👥اختلاف نظر در مورد اعلم👥
🚦سوال: در صورت اختلاف علما در تشخیص مجتهد اعلم، تکلیف چیست؟
✳️ پاسخ: ⬇️⬇️
✅ اگر عده ای از علما به اعلم بودن مجتهدی شهادت دهند و در مقابل آنها، گروهی شخص دیگری را اعلم بدانند، به طوری که تشخیص اعلم ممکن نباشد، دو حالت برای مکلف ایجاد می شود👇
1⃣ احتمال اعلمیت یکی از مجتهدان را می دهد🔻
✍ آیات عظام: امام، خامنه ای و مکارم: بنابر احتیاط واجب از او تقلید کند.
✍ آیات عظام: بهجت، سبحانی و صافی: باید از او تقلید کند.
2⃣ آنان را از نظر علمی با هم مساوی می داند🔻
✍ در این صورت می تواند از هر کدام به اختیار خود، تقلید کند. [1]
✍ آیت الله سیستانی: در نظر خواهی از علمایی که توانایی تشخیص مجتهد اعلم را داند، آگاهی و تخصص هر گروه از علما بیشتر باشد، نظر آن گروه مقدم است و در صورت تعارض و تفاوت نظرات بین ایشان، در هر کدام که (توسط خود مکلف) احتمال اعلمیت داده شود، باید از او تقلید کند و در صورت تساوی، می تواند از هر کدام به اختیار خود، تقلید کند؛ مگر در مورد علم اجمالی بر تکلیف، (مانند قصر و اتمام) که در این هنگام بنابر احتیاط واجب باید هر دو فتوا را رعایت کند. [2]
#احکام_تقلید
#اختلاف_نظر_درمورد_اعلم
〰〰〰〰〰〰〰
📚 پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 3 و 4؛ امام، توضیح المسائل، م 3 و 4؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 4؛ سیستانی، العروه الوثقی مع تعلیقه، ج 1، س 8؛ مکارم، توضیح المسائل، م 4، 5 و 6.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 60 و 61.
---------------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
🤔وظیفه مقلد در قبال مسائلی که حکم آن را نمی داند🤔
سوال:
❓اگر مسئله ای پیش بیاید که حکم آن ندانیم، وظیفه مان چیست؟
پاسخ:
📝 اگر براى انسان مسألهاى پيش آيد كه حكم آن را نمىداند مىتواند صبر كند تا فتواى مجتهد اعلم را به دست آورد، يا اگر احتياط ممكن است به احتياط عمل نمايد بلكه اگر احتياط ممكن نباشد چنانچه از انجام عمل، محذورى لازم نيايد، مىتواند عمل را به جا آورد (*) . پس اگر معلوم شد كه مخالف واقع يا گفتار مجتهد بوده دوباره بايد انجام دهد.
(*) نورى: بنا بر يك طرف بگذارد تا استعلام نمايد...
📝آیت الله سيستانى: لازم است كه احتياط كند، يا اين كه با شرائطى كه ذكر شد، تقليد نمايد، ولى چنانچه دسترسى به فتواى اعلم در آن مسأله نداشته باشد جايز است از غير اعلم تقليد نمايد با رعايت الاعلم فالاعلم.
📝آیت الله مكارم شیرازی: مىتواند عمل به احتياط نمايد، يا اگر وقت آن نمىگذرد، صبر كند تا دسترسى به مجتهد پيدا كند و اگر دسترسى ندارد، يك طرف را كه بيشتر احتمال صحّت مىدهد انجام مىدهد و بعداً سؤال مىكند، اگر مطابق فتواى مجتهد بود صحيح است وگرنه بايد اعاده كند.
📝آیت الله صافى گلپایگانی: اگر براى انسان مسألهاى پيش آيد كه فتواى اعلم را نداند اگر مخالفت فتواى غير اعلم با اعلم معلوم نباشد يا فتواى غير اعلم موافق با احتياط باشد مىتواند به غير اعلم رجوع كند و مىتواند از روى احتياط وظيفۀ خود را انجام دهد.
📝آیت الله شبیری زنجانى: اگر براى غير مجتهد مسألهاى پيش آيد كه حكم آن را نمىداند، لازم است احتياط كند يا از مجتهد جامع شرايط تقليد نمايد و چنانچه احتمال مخالفت غير اعلم را با اعلم بدهد و تأخير واقعه و احتياط ممكن نباشد يا با حرج همراه باشد و دستش به اعلم نرسد جايز است از غير اعلم با رعايت الاعلم فالاعلم تقليد نمايد.
#احکام_تقلید
-----------------------
☑️ منبع:
توضیح المسائل مراجع (امام خمینی و سایر مراجع)، ج 1، ص 24-25، م 12.
________________
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
🌾🎋🌾🎋🌾🎋
⁉️سوال: شرایط تغییر مرجع تقلید چیست؟
پاسخ:
✅ تغییر دادن مرجع تقلید، شرایط و احکام مختلفی دارد که گاهی واجب، گاهی جایز و گاهی نیز حرام می باشد🔰
الف) در بعضی از مسائل (تبعیض)👈🏽 تبعیض در تقلید یعنی مکلف بتواند در مسائلی که به هم مربوط نیست، از دو یا چند مجتهد که مساوی با هم هستند، تقلید کند. تبعیض در تقلید در صورت تساوی دو یا چند مجتهد جایز است. برای مثال می توان در مسائل نماز و روزه از مجتهدی و در خمس از مجتهد دیگر و در ازدواج از شخص سومی تقلید نمود. اما در مسائلی که به هم مربوط است- چنانچه اخذ به فتوای آنان باعث بطلان عمل و یا مخالفت قطعی شود – تبعیض جایز نیست؛ مثل این که در احکام نجاست بدن و لباس، به فتوای مجتهدی و در احکام لباس نمازگزار به فتوای مجتهد دیگری عمل کند.
ب) در همه مسائل👇🏽
ب -1: واجب🔻
1. یکی از شرایط مرجع جامع الشرایط از بین برود.
2. مقلد متوجه بشود مرجعی که انتخاب کرده، دارای شرایط کافی نبوده است.
ب – 2: جایز🔻
عدول از مرجع زنده به مرجع مساوی به نظر برخی از مراجع عظام در همه مسائل جایز است؛ ولی طبق نظر عده ای از فقها، فقط در برخی از مسائل می توان به مرجع مساوی رجوع کرد؛ همچنین برخی از مراجع بزرگوار رجوع به مرجع مساوی را جایز نمی دانند.
✍🏽امام: رجوع به مساوی جایز است.
✍🏽آیت الله خامنه ای: بنابر احتیاط واجب، رجوع به مساوی جایز نیست.
✍🏽آیات عظام: بهجت و سیستانی: اگر در علم و ورع مساوی باشند، رجوع به مساوی در مسائل غیر مرتبط به هم جایز است؛ برای مثال در مسائل احکام روزه مسافر باقی بماند و در احکام نماز رجوع کند.
✍🏽آیت الله مکارم: در خصوص مسائلی که تقلید (عمل) کرده، رجوع به مساوی جایز نیست.
✍🏽آیت الله صافی: در خصوص مسائلی که یاد گرفته، بنابر احتیاط واجب رجوع به مساوی جایز نیست.
✍🏽آیت الله سبحانی: عدول از مجتهدی به مجتهد دیگر جایز نیست، مگر این که دومی اعلم باشد.
ب – 3: حرام🔻
1. بازگشتن به فتوای مرجع تقلیدی که از دنیا رفته، در صورتی که از فتوای ایشان به مرجع زنده عدول شود (مگر آن که مجتهد زنده در آن مساله فتوا نداده باشد).
2. تقلید از مجتهد غیر اعلم.
#احکام_تقلید
#تغییر_مرجع_تقلید
------------
📖منبع:
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 65.
------------------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
🌾🎋🌾🎋🌾🎋
✅حکم اعمال بدون داشتن مرجع تقلید
🚦سوال: حکم اعمالی را که انسان بدون تقلید انجام داده است، چیست؟
پاسخ:
✍🏽 اعمالی را که انسان بدون تقلید انجام داده، در یکی از این سه صورت صحیح است:
1⃣ شخص بفهمد که به وظیفه واقعی خود رفتار کرده است.
2⃣ عمل او با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند مطابق باشد.
3⃣ عمل او با فتوای مجتهدی که وظیفه اش تقلید از او بوده، مطابق باشد. [1]
✍🏽آیات عظام: صافی و مکارم: عمل او در دو صورت صحیح است:
1⃣ بفهمد که به وظیفه واقعی خود رفتار کرده است.
2⃣ با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد. [2]
✍🏽آیت الله سیستانی: در یکی از سه صورت صحیح است:
1⃣بفهمد که به وظیفه واقعی خود رفتار کرده است.
2⃣ عمل او با فتوای مجتهدی که اکنون باید از او تقلید کند، مطابق باشد.
3⃣ جاهل قاصر [3] بوده و نقص عملش به ارکان و مانند آن باز نگردد. [4]
✍🏽آیت الله سبحانی: در صورتی اعمال گذشته او صحیح است که مطابق فتوای مجتهدی باشد که اکنون از او تقلید می کند، و گرنه باید اعاده کند [5] (دوباره آن اعمال را به جا آورد).
#احکام_تقلید
#اعمال_بدون_داشتن_مرجع_تقلید
-----------------
🍀پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، مسأله 14؛ خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، سوال 7 و 32.
[2]. توضیح المسائل ده مرجع، مسأله 14.
[3]. کسی که اصلا متوجه جهل خود به مسئله نیست و یا راهی برای برطرف کردن جهل خود ندارد.
[4]. سیستانی، توضیح المسائل ده مرجع، مسأله 14.
[5]. سبحانی، توضیح المسائل، مسأله 13.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، جلد 1، صفحه 50 و 51.
------------------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
🌾🎋🌾🎋🌾🎋
🔶راه های دستیابی به احکام🔶
⁉️سوال: از چه راه هایی می توان به احکام الهی دست یافت؟
پاسخ:
👈🏽تنها راه دستیابی به احکام الهی:
🔸اجتهاد
🔸تقلید
🔸احتیاط
است و با تکیه بر عقل نمی توان به احکام شرعی دست یافت. [1]
1⃣ اجتهاد: اجتهاد یعنی به دست آوردن و استخراج احکام شرعی و قوانین الهی از مدارک و منابعی که اعتبار آن ها نزد فقیه ثابت شده است.
2⃣ احتیاط: احتیاط یعنی عمل کردن به گونه ای که مکلف مطمئن شود وظیفه شرعی خود را انجام داده است؛ مثلا کاری را که بعضی از مجتهدین حرام می دانند و بعضی دیگر حرام نمی دانند به جا نیاورد و کاری را که بعضی واجب می دانند و بعضی دیگر واجب نمی دانند، انجام دهد. احتیاط ممکن است به یکی از صورت های زیر باشد🔽
الف: ترک عمل: (در صورتی که عده از مراجع آن کار را جایز و عده ای منع کنند، کسی که می خواهد احتیاط کند باید آن عمل را ترک کند).
ب: انجام عمل: (در صورتی که عده ای از مراجع ترک آن عمل را جایز و عده ای انجامش را لازم بدانند، کسی که می خواهد احتیاط کند باید آن عمل را انجام دهد).
ج: تکرار عمل: (درصورتی که عده ای از مراجع، انجام یک بار آن عمل را کافی و عده ای کافی ندانند، کسی که می خواهد احتیاط کند باید آن عمل را تکرار کند). [2]
3⃣ تقلید: تقلید یعنی مراجعه به مجتهد جامع الشرایط در احکام دین، و به عبارت دیگر: طبق تشخیص و فتوای او اعمال شرعی را به جا آوردن.
#احکام_تقلید
#راه_های_دستیابی_به_احکام
-----------------
🌿پی نوشت:
[1]. توضیح المسائل ده مرجع، م 1؛ خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، س 1؛ سبحانی، توضیح المسائل، م 1.
[2]. العروة الوثقی مع تعلیقات، ج2، فی طریق ثبوت الهلال، مسأله 2 و 5.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج1، ص 37 و 38.
------------------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
💦💧💦💧💦
💭تفاوت نظر ولی فقیه با نظر مرجع تقلید💭
🚦سوال: در مواردی که نظر ولی فقیه و مرجع تقلید تفاوت دارند، تکلیف چیست؟
پاسخ:
⬅️ در مواردی که نظر ولی فقیه با نظر مرجع تقلید متفاوت است، اگر اختلاف در مسائل مربوط به اداره کشور و اموری که به عموم مسلمانان ارتباط دارد باشد، مثل دفاع از اسلام و مسلمین بر ضد کفار و مستکبران متجاوز، ✅باید نظر ولی امر مسلمین اطاعت شود✅ و اگر در مسائل فردی محض باشد، هر مکلفی باید از فتوای مرجع تقلیدش پیروی نماید. [1]
🎯نکته👇🏽
شیخ محمد حسن نجفی – صاحب کتاب جواهر الکلام – می نویسد: «ولایت فقیه از امور مسلم، قطعی، ضروری و روشنی است که نیاز به دلیل ندارد. استوانه های مذهب به ولایت فقیه حکم کرده اند و فقیهان در موارد متعددی آن را ذکر کرده اند ... منکر ولایت فقیه، طعم شیرین فقه را نچشیده و رمز سخنان امامان معصوم علیهم السلام را نفهمیده است. منصب فقیه، منصب امامان علیهم السلام است... فقیه، مصداق اولی الامر است و اطاعت از وی واجب می باشد.» [2]
#احکام_تقلید #ولایت_فقیه
#تفاوت_نظر_ولی_فقیه_با_نظر_مرجع_تقلید
-----------------
☘ پی نوشت:
[1]. خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، س 52.
[2]. جواهر الکلام، ج15، ص 421 و 422؛ ج16، ص 178؛ ج21، ص 395 تا 397؛ ج 22، ص 195؛ ج 40، ص 19.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 1، ص 67 و 68.
-----------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
🔸تقلید از غیر اعلم🔸
سوال:
🚦 آیا تقلید از مجتهد اعلم واجب است یا می توان از مجتهد غیر اعلم هم تقلید کرد؟
✅ پاسخ:
📩آیات عظام: امام و خامنه ای: بنابر احتیاط واجب باید از مجتهد اعلم تقلید کرد. [1]
📩آیات عظام: سیستانی، مکارم، نوری، وحید، خویی، بهجت، تبریزی و فاضل: تقلید از مجتهد اعلم واجب است. [2]
📩آیات عظام: صافی و گلپایگانی: بنابر احتیاط واجب باید مجتهد دیگر اعلم از او نباشد. [3]
#احکام_تقلید
-------------------
📚پی نوشت:
[1]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشی - امام خمینی و دیگر مراجع)، ج 1، ص 13، م 2؛ خامنه ای، اجوبه الاستفتائات، شروط تقلید، س 21.
[2]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشی - امام خمینی و دیگر مراجع)، ج 1، ص 13، م 2؛ نوری، توضیح المسائل، م 2؛ وحید، توضیح المسائل، م 2.
[3]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشی - امام خمینی و دیگر مراجع)، ج 1، ص 13، م 2.
-------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
👥تغییر مرجع تقلید👥
سوال:
❓در چه صورتی می شود مرجع تقلید را تغییر داد؟
✅ پاسخ:
❇️اگر برای مقلد ثابت شد مرجع تقلید دیگری علمش بیشتر از مرجع تقلید قبلی اوست، واجب است مرجع تقلیدش را تغییر دهد و عدول به غیر اعلم جایز نیست.
#احکام_تقلید
-------------------
📚 منبع:
تمام مراجع عظام به صورت فتوا یا احتیاط واجب متذکر این مساله شده اند؛ العروه الوثقی (المحشی)، ج 1، کتاب الاجتهاد و التقلید م11 اجوبه الاستفتائات، خامنه ای، سید علی حسینی، س44و45
-------------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
🔸وظیفه مقلد در قبال مسائلی که حکم آن را نمی داند🔸
سوال:
❓اگر مسئله ای پیش بیاید که حکم آن ندانیم، وظیفه مان چیست؟
✅ پاسخ:
📝 اگر براى انسان مسألهاى پيش آيد كه حكم آن را نمىداند مىتواند صبر كند تا فتواى مجتهد اعلم را به دست آورد، يا اگر احتياط ممكن است به احتياط عمل نمايد بلكه اگر احتياط ممكن نباشد چنانچه از انجام عمل، محذورى لازم نيايد، مىتواند عمل را به جا آورد (*) . پس اگر معلوم شد كه مخالف واقع يا گفتار مجتهد بوده دوباره بايد انجام دهد.
(*) نورى: بنا بر يك طرف بگذارد تا استعلام نمايد...
📝آیت الله سيستانى:
لازم است كه احتياط كند، يا اين كه با شرائطى كه ذكر شد، تقليد نمايد، ولى چنانچه دسترسى به فتواى اعلم در آن مسأله نداشته باشد جايز است از غير اعلم تقليد نمايد با رعايت الاعلم فالاعلم.
📝آیت الله مكارم شیرازی :
مىتواند عمل به احتياط نمايد، يا اگر وقت آن نمىگذرد، صبر كند تا دسترسى به مجتهد پيدا كند و اگر دسترسى ندارد، يك طرف را كه بيشتر احتمال صحّت مىدهد انجام مىدهد و بعداً سؤال مىكند، اگر مطابق فتواى مجتهد بود صحيح است وگرنه بايد اعاده كند.
📝آیت الله صافى گلپایگانی:
اگر براى انسان مسألهاى پيش آيد كه فتواى اعلم را نداند اگر مخالفت فتواى غير اعلم با اعلم معلوم نباشد يا فتواى غير اعلم موافق با احتياط باشد مىتواند به غير اعلم رجوع كند و مىتواند از روى احتياط وظيفۀ خود را انجام دهد.
📝آیت الله زنجانى:
اگر براى غير مجتهد مسألهاى پيش آيد كه حكم آن را نمىداند، لازم است احتياط كند يا از مجتهد جامع شرايط تقليد نمايد و چنانچه احتمال مخالفت غير اعلم را با اعلم بدهد و تأخير واقعه و احتياط ممكن نباشد يا با حرج همراه باشد و دستش به اعلم نرسد جايز است از غير اعلم با رعايت الاعلم فالاعلم تقليد نمايد.
#احکام_تقلید
-------------------
📚 منبع: توضیح المسائل مراجع (امام خمینی و سایر مراجع)، ج 1، ص 24-25، م 12.
-------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
❇️ وكالت در انتخاب مرجع ❇️
🔷 سوال:
آيا وكالت در انتخاب مرجع مثل وكالت پدر براى پسر و معلم براى شاگرد صحيح است؟
💠 پاسخ:
✍🏼 اگر مراد از وكالت، سپردن وظيفۀ تحقيق و جستجو براى يافتن مجتهد جامع الشرائط به پدر، معلم، مربى و يا غير آنان باشد، اشكال ندارد و نظرشان در اين مورد اگر مفيدِ علم يا اطمينان و يا واجد شرايط بيّنه و شهادت باشد، از نظر شرعى معتبر و حجت است.
#احکام_تقلید
#احکام_انتخاب_مرجع_وکالتی
-------------------
📚 منبع: توضیح المسائل مراجع (امام خمینی و سایر مراجع)، ج 1، ص 30، استفتائات مقام معظم رهبری، س 26.
-------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
⭕️ تقلید از مجتهد میت
✅ پاسخ:
تقلید ابتدایی از مجتهد میت بنا بر احتیاط واجب جایز نیست.
یعنی کسی که تاکنون مرجع تقلیدی نداشته و اکنون بخواهد از مجتهدی تقلید کند بنا بر احتیاط واجب باید از مجتهد زنده تقلید کند.
#احکام_تقلید
#تقلید_میت
------------------
📚 منبع:
«احکام مصور آیت الله خامنه ای» ص 53
------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam
🔰 تقلید احکام شرعی
✍مکلف باید مسائلی را که انجام تکالیف شرعی روزمره وابسته به دانستن آن است فرا بگیرد، مانند مسائل اصلی نماز و روزه و طهارت و برخی معاملات و غیر آن، و اگر یاد نگرفتن احکام به ترک واجب یا ارتکاب حرام بیانجامد گناهکار خواهد بود.
شناخت احکام دین و عمل به آنها سه راه دارد: 1.اجتهاد 2. احتیاط 3.تقلید
⁉️ در این قسمت راجع به تقلید نکاتی بیان می شود، یکی از مسائل مهم مساله انتخاب مرجع تقلید است و اینکه از چه راههایی می توان مرجع اعلم را شناخت؟
1⃣ خود انسان یقین کند؛ مثل اینکه از اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد.
2⃣ دو نفر عالم عادل که مى توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند، مجتهد بودن یا اعلم بودن کسى را تصدیق کنند؛
به شرط اینکه دو نفر عالم عادل دیگر با گفته آنان مخالفت نکنند ( امام خمینی، آیات خامنه ای، مکارم)
دو نفر عالم و عادل که مى توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند، مجتهد بودن یا اعلم بودن کسى را تصدیق
کنند؛ به شرط اینکه دو نفر عالم و عادلِ دیگر با گفته آنان مخالفت نکنند. ظاهر این است که اجتهاد یا اعلمیت کسى به گفته یک نفر که موثق باشد نیز ثابت مى شود (آیت الله سیستانی)
3⃣ عده اى از اهل علم که مى توانند مجتهد و اعلم را تشخیص دهند و از گفته آنان اطمینان پیدا مى شود، مجتهدبودن و اعلم بودن کسى را تصدیق کنند ( امام خمینی، آیات خامنه ای، سیستانی)
4⃣ اجتهاد و اعلم بودن شخصى به حدى شایع باشد که از آن شیوع و شهرت، براى انسان علم یا اطمینان حاصل شود( امام خمینی، آیت الله مکارم)
#احکام_تقلید
#شناخت_مرجع_اعلم
------------------
📚پینوشت:
توضیح المسائل مراجع،م 5 و 3؛ سیدروح الله خمینی، تحریر الوسیله، ج1، تقلید، م19؛خامنه ای، رساله آموزشی، درس3،اجوبة الاستفتائات، س24و25و27؛مکارم شیرازی، توضیح المسائل، م3؛سیستانی توضیح المسائل جامع، ج1،م8؛
------------------
زمزم احکام
https://eitaa.com/zamzame_ahkam