❇️ خیانت یا تضییع؛ فرقی نمیکند...
▫️راوی میگوید خدمت #امام_صادق(ع) بودم كه از وكيلشان حسابرسى مىكرد. وكيل پشت سر هم میگفت: به خدا سوگند که خيانت نكردم.
▫️حضرت فرمود: فلانى! براى من «#خيانت» یا «#تضییع» كردن تو فرقی نمیکند، بالاخره تو مال مرا نابود کرده ای، چه بواسطه خیانتت و چه بواسطه تضییع(حیف و میل کردن بدون سوء نیت) کردنت. بله اگر خیانت کرده باشی برای تو بدتر است.
▫️بعد حضرت فرمود: #پيامبر_خدا(ص) فرمودند: اگر کسی از شما از #رزق و روزى خود فرار كند، روزی اش در پی او خواهد بود تا اینکه او را دریابد؛
▫️همانگونه که اگر كسى از اجل و #مرگ خويش فرار كند، اجلش در پی او میرود تا اینکه او را دریابد.
▫️كسى كه خيانت كند، از روزى او محاسبه میشود یعنی به مقداری که خیانت کرده از روزی او کم میشود و #گناه آن نیز در نامۀ عملش نوشته مىشود.
📚 #کافی، ج5، باب النوادر، ح2
📌پ.ن: این حدیث باید جزو #اصول_انتخاب_مسئولین و مدیران باشد. اگر کسی قرار است مسئولیتی بپذیرد باید #صلاحیت، #تخصص و توانایی انجام آن کار را داشته باشد، در غیر این صورت از حیث نتیجه و ضرری که به حکومت و مردم میزند فرقی با خائن نمیکند،
چون هر دوی اینها کار را خراب کرده اند، بله به لحاظ شخصی اگر خیانت کرده باشد مجازاتش بیشتر است اما کسی که کوتاهی و اهمال کرده نیز هم ردیف اوست.
در روایت دیگری نیز از همین کافی شریف امام صادق(ع) میفرمایند: «ما ابالي ائْتَمَنْتُ خائناً أو مُضَيّعا»(ج5،ص301،ح4) حضرت صریحا میفرماید برای من تفاوتی ندارد کار را بخواهم به خائن بسپارم یا به ناشی و نامتخصص. هر دو کار را خراب میکنند.
خدا رحمت کند #علامه_حکیمی را که در #الحیات ج5، ص441و540 ذیل این روایت میگویند این روایت از لحاظ اجتماعی، تربيتی، اقتصادی، تمدنی و... بسیار حائز اهمیت است چرا که توجه به آن میتواند عامل رشد و #پیشرفت جامعه باشد و بی توجهی به آن عامل انحطاط و #فساد.
حال خود دیگر این مسئله را بر مسائل روز تطبیق بدهید و ببینید چه خیانت هایی که عده ای در حق این ملت و انقلاب نکرده اند، نیازی به ذکر نام نیست...
https://eitaa.com/AyatRevayatEjtemai
🟣 سپاهیان حضرت امیر به نهروان که رسیدند، حضرت شخصی را بهسوی آنها که دوازدههزار نفر بودند، فرستاد که از انگیزۀ آنان سؤال کند؛ خوارج گفتند: ما با علی سخن نمیگوییم؛ زیرا میترسیم ما را همچون #ابن_کواء و دیگران با سخنان زیبای خویش گمراه کند!!
🔺 اینجا بود که حضرت یک مدل تعامل و کنش بسیار جالب با خوارج داشتند و توانستند با #جهاد_تبیین، هشت هزار نفر از لشکریان خوارج را جدا کرده و تنها چهار هزار نفر برای نبرد با سپاهیان حضرت باقی ماندند.
که چون این نکته محل بحث نیست، از آن میگذریم.
بعد از اینکه حضرت کار خوارج را با تلفات پایین و در کمتر از یک روز تمام کرد، طبق قرار قبلی که حضرت شرط کرده بود، باید بلافاصله سپاه بهسوی شام و جنگ دوباره با بنیامیه حرکت میکرد.
🔺 اما باز نفوذیهایی مانند #اشعث، شروع به بهانهگیری کردند که خسته ایم و اجازه دهید کمی استراحت کنیم و... .
خلاصه اینکه با #فریب_مردم، حضرت را مجبور کردند که فعلا به سمت شام حرکت نکنند و این تاخیر در حرکت به سوی شام، با #سست_کردن_مردم تا حدود سه سال به طول انجامید.
🔺 عمده خطبه هایی که حضرت در آن کوفیان را سرزنش میکند، مربوط به همین مقطع است.
در همین ایام بود که حضرت بارها بر سر منبر #گریه کرد و یاد و خاطرۀ یاران باوفایشان را با حسرت مرور نمود.
درنهایت، حدود سه سال پس از جنگ نهروان، حضرت توانست برای بار سوم سپاهی برای نبرد با بنیامیه و معاویه فراهم کند و فرماندهان سپاه را مشخص کرد
🔺 اما در این بین ماجرای ضربت خوردن و #شهادت حضرت رقم خورد و کار نیمه تمام باقی ماند
و اتفاقا #امام_حسن که روی کار آمد، همین راهبرد حضرت امیر را دنبال کرد و لشکریان را برای حمله به معاویه آماده کرد اما آنجا نیز با #خیانت یارانش، مجبور به #صلح شد.
◾️ پس در مجموع، امیرالمؤمنین(ع) سه بار عزم نبرد با #جریان_اسلام_صفینی کرد؛
اما بار اول با قرآن به نیزه کردن، بار دوم با انحراف سپاه بهسوی جریان انحرافی خوارج و بار سوم با شهادت حضرت،
#جبهۀ_باطل توانست شکست را بر مردم تحمیل کند
و این داستان ناشنیدۀ حکومتِ #سید_مظلومان_عالم است که تا امروز همچنان مظلوم است!
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 حضرت امیر و تنبیه أَبُوالأَسوَد دُئلِی، برای یک امر در ظاهر کوچک
🔺نقل است حضرت امیر(ع)، «#أَبُو_الأَسْوَدِ_الدُّئَلِيّ» را به منصب #قضا منصوب و پس از مدت كوتاهى او را #عزل كرد. وقتى ابو الاسود فرمان عزل خود را شنيد، متحیّر نزد امام رفت و علت را پرسيد، درحالی که نه #خیانت کرده بود و نه #جنایت؟
🔺حضرت فرمود:
اگر چه تو در ادعای خود #صادق و در انجام وظيفه، شرط #امانت را رعايت كرده اى، اما بازرسان من گزارش کرده اند كه در هنگام محاكمه، صداى تو #بلندتر از صداى متهمان و متخاصمان بوده؛ لذا به این جهت تو را عزل كردم.
(نقل اول: قال: إنّي رَأَيتُ كَلامَكَ يَعلو عَلى كَلامِ الخَصم.[عوالي اللآلي، ج2، ص343]
نقل دوم: قَالَ: بَلَغَنِي أَنَّ كَلَامَكَ يَعْلُو كَلَامَ الْخَصْمَيْنِ إذَا تَحَاكَمَا إلَيْك.[معالم القربه، ج1، ص203])
📌پ.ن: ابوالاسود، شخصيّت برجستهاى از اصحاب حضرت امیر(ع) و حسنین(ع) و امام سجاد(ع) بود. او #مؤسّس_علم_نحو عربى بود که خودش میگفت: اصول این علم را حضرت امیر به من آموخت و من تفریع کردم.
در جنگ #جمل و #صِفّين، در صف ياران حضرت امیر حضور داشت. نخستين كسى بود كه «قرآن كريم» را #اعراب_گذارى كرد، و از تحريف شدن و غلط خواندن محفوظ داشت، و حقّ بزرگی بر اسلام و مسلمين پيدا كرد.
حضرت امیر، چنين شخصيّتى را به عنوان قاضى بصره، منصوب كرد؛ امّا پس از مدت کوتاهی، بازرسان حضرت به ایشان اطلاع دادند که ابوالاسود در مقام قضاوت، صدایش از متخاصمین بلندتر است. اینجا بود که حضرت با چشم پوشی از همه برجستگی های ابوالاسود، او را عزل کرد.
ای کاش قُضات عزیز ما هم این شاخص ها را عامل باشند، که البته خیلی ها هم هستند. در نگاه حضرت امیر، تا این حدّ باید امنیت و احترام متخاصمین حفظ شود. کمترین توهینِ به مردم را تحمل نمیکند. وقتی یک قاضی این شاخص ها را رعایت نمیکند، علاوه بر اجحافی که میکند، قطعا چهره اسلام را نیز بدنام میکند که همه اینها وبال او خواهند بود.
➕برخی از گزارش ها پیرامون شخصیت ویژه ابوالاسود را از کتاب «اصحاب امام علی(ع)، ج1، نوشته سید اصغر ناظم زاده قمی در (اینجا) بخوانید.
💢 آیات و روایات اجتماعی | #عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 کاری نکن که از افشا شدنش بترسی!
🔸در سه سطح فردی، اجتماعی و حکومتی
🔰 امیرالمومنین(ع) در نامه 69 نهج البلاغه، خطاب به #حارِث_هَمْدانيّ میفرمایند:
🔺کاری که از #آشکارا انجام دادنش شرم داری یا اگر آشکار بشود از آن شرمسار میشوی، به هیچ وجه چنین کاری را در خلوت و به صورت #پنهانی انجام نده؛
(وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ يُعْمَلُ بِهِ فِي السِّرِّ وَ يُسْتَحَى مِنْهُ فِي الْعَلَانِيَةِ)
🔺و بپرهیز از انجام کاری که اگر دربارهاش بازخواست شوی، به خاطر شرم: یا آن را #انکار و #توجیه میکنی، یا در پی #عذرخواهی برمیآیی.
(وَ احْذَرْ كُلَّ عَمَلٍ إِذَا سُئِلَ عَنْهُ صَاحِبُهُ أَنْكَرَهُ [وَ] أَوْ اعْتَذَرَ مِنْهُ)
🔺و مبادا که با این کارها، #آبروی خویش را آماج تیرهای #زبان_مردم سازی.
(وَ لَا تَجْعَلْ عِرْضَكَ غَرَضاً لِنِبَالِ [الْقَوْمِ] الْقَوْل)
➕ مطالعه دیگر روایات مشابه
📌پ.ن: این روایت را میتوان در سه سطح و لایه توضیح داد:
1️⃣ #سطح_فردی: در محضر «خود» و «خدا» بودن
▫️این روایت به انسان می آموزد که باید در محضر «#خدا» و بلکه پیش از آن در محضر «#خود» بود، در برابر وجدان بیدار انسانی.
باید از این طريق، خلوت را ايمن ساخت.
▫️اگر كسى حداقل براى خود، #ارزش قائل باشد، تفاوتی ميان آشكار و نهان نمىبيند و همان گونه كه در آشکار، حيا مىكند، در خلوت نيز حيا خواهد کرد. اگر خود را در محضر خدا ببیند که دیگر به طریق اولی خطا نخواهد کرد.
▫️این تفاوت رفتار در نهان و آشكار، نشانه #بیصداقتی است؛ و يكسانى رفتار در نهان و آشكار، نشانه درستى و #مردانگى (که در برخی روایات به آن اشاره شده است. رک: روایات پیوست)
▫️لذا آدمی که در خلوت، کارهایی میکند که از آشکار شدنشان شرم دارد، پیش از آنکه به جامعه #خیانت کرده باشد، به «خود» خیانت کرده است.
2️⃣ #سطح_تعاملات_اجتماعی: «ترس اجتماعی»
▫️گاهى انسان، كارى را در خلوت انجام مىدهد كه از انجامدادن آن در حضور ديگران، شرم دارد. ممكن است اين عمل افشا شود و ديگران از آن باخبر شوند و درباره آن، صحبت كرده، پرس و جو نمايند.
▫️در این صورت، انسان دو مدل واکنش میتواند از خود نشان دهند:
1. يا آن را #انكار کرده و یا #توجیه مىكند.
2. يا از انجام دادن آن، #عذرخواهی مىکند.
▫️و ریشه هر دو حالت چیزی نیست الا شرم و «#ترس_اجتماعی». چیزی که معمولا انسان ها به خاطر #آبروی خود هم که شده، دست به چنین رفتارهایی نمیزنند.
▫️باید از خود پرسید: اگر رفتار ما (همانند فرزند ما)، ساخته و پرداخته ماست و انتظار اين است كه مايه افتخار و سربلندى ما باشد، چرا بايد رفتارى توليد شود كه انتساب آن را به خود، انكار كنيم و يا از انجام دادن آن، عذرخواهى كنيم؟
▫️اساسا جامعهای که در آن، افراد چنین اخلاقی داشته و عادت به «پنهانکاری»، «انکار»، و «توجیه» دارند، به تدریج به جامعهای #دورویانه و #متزلزل بدل میشود.
3️⃣ #سطح_مسئولین_حکومتی: بیاعتباریِ «دین» و «نظام»
▫️این مسئله در سطح حکمرانی، بُعدی بهمراتب خطرناکتر مییابد. بسیاری از #فسادها، #تبعیضها و ناعدالتی ها، دقیقا از همینجا آغاز میشود:
▫️آنگاه که یک مسئول، در خفا تصمیمی میگیرد، امتیازی میدهد، آماری میدهد، امضایی میکند و... اما از آشکار شدنش در #افکار_عمومی بیم دارد.
▫️آنچه در اینجا از دست میرود، فقط آبروی او نیست؛
بلکه #سرمایه_اجتماعی_نظام، اعتماد عمومی، و #حیثیت_دین است که دود میشود و به هوا میرود.
▫️وقتی که این خیانت پنهانی، افشا بشود، آن مسئول در مواجهه با افکار عمومی، مجبور به چند کنش است: یا آن را #انکار میکند، یا #توجیه، یا در بهترین حالت، #عذرخواهی...
و این یعنی خیانت به مردم، به خدا و به خود.
🔺در انتها نیز حضرت تاکید میکنند چرا آدم باید بواسطه این سبک رفتاری، آبروی خود را نزد مردم ببرد؟
کاش این توصیه را نصب العین خود قرار دهیم، هرکجا که هستیم، چه در لایه فردی، چه در لایه اجتماعی و چه در لایه حکومتی.
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9
💠 «خیانت» یا «تضییع و ناکارآمدی»؛ فرقی نمیکند...
🔸تأملی در مسئله «تعهد و تخصص»
1️⃣ #امام_صادق(ع) در حال حسابرسی از وکیلشان بودند. وكيل پشت سر هم قسم میخورد که خیانت نکرده است.
🔺حضرت فرمود: فلانى! براى من «#خيانت» یا «#تضییع» كردن تو فرقی نمیکند، چون بالاخره تو مال مرا نابود کرده ای، چه بواسطه خیانت و چه بواسطه تضییع و کوتاهی.
بله اگر خیانت کرده باشی، این برای تو بدتر و گناهش بیشتر است.
(يَا هَذَا! خِيَانَتُكَ وَ تَضْيِيعُكَ عَلَيَّ مَالِي سَوَاءٌ لِأَنَّ الْخِيَانَةَ شَرُّهَا عَلَيْك)
[کافی، ج5، ص304]
2️⃣ امام صادق(ع):
🔺برای من تفاوتی ندارد که کار را بخواهم به «#خائن» بسپارم یا به «ناشی و #نامتخصص». هر دو کار را خراب میکنند.
(مَا أُبَالِي ائْتَمَنْتُ خَائِناً أَوْ مُضَيِّعا)
[کافی، ج5، ص301]
3️⃣ پیامبر(ص):
🔺كسی که بدون «علم، مهارت و تخصّص» كارى انجام دهد، بيش از آنكه آباد كند، خراب میکند.
(مَنْ عَمِلَ عَلَى غَيْرِ عِلْمٍ كَانَ مَا يُفْسِدُ أَكْثَرَ مِمَّا يُصْلِح)
[کافی، ج1، ص44]
📌پ.ن:
▫️این روایات باید جزو #اصول_انتخاب_مسئولان و مدیران باشد. اگر کسی عهدهدار مسئولیتی میشود:
1. نخست باید #متعهد باشد؛ یعنی در پی خیانت، سوءاستفاده، فساد و تخریب نباشد. اما این شرط بهتنهایی کافی نیست.
2. شرط دوم، #تخصص و صلاحیت است. یعنی توانایی واقعی برای انجام وظیفهای که بر عهده میگیرد را داشته باشد.
▫️اگر فردی، بدون داشتن تخصص، توانایی و مهارت لازم، مسئولیتی را بپذیرد، نتیجهٔ کارش از نظر آسیب و خسارت، تفاوتی با عملکرد یک خائن ندارد.
تفاوت آنها تنها در #نیت است، نه در #پیامد.
▫️بله، اگر کسی #آگاهانه خیانت کند، گناه شخصیاش سنگینتر است، اما جامعه از هر دو یکسان آسیب میبیند.
▫️«نابلدی و ناکارآمدی»، بهاندازۀ «خیانت»، خطرناک است. چه بسا کسانی که نیتِ خیّری داشتهاند، اما بهسبب «ناتوانی» در ادارهٔ امور، ضرباتی سختتر از خائنان به کشور و مردم وارد کردهاند.
▫️پس «#غيرمتخصّص» و «#خائن» از این حیث برابرند، حتی اگر نامتخصص ته زهد باشد. چون هر دوی آنها، کار را خراب کرده و نتیجه فعلشان یکی است.
مسئولیت، «#مالک»ها میخواهد، نه «#کمیل»ها. آنکه هم متعهد باشد و هم توانا و متخصص.
▫️توجه به این عامل میتواند عامل رشد و #پیشرفت جامعه باشد و بی توجهی به آن عامل انحطاط و #فساد.
▫️نامتخصصی که مسئولیت میپذیرد، هم به #خود خیانت کرده و هم به جامعه و #مردم، و هم به #دین، هر چند که در ظاهر شخصی مومن و دیندار باشد.
▫️حال خود دیگر این مسئله را بر مسائل روز تطبیق بدهید و ببینید چه خیانت هایی که عده ای در حق این ملت و انقلاب نکرده اند، نیازی به ذکر نام هم نیست...
💢 آیات و روایات اجتماعی|#عضویت👇
https://eitaa.com/joinchat/269877266Cf07fc0f3c9