بعضی، از روی غرور، حاضر نیستند در نماز جماعت یک امام جوان یا فقیر زاده، امّا پاک و متعهد و لایق، شرکت کنند.
برخی، تن پرور و تنبل اند و در عبادات، بی حوصله و کسل اند و نماز جماعت را، بجای آنکه کار بدانند، بارمی دانند و به سختی حاضرند دست از کارهای دیگر بکشند و به جمع مسلمانان در نماز بپیوندند.
بعضی نیز، از طول کشیدن نماز جماعت، از مسجد میگریزند.
بعضی نیز، از متولّی یا دست اندرکاران مسجد، خوششان نمی آید، از این رو به نماز جماعت نمی آیند.
اینها گوشه ای از علل سردی برخی نسبت به حضور در نماز جماعت بود. همانطور که دیدید، بیشتر اینها، بهانههایی غیر قابل اعتناست. اگر آگاهی و رشد دینی مردم به حدّی برسد که عوامل یاد شده را کنار بگذارند، و با خلوص و همدلی، در صفوفی منظم کنار هم بنشینند، به پاداشهای عظیم جماعت، توجّه داشته باشند، بد خلقی پیشنماز را، مغایر با عدالت او ندانند. گناه بستگان او را به حساب او نگذارند. و... به برکات و
آثار مثبت فراوان این «گردهمایی دینی» بیندیشند، خواهیم دید که مساجد، رونق بیشتری خواهد یافت و خلوتی نمازهای جماعت، از میان خواهد رفت.
البته، صلاحیتهای علمی واخلاقی پیشنماز، ومحیط گرم و آموزنده بودن مساجد، وبرخورد شایسته واحترام آمیز با شرکت کنندگان در نماز، به خصوص با جوانان و نوجوانان، میتواند سهم عمده ای در جذب آنان به مسجد، این کانون وحدت ومعنویت داشته باشد. سهم مسئولان فرهنگی، تبلیغی و تربیتی کشور نیز در این زمینه، مهّم است.
اگر مربیان محترم و معلّمان و پدران و مادران، خود در جماعتها شرکت کنند و در برابر شاگردان و فرزندان به نماز بایستند، یا به مساجد بروند، الهام بخش دیگران نیز خواهند بود.
اگر مدارس، در کنار مساجد ساخته شود، برای حضور دانش آموزان در نمازهای جماعت، تسهیلی به حساب میآید.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
نماز مسافر
نماز، از واجبات بسیار مهمّی است آه در هیچ حال از انسان ساقط نیست، حتی در مسافرت،
بیماری، میدان جنگ، در حال غرق شدن و... البته بنا به شرایط خاصّ، صورتهای مختلفی به خود
می گیرد، ولی همواره بر انسان واجب است.
یک مسلمان هنگام سفر و در طول راه هم باید بر نمازهای خویش مواظبت آند. در قطار، اتوبوس،
در سرما و گرما، در تنگی وقت و عجله، نباید نماز را سبک شمرد و ادای آن را به فراموشی سپرد.
وقتی اتوبوس یا قطار، برای نماز یا صرف غذا نگه میدارد، باید شتافت و نماز را هم خواند. و اگر
توقفی نکرد، از راننده خواست تا نگهدارد.
شرایط نماز قصر
مسافر، در مدّت مسافرت و در راه، با هشت شرط، نمازهای چهار رآعتی خود را باید شکسته و
قصر (دو رآعت) بجا آورد: (هر یک از این شرایط، دارای مسائل و جزئیات بسیاری است آه توضیح
آنها را از رساله مطالعه آنید)
شرط اوّل: آنکه سفر او آمتر از هشت فرسخ شرعی نباشد.
شرط دوّم: آنکه از اوّل سفر، قصد هشت فرسخ را داشته باشد.
شرط سوّم: آنکه در بین راه، از قصد خود برنگردد.
شرط چهارّم: آنکه نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ، از وطن خود بگذرد، یا ده روز یا بیشتر
در جایی بماند.
شرط پنجم: آنکه برای آار حرام سفر نکند و سفرش، سفر معصیت نباشد.
شرط ششم: آنکه از صحرانشینان بیابان گرد نباشد.
شرط هفتم: آنکه شغل او مسافرت نباشد.
شرط هشتم: آنکه به حدّ ترخصّ (حد ترخص یعنی جایی آه با رسیدن به آنجا، انسان دیگر دیوار
شهر را نبیند و صدای اذان آنرا نشنود (توضیح المسائل حضرت امام) ) برسد
اقامت ده روز
در مسافرت، اگر انسان قصد ماندن ده روز تمام یا بیشتر در یکجا داشته باشد، باید نمازهایش را تمام بخواند.
اگر نیّت واقعی او، ماندن کمتر از ده روز است، نمی تواند در ظاهر قصد ده روز کند و تمام بخواند.
اگر قبل از تمام شدن ده روز، به دلایلی تصمیم انسان عوض شد و تصمیم به بازگشت گرفت، روزهای باقیمانده را هم باید تمام بخواند.
اگر کسی مسافرت کند و به وطن خود برود، هر چند کمتر از ده روز بماند، نمازهایش تمام است. مگر آنکه از وطن خود اعراض کرده و بنایش بر بازنگشتن باشد، که حکم مسافر دارد.
زادگاه انسان، وطن اصلی اوست، مگر آنکه از آنجا اعراض کند. محلّ دیگری را هم که انسان برای اقامت دائمی انتخاب میکند، وطن غیر اصلی او به حساب میآید. کسی که در دو جا زندگی میکند، هر دو جا وطن او محسوب میشود. تا انسان، قصد ماندن همیشگی در جایی غیر از وطن اصلی نداشته باشد، وطن او حساب نمی شود، مگر آنکه بدون قصدِ ماندن، آنقدر بماند که مردم بگویند آنجا وطن اوست.
کسی که مسافرت، شغل اوست (مثل رانندگان، خلبانان و... ) یا شغلش به گونه ای در ارتباط با سفر است که همواره در تردّد و رفت و آمد است، نمازهایش را باید تمام بخواند. [۱]
مسافر، در چهار جا میتواند نمازش را هم شکسته وهم تمام بخواند: ۱- مسجدالحرام، ۲- مسجدالنبی، ۳- مسجد کوفه، ۴- حرم سیدالشهداء و مسجد متّصل به حرم آن حضرت. [۲]
----------
[۱]: ۵۲۹) توضیح بیشتر در رسالههای عملیه است.
[۲]: ۵۳۰) رساله حضرت امام، مسئله ۱۳۵۶.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
۵۳- نماز قضا
پرتوی از اسرار نماز » نماز قضا
نماز، از حقوق خدا بر عهده انسان است و انجام درست و به موقع آن، بر انسان مکلّف واجب است. کسی که نماز واجب خود را به هر دلیل در وقت آن نخوانده است، مانند: فراموشی، بیهوشی، مستی، یا عدم امکان و از روی اجبار، یا از روی سهل انگاری و معصیت، و یا آنکه خوانده ولی باطل بوده و بعداً فهمیده است، باید آن نمازها را که نخوانده یا باطل بجا آورده، قضا کند.
البته نمازهای روزانه ای را که زنان در حال حیض یا نفاس نمی خوانند، قضا ندارد.
کسی که نماز قضا دارد، باید در خواندن آن کوتاهی نکند، ولی واجب نیست فوری آنرا بجا آورد.
انسان تا زنده است، اگر چه از خواندن نمازهای خود عاجز باشد، دیگری نمی تواند نمازهای او را قضا نماید.
در این موارد، برای فیض بیشتر بردن از معنویات این اماکن، مسافر مجاز است نمازش را تمام بخواند.
نماز قضا را میتوان با جماعت خواند. و لازم نیست نماز هر دو یکی باشد. مثلاً میتوان قضای نماز صبح را، در جماعت نماز مغرب و عشاء خواند، یا بر عکس.
نمازی که از انسان فوت شده، از نظر تعداد رکعات، به همان صورت باید قضا شود. مثلاً انسان میتواند در مسافرت، قضای نماز چهار رکعتی را به صورت تمام بخواند. و اگر مثلاً در مسافرت، نماز ظهر از انسان قضا شده، در وطن باید آن را به صورت دو رکعتی قضا کند.
(برای آشنایی با مسائل ریزتر نماز مسافر و نماز قضا، به توضیح المسائل رجوع کنید).
۵۴- نمازهای دیگر
پرتوی از اسرار نماز » نمازهای دیگر
تاکنون، غیر از نمازهای مستحبی و نوافل روزانه، که همراه با تعقیبات ذکر شد، نماز مسافر و نماز قضا نیز بحث شده، که این دو نیز، همان نمازهای روزانه در شرایطی خاص (در سفر، یا در خارج وقت) بود.
امّا، چند نماز دیگر نیز هست که برخی واجب و بعضی مستحب مؤکّد است، برای تکمیل بحثهای نماز، به آنها هم به صورتِ گذرا پرداخته میشود.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
۵۵- نماز جمعه
پرتوی از اسرار نماز » نماز جمعه
در مراسم هفتگی اجتماعی مسلمین، «نماز جمعه» جایگاه والایی دارد و نه تنها یک عبادت، بلکه مظهر وحدت مسلمین و شکوه و عظمت اسلام است و آگاهی پیروان قرآن را بالا میبرد و «نماز عبادی، سیاسی» محسوب میگردد.
قرآن کریم، درباره نماز جمعه، میفرماید: «یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ إِذَا نُودِیَ لِلصَّلَوةِ مِن یَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْاْ إِلَی ذِکْرِ اللَّهِ وَذَرُواْ الْبَیْعَ» (۵۳۱)
ای ایمان آوردگان! وقتی به نماز روز جمعه ندا داده میشود، به سوی یاد خدا بشتابید و داد و ستد را راها کنید.
کیفیّت نماز جمعه
نماز جمعه در عصر غیبت، واجب تخییری است و انسان میتواند نماز جمعه بخواند یا نماز ظهر.
نماز جمعه دو رکعت است و حتماً باید بصورت جماعت خوانده شود. پیش از نماز، دو خطبه واجب است که خطیب، در آنها علاوه بر دعوت به تقوا، مسائل اجتماعی - سیاسی مسلمانان را هم باید مطرح کند.
وقت آن، از آغاز ظهر تا حدود یک ساعت پس از اذان است و از آن دیرتر روا نمی باشد.
حداقل افرادی که با حضور آنان نماز جمعه تشکیل میشود، پنج نفر است. فاصله دو نماز جمعه، نباید کمتر از یک فرسخ باشد.
گوش دادن به خطبههای نماز جمعه واجب است. شرکت نکردن بدون عذر، در نماز جمعه، نشانه نفاق است.
بهتر است که امام جمعه، در رکعت اوّل، پس از حمد، سوره جمعه را بخواند و در رکعت دوم، سوره منافقین را.
رسول خدا صلی الله علیه وآله فرموده است: خداوند با سوره جمعه، مؤمنان را گرامی داشته است، از این رو، پیامبر صلی الله علیه وآله به عنوان بشارت آنان، جمعه را سنّت کرده و بعنوان توبیخ منافقان، سوره منافقین را لازم ساخته است. (۵۳۲)
چرا که همه، از هر جا، در یک مجمع و مصلاّ گرد میآیند و با رنگها و نژادهای مختلف کنار هم مینشینند. آنچه در نماز جماعت بود، به مراتب بیشتر و قوی تر در نماز جمعه، این تجمّع هفتگی مسلمانان وجود دارد.
۲- تشکّل نیروهای اسلام
این عبادت، به نوعی مسلمانان را بر محور عبادت و نماز، تکشّل و یکپارچگی میبخشد و مایه ارعاب دشمنان اسلام و خنثی شدن توطئههای تفرقه افکنانه و شایعههای آنان است.
۳- رشد فکری - سیاسی مسلمان
به مقتضای مطالب آگاهی بخشی که در خطبههای جمعه بیان میشود، مردم از مسائل سیاسی کشور خود و جهان با خبر میشوند و با آشنایی به وظایف اجتماعی خویش، در صحنه اجتماع حضور بیشتر مییابند.
۴- تقویت روحیه جمعی
این نیز از آثار نماز جمعه است که قطرههای پراکنده افراد انسانی را در یک اقیانوس، گرد میآورد و همه با ارتباط متقابل و شناسایی هم، روحیه اجتماعی پیدا میکنند و انزوا و فردگرایی از بین میرود.
۵ - مرکزیّت بسیج مردم
سنگر نماز جمعه، بهترین جای دعوت مردم به بسیج شدن برای جهاد و دفاع و حلّ مشکلات اجتماعی و یاری رسانی به دیگران است. این قدرت عظیم مردمی که در نماز جمعه متجلّی میشود، همواره مورد توجّه بوده و در صدر اسلام نیز، رسول خدا صلی الله علیه وآله و امیرالمؤمنین علیه السلام از مساجد و پس از خطبه ها، افراد را بسیج کرده و به جبهههای جهاد، میفرستادند.
و بسیاری آثار دیگر... [۱]
----------
[۱]: ۵۳۶) درباره نماز جمعه، جزوه «نماز شکوهمند جمعه... » از انتشارات در راه حق، برای مطالعه مفید است.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
۵۶- سیره اولیاء دین
پرتوی از اسرار نماز » سیره اولیاء دین
روش رسول خدا صلی الله علیه وآله و پیشوایان معصوم درباره نماز جمعه، بیانگر اهمیّت آن و ضرورت اهتمام به این فریضه است.
در روایت است که علی علیه السلام فرمود: روز پنجشنبه، دوا (های ضعیف کننده) نخورید، پرسیدند: چرا؟ فرمود: برای آنکه شمارا از حضور در نماز جمعه باز ندارد. (۵۳۷)
امام صادق علیه السلام میفرماید: «وَ کانَ اَصحابُ النّبیِ یَتَجَهّزُونَ لِلْجُمْعةِ یومَ الخَمیسِ، لِضیقِ الْوَقتِ» (۵۳۸) یاران پیامبر، آن روز پنجشنبه برای جمعه آماده میشدند، چرا که جمعه (بخاطر کارهایی که دارد) وقت تنگ است.
امیرالمؤمنین علیه السلام زندانیان و متّهمان پروندههای بدهکاری، تهمت و... را برای نماز جمعه بیرون میآورد، تا در نماز جمعه حضور داشته باشند، و اولیاء آنان ضمانت میکردند که برگردند. فاسقان زندانی را هم برای شرکت در نماز جمعه، بیرون میفرستاد، با کنترل و مراقبت. [۱]
علی علیه السلام به عنوان بزرگداشت نماز جمعه و تعظیم این شعائر، پابرهنه برای نماز جمعه حاضر میشد و کفشها را در دست چپ میگرفت و میفرمود: این نماز، جایگاه خاصّ الهی است، و این کار را از روی تواضع در برابر خداوند انجام میداد. [۲]
با این حساب، اهمیّت این فریضه آشکار میشود و مسلمانان متعهّد نباید از حضور در این صحنه سیاسی عبادی غفلت ورزند.
امام امّت فرموده است:
نمازجمعه، که نمایشی از قدرت سیاسی واجتماعی اسلام است، باید هر چه با شکوهتر و پر محتواتر اقامه شود... ملّت عظیم و عزیز، با شرکت خود، باید این سنگر اسلامی را هر چه عظیمتر و بلند پایه تر، حفظ نماید، تا به برکت آن، توطئههای خائنان و دسیسههای مفسدان خنثی شود. [۳]
----------
[۱]: ۵۳۹) مستدرک الوسائل، ج ۶، ص ۲۷.
[۲]: ۵۴۰) بحارالانوار، ج ۸۶، ص ۲۵۵.
[۳]: ۵۴۱) صحیفه نور، سخنان مورخه ۲۱/۶/۵۸.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
۵۷- نماز عید
پرتوی از اسرار نماز » نماز عید
مناسبتهای مختلف اسلامی، زمینه توجّه به خدای متعال و زنده کننده یاد او در زندگی و فکر مسلمانان است و برای بسیاری از این مناسبت ها، اعمال و دعاهای بخصوصی، از جمله «نماز»، بیان شده است.
منظور از نماز عید، نماز دو رکعتی است که در «عید فطر» و «عید قربان» خوانده میشود.
بر خلاف سایر جشنها و نیز اعیاد دیگران، که آمیخته به غفلت ها، هوسرانیها و شهوات است، عید اسلامی، همراه با نماز، دعا، انفاق و صدقات، غسل و طهارت و... است. اینک به توضیح مختصری پیرامون نماز این دو عید میپردازیم:
نماز عید فطر
در نخستین روز ماه شوّال، که «عید فطر» است، پس از یک ماه عبادت و روزه، به شکرانه این توفیق نماز باید خواند. این نماز، در زمان حضورامام علیه السلام واجب است وباید به جماعت خوانده شود ولی در زمان ما مستحبّ است.
وقت آن، از اوّل آفتاب روز عید، تا ظهر است ولی بهتر است که در آغاز روز، پس از بلند شدن آفتاب بخوانند.
در رکعت اوّل بعد از خواندن حمد و سوره، باید پنج تکبیر گفت و پس از هر تکبیر، قنوت گرفت. در قنوت، هر دعایی میتوان خواند، ولی بهتر، دعای «اللهم اهل الکبریاء والعظمة... » است. در رکعت دوّم چهار تکبیر است، که پس از هر تکبیر، قنوت لازم است.
نماز عید فطر، با معنویت خاصّی که دارد، دلها را متوجّه خدا میکند، حالت توبه و استغفار در دلها ایجاد میسازد و مستحب است که انسان، پیش از نماز عید، غسل کند، دعاهای خاصّی را بخواند، و در فضای باز و در زیر آسمان به نماز بایستد.
امام رضا علیه السلام میفرماید: «انّما جُعِلَ یَوْمُ الفِطْر العیدُ، لِیکُونَ لِلمُسلِمینَ مُجْتمعاً یَجْتَمِعُونَ فیه و یَبْرُزُونَ لِلّهِ عزّوجلّ فَیُمجّدونَهُ عَلی ما مَنَّ عَلیهم، فَیَکُونُ یَومَ عیدٍ و یَومَ اجتماعٍ وَ یَوْمَ زکاةٍ وَ یَوْمَ رَغْبةٍ و یَوْمَ تَضَرُّعٍ» (۵۴۲)
خداوند، روز فطر را بدین سبب «عید» قرار داد، تا مسلمانان، مجمعی داشته باشند که در آنروز، جمع شوند و در برابر خداوند، بخاطر منّتها و نعمت هایش، به تمجید و تعظیم بپردازند، پس آنروز، روز عید و تجمّع و زکات و رغبت و نیایش است.
در این حدیث شریف، فلسفه این نماز و عید را در محورهای زیر، بیان کرده است:
۱- اجتماع و گردهمایی
۲- زکات و رسیدگی به فقرا
۳- رغبت و گرایش به خدا
۴- تضرّع و نالیدن به درگاه پروردگار
و اینها، هم ناظر به بعد معنوی و عرفانی این نماز و مراسم عبادی است، هم توجّه به آثار اجتماعی و فوائدی دارد که به مردم میرسد و مردم با پرداختِ «زکات فطره» بینوایان مستمند را به نوایی میرسانند و به یک لحاظ، از نظر تأمین معاش محرومان، عید فطر، «عید فقرا» محسوب میشود.
اضافه بر آثار اجتماعی و سیاسی که این اجتماع عظیم سالانه دارد و نشان شوکت و قدرت امّت اسلامی است. (۵۴۳)
جایزه الهی
عمده ترین چیزی که در این نماز، از خدا خواسته میشود، آمرزش و مغفرت الهی و مبارک ساختن این عید، با قبولی طاعات است و این، بهترین جایزه ای است که خداوند به نمازگزاران روزه دار، عطا میکند.
امام باقر علیه السلام میفرماید: رسول خدا صلی الله علیه وآله فرمود: هرگاه روز اوّل ماه شوال (عید فطر) فرا میرسد، یک منادی از سوی خداوند ندا میدهد:
«ایُّها المُؤمنونَ! اُغْدُوا اِلی جَوائِزِکم»!
بشتابید به سوی جایزه هایتان.
آنگاه، امام باقر علیه السلام رو به جابر کرده، فرمود: ای جابر! جوایز خدا، مثل جایزههای این پادشاهان نیست!... امروز، روز جایزه هاست! (۵۴۴)
عید فطر، صحنه ای از قیامت
از آثار تربیتی و سازنده نماز عید فطر، آنست که در آن اجتماع دعایی و حضور نیازمندانه، در مصلای بی سقف، انسان به یاد خدا و قیامت و نیازمندی خویش به رحمت الهی میافتد و صحنه قیامت در نظرها مجسّم میشود. یادآوری قیامت در آنروز، سفارش امیرالمؤمنین علیه السلام است.
در روایت است که علی علیه السلام در یک روز فطری در خطبه ای که خواند، خطاب به مردم فرمود: ای مردم!
این روز شما، روزی است که نیکان، پاداش میگیرند.
در این روز، بدکاران، زیان میکنند.
این روز، شبیه ترین روز به قیامت شماست.
با بیرون آمدنتان از خانهها به مصلا، بیرون آمدنتان از قبرها را به یاد آورید.
با توقف خود در مصلا و انتظار نماز، توقّف در حضور خدا را در قیامت به خاطر آورید.
و با بازگشت خود به خانه ها، بازگشتتان را به خانههای خود در بهشت یا جهنم به یاد آورید. (۵۴۵)
امام مجتبی علیه السلام روز عید فطر، به عدهّ ای برخورد که به خنده و بازی مشغول بودند، به همراهان خویش فرمود: خداوند، رمضان را، میدانی برای مسابقه و دستیابی به رحمت و رضوان
خویش قرار داده بود، که عدّه ای پیش تاخته و بردند، عدّه ای هم عقب مانده و باختند. شگفت از آنکه در این روز پاداش، به خنده و بازی مشغول است... (۵۴۶)
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
ای مردم! خورشید و ماه، دو نشانه از نشانههای الهی اند، به فرمان او جریان دارند و مطیع اویند، و بخاطر مرگ یا زندگی کسی، گرفته نمی شوند. پس اگر هر دو یا یکی از آن دو گرفت، نماز بگذارید.
پس از این سخن، از منبر فرود آمد و با مردم «نماز کسوف»، خواند. (۵۵۰)
دو درس از این برخورد پیامبر میآموزیم:
یکی، آن که آن حضرت، ابتدا به روشنگری افکار، پیرامون پدیده طبیعی پرداخت، سپس به نماز ایستاد، و این میفهماند که فهم و اندیشه، مقدم بر عبادت و نماز است.
دیگر، اینکه چون مرد الهی و رسول به حق بود، حق را گفت و مردم را به خدا توجّه داد. بر خلاف آنانکه حیله گر و عوام فریب اند، که از چنین حادثه ای، شاید به نفع خود و کسب وجهه، سوء استفاده کنند. و حتّی حوادث طبیعی را در مسیر خواستههای نفسانی، تجزیه و تحلیل و تأویل نمایند.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
امام صادق علیه السلام از پدرش نقل میکند که فرمود:
زلزلهها و گرفتگی ماه و خورشید و بادهای سخت و وحشت زا، از نشانههای قیامت است. هر گاه یکی از اینها را دیدید، به یاد بر پائی قیامت بیفتید، به مسجدها پناه برید و نماز بخوانید. (۵۵۱)
این روایت نیز، توجّه دادن اذهان مردم، از طبیعت، به خدای طبیعت است و در نهایت با نماز، این «خداگرایی» تکمیل میشود.
چگونگی نماز آیات
در مورد نماز آیات، فقط به چند مسئله اشاره میشود. توضیح بیشتر آنرا در رسالههای عملیه بخوانید.
۱- نماز آیات، دو رکعت است و هر رکعت، پنج رکوع دارد. در هر رکعت، میتوان پس از حمد و سوره، به رکوع رفت و برخاست، دوباره حمد و سوره و رکوع، تا پنج مرتبه. و میتوان در هر رکعت، یک حمد خواند و آیات سوره توحید را به پنج قسمت کرد و قبل از هر رکوع، یک بخش از سوره را خواند و به رکوع رفت، و سپس آیه ای دیگر و رکوع دوّم و همچنین تا پنج رکوع تمام شود.
۲- در نماز آیات هم، آنچه در نمازهای روزانه لازم است، واجب میباشد، مانند طهارت، قبله و...
۳- خواندن نماز آیات، واجب فوری است و نباید به تأخیر انداخت. در ماه و خورشید گرفتگی، از وقتی که ماه و خورشید، شروع به گرفتن میکند، میتوان نماز آیات را خواند. اگر کسی نماز آیات نخوانده، گناه کرده است و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند، «ادا» میباشد.
۴- اگر عوامل وجوب نماز آیات، در شهری اتفاق بیفتد (مثلاً زلزله و... ) برای مردم همانجا واجب است نه شهرهای دیگر.
۵ - فرقی نمی کند که تمام ماه یا خورشیدبگیرد، یا قسمتی از آن (خسوف وکسوف کلّی یاجزئی) در هر دوحال، نماز آیات واجب است.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
شب که شد، به میان رود نیل رفت و دست به سوی
آسمان بلند کرد و گفت: خدایا! میدانی که میدانم، که جز تو، کسی توان آب آوردن ندارد، پس به ما آب بده. صبح که شد، رود نیل فوران زد و سرشار از آب شد. (۵۵۹)
ایمنی دیدند و نا ایمن شدند
دوستی کردم، مرا دشمن شدند...
ما که دشمن را چنین میپروریم
دوستان را از نظر چون میبریم؟ (۵۶۰)
آری... خدای مهربان، دعای بندگان و تضرّع آنان را بی بهره و بدون پاسخ نمی گذارد، فقط باید اقبال و روی آوردنی از صمیم دل و خالصانه از سوی بندگان باشد، تا لطف الهی شامل گردد.
به قول سعدی:
ای کریمی که از خزانه غیب
گبر و ترسا وظیفه خور داری
دوستان را کجا کنی محروم
تو که با دشمنان نظر داری (۵۶۱)
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
در حدیث آمده: حضرت سلیمان، با اصحاب خود برای نماز باران بیرون میرفت. در راه، به مورچه ای برخورد که یکی از پاهایش را به آسمان بلند کرده و میگوید: خدایا! ما مخلوقات ضعیف تو هستیم و از روزی تو بی نیاز نیستیم، پس به سبب گناهان بنی آدم، ما را به هلاکت مرسان.
حضرت سلیمان علیه السلام به اصحاب فرمود: برگردید! همانا بخاطر دعای غیر خودتان سیراب شدید...! (۵۵۸)
پس خیلی هم نباید مغرور بود، خداوند گاهی به خواسته مورچه ای، رحمت خود را بر بندگان نازل میکند. حتّی گاهی دعای کافری چون فرعون را میپذیرد و باران و فراوانی آب را عطا میکند. در حدیث است از قول امام صادق علیه السلام که یاران فرعون از کاهش آب نیل پیش او سخن گفتند و اظهار کردن که این باعث هلاکت ما خواهد شد. فرعون از آنان خواست که آنروز برگردند. شب که شد، به میان رود نیل رفت و دست به سوی
آسمان بلند کرد و گفت: خدایا! میدانی که میدانم، که جز تو، کسی توان آب آوردن ندارد، پس به ما آب بده. صبح که شد، رود نیل فوران زد و سرشار از آب شد. (۵۵۹)
ایمنی دیدند و نا ایمن شدند
دوستی کردم، مرا دشمن شدند...
ما که دشمن را چنین میپروریم
دوستان را از نظر چون میبریم؟ (۵۶۰)
آری... خدای مهربان، دعای بندگان و تضرّع آنان را بی بهره و بدون پاسخ نمی گذارد، فقط باید اقبال و روی آوردنی از صمیم دل و خالصانه از سوی بندگان باشد، تا لطف الهی شامل گردد.
به قول سعدی:
ای کریمی که از خزانه غیب
گبر و ترسا وظیفه خور داری
دوستان را کجا کنی محروم
تو که با دشمنان نظر داری (۵۶۱)
کیفیّت نماز باران
مثل نماز عید، دو رکعت است و رکعت اوّل، پنج قنوت و رکعت دوّم چهار قنوت دارد و بهتر است که با جماعت خوانده شود.
ایمنی دیدند و نا ایمن شدند
دوستی کردم، مرا دشمن شدند...
ما که دشمن را چنین میپروریم
دوستان را از نظر چون میبریم؟ (۵۶۰)
آری... خدای مهربان، دعای بندگان و تضرّع آنان را بی بهره و بدون پاسخ نمی گذارد، فقط باید اقبال و روی آوردنی از صمیم دل و خالصانه از سوی بندگان باشد، تا لطف الهی شامل گردد.
به قول سعدی:
ای کریمی که از خزانه غیب
گبر و ترسا وظیفه خور داری
دوستان را کجا کنی محروم
تو که با دشمنان نظر داری (۵۶۱)
کیفیّت نماز باران
مثل نماز عید، دو رکعت است و رکعت اوّل، پنج قنوت و رکعت دوّم چهار قنوت دارد و بهتر است که با جماعت خوانده شود.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
در قنوت ها، هر دعایی میتوان خواند، ولی بهتر است دعایی خوانده شود که در آن، از خداوند، طلب باران شده باشد و قبل از هر دعا، صلوات بر پیامبر و آلش فرستاده شود. مستحب است که حمد و سوره اش بلند خوانده شود.
از آنجا که این نماز، برای جلب رحمت پروردگار است، در مستحبّات آن اموری ذکر شده که همه، حالتِ رقّت و زاری و نیاز بندگان را میرساند و جلب رحمت میکند، از جمله:
مردم سه روز، روزه بگیرند و روز سوّم به صحرا روند و نماز بخوانند.
زیر آسمان جمع شوند.
پا برهنه باشند،
مردم، منبر را با خود به صحرا ببرند، مؤذنها هم همراه باشند. پیران و کودکان و چهار پایان را هم با خود ببرند،
بچهها را از مادران جدا کنند تا صدای گریه و ضجّه زیاد شود.
مانع بیرون رفتن کفّار همراه خود شوند،
امام جماعت و مردم، در کمال خشوع و وقار و درخواست، به بیابان بیرون روند، جای پاکی را برای نماز، انتخاب کنند... (۵۶۲)
و نیز، وقتی نماز به پایان رسید، پیش نماز به منبر رود، و عبای خود را واژگونه یا پشت و رو بر دوش افکند، با صدای بلند، صد بار تکبیر بگوید، رو به مردم سمت راست کرده، صد بار بلند، سبحان الله بگوید، سپس به مردم طرف چپ روی کرده و صد بار با صدای بلند، لا اله الاّ الله بگوید، مانعی ندارد که مردم هم با صدای بلند، این شعارها را بدنبال پیشنماز، تکرار کنند، چرا که رحمت و مغفرت را بهتر جلب میکند.
آنگاه، امام جماعت و مردم، دست به دعا بردارند، و بسیار التماس و دعا کنند و بنالند و بخواهند، و امام جماعت، خطبه بخواند و از خداوند، طلب باران کند. و بهتر است از خطبههایی که از معصومین علیه السلام نقل شده استفاده شود. مانند آنچه از حضرت امیرعلیه السلام (۵۶۳) و امام سجّاد علیه السلام (۵۶۴) نقل شده است.
سابقه نماز باران
آنگونه که از روایات تاریخی برمی آید، نماز باران در زمان انبیاء گذشته هم بوده است (نمونه بیرون رفتن حضرت سلیمان را خواندید).
دعاها و حدیثهایی هم که درباره شیوه رسولخدا صلی الله علیه وآله در خواندن نماز باران نقل شده، با خطبههای مربوط به این نماز که از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل شده، و نیز دعای امام سجّاد علیه السلام گویای این است که به این سنت، عمل میشده است. (۵۶۵)
در تاریخ، برخی از علمای بزرگ هم به برگزاری این نماز اقدام کرده و از خدا، باران گرفته اند.
البته این نماز، از آن جهت حساسیّت دارد که اگر خداوند، دعاها را مستجاب نکند و باران نفرستد، مایه شرمندگی نمازگزاران میشود که خدا به آنان توجّه ننمود. از این جهت، اقدام به این نماز، جرأت و ایثاری در حدّ مایه گذاشتن از آبرو میطلبد.
یکی از معروف ترین نمازهای باران تاریخ معاصر ما، نماز آیت الله العظمی سیّد محمد تقی خوانساری (رحمةالله علیه) است.
نوشته اند که در سال ۱۳۶۳ قمری همان سالی که متفقین، ایران را اشغال کرده بودند، در قم باران نبارید و باغها و مزارع خشکید و خطر قحطی و خشکسالی مردم قم را تهدید میکرد.
آن مرجع بزرگوار، دو روز متوالی برای نماز باران به بیابانهای اطراف قم رفت، این حرکت، گرچه مورد استهزاء غیر معتقدان به امور معنوی و غیبی بود، ولی در روز دوّم، چنان باران آمد که سیلها روان شد و جویبارها به راه افتاد و این از آثار انفاس قدسی آن مرد الهی بود. [۱]
----------
[۱]: ۵۶۶) آثار الحجة و گنجینه دانشمندان، ج ۱، ص ۳۲۴. قبر آن مرحوم، در حرم حضرت معصومه علیها السلام است.
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357
۵۸- نمازهای دیگر
پرتوی از اسرار نماز » نمازهای دیگر
برای ایجاد رابطه میان بنده و خدا، نمازهای بسیاری مورد سفارش است. از قبیل:
- نماز غفیله.
- نماز حاجت.
- نماز شب اول قبر (لیلةالدفن)
- نماز اوّل ماه.
- و... بسیاری نمازهای دیگر که در کتب دعا مطرح است و علاقمندان به آنجا مراجعه کنند. در همینجا، این نوشته را به پایان میبریم، به این امید که ره توشه آخرت و کاری مفید برای خود و دیگران گردد.
پایان❌
#پرتویی از نماز
✍محسن قرائتی
https://eitaa.com/zandahlm1357