✅جایگاه مراجعه به #اقوال در #مراحل_استنباط فقهی (فرایند اجتهاد)
#اختصاصی
🔹در روش های فقهی مجتهدان، می توان #دو_رویکرد را در مورد جایگاه و زمان مراجعه به #اقوال به دست آورد:
🔹الف. رویکرد #تقدیمی:
▫️در این رویکرد، پس از تبیین مسئله، #بلافاصله_به_اقوال مراجعه می شود و بررسی دلایل هر قول، از گام های ابتدایی حل مسئله فقهی است.
▫️آیت الله سبحانی،آیت الله شبیری، آیت الله شب زنده دار، آیت الله سند و استاد اعرافی از چنین روشی تبعیت می کنند.
▫️از مزایای این رویکرد، #دستیابی_سریع_به_ادله موجود در مسئله است.
🔹ب. رویکرد #تاخیری:
▫️در این رویکرد، #پس_از_بررسی_ادله و تشخیص تقریبی حکم مسئله، به اقوال دیگران مراجعه می شود.
▫️#امام خمینی(ره)،استاد حیدری فسایی و استاد واسطی از این روش استفاده می کنند.
▫️از مزایای این رویکرد، #عدم_سوگیری_ذهن نسبت به صحت و سقم ادله و نیز چیستی دلالت آیات و روایات است.
🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
✅ روش شناسی اجتهاد چیست؟
#اختصاصی
روش شناسی اجتهاد به دنبال رسیدن به موارد ذیل است:
•┈••✾••┈•
1️⃣ #فرایند_کلان_اجتهاد (الگوی اجتهاد، الگوریتم اجتهاد، مراحل استنباط):
🔹یعنی ابتدا و انتهای فرایند استنباط چیست؟ مثلا در چه مرحله ای به اقوال مراجعه می شود؟ سیره کجاست؟ مقاصد شریعت؟ اجماع؟ و ...
🔹در این زمینه، بین مجتهدان تفاوت نظر وجود دارد؛ به عنوان نمونه، آیت الله #سبحانی معتقدند که جایگاه مراجعه به اجماع، پس از بررسی روایات متواتر و قبل از بررسی خبر واحد است و یا جایگاه مراجعه به اقوال، پیش از بررسی ادله قرآنی و روایی است.
🔹فراتر از این، تفاوت بسیار مهم مجتهدان در فرایند اجتهاد، در مرحله ختم فرایند استنباط، آشکار می شود؛ #مکتب_تجمیعی (مکتب قم، مکتب تحلیلی) معتقد است که از تجمیع ظنون (ادله اجتهادی غیرقطعی)، نتیجه حاصل می شود؛ اما #مکتب_تطبیقی (مکتب نجف) که به ضرورت تطبیق قاعده ملتزم است، آن را نمی پذیرد و به ادله فقاهتی (اصول عملیه) مراجعه می کند؛ لذا مثلا آیت الله #بروجردی (که تابع مکتب تجمیعی هستند)، بسیار کم به اصول عملیه مراجعه می کنند.
•┈••✾••┈•
2️⃣ #خرده_فرایندهای_اجتهاد (خرده الگوهای اجتهاد، خرده الگوریتم های اجتهاد)
🔹مثلا در مرحله مراجعه به روایات، فرایند «بررسی دلالی» و فرایند «بررسی سندی» یک روایت، از کجا شروع و به کجا ختم می شود و اگر تفاوتی بین مجتهدان وجود دارد، چیست؟
🔹مثلا در روش بررسی دلالی آیت الله #بروجردی و #امام خمینی(ره)، «شناخت فضای صدور متن» بسیار مهم است؛ امری که در روش بسیاری از مجتهدان مانند #آخوند_خراسانی چندان قابل مشاهده نیست.
•┈••✾••┈•
3️⃣ #مبانی_و_پیش_فرض_ها
🔹هر مجتهدی مبانی و پیش فرض های #اصولی، #حدیثی، #رجالی، #کلامی و ... دارد که در فرایند اجتهاد او اثرگذار است.
🔹برخی پیش فرض ها مانند نظرات رجالی تاثیرمحدودتر و برخی مانند نظرات اصولی و حدیثی تاثیر متوسط و برخی مانند نظرات کلامی (مثل قلمرو سنت) تاثیر کلان تری دارند و کلیت فرایند اجتهاد یک مجتهد را تحت تاثیر قرار می دهند؛ به گونه ای که حتی فهم یک مجتهد را از آیات و روایات نیز تغییر می دهد.
•┈••✾••┈•
▫️یادداشت مرتبط:
استاد #مبلغی: نیاز به تاسیس علم روش شناسی اجتهاد داریم
https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/21
استاد #علیدوست: باید روش شناسی اجتهاد را در حوزه به عرف تبدیل کنیم
https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/34
تفاوت روش شناسی اجتهاد و اصول فقه
https://eitaa.com/ravesh_ejtehad/25
•┈••✾••┈•
🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
#روش_شناسی_اجتهاد
✅گزارش #اختصاصی از نشست #روش_شناسی اجتهاد آیت الله #خامنهای (حفظه الله تعالی)
🔹نشست روش شناسی اجتهاد آیت الله خامنه ای بر اساس کتاب غنا، یکشنبه 17 آذر ساعت 18 در مدرسه عالی فقه و علوم اسلامی، با سخنرانی استاد #مبلغی برگزار شد.
🔹در این نشست، استاد مبلغی به اهمیت روش شناسی اجتهاد پرداخت و گفت: ما در فقه روش داریم اما روش شناسی نداریم؛ روش شناسی فواید بیشماری دارد و استنتاج ما را سریعتر، دقیقتر، جامع تر و به روزتر می کند.
🔹ایشان افزود: روش شناسی اجتهاد، مطالعات فقهی را کن فیکون می کند و برای برخی که دچار تحیر در درس خارج هستند و دچار خستگی درسی شده اند، راه برون رفت شان تمرکز بر روش شناسی است.
🔹استاد مبلغی گفت: باید روش فقیهان نیرومند مثل امام، آیت الله خامنه ای، شهید صدر و آیت الله خویی را بشناسیم؛ این کار، ما را جلو می اندازد؛ ولی اگر روش شناسی نداشته باشیم متوقف می شویم
🔹در ادامه، ایشان به ابعاد روش شناسی اشاره کرد و گفت: ارکان عملیه الاستنباط 7 بخش است که روش در آنها ظهور می یابد:
1. فقه النص (فقه القرآن، فقه الحدیث: مضمون الحدیث/ سند الحدیث)
2. فقه الموضوع
3. فقه الآراء
4. فقه اللغه
5. فقه السیر و المرتکزات و الاعراف
6. فقه التطبیق
7. فقه الترتیب
🔹استاد مبلغی گفت: #فقه_الحدیث آیت الله خامنه ای مبتنی بر سه روش است:
الف. لحن القول شناسی
یکی از راههای رسیدن به لحن القول، قرائت همه روایات وارده در مسئله است (رک. ص345 کتاب غنا)
ب. بهره گیری از قاعده مناسبات حاکم بر سوال و جواب
که شامل دو بخش است:
-قاعده ناظرسازی جواب امام به انگیزه معرفتی سائل؛ مثلا اگر دقت کنیم که انگیزه سائل پرسش از یک امر بدیهی نیست فهم ما از پاسخ امام تغییر می کند.
- قاعده ناظرسازی جواب امام به اندیشه سائل؛ باید بدانیم که ارتکازات ذهنی سائل چه بوده است.
ج. لزوم مراجعه به منبع اصلی حدیث (به جای کتب فقهی)
🔹استاد مبلغی در ادامه به #فقه_الموضوع پرداخت و گفت: آیت الله خامنه ای از سه روش استفاده می کنند:
الف. توجه به جامعه زمان صدور احادیث
ب. بهره گیری از نگاه تخصصی؛ مثلا شناخت موسیقی کلاسیک و غیرکلاسیک
ج. مناط شناسی
مناط شناسی عمدتا در موضوعات رخ می دهد و سه نوع تنقیح مناط می توانیم داشته باشیم که نوع اول آن رایج است اما دو نوع دیگر آن عمدتا در آثار آیت الله خامنه ای به چشم می خورد:
- الغای خصوصیت داخلی؛ که رایج است
- الغای خصوصیت خارجی؛ یعنی خصوصیت از لسان شارع نیست اما به ادبیات فقهی که رجوع می کنیم، می بینم وجود دارد، مثلا مثل طرب انگیزی و لعب و موزون بودن که این پیرایه های خصوصیتی باعث شده مناط واقعی از دسترس خارج شود.
- تثبیت خصوصیت؛ که آیت الله خامنه ای خصوصیت «اضلال عن سبیل الله» را مناط حرمت غنا می دانند.
▫️پی نوشت:
سایر مولفه ها (فقه الآراء، فقه اللغه و ...) در جلسات آتی بررسی خواهد شد.
#فایل_صوتی نشست به زودی در کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) بارگذاری خواهد شد.
#اختصاصی
🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)👇
🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
@Hoseinmehrali
#فقه_مقاصدی
💢فقیه باید «نصپسند» باشد، نه «نصبسند»
✔️استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست سوم «فقه مقاصدی» مطرح کرد🔻
🔹برخی بر این عقیدهاند که اشاعره مقاصد را قبول دارند. بعضی افاضل بدین مطلب اشاره کردهاند و این جای تعجب دارد. اشاعره معتقدند گفتن این حرف که شارع مقاصدی دارد، کفر است.
🔹از عجائب روزگار این است که اشاعره قیاس را پذیرفتهاند و این با انکار مقاصد از سوی آنها سازگاری ندارد.
🔹در قاعده «الخراج بالضمان» اگر نصبسند باشیم باید بگوییم تمام منافع کالایی که دزدیده شده است برای دزد محفوظ است چرا که در زمانِ غصب،ضمان این کالا به عهده این دزد بوده و طبق این روایت باید منافع – الخراج – نیز برای او باشد اما امام صادق در مقابل این استدلال ابوحنیفه نگفت که این حدیث سند ندارد و یا اینکه مشکلات دیگری دارد بلکه فرمود این جور حکم کردن برخلاف عدل است و پیداست که با در نظر گرفتن مقاصد کلی شارع، این جورحکم کردن-یعنی همچو ابو حنیفه- منهی است.
تفصیل مطلب👈 https://b2n.ir/112677
#اختصاصی
🆔 https://eitaa.com/ijtihad
@Hoseinmehrali
پژوهش های اصولی
#ولایت ✅ رمز و راز آثار شگرف و برکات کم نظیر حیات و شهادت 🌹سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی🌹 چیست؟ ✅پاس
#ولایت
#فاطمیه
#اختصاصی
🌹 راز آثار و برکات پایان ناپذیر حیات و شهادت سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی🌹
🔆حضرت صدیقه طاهره (سلام الله علیها)، درخطبه فدکیه، این آیه را می خوانند:
🔆أَفَحُكْمَ الْجَاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ وَمَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ حُكْمًا لِّقَوْمٍ يُوقِنُونَ.
🔅ﭘﺲ ﺁﻳﺎ [ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩِ ﻣﺸﻌﻞ ولایت] ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﺭﺍ ﻣﻰ ﻃﻠﺒﻨﺪ؟! ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻗﻮﻣﻰ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺩﺭ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺍﺳﺖ؟
(مائده:۵۰)
✅سوال:
چطور انسان از جاهلیت، نجات می یابد؟
✅جواب:
تبعیت از ولایت.
🖋 یکی احکام اساسی عقل، عبارت است تبعیت از ولایت الهی و بقیه اصول دین، از همین حکم عقلی، انشعاب می یابد.
ولایت، اولا و بالذات، برای خداوند سبحان است، ولی به اذن الهی، ائمه اطهار (علیهم السلام) نیز، ولایت دارند، و به حکم عقل و دستور معصومین، در عصر غیبت، این ولایت، به ولی فقیه، سپرده شده است.
خاستگاه ولایت، عقل است، جایگاه ولایت، قلب است و پایگاه ولایت، اعمال است.
مفسران حقیقی قرآن کریم، معصومین (علیهم السلام)، هستند و باقی انسان ها، فقط و فقط، با توجه به نکات تفسیری ایشان است که می توانند، به تفسیر قرآن بپردازند.
در حقیقت حضرت زهرا (سلام الله علیها)، در تفسیر این آیه شریفه، گویا بر این نکته تاکید می فرمایند که با بستن دست امیر المومنین علی (علیه السلام) و محدود کردن ایشان، شما عقل خودتان را به زنجیر کشیده اید نه آن که زرنگی کرده باشید.
نتیجه به زنجیر کشیده شدن عقل نیز آن است که جامعه، به عصر جاهلیت، انقلاب احوال می یابد، لذا تعبیر «انقلبتم علی اعقابکم» نیز در برخی نصوص دینی، در همین راستا، وارد شده است.
(آل عمران:۱۴۴)
در کتاب شریف اصول کافی نیز، ابتدا کتاب «العقل و الجهل» را می آورد و سپس سایر اصول و معارف را می آورد، زیرا مرحوم کلینی می داند که پس از ورود به وادی ولایت است که تازه اصول و فروع و محرمات، به کار می آید.
قرآن کریم می فرماید:
🔆وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُون.
َ
🔅ﻭ ﺯﻣﻴﻦ ﭘﺎﻙ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻴﺎﻫﺶ ﺑﻪ ﺍﺫﻥ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭﺵ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻣﻰ ﺁﻳﺪ، ﻭ ﺯﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﭘﺎﻙ ﺍﺳﺖ، ﺟﺰ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﺍﻧﺪﻙ ﻭ ﺑﻲ ﺳﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻧﻤﻰ ﺁﻳﺪ. ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﻛﻪ ﺳﭙﺎﺱ ﮔﺰﺍﺭﻧﺪ [ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻫﺎﻱ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ] ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ.
(اعراف:٥٨)
«البلد الطیب یخرج نباته باذن ربه» نیز اشاره به همین معنا دارد و بلد طیب، همان وادی ولایت است. اگر مردم پس از شهادت نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم)، از وادب ولایت خارج نمی شدند و دست در دست کدخداهای نوظهور، نمی گذاشتند، به دنیا و آخرتی آباد و نعمت های بی نهایت، دست می یافتند و در همین دنیا، به نعمت های بی شما و بی پایان، می رسیدند.
«و الذی خبث ...» نیز تاکید می کند که چه وجود آدمی و چه جامعه بشری، اگر از تبعیت ولایت، خارج شود، بی ثمر خواهد شد. گرفتار شدت امت اسلام به ذلت و ظلم بی شمار بنی امیه و بنی عباس نیز، نتیجه خروج از وادب ولایت بود.
جنود عقل و جهل، به صورت مستمر، در حال مبارزه هستند، هم در وجود انسان و هم در جامعه بشری.
جامعه ای که ولی امر خویش را محدود کند، به هر مقدار این محدودیت بیشتر شود، به همان مقدار، آداب و رسوم جاهلیت، رواج می یابد و ثمرات و برکات، از آن کوچ خواهد کرد.
این ها، ضوابط و مقررات تکوینی حاکم بر این جهان است و هیچ اختصاصی به زمان حضور معصومین (علیهم السلام)، ندارد، چنان چه ائمه اطهار علیهم السلام، تکلیف ما را در عصر غیبت، بدین صورت روشن نموده اند که باید، تحت تبعیت از ولایت فقیه، مسیر حرکت را ادامه دهیم.
نتیجه ان است که در زمان غیبت کبری نیز، به هر اندازه، مسئولین جامعه اسلامی، تبعیت و ولایت پذیری از ولی فقیه داشته باشند، به همان اندازه، خیرات و برکات، نازل می شود، و به مقداری که از فرامین او، زاویه بگیرند، هر چند این زاویه اندک باشد، در طول زمان، بیشتر خود را نشان خواهد داد، و در نهایت امر، خود و مردم را «به زندگی و معیشت ضنک و سخت و تنگ» دچار خواهند نمود.
نتیجه روی گردانی از ولایت، زندگی سخت است.
(طه:۱۲۴)
از بیانات فوق، اهمیت «انتخاب اصلح» در انتخابات، بیشتر خود را نشان می دهد، و نیز، رمز و راز تفاوت فاحش آثار و برکات عملکرد «سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی» و برخی مسئولین، روشن و واضح می گردد.
هم چنین، از نکات فوق، رمز و راز عاقبت به شری و ذلت و خواری برخی مسئولین جمهوری اسلامی، در گذشته و حال و آینده نیز، تبیین و روشن گردید.
در آخر الزمان، عاقبت به خیر شدن، بسیار مشکل است و لذا امر شده ایم که در زیارت عاشورا بخوانیم:
🔆اللهم اجعل محیای محیا محمد و آل محمد و مماتی ممات محمد و آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)
باران که در لطافت طبعش ملال نیست، در باغ لاله روید و در بیابان خس.
@Hoseinmehrali
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
#ولایت
#هیات_مجازی
#اختصاصی
💠 موضوع: فلسفه امامت
✅ سخنران: حسین مهرعلی
📚 کانال پژوهش های اصولی
https://eitaa.com/joinchat/1772093454C44c5b95945