خداباوری شکاکانه
بخش اوّل1️⃣
خداباوری شکاکانه¹ از رویکردهای معاصر خداباوران، در مواجه با مسئلهی شر است. در سه فرسته به معرفی این رویکرد میپردازم.
🔹مسئلهی قرینهای (شاهدمحور) شر
مسئلهی شر به دو گونهی مسئلهی نظری شر و مسئلهی وجودی شر تقسیم میشود. خودِ مسئلهی نظری شر نیز، به مسئلهی منطقی شر و مسئلهی قرینهای (شاهدمحور) شر² تقسیم میگردد. در مسئلهی قرینهای شر، صحبت بر سرِ معقولیت³ باور به وجود خداوند است. خداناباورِ حامی مسئلهی قرینهای، مدّعی است که شرور جهان اگرچه با وجود خداوند سازگار است، امّا قرینه (شاهدی) فراهم میکند که در پرتو آن قرینه دیگر باور به وجود خداوند عالم مطلق، قادر مطلق و خیر محض معقول نیست.
🔹شر گزاف
یکی از مفاهیم پرکاربرد در ادبیات معاصر شر، مفهوم شر گزاف⁴ است. شر گزاف، شری است که شرط لازم برای رسیدن به خیر برتر یا جلوگیری از شر بدتر/مساوی نیست. در مسئلهی قرینهای شر، عمدهی مباحث بر سر شرور گزاف است.
🔹صورتبندی مرسوم از مسئلهی قرینهای شر:
مقدّمهی اوّل) اگر خداوند قادر مطلق، عالم مطلق و خیر محض وجود داشته باشد، آنگاه شر گزاف وجود ندارد.
مقدّمهی دوم) شر گزاف وجود دارد.
نتیجه) خداوند عالم مطلق، قادر مطلق و خیر محض وجود ندارد.
🔻این استدلال دو مقدّمه دارد. مقدّمهی اوّل یک گزارهی شرطی است که میتوان آن را مقدّمهی الاهیاتی نامید. بر اساس این مقدّمه اگر در جهان W¹ خداوند وجود داشته باشد، آنگاه هیچ شر گزافی در W¹ وجود ندارد. احتمالاً خداباوران و خداناباوران بر سر صدق این مقدّمه اشتراک نظر بیشتری دارند، اگرچه کسانی مانند پیتر اینواگن، مایکل پترسون، اریک ریتان و جاستین مونی صدق این گزاره را به چالش کشیدهاند.
🔻 امّا بیشتر بحثها در بابِ صدق مقدّمهی دوم در گرفته است که میتوان آن را مقدّمهی تجربی نامید. بر اساس این مقدّمه، حدّاقل یک شر گزاف در جهان کنونی ما وجود دارد؛ شری که مقدّمهی رسیدن به خیر بالاتر یا جلوگیری از شر بدتر/مساوی نیست.
🔻 امّا دلیل صدق مقدّمهی دوم چیست؟ از کجا معلوم که شر گزافی در جهان کنونی ما وجود دارد؟
🔻 اینجا همانجایی است که سر و کلهی خداباوری شکاکانه پیدا میشود. در فرستهی بعدی به دلیل خداناباوران در تائید مقدّمهی دوم میپردازم.
1. Skeptical Theism
2. Evidential Problem of Evil
3. Rationality
4. Gratuitous Evil /Pointless Evil
#خداباوری_شکاکانه
#مسئله_شر
#مسئله_قرینهای_شر
#شر_گزاف
#ون_اینواگن
#مایکل_پترسون
#اریک_ریتان
#جاستین_مونی
https://t.me/Ma_Khodamoradi