💠 آیاتی از سوره آل عمران، برای امروز ما 🔺و لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ (139) 🔹شما مسلمانان، نه در كار #دين، #سستى كنيد و نه به خاطر از دست دادن #امکانات_دنیوی تان، #اندوهناك باشيد چرا که شما فاتح و #پيروزمندترين_مردم و بلندمرتبه ‏ترين مِلَل دنيا هستيد، البته اگر در ايمان خود ثابت قدم و استوار باشيد. 🔺إنْ يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْكَ الْأَيَّامُ نُداوِلُها بَيْنَ النَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَداءَ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ (140) 🔹اگر به شما در #جنگ_اُحد آسيبى رسيد، به دشمنان شما نيز در #جنگ_بدر شكست و آسيب سخت وارد شد. و ما اين روزهای #پیروزی و #شکست را میان مردم میگردانیم و این خاصیت زندگی دنیاست. چرا؟ چون از دل همین بالا و پایین شدن ها، #امتحان شده و خداوند اهل ایمان را خواهند شناخت تا از میان آنها، شاهدانی بگیرد. و خداوند ستمكاران را دوست ندارد. 🔺و لِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَمْحَقَ الْكافِرِينَ (141) 🔹علت دیگر آنکه خداوند از دل همین حوادث، اهل ایمان را #خالص و از هر عيب و نقص، #پاك و كامل میگرداند و در مقابل، #كافران را به تدریج، محو و نابود میکند. 🔺أمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ يَعْلَمَ الصَّابِرِينَ (142) 🔹آیا چنین پنداشته اید که تنها با #ادعای_ایمان و بدون آنکه #امتحان بشوید، وارد بهشت خواهید شد، درحالیکه خداوند هنوز مجاهدان و صابران از شما را مشخص نساخته است؟ 🔺و ما مُحَمَّدٌ إِلاَّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى‏ أَعْقابِكُمْ وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَلى‏ عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ (144) 🔹#محمد(ص) فقط فرستاده خداست و پیش از او، فرستادگان دیگری نیز بودند که از این دنیا درگذشتند. اگر پیامبر شما نيز به مرگ يا #شهادت در گذشت، باز شما به #جاهليت خود بازخواهید گشت؟ بدانید که عقبگرد شما، هرگز ضرری به خدا نخواهد رساند، بلکه خود را به زيان انداخته اید. خداوند بزودی شاکران و استقامت کنندگان را پاداش خواهد داد. 🔺و كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ (146) 🔹چه بسيار رخ داده كه مردان الهی ای همراه با پیامبر خود به نبرد با دشمنان پرداخته و کشته شدند اما اهل ایمان هیچگاه در برابر آنچه از سختی ها، در این مسیر به آنها میرسید، #سست و #ناتوان نشده و #تسلیم نشدند بلکه راه صبر و مقاومت درپیش گرفتند كه خداوند صابران را دوست میدارد. 🔺و ما كانَ قَوْلَهُمْ إِلاَّ أَنْ قالُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ إِسْرافَنا فِي أَمْرِنا وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَى الْقَوْمِ الْكافِرِينَ (147) 🔹سخن آنها تنها این بود که: «پروردگارا! گناهان ما را ببخش! و از تندروی های ما در امور، چشم پوشی کن! و قدم های ما را استوار بدار! و ما را بر کافران پیروز بدار!» 🔺فآتاهُمُ اللَّهُ ثَوابَ الدُّنْيا وَ حُسْنَ ثَوابِ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ (148) 🔹پس خداوند فتح و #پيروزى در دنيا و ثواب در آخرت را نصيبشان گردانيد، كه خدا نيكوكاران را دوست میدارد. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | #عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9

💠 علت یابی ترس پیامبر در ماجرای ابلاغ ولایت (بخش اول) 🔰 در منابع شیعه و سنی چندین عامل برای این ترس پیامبر ذکر شده که در ادامه بررسی خواهیم کرد. مرحوم #کلینی در #کافی شریف روایت مهمی رو از امام باقر ع نقل میکنند. خصوصا به خط آخر روایت توجه کنید: ➕عنْ أَبِي جَعْفَرٍ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ‌ قَالَ‌: ➖أمَرَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ رَسُولَهُ‌ بِوَلاَيَةِ عَلِيٍّ وَ أَنْزَلَ عَلَيْهِ‌: «إِنَّمٰا وَلِيُّكُمُ اَللّٰهُ وَ رَسُولُهُ وَ اَلَّذِينَ آمَنُوا اَلَّذِينَ يُقِيمُونَ اَلصَّلاٰةَ وَ يُؤْتُونَ اَلزَّكٰاةَ‌» وَ فَرَضَ وَلاَيَةَ أُولِي اَلْأَمْرِ فَلَمْ يَدْرُوا مَا هِيَ فَأَمَرَ اَللَّهُ مُحَمَّداً صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ‌ أَنْ يُفَسِّرَ لَهُمُ اَلْوَلاَيَةَ كَمَا فَسَّرَ لَهُمُ اَلصَّلاَةَ وَ اَلزَّكَاةَ وَ اَلصَّوْمَ وَ اَلْحَجَّ ➖فلَمَّا أَتَاهُ ذَلِكَ مِنَ اَللَّهِ ضَاقَ بِذَلِكَ صَدْرُ رَسُولِ اَللَّهِ صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ وَ تَخَوَّفَ أَنْ يَرْتَدُّوا عَنْ دِينِهِمْ وَ أَنْ يُكَذِّبُوهُ فَضَاقَ صَدْرُه. 📌وقتی #جبرئیل به #پیامبر امر میکند که مسئله #ولایت را برای مردم ابلاغ کن، حضرت سینه اش به تنگ آمد و ترسی وجودش را فرا گرفت، ترس از اینکه نکند مردم با این ابلاغ ولایت علی ع، از دین خدا برگردند و #مرتد بشوند و آن را #تکذیب کنند و از من این نکته را نپذیرند لذا به خاطر این ترس، سینه شان به تنگ آمد. 🔸خب سوال مهم: چرا حضرت میترسند که اگر #ولایت_علی رو ابلاغ کنند، مردم #مرتد شده و آن را نپذیرند؟ 🔰 #تفسیر_عیاشی یکی از کتب معتبر تفسیر روایی شیعه است. #شواهد_التنزیل هم جزو کتب معتبر و قدیمی تفسیر روایی اهل سنت هست که به فضائل و مناقب حضرت امیر پرداخته. این دو کتاب یک روایت مهمی رو نقل کردند: ➕إنَّ جَبرَئيلَ هَبَطَ عَلَى النَّبِيِّ صلى الله عليه و آله فَقالَ لَهُ‌: إنَّ اللّهَ يَأمُرُكَ أن تَدُلَّ امَّتَكَ عَلى صَلاتِهِم، فَدَلَّهُم عَلَيها. ثُمَّ هَبَطَ فَقالَ‌: إنَّ اللّهَ يَأمُرُكَ أن تَدُلَّ امَّتَكَ عَلى زَكاتِهِم، فَدَلَّهُم عَلَيها. ثُمَّ هَبَطَ فَقالَ‌: إنَّ اللّهَ يَأمُرُكَ أن تَدُلَّ امَّتَكَ عَلى صِيامِهِم، فَدَلَّهُم. ثُمَّ هَبَطَ فَقالَ‌: إنَّ اللّهَ يَأمُرُكَ أن تَدُلَّ امَّتَكَ عَلى حَجِّهِم، فَفَعَلَ‌. ثُمَّ هَبَطَ فَقالَ‌: إنَّ اللّهَ يَأمُرُكَ أن تَدُلَّ امَّتَكَ عَلى وَلِيِّهِم عَلى مِثلِ ما دَلَلتَهُم عَلَيهِ‌؛ مِن صَلاتِهِم، وزَكاتِهِم، وصِيامِهِم، وحَجِّهِم لِيُلزِمَهُمُ الحُجَّةَ في جَميعِ ذلِكَ‌. 🔸#جبرئیل خطاب به پیامبر میفرمایند خداوند امر کرده اند که امت را به امام شان هدایت و راهنمایی کنی. اما پاسخ پیامبر چیست؟ ➖فقالَ رَسولُ اللّهِ‌: يا رَبِّ‌، إنَّ قَومي قَريبو عَهدٍ بِالجاهِلِيَّةِ‌، و فيهِم تَنافُسٌ و فَخرٌ، و ما مِنهُم رَجُلٌ إلّا و قَد وَتَرَهُ وَلِيُّهُم، و إنّي أخافُ‌!! 🔸پیامبر در پاسخ به جبرئیل میفرمایند: قوم من تازه از #جاهلیت به در آمده اند و هنوز گرفتار #چشم_و_هم_چشمی و #فخرفروشی هستند، هنوز به مرده های خود فخر فروشی میکنند. و هیچ کسی از این امت نیست الا اینکه علی ع یک #خونی از آنها را ریخته چون خیلی ها به شمشیر علی ایمان آورده اند و من پیامبر به خاطر اینهاست که #میترسم. ➖فأَنزَلَ اللّهُ تَعالى: «يٰا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مٰا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمٰا بَلَّغْتَ رِسٰالَتَهُ‌» ؛ يُريدُ فَما بَلَّغتَها تامَّةً‌، «وَ اللّٰهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النّٰاسِ‌» . فَلَمّا ضَمِنَ اللّهُ لَهُ بِالعِصمَةِ‌ وخَوَّفَهُ أخَذَ بِيَدِ عَلِيِّ بنِ أبي طالِبٍ‌، ثُمَّ قالَ‌: يا أيُّهَا النّاسُ‌، مَن كُنتُ مَولاهُ فَعَلِيٌّ مَولاه 🔸اینجاست که خداوند پیامبرش را از #عدم_ابلاغ ولایت علی(ع)، بیم میدهد همچنین خداوند #تضمین میدهد به پیامبرش که من تو را حفظ خواهم کرد و منِ خدا دارم صحنه گردانی میکنم لذا نترس و ولایت علی(ع) را ابلاغ کن لذا پیامبر بعد از این ماجراست که ولایت حضرت را ابلاغ میکنند. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | #عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9

💠 جمع بندی علت ترس پیامبر 1️⃣ ترس پیامبر به خاطر خودش نبود: سیره پیامبر نشان میدهد که ایشان از آن چیزی که مرتبط با خودش باشد، هرگز ترس و هراسی به دل راه نمیدهد چه اینکه دوران ده ساله مکه همین را نشان میدهد. هرگونه که پیامبر را #تهدید و #اذیت و آزار میکنند، حضرت کنار نمیکشد و لذاست که قرآن میفرماید: «اَلَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسٰالاٰتِ اللّٰهِ وَ يَخْشَوْنَهُ وَ لاٰ يَخْشَوْنَ أَحَداً إِلاَّ اللّٰهَ وَ كَفىٰ بِاللّٰهِ حَسِيباً.» یعنی رسولان الهی فقط از خدا میترسند و غیر از خدا از هیچ کس دیگری بیم ندارند. ریشه این عدم ترس نیز #ایمان_واقعی آنهاست. 2️⃣ ترس پیامبر به خاطر امت و آینده اسلام بود: مسئله و سرّ مطلب، آسیب خوردن خودِ ابلاغ است و حضرت با توجه به وجود قرائنی، یک ترس و بیمی پیدا میکنند که نکند #منافقین و حتی غیرمنافقینی که #ظرفیت و #تحملشان به دلایل مختلفی پایین است با این ابلاغ، جوّ و فضایی را درست کنند که مسئله ابلاغ ولایت متزلزل بشود. در واقع #ترس_اصلی حضرت، از منافقینی است که میداند اینها قشقلکی در این مسئله بپا خواهند کرد. پیامبر (ص) از نقشه های منافقان آگاه و از پیمان هایی که بین خود بسته بودند خبر داشت. آن حضرت نگران #توطئه دشمنان برای ضربه به اسلام بود لذا برای جلوگیری از آن اجازه خواست تا این ماموریت به تاخیر بیفتد. 3️⃣ ترکیب جامعه اسلامی در آن عصر: اگر به ترکیب جامعه اسلامی نگاه بیندازیم شاید این مسئله را بهتر درک کنیم: 1. #منافقین که طرحی برای گرفتن حکومت ریخته بودند 2. #تازه_مسلمانانی که با #شمشیر_امیرالمومنین مسلمان شده بودند لذا #کینه او را به دل داشتند 3. تازه مسلمانانی که شناختی از اسلام نداشتند و تازه از #جاهلیت به در آمده بودند لذا هنوز گرفتار #فرهنگ_قبیله_گرای_جاهلی و چشم و هم چشمی و حسادت بودند. 4. کسانی که فکر میکردند پیامبر هم مثل خودشان به دنبال تقویت #اقوام خودش هست لذا میگفتند او پسر عموی خودش را میخواهد حاکم کند. 4️⃣ لذا این ترس، یک #ترس_عقلائی است مانند ترس یک مادر از آینده بچه اش لذا پیامبر هم نگران #آینده امت اسلامی است. از این جهت که نکند #منافقین به این ابلاغ خدشه کرده و #شورش و بلوایی بپا کنند و آیندگان از ولایت محروم بشوند. لذا منشا این ترس، «#عقلانیت_پیامبر» است. اما بالاخره منافقین بستری را ایجاد کرده اند که حضرت در مقابل کنش آنها، چنین واکنشی همراه با ترس و نگرانی از خود بروز میدهند. اینجاست که وحی نازل شده و به پیامبر اطمینان میدهد و فرماید: «وَ اللّٰهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النّٰاس» خداوند تو را از مردم حفظ میکند. و بعد پیامبر در غدیرخم ابلاغ را انجام میدهند. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | #عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9

💠 آیا جبهه حق میتوانست در مقابل جبهه باطل دست به اقدام نظامی و شمشیر ببرد؟ 🔺تا اینجا کار عرض شد، #راهبرد_محوری_جبهه_باطل در ماجرای پیش و پس از سقیفه، #راهبرد_ارعاب و ترس بود، اینکه جو اجتماعی به نحوی بشود، که کسی جرئت بیعت با حضرت امیر را نداشته و همه مجبور به بیعت با خلفا بشوند. 🔺در ادامه نیز این راهبرد را اجتمالا در تاریخ دنبال کرده و دیدیم یکی از برنامه های ثابت جبهه باطل بوده است. همچنین بر بستر امروز نیز تطبیق داده و گفتیم همین امروز نیز به شدت از آن استفاده میشود. اینکه کارکرد اصلی این راهبرد در بستر اجتماعی چیست و دشمن چه هدفی از آن را دنبال میکند نیز گفته شد. اما اکنون نبوت به #طرح_جبهه_حق در مقابل آن است. 🔰 اکنون در این بستری که ترسیم شد، #جبهه_حق یعنی حضرت امیر، حضرت زهرا و اصحابشان، میتوانند دست به چه کاری زده و چه طرحی را دنبال کنند؟ 🔸شاید آسان ترین اقدام که اصحاب نیز در ذهنشان همان بود، #اقدام_نظامی باشد. اینکه دست به شمشیر برده و بخواهند حق خلافت را پس بگیرند. این اقدام میتوانست چند نتیجه داشته باشد: 1️⃣ اولا بین اصحاب و همچنین مردم، یک #اختلاف_شدید ایجاد میشد و جامعه به سمت #دو_قطبی، دودستگی و پراکندگی حرکت میکرد. نتیجه آن نیز یکی #نابودی_دین_پیامبر و دیگری #بازگشت تازه مسلمانان به #جاهلیت بود. در آن بازه تاریخی، بخش زیادی #تازه_مسلمان داشتیم که آنها هنوز دین به عمق جانشان نفوذ نکرده و شناخت درستی هم از دین نداشتند. لذا اگر شاهد این درگیری ها میشدند، به راحتی دین را کنار گذاشته و به #جاهلیت قبلی خود باز میگشتند. 2️⃣ ثانیا اصحاب «#صحیفه_ملعونه»، به دنبال حذف حضرت امیر و اصحاب اصلی او بودند لذا منتظر اولین واکنش از سمت آنها بوده تا بتوانند به راحتی و به همین بهانه، آنها را حذف کنند. چه اینکه میبینیم چند بار، پروژه #ترور_حضرت_امیر توسط امثال #خالد_بن_ولید دنبال میشود اما به شکست می انجامد. 3️⃣ ثالثا نتیجه آن #دوقطبی، به قدرت رسیدن بنی امیه و #معاویه بود. بنی امیه پنهانی و بسیار مرموزانه، به دنبال فرصتی بود تا بتواند از آن آب گل آلود استفاده کرده و خود را بالا بکشد. چه اینکه بعد از ماجرای سقیفه، #ابوسفیان نزد حضرت امیر آمد و گفت: علی جان حق با توست لذا بیا با هم متحد شویم، اگر تو بخواهی، شهر را پُر از آدم میکنم تا حکومت به تو برگردد. روشن است ابوسفیان به دنبال شکل گیری یک #شورش_اجتماعی بود تا در آن بستر بتواند طرفین را درگیر هم کرده و خود را بالا بکشد. لذا حضرت امیر که طرح ابوسفیان را کاملا میداند، او را طرد کرده و پیشنهادش را قبول نمیکند. 4️⃣ رابعا این حرکت حضرت، منجر میشد تا برچسب #قدرت_طلب را به راحتی به ایشان بچسبانند، چرا که همچنان #فرهنگ_جاهلی حاکم بر مردم بود لذا کسی متوجه نیت الهی حضرت نمیشد. چه اینکه همین انگ را به حضرت نیز زدند، با اینکه حضرت دست به کاری هم نزد. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی | #عضویت👇 https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9

💠 نوع نگاه و نگرش خلیفه دوم به زنان 1️⃣ گزارش اول: ▫️ما در #جاهلیت زنان را چیزی به حساب نمی‌آوردیم، اما وقتی #اسلام آمد و خداوند از آنان یاد کرد، به خاطر آن، حقی برایشان بر خود دیدیم، بدون اینکه آن‌ها را در هیچ‌ یک از امورمان دخالت دهیم. (كُنَّا فِي الْجَاهِلِيَّةِ لَا نَعُدُّ النِّسَاءَ شَيْئًا، فَلَمَّا جَاءَ الْإِسْلَامُ‌، وَ ذَكَرَهُنَّ اللَّهُ‌، رَأَيْنَا لَهُنَّ بِذَلِكَ عَلَيْنَا حَقًّا، مِنْ غَيْرِ أَنْ نُدْخِلَهُنَّ فِي شَيْ‌ءٍ مِنْ أُمُورِنَا) ▫️بین من و همسرم مشاجره‌ای درگرفت، و او با من، با تندی سخن گفت. به او گفتم: تو در چه مقامی هستی [که اینگونه سخن می‌گویی]؟! گفت: تو این را به من می‌گویی در حالی که دخترت، پیامبر(ص) را اذیت می‌کند؟! (وَ كَانَ بَيْنِي وَ بَيْنَ امْرَأَتِي كَلَامٌ‌، فَأَغْلَظَتْ لِي، فَقُلْتُ لَهَا: وَ إِنَّكِ لَهُنَاكِ قَالَتْ‌: تَقُولُ هَذَا لِي وَ ابْنَتُكَ تُؤْذِي النَّبِيَّ(ص)) 📚 صحیح بخاری، ج9، ص173. 2️⃣ گزارش دوم: ▫️ما #قریشیان بر زنان غلبه داشتیم، وقتی که به #مدینه قدم گذاشتیم، قومی را مشاهده کردیم که زنان شان بر آنها غلبه دارند. پس زنان ما شروع به فرا گرفتن آداب زنان انصار کردند. (كُنَّا مَعْشَرَ قُرَيْشٍ نَغْلِبُ النِّسَاءَ‌، فَلَمَّا قَدِمْنَا عَلَى الْأَنْصَارِ، إِذَا قَوْمٌ تَغْلِبُهُمْ نِسَاؤُهُمْ‌، فَطَفِقَ نِسَاؤُنَا يَأْخُذْنَ مِنْ أَدَبِ نِسَاءِ الْأَنْصَارِ) ▫️پس یک روز من بر همسرم فریاد زدم، اما او با من به #مجادله پرداخت، و من از اینکه با من مجادله می‌کند، ناراحت شدم، گفت: چرا ناراحت می‌شوی که با تو مجادله کنم؟ به خدا سوگند، #همسران_پیامبر(ص) نیز با او مجادله می‌کنند. (فَصَخِبْتُ‌ عَلَى امْرَأَتِي، فَرَاجَعَتْنِي، فَأَنْكَرْتُ أَنْ تُرَاجِعَنِي، قَالَتْ‌: وَ لِمَ تُنْكِرُ أَنْ أُرَاجِعَكَ؟ فَوَاللَّهِ إِنَّ أَزْوَاجَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ لَيُرَاجِعْنَهُ‌) 📚 الدرالمنثور، ج6، ص242؛ صحیح بخاری، ج8، ص182. 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی|#عضویت https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9

💠 «حُبّ و بُغض‌های قبیلگی» 🔸 دوگانه «تقدیس» و «تخریب»، چگونه انسانها را کر و کور میکند؟ 🔺این روایات پیوستی، اشاره به یک «بیماری مُهلک» دارند؛ که اگر در وجود انسان یا جامعه رخنه کند، نتیجه قطعی اش، سقوط و هلاکت خواهد بود. این «سمّ مُهلک» چیزی نیست جز: «حبّ و بغض‌های افراطی». حبّ و بغض‌ها، فی‌نفسه امر بدی نیستند؛ بلکه اساس #زندگی بشر بر مدار همین محبت، علاقه و دلبستگی‌هاست. بلکه اساسا #دین چیزی نیست جز همین «حبّ و بغض‌ها» (هل الدين الا الحبّ و البغض؟‏) 🔺اما فاجعه از جایی آغاز می‌شود که این حبّ و بغض‌ها، مرز «حق» و «عدالت» را درنوردیده و چشم و گوش را می‌بندند؛ جایی که نه عقل باقی می‌ماند، نه انصاف، نه حقیقت. 1️⃣ سطح فردی: ▫️انسانی که دچار «#عُلقِه‌های_افراطی» می‌شود، قوای ادراکی اش معیوب شده و قدرت دیدن واقعیت را از دست می‌دهد. در نتیجه، انسان تنها مَحاسن محبوبش را میبیند، و اساسا معایب و خطاهای او به چشمش نمی آید، هرکس هم که او را نقد کند، به هیچ وجه نمیپذیرد. اساسا نمی‌تواند بپذیرد: آن‌که دوستش دارد، ممکن است اشتباه کرده باشد. ▫️از سوی دیگر، اگر نسبت به کسی بغض پیدا کند، نه تنها خطاهای او را #بزرگ‌نمایی می‌کند، بلکه در گفتار و رفتار از دایره حق خارج میشود. اینجاست که حبّ و بغض، عقل را از کار می‌اندازد، و فرد را به سراشیبی #سقوط می‌کشاند. ▫️روان‌شناسان از این پدیده با عنوان «#سوگیری_تأییدی» یاد می‌کنند؛ یعنی ذهن انسان تنها شواهدی را می‌بیند که علاقه یا نفرتش را #تأیید کند، و باقی حقایق را #سانسور می‌کند. یعنی ذهن انسان در جهت علاقه‌اش، داده‌ها را انتخاب می‌کند، نقص‌ها را نادیده گرفته و انتقاد را طرد می‌کند. ▫️این‌جاست که انسان #برده‌ی_دلبستگی‌هایش میشود؛ اسیر ذهنیتی بسته که نه اجازه نقد می‌دهد، نه ظرفیت پذیرش خطا را دارد. خروجی چنین وضعی، چیزی نیست جز شکل‌گیری «#تعصبات_کور»؛ همان تعصباتی که در دوران #جاهلیت، عقل را از میان برداشته و آدمیان را به‌خاطر کوچک‌ترین مسأله، به خون‌ریزی و خشونت می‌کشاند. 2️⃣ سطح اجتماعی–سیاسی: ▫️اگر این سمّ مهلک، از فرد فراتر رفته و در جان یک گروه یا جامعه ریشه بدواند، چنین جامعه‌ای ملاک داوری‌اش میشود: «حبّ و بغض‌ها»، نه «حق و باطل». در نتیجه «#عقلانیت» را دفن کرده و جای آن را شهوت، هوس، منافع جناحی و #تعلقات_قبیلگی خواهد گرفت. ▫️در چنین جامعه‌ای است که دوگانه‌ی «#تقدیس» و «#تخریب» شکل می‌گیرد: مثلا افراد یا گروه‌هایی محبوب می‌شوند، و چنان در هاله‌ای از #تقدّس قرار می‌گیرند، که هرگونه نقد به آن‌ها، گناهی نابخشودنی تلقی شده و همه خطاهایشان #تطهیر می‌شود؛ #نقد_دلسوزانه با انواع و اقسام #برچسب‌ها مواجه شده و فضای گفت‌وگوی نقادانه جای خود را به تعصبات کورکورانه میدهد. ▫️از سوی دیگر، چشم های آغشته به بغض و نفرت، آنگاه که خطایی از فرد یا گروه مقابل می‌بینند، راه انصاف را وانهاده و به جای نقد منصفانه، تیغ «#تخریب» برمی‌کشند. در این‌جا، صرفا به «#رفتار_نادرست» حمله نمیشود، بلکه تمامیت آن جریان زیر سوال برده میشود؛ گویی یک لغزش، مجوزی است برای نابود ساختن همه چیز. چنین نفرتی، نه #اصلاح‌گر است و نه #حقیقت‌طلب، بلکه صرفاً برآمده از خشم فروخفته‌ای‌ست که در پی «#انتقام» است، نه در پی «عدالت». ▫️این بیماری، چپ و راست، مذهبی و روشنفکر نمیشناسد، همه در معرض خطرند؛ چه اینکه امروز به عینه شاهد آن هستیم، فقط کافیست کمی با جریانات سیاسی و بازتاب آنها در فضای رسانه و مجازی آشنا باشیم. آنگاه خواهیم دید که چگونه تعصب کور، مانع از نفوذ سخن حق می‌شود: ▫️فردی که به مُرادش انتقاد میشود، چنان واکنشی نشان می‌دهد که گویی به شرافتش توهین شده، اما خودش با کمال قساوت، به مُراد دیگران حمله می‌کند. خطای بزرگِ دوست، نادیده گرفته می‌شود؛ اما لغزش کوچک رقیب، به چماقی برای «#تخریب» بدل می‌گردد. ▫️خطرناک‌ترین جلوه این بیماری، آن‌گاه رخ می‌دهد که دامن یک #مسئول_حکومتی را بگیرد؛ چرا که انحراف او، انحراف یک مسیر و خیانت به یک آرمان بزرگ است. یک مسئول چه زمانی عدالت را قربانی میکند؟ وقتی که دلبسته #مال و #مقام، #محبوبیت_اجتماعی و یا #تعلقات_حزبی و قبیله‌ای شود. ▫️در چنین فضایی، چشم بر فسادها بسته شده و گوش از شنیدن فریاد عدالت، کر می‌شود. اگر هم صدای اعتراضی بلند شود، نه از سر دغدغهٔ #عدالت، بلکه از سر #گلایه است که چرا سهم ما از سفره قدرت اندک بوده و بهره‌اش همه به رقیب رسیده است. ‼️یک پیشنهاد مهم: ▫️در این فضای پرآشوب، تنها یک راه نجات باقی می‌ماند: #بازگشت_به_عقلانیت، و گشودن راه نقد درون گفتمانی. ▫️امروز باید کنشگرانی که شجاعانه، جریان خودشان را نقد دلسوزانه میکنند، ارج نهاد، چه چپ باشند، چه راست. این روحیه است که #حقیقت‌طلبی را بسط میدهد. ➕مطالعه روایات پشتیبان 💢 آیات‌ و‌ روایات‌ اجتماعی|#عضویت👇 @AyatRevayatEjtemai