۶
ایجاز
یکی از مواردی که نوشته را زیباتر و خواناتر میکند ایجاز است.
امروزه که اغلب عادت داریم به پُرگویی و شاخ و برگ دادن به نوشتهها، ایجاز و پرهیز از درازنویسی یک مزیت است.
رضا بابایی میگوید:
برای اینکه به بیماری درازنویسی گرفتار نشویم، نخست باید نوشتار خود را به محیطی صمیمی برای گفتوگو با خواننده تبدیل کنیم و از ادبیات «راقم سطوری» بپرهیزیم. راقم سطور، کسی است که گرایش بیمارگونهای به استفاده از حشو و کلمات اضافی دارد. او آنقدر با خوانندهاش صمیمی نیست که بتواند از کلمۀ «من» استفاده کند و معمولاً ترجیح میدهد تعابیری مانند «اینجانب»، «نگارنده» و «راقم این سطور» را به کار ببرد.
ممکن است که گاهی نویسنده برای توضیح دادن بیشتر موضوع و شفافسازی، ناخواسته در دام زیادهگویی بیفتد اما بهتر است آگاهانه به پیرایش نوشتهاش بپردازد.
برای مثال جملهٔ زیر را بخوانید:
«درازنویسی یعنی نویسنده برای اینکه متن خود را شفاف و واضح بیان کند و منظور خودش را به مخاطب انتقال دهد بهطوریکه خواننده کاملاً متوجه مقصود او بشود مدام از عبارتهای تأکیدی و قید و صفتهای بیهوده استفاده میکند.»
اگر این جمله را با صدای بلند بخوانید، نفستان بند میآید.
برای اجتناب از درازنویسی راههای مختلفی وجود دارد:
یک:
حذف جملههای میان پیوندی
در جملهٔ بالا میتوان برخی از جملات را بدون اینکه خللی به متن وارد کنند، بهطور کامل حذف کرد.
«درازنویسی یعنی نویسنده برای اینکه منظور خودش را به مخاطب انتقال دهد از عبارتهای تأکیدی و قید و صفتهای بیهوده استفاده میکند.»
دو:
تقسیم جملهٔ بلند به چند جملهٔ کوتاه
«درازنویسی یعنی نویسنده برای اینکه متن خود را شفاف و واضح بیان کند و منظور خودش را به مخاطب انتقال دهد بهطوریکه خواننده کاملاً متوجه مقصود او بشود مدام از عبارتهای تأکیدی و قید و صفتهای بیهوده استفاده میکند.»
درازنویسی یعنی نویسنده برای بیان منظور خودش از عبارتهای تأکیدی استفاده کند. بهکاربردن قید و صفتهای زیاد هم منجر به درازنویسی میشود.
سه:
حذف عبارتها و کلمات زاید
«داستان زندگی ایوب پیامبر مربوط به مصیبتهای زندگی حضرت ایوب است و آزمایشی که حضرت ایوب، این پیامبر الهی، در آن شرکت میکند.»
داستان ایوب (ع)، به آزمایشها و مصیبتهای زندگی آن حضرت میپردازد.
چهار:
تبدیل جملههای معترضه به عبارتهای بدلی
شاهرخ ایزدان که معلم است و اهل شیراز است این روزها به کار کشاورزی هم میپردازد.
شاهرخ ایزدان، معلم شیرازی، این روزها به کار کشاورزی مشغول است.
پنج:
تبدیل کلمهها و عبارتهای بلند به کوتاه
شش:
تکیهکلامهای نابهجا
ببخشید من در زمینهٔ نویسندگی سررشتهای ندارم و جسارت میکنم و این حرف را میزنم. به عقیدهٔ من نویسندگی یک مهارت مهم است.
نویسندگی مهارتی مهم است.
خیلی از این تکیهکلامها را در زبان گفتار به کار میبریم اما در نوشتار ضرورتی ندارد.
مانند:
در این رابطه، به عقیدۀ من، گمان میکنم، درواقع، باید بگویم که…، مسلم است و…
#آموزش
#ایجاز
#درازنویسی
#ویراستاری
#شکسته_نویسی
#محاوره
#معیار
#چرخش_قلم
♦️نشانی باغ
https://eitaa.com/joinchat/821624896Cb1d729b741
♦️نمایشگاه باغ
@anarstory
۷
#حذف_فعل
یکی از راههای گریز از درازنویسی حذف کلمات زاید است اما گاهی نویسنده با حذف نابهجای فعل به #ساختارمتن آسیب میرساند.
دیروز در باشگاه ورزش و بعد به خانه رفتم.
در این جمله فعل بدون قرینه حذف شده است.
دیروز در باشگاه ورزش کردم و بعد به خانه رفتم.
به قرینۀ فعل «رفتم» نمیتوان «کردم» را حذف کرد چون از یک جنس نیستند.
گوشت را اضافه و بگذارید بپزد.
گوشت را اضافه کنید و بگذارید بپزد.
بنابراین نمیتوان فعلی را بدون قرینه حذف کرد چرا که این کار نه تنها به جمله کمکی نمیکند بلکه باعث ایجاد ابهام و نارسایی هم میشود.
#آموزش
#حذف_فعل
#درازنویسی
#حشو
#ویرایش
#ایجاز
#ویراستاری
#شکسته_نویسی
#محاوره
#معیار
#چرخش_قلم
♦️نشانی باغ
https://eitaa.com/joinchat/821624896Cb1d729b741
♦️نمایشگاه باغ
@anarstory
۱۵
#عطفهای_بیهوده
عطف بیهوده شاید در گفتار زیبا باشد و آهنگین اما در نوشتار ناپسند است.
عطف بیهوده یعنی چه؟
عدهای عطف را راهی برای #برجستهسازی نوشته میدانند (البته اگر از جنبۀ زیباییشناختی و همآوایی به آن نگاه کنیم مشکلی ندارد مانند بند و پیوند، قدر و قیمت، گرفت و گیر و…) و برخی آن را #حشو به شمار میآورند.
عطف بیهوده یعنی عطف دو کلمۀ همسان و هممعنا به یکدیگر؛
بدون اینکه فایدهای بر آن مترتب باشد.
ازآنجا که نوشتن عطفهای بیهوده کمکی به متن نمیکند و موجب #درازنویسی میشود بهتر است تا جایی که میشود از آنها استفاده نکنیم.
مثال:
🔹نویسندگی کاری سخت و دشوار است.
عطف سخت به دشوار، بیهوده است.
در این جمله حذف یکی از کلمات سخت یا دشوار نهتنها خللی به جمله وارد نمیکند بلکه آن را زیباتر و کوتاهتر هم میکند.
چند نمونه دیگر:
🔹قدرت و توانایی علی مثالزدنی است.
🔹اگر سعی و تلاش بیشتری بکنی سال آینده در مسابقات مقام بهتری کسب خواهی کرد.
🔹لازم و ضروری است که این نامه را به دست جناب استاندار برسانید.
🔹احساس عجز و ناتوانی پس از هر شکست، طبیعی است؟
🔹تحولات و دگرگونی در این منطقه بیشازحد تصور بود.
#آموزش
#عطف_بیهوده
#کاربرد_نابجای_کلمات
#حرف_اضافه
#بارارزشی
#افعال
#رای_مفعولی
#فعل_مجهول
#حذف_فعل
#کاربردنامناسب_فعل
#ویرایش
#حشو
#ایجاز
#ویراستاری
#شکسته_نویسی
#محاوره
#معیار
#چرخش_قلم
♦️نشانی باغ
https://eitaa.com/joinchat/821624896Cb1d729b741
♦️نمایشگاه باغ
@anarstory