📌 دروس خارج فقه آیت الله اراکی | نمادها
📝 تاثیر نمادها بر بیننده | مختص رسانه داران در عرصه معماری و شهرسازی
☀️ خداوند در آن آیه کریمه مربوط به نزول عذاب بر قوم لوط، می‌فرماید:
«فَأَسْرِ بِأَهْلِک بِقِطْعٍ مِنَ اللَّیلِ وَ اتَّبِعْ أَدْبارَهُمْ وَ لا یلْتَفِتْ مِنْکمْ أَحَدٌ وَ امْضُوا حَیثُ تُؤْمَرُون»[1]
🔸 به آن‌ها گفتیم شبانه حرکت کنید و به این‌سو و آن‌سو نگاه نکنید، برنگردید و به عقب نگاه کنید. این دهکده یا شهری که شما رها می‌کنید، شهری است که قرار است عذاب و غضب الهی بر آن متحقق شود. قرار نیست به شما که مبرّای از عذاب هستید هم عذاب برسد اما اگر به این عذاب نگاه کنید، از آن بی‌بهره نخواهید بود و نصیبی از آن به شما خواهد رسید.
🔸 در آیات و روایات تأکید شده است که رابطه روانی عجیبی بین نگاه‌شونده و نگاه‌کنند در نتیجه نگاه به وجود می‌آید. در مسئله نگاه به نامحرم یا نگاه از روی شهوت که مختص به نگاه مرد به زن هم نیست؛ گاهی ممکن است نگاه زن به مرد باشد، گاهی ممکن است نگاه مرد به یک جوانک باشد، روایاتی در مذمت آمده است.
☀️ در روایت از امام صادق(ع) آمده است:
«مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ عُقْبَةَ قَالَ: قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(ع) النَّظْرَةُ سَهْمٌ مِنْ سِهَامِ إِبْلِيسَ مَسْمُومٌ مَنْ تَرَكَهَا لِلَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَا لِغَيْرِهِ أَعْقَبَهُ اللَّهُ أَمْناً وَ إِيمَاناً يَجِدُ طَعْمَهُ.»[2]
🔸 یعنی نگاه به نامحرم و آنچه نباید به آن نگاه انداخت تیری است از سوی ابلیس که شلیک شده و به جان آدم اصابت می‌کند. می‌فرمایند که اگر کسی برای خدا، چشمش را فرو بست و به آنچه خدا فرموده نگاه نکند، خداوند طعم ایمان را به او می‌چشاند.
🔸 روایات زیادی در مسئله نگاه به نامحرم و نگاه به اجنبیة وارد شده است که تنها نمونه‌ای از آن را ذکر کردیم تا معلوم شود این نوع نگاه چه اثری دارد.
☀️ یا در مذمت نگاه به سلاطین جور و جبّاران که خیلی عجیب است روایت شده است:
«مُحَمَّدُ بْنُ مَسْعُودٍ الْعَيَّاشِيُّ فِي تَفْسِيرِهِ عَنْ سُلَيْمَانَ الْجَعْفَرِيِّ قَال: قُلْتُ لِأَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا(ع) مَا تَقُولُ فِی أَعْمَالِ السُّلْطَانِ فَقَالَ یا سُلَیمَانُ الدُّخُولُ فِی أَعْمَالِهِمْ وَ الْعَوْنُ لَهُمْ وَ السَّعْی فِی حَوَائِجِهِمْ عَدِیلُ الْکفْرِ وَ النَّظَرُ إِلَیهِمْ عَلَی الْعَمْدِ مِنَ الْکبَائِرِ الَّتِی یسْتَحَقُّ بِهَا النَّارُ.»[3]
🔸 از حضرت می‌پرسد: نظر شما در رابطه با کار کردن برای سلاطین جور چیست؟ حضرت پاسخ می‌دهند: «ای سلیمان، کار کردن برای آن‌ها معادل کفر است و عمداً نگاه کردن به آن‌ها هم از کبائر است».
🔸 سلطان جوری بر تخت قدرت تکیه زده است، کسی به او نگاه کند که چه عزتی و چه شوکتی! این از کبار است. اینجا مراد از نظر، انتظار نیست چون بعدش «علی العمد» آمده است و همچنین نظر با «إلی» آمده است؛ اگر قرار بود به معنای انتظار باشد با «ل» متعدّی می‌شد.
🔸 فکر کنید کسی با شوق‌وذوق به رئیس‌جمهور آمریکا نگاه کند چنین شخصی تحت تأثیر خط فکری و فرهنگ آن‌ها و جهت‌گیری‌های آن‌ها قرار می‌گیرد. این‌طور نیست که فقط بخواهد نگاه کند؛ فلذا در جمع آن‌ها شرکت کردن هم همین حالت را دارد؛ چون منجر به چنین چیزی می‌شود.
✍️ خلاصه اینکه نگاه کردن به چیزی نوعی از پذیرش به شیء است. اما اگر طوری در نگاه نشان دهد که نگاه او به صورت ناقدانه است و به‌گونه‌ای است که عیب آن‌ها را بر ملأ می‌کند، چنین کاری مثل لعنت فرستادن به آن‌هاست، یعنی نشان‌دهنده نفی آن‌هاست.
✍️ همین تبلیغاتی که گاهی در رسانه‌های ما (مخصوصا در رسانه های معماری و شهرسازی) می‌شود که شهرهای آمریکا را خیلی زیبا نشان می‌دهند، ارائه یک منظر مثبت از شهری که شهر کفر است را دارد.
✍️ البته این‌ها از مباحث فقه فرهنگ است که باید اهل فرهنگِ یک اجتماع متوجّه آن باشند که وقتی می‌خواهند فرهنگ یک منطقه را نشان دهند، چگونه باید این کار را انجام دهند.
💢 حتی فیلم‌سازان ما، تصویربردارها و سایر اهل رسانه، وقتی می‌خواهند یک منظری را از یک فرهنگ منفی نشان دهند، حق ندارند آن منظری را که در نگاه بیننده اثر مثبت نسبت به آن نگاه‌شونده می‌گذارد ارائه کنند، حق ندارند یعنی جایز نیست، این مسئله تعارف‌بردار هم نیست؛ چراکه این یک نوع ترویج است.
📚 ۱) الحجر : ۵
📚 ۲) وسائل الشيعة، ج۲۰، ص: ۱۹۲
📚 ۳) وسائل الشيعة، ج۱۷، ص: ۱۹۱
📚درس خارج فقه نظام عمران شهری | جلسه ۲ (نمادها ۱) | ۹۵/۰۸/۰۶
#معاونت‌فنی_و_مهندسی
#واحد_معماری_و_شهرسازی
#معماری_اسلامی
#جامعه_اسلامی
#تمدن_نوین_اسلامی
🔻کانال رسمی معاونت فرهنگ و رسانه زاگرس در ایتا و تلگرام🔻
👉@fr_pbz
15هزار دنبال‌کننده
14.9هزار عکس
17.4هزار ویدیو
378 فایل
💓 از غدیر تا ظهور
🙏 با شما حرف خواهیم زد از :
🌹 یاایتها النفس المطمئنة
🌼 ارجعی الی ربک
🌼 راضية مرضية
🌼 فدخلي في عبادي
🌼 وادخلي جنتي
👈 کپی آزاد
🔸 موسسه جنبش پیشوازان دولت کریمه
🔸 تبلیغات تبادلات
🔹 @mahdeyar314
🔸کانال دیگر ما
🔹 @zoh110hor
مشاهده در ایتا