بسمه تعالی
اشکال بر مسلک ِحق الطاعة
✍: تقریری از مسلک حق الطاعه :
👨💻 اگر مکلف، #قطع به صدور تکليفی از ناحيه مولا داشته باشد، این قطع، آن #تکلیف را در حق وی منجّز ساخته و #عقلْ حکم به اطاعت می کند.
❓اما اگر غبار تردید و #احتمال بر تکلیف بنشیند آیا اطاعت آن تکلیف #مشکوک و محتمل نیز به حکم عقل واجب است؟
✅باری! هر کس که #خدا را به درستی بشناسد که چگونه بر کرسی #علم و تدبیر تکیه زده؟! و با چه شکوه و #جلالی بر گستره گیتی حکم می راند؟!
نهانِ چنين عبدی نمی تواند در برابر تکالیف احتمالی آن مولا، #آرام بگیرد!
مدام زیر لب زمزمه می کند : «نکند از #چشمان پر مهر مولا بیفتم!
نکند در تکالیف آن مولای #حکیم مصالحی خفته باشد که ترک آن مصالح ، گوی #سعادت را از من ربوده و مرا در آتش قهر مولا #بسوزاند!!
عقل و #وجدان این نهاد ناآرام، حکم به امتثال خواهد کرد! هرچند که تکليفْ مشکوک و محتمل باشد!
❌اشکال بر مسلک ِحق الطاعة :
تبیین این #اِشکال با تشریح #اَشکال مسئله روشن می شود :
تردید مکلف بین #وجوب و #اباحه، دو شکل دارد که مرحوم شهید، این دو شکل را با هم درآمیخته است! معنای #وجوبْ روشن است اما #اباحه دو شکل دارد :
1⃣) اباحه لااقتضائیه
یعنی در جانب اباحه #مصلحت خاصی، از سوی مولا جعل #نشده لذا فعل و ترک آن برای مکلف #رجحانی ندارد.
در دوگانه بین وجوب و چنین اباحه ای، مسلک حق الطاعه، جریان داشته و حکم #درستی هم داده است.
2⃣) اباحه اقتضائی
یعنی، مولا در اباحه #مصلحتی نهاده!
و بی تکلیفی را #تکلیفِ مکلف ساخته!
و #آزادی او از تکلیف را اراده کرده است.
در دوگانه بین وجوب و چنین اباحه ای، از آنجا که اباحه نیز مانند وجوب، دارای مصلحت است، مسلک حق الطاعه جریان #نخواهد داشت.
مرحوم شهید صدر، این دو اباحه را باهم درآمیخته و برای آن دو، حکمی واحد صادر کرده است!
🙏چنانچه پاسخی بر این پرسش دارید مشتاق آموختن هستم.
@zarakhsh