🔰 غصب اموال كودك‏ 🔘 ۱. اگر كسى چيزى را كه متعلّق به كودك است غصب كند، بايد آن را به ولى او بدهد و اگر از بين رفته بايد عوض آن را بدهد. «۱» 🔘 ۲. مالى كه غصب شده بايد به صاحب يا وكيل او برگردانيم و اگر صاحب مال كودك است به ولىّ او و اگر از اموال عمومى است كه متولى دارد به او، والّا بايد به حاكم شرع بدهيم. «۲» ❓پرسش: هرگاه كسى از بچه چيزى را گرفته باشد چه وظيفه ‏اى دارد؟ ✅ پاسخ: بايد آنچه را گرفته به ولى او بدهد و اگر به خود بچه برگرداند ضمان او برطرف نمى ‏شود. «۳» #كودك #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: (۱). مجمع المسائل گلپايگانى، ج ۲، ص ۱۲۶، م ۳۱۹. (۲). تحريرالوسيله، ج ۲، ص ۱۷۹، م ۱۹. (۳). مجمع المسائل گلپايگانى، ج ۲، ص ۱۲۶. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰 چند نكته درباره رشوه‏ 🔘 ۱. گرفتن و دادن رشوه، حرام است. «۱» 🖋 امام على (عليه السلام) فرمود: الرَّاشِي وَ الْمُرْتَشِي وَ الْمَاشِي بَيْنَهُمَا مَلْعُونُون‏ «۲» رشوه دهنده و رشوه گيرنده و رابط ميان آن دو ملعونند. 🔘 ۲. تغيير عنوان رشوه، سبب حلال شدن آن نمى‏ گردد. مثلًا عنوان هديه، بخشش، شيرينى، زيرميزى و ... ماهيت حرام رشوه را عوض نمى ‏كند. «۳» 🔘 ۳. دريافت كننده رشوه، مالك آن نمى ‏شود و واجب است آن را به صاحبش برگرداند. «۴» 🔘 ۴. چنانچه كسى براى رسيدن به حقش، چاره‌اى جز پرداخت رشوه نداشته باشد، براى رشوه دهنده جايز است ولى براى گيرنده حرام است. ❓پرسش: گاهى مشاهده مى ‏شود بعضى از كارمندان ادارات از مراجعه كنندگان در برابر انجام كارشان تقاضاى رشوه مى ‏كنند. آيا پرداخت رشوه به آنان جايز است؟ ✅ پاسخ: جايز نيست و در صورت گرفتن رشوه، بايد به صاحبانشان برگرداند. «۵» #رشوه #حرام #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: (۱). تحريرالوسيله، ج ۲، ص ۳۶۵، م ۶. (۲). جامع الاخبار، ص ۱۵۶. (۳). تحريرالوسيله، ج ۲، ص ۳۶۵، م ۶. (۴). همان. (۵). اجوبة الاستفتائات، ص ۲۷۳، س ۱۲۴۵. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

💠 شیوۀ جبران حق الناس ⁉️ سؤال: کسی که حق الناس قابل توجه و مهمی بر عهده دارد اگر بدون بیان حق تضییع شده، از صاحب حق حلالیت بطلبد و او هم بدون اطلاع از اهمیت طلب خود، وی را حلال کند؛ آیا کفایت می کند؟ ✅ پاسخ: اگر حلالیت طلبیدن به طور کلی باشد و صاحب حق به ابعاد وسیع حقی که حلال کرده، توجهی نداشته باشد، کفایت نمی کند و سبب ابراء دین نمی شود. #احکام_حقوق #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: بخش استفتائات پایگاه اطلاع رسانی دفتر آیت الله خامنه ای. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰احکام عاشورایی ✅ 8. اهتمام امام حسين عليه السلام به رعايت حق‏الناس‏ 🖌 يكى از پيام‏هاى عاشورا توجه به #حق_الناس و حقوق ديگران است 🔹 موسى‏بن عمير از پدرش نقل مى‏كند كه امام حسين عليه السلام فرمود: نادِ ان لا يُقتَلَ مَعِىَ رَجُلٌ عَلَيه دَيْن و نادِ بِها فى المَوالى فَانّى سَمِعتُ رَسول اللهِ يَقولَ مَن ماتَ وَ عَلَيهِ دَيْنٌ اخِذَ مَن حَسناته يوم القيامَه‏ (1) ميان همه يارانم اعلام كن هركس بدهى دارد با من كشته نشود، زيرا من از رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم شنيدم فرمود: هركس از دنيا برود و دين بر ذمه داشته باشد، از حسنات وى در فرداى قيامت برداشته مى‏شود. 🔹 در نقل ديگرى آمده است كه عمير انصارى گفت: امام عليه السلام به من فرمود: هر كس از دنيا برود در حالى كه دينى بر عهده‏اش باشد كه چاره‏اى بر آن نكرده باشد گرفتار دوزخ مى‏شود. 👈 راستى عجب است كه‏امام عليه السلام در بحرانى‏ترين شرايط، حتى‏به بدهكارى اصحاب و ياران خود به مردم توجه داشته باشد و راضى نشود بدهكاران همراه او پيكار كنند و شهيد شوند، كه مبادا حقوق مردم از دست برود. 🔹 و درباره حضرت مسلم آمده است كه در لحظه آخر عمر به عُمربن سعد چند وصيت كرد. يكى از آن‏ها اين بود كه براى گذراندن زندگى در اين شهر مبلغ هزار درهم قرض كرده‏ام: زره و لباس جنگى مرا بفروش و بدهى مرابپرداز. (2) #احکام_عاشورایی #عزاداری_امام_حسین ------------------ 📚 منبع: 1. موسوعه كلمات الحسين، ص 429. 2. ناسخ التواريخ امام حسين، ج 2، ص 98؛ طبرى، ج 6، ص 212. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰 حق الناس‌های آپارتمان‌نشینی آپارتمان نشينى، مجموعه اى از مسائل حق الناس را دارد، به چند نمونه از آنها اشاره مى‏شود: 🔘 ١. حق شارژ آپارتمان، حق عقلايى و عرفى است و پرداخت آن لازم است. 🔘 ٢. تخريب و آسيب رساندن به امكانات و تأسيسات عمومى آپارتمان موجب ضمان است. 🔘 ٣. رفت‌وآمدهاى پرسروصدا به ويژه در زمان استراحت همسايگان، نوعى تضییع حق الناس محسوب مى‌شود. 🔘 ٤. آلودگى صوتى به وسيله پخش موسيقى و ... 🔘 ٥. حق پاركينگ و انبارى، نوعى حق محسوب مى‌شود و تصرف در پاركينگ ديگران، تجاوز به حقوق ديگران محسوب مى‌شود. «١» 🔘 ٦. زیاده‌روى در استفاده از امكانات مشترك همچون آب و برق و گاز و ... نوعى حق الناس است. 🔘 ٧. تصرف مشاعات آپارتمان، همچون راه‌پله، پاركينگ و ... 🔘 ٨. مزاحمت براى واحدهاى ديگر به گونه‌هاى مختلف همچون زنگ زدن بى‌جا و ... #حق_الناس #آپارتمان_نشینی ------------------ 📚 منبع: (١) استفتائات سبحانى، ج ١، ص ٢٨٠، س ٨٥٧. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰 استفاده از درختان ميوه ديگران در زمينه تصرف در ميوه باغ ديگران، چهار سؤال مطرح است: 🔘 ١. پرسش: آيا بين ميوه‌اى كه روى درخت است با ميوه‌اى كه روى زمين افتاده فرقى هست؟ پاسخ: خير. «١» 🔘 ٢. پرسش: آيا اگر باغ ديوار داشته باشد، مى‌توان از ميوه آن بدون اجازه مالك استفاده كرد؟ پاسخ: خير. «٢» 🔘 ٣. پرسش: آيا از ميوه درخت همسايه كه به خانه انسان متمايل شده مى‌توان استفاده كرد؟ پاسخ: استفاده از ميوه آن منوط به اجازه صاحب درخت است. «٣» 🔘 ٤. پرسش: حكم استفاده از ميوه درختان خيابان‌ها و پياده‌روها چيست؟ پاسخ: اگر در عرف و عادت محل براى همه مباح شده، مانند توت در بسيارى از مناطق، اشكالى ندارد. ولى غير آن متعلق به صاحب آن است و اگر ملك بيت‌المال باشد، متعلق به دولت است. «٤» #حق_الناس #ميوه_باغ ------------------ 📚 منبع: (١) تحريرالوسيله، ج ١، ص ٥٢٦، بيع الثمار، م ١٨. (٢) همان. (٣) جامع الأحكام صافي، ج ٢، ص ٢٤٦، س ١٨٨٣؛ جامع المسائل فاضل، ج ١، س ٢٢٣٤. (٤) استفتائات مكارم، ج ٣، ص ٥٦١، س ١٥٧٤. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰 موبايل و مزاحمت يكى از گناهان كبيره و از منكرات استفاده از موبايل، مزاحمت برای دیگران است. 📖 پيامبر اكرم (ص) فرمود: أَ لَا أُنَبِّئُكُمْ مَنِ الْمُسْلِمُ؟ مَنْ سَلِمَ النَّاسُ مِنْ يَدِهِ وَ لِسَانِهِ به شما خبر ندهم از مسلمان؟ مسلمان كسى است كه مردم از دست و زبانش در امان باشند. «1» نمونه‌هاى مزاحمت: 🔘 گرفتن شماره ديگران به قصد مزاحمت. 🔘 زنگ زدن‌هاى بى‌وقت، گذاشتن موبايل روى زنگ بيدار باش و بيدار كردن اطرافيان. 🔘 گفت‌وگوی تلفنى با صداى بلند در مكان‌هاى عمومى، به‌ويژه كتابخانه‌ها يا زمان استراحت ديگران. 🔘 پرحرفى با موبايل در لحظه استراحت مردم يا با تلفن‌هاى عمومى در حالى‌كه ديگرى در انتظار تماس است. 🔘 بيهوده تلفن زدن به ديگران و سر كار گذاشتن آنان. #حق_الناس #موبایل ------------------ 📚 منبع: (1) بحارالانوار، ج 72، ص 148. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰 چهارچوب «حق الماره» براى استفاده از ميوه و باغ ديگران، پنج شرط ذكر به شرح زير ذكر شده است: 🔘 ١. باغ بايد فاقد ديوار و در باشد، بنابراين بالارفتن از ديوار و گشودن در باغ و مانند آن تصرف در ملك ديگرى محسوب مى‌شود و جايز نيست. 🔘 ٢. علم يا ظن به ناخشنودى صاحب باغ نداشته باشد. «١» 🔘 ٣. عبور اتفاقى باشد، بنابراين اگر از ابتدا به قصد خوردن ميوه درختى از آن‌جا بگذرد، خوردن جايز نيست. «٢» 🔘 ٤. استفاده از ميوه باغ منجر به افساد نگردد، به اين معنا كه شاخه درخت و ساقه گياه و زراعت را نشكند و به قدر متعارف بخورند و خوردن طورى نباشد كه به محصول باغ و مزرعه تأثير چشمگير بگذارد. «٣» 🔘 ٥. به خوردن بسنده كند و چيزى از محصول را با خود نبرد. 🔘 ٦. رعايت شرايط فوق نسبت به محصولات كشاورزى نيز صادق است. 🔘 ٧. پرسش: چيدن ميوه از باغ كشاورزى براى خوردن در همان محل بدون اجازه از صاحب باغ آيا حلال است؟     پاسخ: اگر درخت ميوه در سر راه رهگذر قرار داشته باشد، در حال عبور از خيابان از ميوه آن درخت برای خوردن در همان‌جا استفاده كند، به شرط آن‌كه از حد سيري و احتياج تجاوز نكند. «٤» #حق_الماره #حق_الناس ------------------ 📚 منبع: (١) فرهنگ فقه، ج ٣، ص ٣٤٠. (٢) همان. (٣) همان، ص ٣٤٢. (٤) استفتائات امام خمينى (ره)، ج ٢، س ١٩، ص ٥١٠. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰 جا گرفتن در مسجد برای نماز 🔘 ١. جا گرفتن در حرم يا مسجد مانند نشستن در آن مكان است و ديگران نمی‌توانند محل او را اشغال کنند، به شرط آن‌كه وسيله‌ای مانند سجاده يا عبا تمام محل نمازخواندن يا قسمت عمده آن را بپوشاند؛ بنابراين گذاشتن مهر و تسبیح حقی برای شخص ايجاد نمی‌کند و ديگران می‌توانند در آن مكان نماز بخوانند. 🔘 ٢. بين گذاشتن رحل (عبا و سجاده) و آمدن فرد، نبايد فاصلهٔ زيادی باشد به‌طوری که آن مكان معطل بماند؛ اگر نمازگزار وسيله‌ای بگذارد و برود و برنگردد، به‌شرط آن‌که بدون برداشتنش نتوان در آن مكان نماز خواند، ديگرى می‌تواند آن را بردارد. «١» 🔘 ٣. اگر شخصی در مسجد جهت شرکت در نماز جماعت وسيله‌ای گذاشته و بیرون رفته و جماعت برپا شده و صاحب وسيله مراجعه نکرده، با شروع جماعت احتياط آن است تا زمانى که امام به رکوع نرفته، جاى او را اشغال نکنند. «٢» 🔘 ٤. کسی که در مسجد یا حرم جا گرفته، اگر دیگری جای او را غصب کند و در آن‌جا نماز بخواند، بنا بر احتیاط واجب باید دوباره نمازش را در محل دیگری بخواند. «٣» #حق_الناس #آداب_مسجد #نماز ------------------ 📚 منبع: (١) تحريرالوسيله، ج ٢، ص ٢١٥، م ١٧. (٢) مجمع المسائل گلپايگانى، ج ١، ص ١٣٥، س ٣٢. (٣) توضيح المسائل مراجع، م ٨٦٨. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰 بدهى‌هاى ميت 🔘 ١. با مرگ مديون، بدهى مدت‌دار او نقد مى‌شود و پرداخت آن بر ورثه واجب است. «١» 🔘 ٢. بدهى‌هاى ميت را بايد از اصل تركه او پرداخت کرد، «٢» ولو اين‌كه تمام تركه او را شامل شود. 🔘 ٣. بدهى‌هاى ميت شامل مهريه، قرض، نذر و ... است. #بدهی_میت #حق_الناس ------------------ 📚 پی‌نوشت: (١) فرهنگ فقه، ج ٣، ص ٦٨٠. (٢) همان، ص ٦٨٣؛ توضيح المسائل مراجع، ج ٢، م ٢٧٢٠. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

🔰 چهار نكته درباره گمراه كردن ديگران 🔹 ١. اضلال و گمراه كردن افراد از مسير حق و دين، از بزرگ‌ترين گناهان است. 🔸 ٢. خريد، فروش و خواندن كتاب‌ها، مجلات و مطبوعات گمراه‌كننده حرام است مگر براي اطلاع بر مفاسد و رفع آن. «١» 🔹 ٣. ملاك در ضالّه بودن كتاب اين است كه موجب انحراف #غالب مطالعه‌كنندگان شود. «٢» 🔸 ٤. خريد، فروش، توزيع و تكثير نوارها، سي‌دي‌ها و عكس‌هاي مبتذل و مستهجن جايز نيست و پولي كه از اين راه كسب مي‌شود حرام است. «٣» #گمراه_كردن #حق_الناس ------------------ 📚 پی‌نوشت: (١) تحريرالوسيله، كتاب المكاسب، م ٢٢؛ استفتائات جديد، محسن محمودي، ج ١، ص ٣٩؛ استفتائات امام خميني، ج ٣، ص ٦١٦، س ١٤٨؛ مجمع المسائل گلپايگاني، ج ١، ص ٥٣٤، م ١٩؛ فرهنگ فقه، ج ٤، ص ٩٨. (٢) جامع المسائل فاضل، ج ٢، س ٢٢١٥. (٣) استفتائات بهجت، ج ٤، ص ٥٢٦، س ٦٣٣٩؛ مسائل جديد، محسن محمودي، ج ٣، ص ٨٣ و ١٩٩. ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam

💠 تکیه به ماشین دیگران بدون اجازه ⁉️ سؤال: آیا تکیه دادن به ماشین یا دیوار خانه دیگران بدون داشتن اجازه از مالک آن (در صورتی که خسارتی وارد نشود)، جایز است؟ ✅ جواب: جایز است مگر در صورتی که بداند مالک آن راضی نیست. #حق_الناس #تصرف_عدوانی #تصرفات_متعارف ------------------ 📚 پی‌نوشت: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ------------------ زمزم احکام https://eitaa.com/zamzame_ahkam