شخصیت برجسته دیگری که متوجه #طرح_راهبردی امام حسن(ع) نیست، جناب #حجر_بن_عدی است.
شخصیت شناسی این دسته افراد #انقلابی، بسیار #عبرت_آموز برای امروز ما و نوع مواجهه اجتماعی ما با مردم و امام و جامعه است.
👇👇👇👇👇
💠 کنش و تعامل حجربن عدی از اصحاب برجسته اهل بیت با امام حسن بعد از ماجرای صلح با معاویه
🔺#انساب_الاشراف نقل میکند:
چون حسن(ع) با معاويه بيعت كرد و كارْ، پايان گرفت، #شيعيان همديگر را كه مىديدند، #حسرت و #پشيمانىِ خود را از وا نهادن #جهاد و پذيرش بيعت، اظهار مىكردند.
🔺گروهى نيز بلند شدند و حسن(ع) را در پذيرش صلح، #خطاكار دانستند و پيشنهاد #نقض_صلح را دادند؛ امّا حسن(ع) آن را نپذيرفت و پاسخى مخالف با خواستشان داد.
🔺گفتهاند: #حُجر_بن_عَدى، نخستين كسى بود كه حسن(ع) را به خاطر #صلح، نكوهيد
(كانَ حُجرُ بنُ عَدِيٍّ أوَّلَ مَن ذَمَّ الحَسَنَ عليه السلام عَلَى الصُّلح)
و قبل از خارج شدنش از #كوفه، به امام حسن(ع) گفت:
🔺«از #عدالت، بيرون آمديم و داخل در #ظلم و ستم شدیم. حقّى را كه بر آن بوديم، وا نهاديم و به باطلى كه آن را مىنكوهيديم، وارد شديم! به ما #خوارى عطا شد و به #پستى، تن داديم.
(خَرَجنا مِنَ العَدلِ و دَخَلنا فِي الجَورِ، و تَرَكنَا الحَقَّ الَّذي كُنّا عَلَيهِ و دَخَلنا فِي الباطِلِ الَّذي كُنّا نَذُمُّهُ! و اُعطينَا الدَّنِيَّةَ و رَضينا بِالخَسيسَةِ)
🔺آنان چيزى خواستند و ما چيزى خواستيم؛ امّا آنان #خشنود به آنچه دوست داشتند، بازگشتند و ما #ناخوش از آنچه نمىخواستيم، باز مىگرديم!».
(و طَلَبَ القَومُ أمراً و طَلَبنا أمراً، فَرَجَعوا بِما أحَبّوا مُسرورينَ، و رَجَعنا بِما كَرِهنا راغِمينَ!)
🔺حضرت در پاسخ به حُجر فرمودند:
«اى حجر! همۀ #مردم، آنچه را تو دوست دارى، دوست ندارند. من مردم را #آزمودم. اگر آنان در نيّت و #بينش، مانند تو بودند، من اقدام به #نبرد مىكردم اما چه کنم که اینگونه نیست».
(يا حُجرُ، لَيسَ كُلُّ النّاسِ يُحِبُّ ما أحبَبتَ، إنّي قَد بَلَوتُ النّاسَ، فَلَو كانوا مِثلَكَ في نِيَّتِكَ وبَصيرَتِكَ لَأَقدَمتُ.)
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 قانع نشدن حُجر از تبیین امام حسن و رجوع به امام حسین جهت قیام
🔺#انساب_الاشراف نقل میکند:
اصحابی که #مخالف_صلح بودند، وقتی دیدند کارشان با حسن(ع) به جایی نمیرسد، نزد حسين(ع) آمدند و آنچه را به حسن(ع) پيشنهاد داده بودند، با او نیز در ميان نهادند و پاسخ ردّ حسن(ع) را نيز بازگو كردند.
🔺حسين(ع) نیز در پاسخ فرمود:
«صلحى بود و بيعتى، و من آن را #ناخوش مىدارم؛ امّا تا آن گاه كه اين فرد (#معاويه) زنده است، #منتظر بمانيد و هر گاه هلاك شد، ما و شما دو باره كار را #بررسى مىكنيم».
(قَد كانَ صُلحٌ و كانَت بَيعَةٌ كُنتُ لَها #كارِهاً، فَانتَظِروا ما دامَ هٰذَا الرَّجُلُ [مُعاوِيَةَ] حَيّاً، فَإِن يَهلِك نَظَرنا و نَظَرتُم)
🔺لذا این دسته از اصحاب انقلابی، بعد از این توصیه حسین(ع)، با آن كه حقوق خود را از #بيت_المال میگرفتند و در نبردهاى مسلمانان با ديگران، شركت مىجستند اما هيچ چيز نزد آنها و ديگر شيعيان، محبوبتر از #هلاكت_معاويه نبود.
🔺#الأخبار_الطوال(ص220) و #انساب_الاشراف نقل میکنند:
#حُجر_بن_عَدى و #عُبَيدة_بن_عَمرو، نزد حسين(ع) آمدند و گفتند:
🔺«اى اباعبد اللّٰه! با #عزّت، #ذلّت را خريديد، كم را پذيرفتيد و فراوان را وا نهاديد. امروز به #سخن_ما گوش كن و بقيّۀ روزگار، سخن ما را گوش مكن.
(شَرَيتُمُ الذُّلَّ بِالعِزِّ، و قَبِلتُمُ القَليلَ و تَرَكتُمُ الكَثيرَ، أطِعنَا اليَومَ وَ اعصِنَا الدَّهرَ)
🔺#حسن(ع) و #انديشۀ_صلحطلبى اش را كنار بگذار و پيروانت را از كوفه و ديگر جاها، به دور خود جمع کن.
(دَعِ الحَسَنَ عليه السلام و ما رَأىٰ مِن هٰذَا الصُّلحِ، وَ اجمَع إلَيكَ شيعَتَكَ مِن أهلِ الكوفَةِ و غَيرِها)
🔺من (#حجر) و همراهم (#عُبيده) را بر طلايۀ سپاه بگمار كه پيش از آن كه #پسر_هند(معاویه) بفهمد، ما او را با شمشير مىكوبيم.
(و وَلِّني و صاحِبي هٰذِهِ المُقَدِّمَةَ، فَلا يُشعِرُ ابنُ هِندٍ إلّا و نَحنُ نُقارِعُهُ بِالسُّيوفِ)
🔺حسين(ع) در پاسخ به آنها فرمود: «ما با #معاويه بيعت كردهايم و #پيمان بستهايم. هيچ راهى براى #پيمانشكنى ما نيست».
(إنّا قَد بايَعنا وعاهَدنا ولا سَبيلَ لِنَقضِ بَيعَتِنا)
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
شخصیت برجسته دیگری که در نقل ها آمده که به امام حسن ع به خاطر #صلح_با_معاویه اعتراض کرده، #جابر_بن_عبدالله_انصاری است.
👇👇👇👇
💠 اعتراض جابربن عبدالله انصاری به امام حسن درباره صلح با معاویه
🔺در کتاب #الثاقب_فی_المناقب(ص306) گزارشی آمده که جابر نقل میکند:
اما آنچه از امام مجتبی(ع) دیدم؛ وقتی اصحاب حضرت با ایشان بیوفایی کردند و با معاویه صلح کرد، این صلح برای #شیعیان_خاص حضرت، سنگین آمد و از جمله آن افراد خود من بودم، که میرفتم و به حضرت #اعتراض میکردم.
🔺حضرت فرمود: جابر به من اعتراض نکن و مرا #سرزنش نکن، مگر از جدّم نشنیدی که فرمودند: «خدا بواسطه این پسر (یعنی من) بین دو گروه از مسلمین آرامش و #صلح برقرار میکند».
(يا جابر، لا تعذلني، و صدّق رسول اللّه في قوله: «إنّ ابني هذا سيّد، و إنّ اللّه تعالى يصلح به بين فئتين عظيمتين من المسلمين»)
🔺جابر میگوید: چرا شنیدم ولی امکان ندارد این قضیه در مورد #معاویه باشد چرا که او خیلی #خبیث است و این صلح باعث #هلاکت_شیعیان است.
🔺حضرت دست مبارکش را روی سینه جابر گذاشتند و فرمودند: گویا هنوز در شک و شبهه هستی؟ گفتم: بله. فرمودند: میخواهی #رسول_خدا را به شما نشان دهم و از خود حضرت مقصودش را بشنوی؟
🔺جابر گوید: از کلام حضرت تعجب کردم، تا حضرت این را فرمودند، یکمرتبه دیدم صدائی آمد و زمین شکافته شد، رسول خدا و حضرت امیرالمومنین و جناب جعفر و حمزه از خاک بیرون آمدند.
🔺امام مجتبی عرض کرد: یا رسول الله جابر دارد مرا سرزنش میکند به آنچه که میدانید. پیامبر به جابر فرمودند:
🔺ای جابر، ایمانت درست نمیشود مگر #تسلیم امامت باشی و رای و نظری از خودت نداشته باشی و به آنها معترض نباشی. تسلیم پسرم حسن باش که حق، در صلحی است که انجام داده و آنچه انجام داده #دستور_خدا و دستور من است.
(يا جابر، إنّك لا تكون مؤمنا حتّى تكون لأئمتك مسلّما، و لا تكون عليهم برأيك معترضا، سلّم لابني الحسن ما فعل، فإنّ الحقّ فيه، إنّه دفع عن حياة المسلمين الاصطلام بما فعل، و ما كان ما فعله إلّا عن أمر اللّه، و أمري)
🔺اینجاست که دیگر جابر تسلیم شده و میپذیرد.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
#مسیب_بن_نجبه که از دعوت کنندگان سیدالشهدا بود اما در #کربلا حاضر نبود و بعدا از #سران_توابین شد، از دیگر برجستگانی بود که متوجه طرح امام در ماجرای صلح نشد لذا رفت و آمدهایی نزد حضرت داشت.
در نتیجه وقتی دیدند نمیشود کاری کرد، منتظر ماندند تا سر فرصت بشود اقدامی کرد.
#تاریخ_دمشق نقل میکند:
پس از وفات حسن(ع)، #مُسيَّب_بن_نَجَبۀ فزارى با گروهى از همراهانش نزد حسين(ع) آمد و او را به #خلع_معاويه و #قیام علیه او فرا خواندند و گفتند: ما رأى تو و رأى برادرت را مىدانيم.
حسين(ع) فرمود: «من اميد دارم كه خداوند، برادرم را به خاطر نيّتش براى #خويشتندارى_از_جنگ، پاداش بدهد و مرا به خاطر #دوست_داشتن_جهاد با ستمگران، پاداش دهد».
(إنّي أرجو أن يُعطِيَ اللّٰهُ أخي عَلىٰ نِيَّتِهِ في حُبِّهِ الكَفَّ، وأن يُعطِيَني عَلىٰ نِيَّتي في حُبّي جِهادَ الظّالِمينَ.)
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 جمع بندی و دو عبرت مهم در تعامل حضرت با جریان انقلابی نسبت به ماجرای صلح با معاویه
1️⃣ نکته مهم در ذکر این شخصیت های برجسته از اصحاب، در عدم فهم #طرح_راهبردی امام، بدین جهت بود بتوان از این ماجراها برای امروز #عبرت و #درس ها گرفت.
🔺همه #حُجر را با دلاوری هایش کنار #امیرالمومنین و شهادتش به عشق مولی میشناسند و او را چنین #روایت میکنند، همه #جابر را به زیارت عاشقانه #اربعین میشناسند اما بخش مهم دیگری هم در زندگی این بزرگان هست که به آنها توجه نمیشود و آن، #تعامل_با_ماجرای_صلح امام حسن است.
🔺این شخصیت های برجسته، حقیقتا #انقلابی بودند و به دنبال حق و #عدالت اما حق طلبی شان #بدون_ملاحظه_شرایط بود! دچار #افراط در حق طلبی و عدالت خواهی بودند، #عدالت_خواهی ای که #تک_خطی است و هیچ #انعطاف_پذیر نیست.
🔺پس این آسیب اول برای #جریان_انقلابی ما که متوجه این #عبرت_های_تاریخی باشد، اینکه در عدالتخواهی لازم و ضروری است اما همراه با #عقلانیت و #معنویت.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
2️⃣ اما نکته جالب تر و مهمتر، #نوع_تعامل_سیدالشهدا با این جریان است. حضرت، #جریان_انقلابی را از خود نمیراند، #طرد نمیکند، به آنها انواع و اقسام #برچسب ها از #انحرافی و #متحجر و... نمیزند،
درحالی که اگر ما آنجا بودیم چه بسا خیلی راحت، با این جریان انقلابی، با انواع و اقسام برچسب ها به مقابله میپرداختیم.
🔺حضرت با اینکه میداند این جریان دچار #اشتباه شده اما با #رفق و #مدارا و #سعه_صدر بالا با این جریان تعامل کرده و در واقع #مدیریت_بحران میکند.
🔺آن دسته از عبارات سیدالشهدا که به نحوی بوی ناراحتی و #اکراه_از_صلح برادر میدهد، دقیقا در تخاطب با همین جریان است و در همین پازل ترسیم شده معنا میشود
🔺یعنی حضرت برای همراهی و توجیه همین جریان انقلابی، از عباراتی استفاده میکند که این جریان، بیش از این دچار #افراط نشود. پس این دسته عبارات سیدالشهدا به معنای مخالفت با طرح امام حسن نیست بلکه برای مراعات حال امثال حُجر بن عَدی و جریان انقلابی ناراحت از صلح است
🔺لذا وقتی برخی از همین جریان انقلابی نزد سیدالشهدا آمده و با ایشان میخواهند بیعت کنند، حضرت میفرماید: «مَعاذَ اللّٰهِ أن ابايِعَكُم ما كانَ الحَسَنُ حَيّاً!» پناه بر خدا، از اين كه تا زمانی كه حسن زنده است، با شما بيعت كنم! هرگز!
🔺یا وقتی بعد از بیعت امام حسن با معاویه، #قیس_بن_سعد بن عباده در بیعت با معاویه شک کرد و منتظر امر سیدالشهدا ماند، سیدالشهدا به او گفت: «يا قَيسُ، #إنَّهُ_إمامي». وقتی حسن بیعت کرده، وظیفه ماست که ما هم به تبعیت از او بیعت کنیم.
🔺پس سیدالشهدا از طرفی کاملا در چارچوب و #طرح_امام_حسن حرکت میکند و از طرف دیگر، به نحوی با مخالفین انقلابی طرح صلح تعامل میکند که بتواند آنها را مدیریت کرده تا طرح امام خویش را بهم نزنند.
🔺لذا به آنها نمیگوید که شما چقدر نفهم هستید که طرح امام خویش را نمیفهمید، شما چقدر #متحجر و #افراطی هستید بلکه حضرت با #سعه_صدر بالا با آنها همراهی کرده و به دنبال رشد آنها در #نسبت_با_ولایت است
🔺و به آنها میگوید من هم ناراحت هستم که با معاویه صلح کردیم اما چه میشود کرد؟ فعلا چاره ای نداریم و باید #صبر_راهبردی کنیم تا معاویه بمیرد و آنگاه مجدد کار را بررسی کنیم و ببینیم #تکلیف چیست.
🔰 این نوع تعامل و مواجهه با جریانی که میدانیم درحال #اشتباه کردن است، برای امروز ما بسیار لازم و ضروری است...
ای کاش از حسین(ع)، کمی هم راه و روشش را بیاموزیم.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 #پرونده: اصحاب انقلابی و عدم فهم طرح راهبردی امام حسن(ع) در ماجرای صلح با معاویه
1️⃣ علت صلح امام حسن(ع) با معاویه
2️⃣ سفیان بن ابی لیلا همدانی جزو اصحاب مهم امام حسن(ع)
3️⃣ کنش و تعامل سفیان بن ابی لیلا با حضرت
4️⃣ قانع نشدن سفیان از تبیین امام حسن و رجوع به امام حسین جهت قیام
5️⃣ کنش و تعامل حجربن عدی از اصحاب برجسته اهل بیت با حضرت
6️⃣ قانع نشدن حُجر از تبیین امام حسن و رجوع به امام حسین جهت قیام
7️⃣ اعتراض جابربن عبدالله انصاری به حضرت
8️⃣ کنش مسیب بن نجبه
9️⃣ جمع بندی و دو عبرت مهم در تعامل حضرت با جریان انقلابی در ماجرای صلح
.
💠 شیعیانِ بدتر از دجال
🔺#شیخ_صدوق به نقل از حسن خزّاز روایت میکند: از #امام_رضا (ع) شنيدم كه مىفرمايد:
▪️«بعضى از دوستداران و #محبین ما اهل بيت، براى شيعيان ما، از #دجّال خطرناكترند». گفتم: چرا، اى فرزند پيامبر خدا؟
(إنَّ مِمَّن يَتَّخِذ مَوَدَّتنا أهلَ البَيتِ لَمَن هُوَ أشَدُّ لَعنَةً عَلىٰ شيعَتِنا مِن الدَّجّالِ)
▪️فرمود: «به جهت #دوستىشان_با_دشمنان_ما و #دشمنىشان_با_دوستان_ما.
(بِمُوالاةِ أعدائِنا ومُعاداةِ أوليائِنا)
▪️وقتى چنين شود، حقّ و باطل در هم مىآميزد و اوضاع جامعه، #شبههناك مىشود و در نتيجه، مؤمن از #منافق، شناخته نمىشود».
(إنَّهُ إذا كانَ كَذٰلِكَ اختَلَطَ الحَقُّ بِالباطِلِ، وَاشتَبَهَ الأَمرُ فَلَم يُعرَف مُؤمِنٌ مِن مُنافِقٍ)
📌پ.ن: چرا برخی از #خواص به بهانه #عقلانیت و اینکه میخواهیم #دنیای_خوب را برای مردم به ارمغان بیاوریم توجهی به این شاخص و ملاک ندارند؟
#مرزبندی_با_دشمن یکی از لوازم این شاخص است، همان چیزی که #رهبری_انقلاب بارها در #فتنه_88 و در خطاب به خواص تذکر دادند اما برخی از خواص، همچنان بعد از گذشت بیش از 12 سال یکی به نعل میزنند و یکی به میخ، برخی هم که کلا در آغوش دشمن روزگار میگذرانند...
اخیرا هم که یکی از همین عزیزان وقتی به او میگویند الان که روشن شده تقلبی در سال 88 رخ نداده، خب چرا یک #عذرخواهی_ساده از مردم نمیکنید،
در پاسخ میگوید اساسا ماجرا این نیست بلکه #نظام(بخوانید #رهبری) اشتباه کرد و نباید اینگونه رفتار میکرد...
بله عده ای همین قدر عجیب اند...
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 نوع مواجهه اسلام و پیامبر با سنن جاهلی
🔺 #قرآن_کریم ذیل آیه 2 سوره مجادله، مسئله #ظِهار را مطرح میکند. نکته مهمی که برخی مفسران، ذیل آیه شریفه استفاده کرده اند، نوع مواجهه اسلام و پیامبر با #سنن_جاهلی است.
🔺 بالاخره پیش از اسلام سنن متعددی که برگرفته از #عقلانیت نبود، وجود داشت که ریشه آنها، #فرهنگ_جاهلی آن عصر بود. امروزه نیز سنن متعددی در دنیا وجود دارد که ریشه اش #جاهلیت_مدرن است، نه عقلانیت حقیقی.
🔺 سوال مهم و اساسی از دریچه #نگاه_اجتماعی، نوع مواجهه و برخورد با این سنن جاهلی است. برخی مفسران به بهانه حکم جزئی ظِهار، به این مسئله اجتماعی مهم پرداخته اند، اینکه پیامبر اکرم، چگونه با این سنن جاهلی تعامل کرده است و امروزه نیز ما چگونه باید با چنین سننی برخورد کنیم.
🔺 در این آیه شریفه، بعد از آنکه مرد ظهار کرده، حالا زن آمده خدمت رسول الله تا ایشان کاری کند. تصور زن این است که خب حتما پیامبر میفرمایند این سنتی جاهلی است و اشکالی ندارد و شما هم بروید سر زندگی خودتان و به آن اهمیت ندهید.
🔺 اتفاقا وقتی زن نزد پیامبر آمد و مسئله را مطرح کرد، پیامبر ابتدا سکوت کرد و پاسخی نداد و منتظر #وحی ماند. اما چرا پیامبر همان ابتدا سریعا نمیگوید که چنین سننی باطل است و به آن توجه نکنید؟ نکته مهم مسئله کجاست که پیامبر متوجه آن است؟
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 نوع مواجهه اسلام و پیامبر با سنن جاهلی 🔺 #قرآن_کریم ذیل آیه 2 سوره مجادله، مسئله #ظِهار را مطرح م
🔰 نکته مهم، آن است که نمیشود سنن ریشه دار را سریعا حذف کرد. «اين يك #سنّت_ريشهدار است؛ اين در #جان_مردم نفوذ كرده، قرن ها اين مردم، با اين سنّت خو گرفتهاند؛
🔻 يك #رهبر_عاقل، يك رهبر متين، با سنّتهايى كه در جان مردم نفوذ دارد، اينجورى برخورد نميكند، چون نميخواهد رفع آن يك رفع #سطحى باشد، برخوردش يك برخورد بهاصطلاح #عجولانه باشد؛ بايستى با مسئله درست برخورد كند.»
🔻 لذا در پاسخ به آن زن، «پيغمبر گفت كه خب بله ديگر، #ظِهار كرده و حرام شده!» اما زن کوتاه نیامد و شروع کرد به بحث کردن با حضرت. حضرت نیز منتظر #وحی ماند. اینجاست که وحی می آید و میگوید این کار، کار بیهوده ای است و استدلال میکند که چون این زن، حقیقتا مادر آن مرد نیست که آنگاه بخواهد بر شوهرش حرام بشود.
🔻 در واقع قرآن خیلی #منطقی و #استدلالی با مسئله مواجه میشود و میخواهد #ذهنیت_مردم را اصلاح کند که صرفا با یک حرف، #واقعیت خارجی تغییر نمیکند. «ببينيد يك استدلالى وجود دارد؛ يعنى با استدلالى كه از طريق وحى مىآيد، درحقيقت ريشهى اين #سنّت را در ذهن اين آدم ميزند؛
🔻 همينطور تند و عجولانه برطرف نميكند؛ با يك حسابى، با يك كتابى، با يك شيوهى درستِ برخورد. مادرِ هركسى، آنكسى است كه او را متولّد كرده و به دنيا آورده؛ اين زنى كه شما به او گفتى «انتَ علىَّ كظَهر اُمِىّ» كه مادر تو نميشود و اين كار اثرى ندارد»
🔻 از طرفی برای اینکه کسی دیگر سمت این سنت جاهلی نرود، یک #هزینه_اجتماعی هم برای آن طراحی میکند یعنی برای آن مجازات قرار میدهد، چون «اين يك #عادت است و بايستى يك مجازاتى هم برايش قرار بدهند تا ديگر كسى نزديك اين سنّت نرود.
🔻 مجازاتش اين است كه اگر شما زنتان را ظِهار كرديد و بعد خواستيد مجدّداً به اين زن نزديك بشويد، #كفّاره برايتان قرار دادهاند»(1) که یکی از آن مجازات ها، آزاد کردن #برده و غلام است.
خود این، #طرح_تدریجی_اسلام برای مبارزه با حذف #برده_داری بود که در خیلی از مجازات های اسلام وجود دارد.
ء.....................................
(1) برگرفته از تفسیر مجادله آیت الله خامنه ای.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍