه‌ی زنان را به خود اختصاص می‌دهد؟ به فرض برطرف شدن موانع قانونی موتورسواری زنان تا چه اندازه به تبعات اجتماعی این تصمیم اندیشیده شده است؟ با توجه به این سخن رهبر انقلاب که « حق کرامت الهی زن، بالاترین حقوق زن است» آیا در جامعه‌ای که از نظر ساختارهای اقتصادی گرفتار سیاست‌های نئولیبرالی و سرمایه‌داری است، بسترسازی برای پیک موتوری شدن زنان، می‌تواند تکریم زن محسوب شود یا به نفع لیبرال‌های سرمایه‌دار است؟ مگر نه این است که جریان سرمایه‌داری ید طولایی در ساخت نقش‌های کاذب اجتماعی برای زنان دارد و آنها را به سمت کالا شدن سوق می‌دهد. آیا پذیرش این موضوع، زنان را به پیک‌های ارزان‌قیمت رستوران‌ها، فست‌فودها و اسنپ موتوری بدل نمیکند؟ آیا چنین شغلی مناسب ویژگی‌های جسمی و روحی زن است یا آنها را به پادوهای زیردست مردان تبدیل می‌کند؟ موقعیتی که بر طبق بیانات رهبر انقلاب حالت تکبر زن در برابر نامحرم را از بین برده و تسلط مردانه بر او را به دنبال خواهد داشت.
🔸 ممکن است با این توجیه که «بخشی از زنان این شغل را پذیرفته‌اند، پس باید بستر را فراهم کرد» مواجهه شویم. اما در جواب به این توجیه، باید گفت کدام سیاست‌های اقتصادی و فرهنگی زنان را به این وادی کشانده است؟ آیا بهتر نیست پای صحبت این زنان نشست و با طرح‌های اقتصادی صحیح و کارآفرینی درست آنها را به سمت بسترهایی هدایت کرد که هم کرامت آنها را حفظ کند و هم امنیتشان را؟ اما فارغ از بحث اشتغال، باید به این موضوع از منظر شرعی و فقهی هم نگریست؛ البته نه فقه فردی که فقه اجتماعی. وقتی نظام اسلامی در مواجهه با تکثرهای اجتماعی با ناسازگاری بین امیال و خواسته‌های مردم و احکام شرعی مواجهه می‌شود، فقه نظام چه پاسخی برای آن دارد؟ آیا برای تصویب این قانون هیچ پیوست تحلیلی در نظر گرفته شده است که با توجه به بستر کنونی جامعه که در خدمت کشف حجاب است، این قانون قرار است تکمیل‌کننده‌ی کدام پازل و پیش‌برنده‌ی اهداف کدام جریان فرهنگی باشد؟ این سوال وقتی جدی‌تر می‌شود که نیم نگاهی به تاریخ موج اول جنبش فمنیسم داشته باشیم.
🔹روزنامه گاردین در مقاله‌ای با عنوان «چگونه دوچرخه به نماد آزادی زنان تبدیل شد» می‌نویسد: « صد سال پیش، آلیس هاوکینز، به عنوان یکی از فمنیست‌های طرفدار حق رأی زنان، در اطراف شهر لستر انگلستان، سوار بر دوچرخه اقدام به تبلیغ جنبش حقوق زنان کرد. او به عنوان اولین بانویی که در این شهر جوراب شلواری پوشید، خشم عمومی را برانگیخت. در طول مبارزه برای به دست آوردن حق رای، دوچرخه نه تنها به یک ابزار، بلکه نمادی برای رهایی زنان تبدیل شد.» در واقع دوچرخه از یک سو ابزاری برای تغییر پوشش و رهایی زنان از لباس‌های بلند آن زمان بود و از سویی دیگر نمادی برای آزادی بیشتر. در ادامه‌ی همین مقاله نقل قولی از سوزان بی آنتونی، رهبر حقوق مدنی آمریکا در سال 1896آمده که می‌‌گوید: «من فکر می کنم [دوچرخه] بیش از هر چیز دیگری در دنیا برای رهایی زنان موثر بوده است. هر بار که زنی را با دوچرخه می‌بینم خوشحال می‌شوم. وقتی زن سوار بر دوچرخه می‌شود، به او احساس اعتماد به نفس و استقلال دست می‌دهد و به دوردست‌ها می‌رود. تصویری از زنانگی بی بند و بار و رها»
🔻پایگاه تحلیلی تخصصی عصرزنان
🌐 |@asrezanan_ir|
هدایت شده از عصر زنان
#یادداشت| #اختصاصی
🔺مراجعه به تصویر
♦️«خدمت شهید جمهور به کودکان فاقد هویت شناسنامه ای»
✍| خانم زهرا ملکوتی پور
▪️از زمان ریاست جهموری آیت الله رییسی این طرح اجرایی شد. ایشان به عدالت اجتماعی و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر اعتقاد داشتند. به کودکانی که از ازدواج مادران ایرانی با اتباع خارجی بودند شناسنامه داده شد. این امر با توجه با تعداد 85 هزار کودک حاصل این ازدواج ها امری لازم و ضروری برای کشور بود اما از مهرماه سال 1398 که قانون «تعیین تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی» اصلاح شد، روی زمین مانده بود و عملا اجرایی نشد. با تعیین و تکلیف تابعیت فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع خارجی، مشخص شدن روال رسیدگی به مشکلات کودکان فاقد هویت اتفاق افتاد. از جمله مشکلات کودکان بی هویت، نداشتن شناسنامه فرزندان حاصل از این ازدواج‌ها، محرومیت از تحصیل، محرومیت از درمان و پوشش‌های حمایتی مختلف است.
▪️اثر اجرایی شدن این طرح به سبب هویت‌دار شدن این فرزندان به کاهش چرخه فقر منجر می‌شود.
براساس این قانون فرزندان حاصل از ازدواج شرعی زنان ایرانی با مردان غیرایرانی که قبل یا بعد از تصویب این قانون متولد شده یا می‌شوند، قبل از رسیدن به سن ۱۸ سال تمام شمسی به درخواست مادر ایرانی در صورت نداشتن مشکل امنیتی به تابعیت ایران درآمده و بعد از 18 سالگی هم با درخواست خود فرزند روال حصول تابعیت انجام می گیرد. وزارت کشور مکلف به دادن شناسنامه شده است و کار تعیین هویت فرزندان حاصل از ازدواج مادران ایرانی با اتباع بیگانه به سازمان پزشکی قانونی واگذار شد.
▪️برای انجام این امر با اهتمام آقای رییسی، درنهایت انعقاد تفاهم‌نامه سه جانبه بین وزارت رفاه، مرکز تحقیقات پزشکی قانونی و سازمان پزشکی قانونی منجر شد. از جمله آزمایشات لازم جهت حصول تابعیت به فرزندان مادران ایرانی ازدواج کرده با اتباع خارجی، انجام آزمایش ژنتیک است. در این راستا اجرای طرح آزمایش ژنتیک به صورت رایگان برای ۳۱ هزار مادر ایرانی برای اولین بار در سطح ملی انجام شد. اهمیت این طرح در این است که برای انجام آزمایش ژنتیک، نیازمند هماهنگی ها و حمایت های مالی بسیاری است تا روند کار اصولی جلو برود و به موقع انجام شود.
▪️در دولت مردمی شهید رئیسی طرح انجام آزمایش ژنتیک رایگان فرزندان و مادران دارای همسر غیر ایرانی را طی برنامه کاری مشترک با صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد با اعتباری حدود ۲۰ میلیارد تومان اجرا کرد و به منظور رفع مشکل تست ژنتیک در خانوارهای با دهک پایین درآمدی، تفاهم‌نامه‌ای سه جانبه بین معاونت رفاه و امور اقتصادی وزارت رفاه (جهت دهک بندی و تأمین مالی از محل اعتبارات یونیسف)، مرکز تحقیقات پزشکی قانونی (تهیه و تولید کیت تست دی ان ای) و سازمان پزشکی قانونی (انجام آزمایش دی ان ای) در سال ۱۴۰۱ منعقد کرد تا در راستای تحقق وعده‌های دولت سیزدهم در حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و نیازمند، طرح آزمایش ژنتیک رایگان ۳۱ هزار مادر دارای همسر غیر ایرانی و فرزندانشان برای اولین بار در سطح ملی انجام شود؛ با انجام این آزمایشات رابطه مادر و فرزندی مشخص شده و گامی برای خروج این فرزندان از چرخه فقر گردید تا آنان هم با دسترسی به خدمات آموزشی، بهداشتی و حمایتی بتوانند شانیت شهروندی خود را بدست آورند.
▪️طبق این گزارش، تاکنون ۳۰۰۰ نفر از این مادران و فرزندانشان از مزایای این طرح استفاده کرده‌اند و این یکی از اقدامات مهم شهید رئیسی برای رفع فقر و محرومیت برای محرومان و حل یکی از مسائل مهم حوزه زنان و خانواده بود.
🔻 پایگاه تحلیلی تخصصی عصر زنان
🌐|@asrezanan_ir|