🌺 #رواق_توحیدخانه 🌺 این رواق از #شرق به #گنبدالله_وردی خان و از #شمال به #صحن کهنه و از #غرب به #ایوان امیر علی شیر و از #جنوب به رواق #دارالفیض ارتباط دارد، کف این رواق با سنگ مرمر فرش شده و از راه آن سنگ های منبت کاری است. و تنها در این رواق سنگ هائی که با دست تراشیده و نصب گردیده باقی مانده است .  مرحوم #مؤتمن گوید : توحید خانه مبارکه رواقی است در شمال حرم مطهر، بعضی گفته اند از آثار مرحوم #ملامحسن_فیض است، پاره ای عقیده دارند مرحوم فیض در آنجا تدریس می کرده. عرض توحید خانه 35/7 متر ، طول آن 60/8 و ارتفاع آن 15 متر است.  فرش کف توحید خانه از #سنگ خلج و ازاره آن به ارتفاع 60/1 متر سنگ های منبت است ، بالای ازاراه #کتیبه ای است ، به عرض پنجاه سانت بر روی سنگ به خط ثلث مشتمل بر #دوازده امام خواجه نصیر طوسی این کتیبه و #تعمیرات در زمان نیابت تولیت مرحوم #عضد الملک به سال 1276پایان است و در کتیبه آمده :  « الحمد لله الذی وفق بتعمیر هذه العماره السنیه مقرب الحضره الرضویه و الخاقانیه عضد الدوله العلیه حاجب الروضه الرضویه میرزا محمد حسین الحسینی لازال اجلاله علی البریه فی شهر رجب 1276 » و بالای کتیبه تا سقف آئینه کاری است .   درضلع #شمالی توحید خانه ، #پنجره فولاد معروف نصب گردیده است و ضریح مطهر از پشت این پنجره نمایان است . بزرگانی مثل #میرزامهدی_اصفهانی ، سید #جوادخامنه ای ( پدر مقام معظم رهبری) و #سیدعبدا...شیرازی دراین رواق مدفون می باشند.

معرفی رواق #دارالسعاده #دارالسعاده در مشرق حرم مطهر بعد از رواق #گنبدحاتم_خانی و در امتداد آن ، متصل به #ایوان_طلای_آزادی است.   این بنا و رواق حاتم خانی تا حدود 60 سانتی متر #اختلاف_سطح، چنان به هم پیوسته اند که هر دو یک رواق به نظر می رسند. رواق #دارالسعاده از #شمال به #دارالضیافه، از #جنوب به #دارالسرور واز #شرق به #ایوان_طلای صحن ازادی واز #غرب به رواق #حاتم_خانی و در نهایت به حرم مطهر راه دارد. ورودی رواق دارالسعاده، درایوان طلای صحن آزادی که یکی از راه های اصلی تشرف به حرم مطهر است، واقع شده است. هنگامی که در عصر #قاجاریه صحن آزادی احداث شد، پس از اتمام ایوان طلای آن ،#اللهیارخان_آصف_الدوله، دایی #محمدشاه قاجار(صدر اعظم دوره فتحعلی شاه) که سمت #استاندار خراسان را داشت، در سال #1251 ه.ق این مکان را به صورت رواقی درآورد که #دارالسعاده نامیده شد. کف رواق وآزاره آن از سنگ مرمر پوشش یافته است . در سال #1300 ه.ق #میرزاعلی_اصغر خان(امین السلطان) این بنا را #آیینه کاری کرد. 

رواق گنبد #حاتم_خانی از #غرب به طرف #حرم مطهر و از #جنوب به #دارالسلام و از #شرق به #دارالسعادة و از #شمال به #گنبدالله_ورديخان ارتباط دارد، #باني اين رواق #حاتم_بيک_اردوبادي از حاکمان عصر #صفوي ميباشد که شرح حال او در تاريخ مشهد خواهد آمد. بر اثر گذشت زمان و سرايت رطوبت در بعضي نقاط از پايههاي اين رواق خرابيهائي ظاهر گشته و قسمتي از سنگهاي ازاره فرسوده شده بود، در سال 1349 شمسي اقدام به اصلاح و تعمير پايهها و تعويض سنگهاي ازاره و کتيبه سنگي بالاي آن گرديد و بدین صورت درآمد. کف رواق از سنگ مرمر، ازاره به ارتفاع 67 / 1 متر از سنگ مرمر و شن و صيقلي پوشيده شده است، #باني #گنبدحاتم خاني #حاتم_بيگ_اردوبادي از امراي دولت شاه عباس صفوي بوده و در حدود سال #1010 هجري بنا شده است. در سمت #شمال گنبد حاتم خاني #صفهاي است بزرگ و ممري که از آن با يک پيچيدگي به #گنبد الله ورديخان ميروند، کف اين راهرو سنگ مرمر و ازاره آن به ارتفاع 50 / 1 متر سنگهاي منبت و سقف آن کاشي معرق است، ابعاد گنبد حاتم خاني بدين قرار است عرض 30 / 7 متر طول 5 / 13 و ارتفاع 60 / 11 متر. کف گنبد حاتم خاني با سنگ مرمر فرش شده و ازاره آن به ارتفاع 50 / 1 متر از سنگهاي منبت است از بالاي کتيبه تا سقف کاشي نصب است، اين کاشيها از نوع معرق با رنگهاي گوناگون ميباشد و با نقش و نگارها که منتهاي ظرافت و هنر و زيبائي در آنها به کار گرفته شده است و بسيار ممتاز و نفيس هستند. در سال #1346 شمسي که رواق #دارالسلام توسعه يافته و نوسازي شده است در ضلع جنوبي گنبد حاتم خاني علاوه بر ممر سابق که وسيع گريده راهروي وسيع ديگر

معرفی رواق های مبارکه حرم مطهر رضوی رواق مبارکه دارالشکر این رواق از بناهایی است که #تقریباً به روضه منوره متصل است. دارالشکر در سمت #شمالغربی حرم مطهر و شمال مسجد بالاسر واقع شده و از #طری_گذرگاه کوچکی جزء رواق #دارالفیض است. فضای مفید مجموع دو رواق دارالفیض و دارالشکر 433 متر مربع است. رواق #دارالشرف: این رواق مبارکه با فضای مفید 131 متر مربع در #سمت_شمالغربی روضه منوره واقع شده و یکی از قدیمی ترین مکان های حرم مطهر است. این بنا در #شمال رواق دارالسیاده و #شرق رواق دارالولایه قرار دارد. در گذشته به صورت رواق نبوده، اما در سال 1343 هجری شمسی پس از تغییراتی که در این محل انجام گرفت به صورت رواقی مستقل درآمد و دارالشرف نامیده شد. راوق #دارالاخلاص: این رواق با فضای مفید 123 متر مربع در #سمت_غربی روضه منوره، مقابل مسجد بالاسر و #بین سه رواق #دارالسیاده، #دارالشرف و #دارالولایه قرار دارد. با توجه به توسعه مسجد بالاسر در حال حاضر این رواق جزء مسجد بالاسر به شمار می رود. - رواق #دارالسیاده: این رواق با فضای مفید 311 متر مربع از قدیمی ترین رواق های حزم مطهر به شمار می رود که در #سمت_جنوب غربی روضه منوره، از شمال به جنوب امتداد دارد و از #شرق به رواق دارالحفاظ، از #غرب به رواق دارالولایه، از #شمال به رواق دارالشرف و از #جنوب به ایوان دارالسیاده مسجد گوهرشاد متصل هست. نام گزاری این رواق به دارالسیاده از آن جهت است که از قدیم محل #اجتماع_سادات و منسوبان به خاندان حضرت علی علیه السلام بوده که در انجا در امور مربوط به آن خاندان با یکدیگر مشورت می کردند.