هدایت شده از در مسیر اجتهاد
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 4
💠 واسطه بین #نجاشی و کتب بودن
🔻آیت الله وحید خراسانی: «مرحوم نجاشی در مقدمه کتاب خود مطلبی دارد که از آن استفاده میشود واسطههای نجاشی در رجال او، همه جزو #ثقات هستند؛ زیرا نجاشی کتابش را در جواب بر حرف اهل سنت، برای این نوشته است که اثبات کند شیعه دارای مصنفات و سلف ریشهداری است. پس اگر طرق به کتابهایی که ایشان نقل کرده،تمام نباشد و راویان آن ثقه نباشند، کتاب ثابت نمیشود و اگر اثبات نشود، جواب اهل سنت داده نمیشود».
🔹 اشکال:
معنای جملهای که نجاشی در مقدمه فرموده،این نیست که همه واسطهها ثقات هستند. این ادعا هم جواب نقضی و هم جواب حلی دارد:
1️⃣ جواب نقضی: در موارد متعددی مشاهده میکنیم که طریق نجاشی به کتب، مشتمل بر افراد #ضعیف است و در برخی موارد خود نجاشی تصریح میکند که فلانی کتاب دارد، ولی من خودم آن را ندیدهام و کسی برای من آن را نقل نکرده است.
2️⃣ جواب حلی: ادعای نجاشی این است که هر کس با انصاف باشد و حدود دو سه هزار کتابی که او از سلف #شیعه نقل کرده است را ببیند، میفهمد که لااقل مقداری از این کتابها واقعیت دارد و اساساً مرحوم نجاشی دنبال اثبات تک تک کتابها نبوده است وگرنه اهل سنت که به توثیق نجاشی اعتماد نمیکنند، بلکه میگویند همه راویان شما ضعیفاند و یا اینکه شیعه و رافضی کذّاب است. بنابراین با استناد به این وجه نمیتوان وثاقت واسطهها را اثبات کرد.
📚 برگرفته از درس خارج فقه #بورس استاد علی #عندلیبی (زید عزه)
📌 ارسالی از حجت الاسلام علی #ظهیری (مقرر محترم درس خارج فقه بورس)
💎 برای دسترسی به کلیه فایلهای درس فقه #بورس به سایت مدرسه شهیدین مراجعه فرمایید:
🌐 https://shahidain.ir/fa/jurisprudence-methodology/extracurricular/777-2019-11-23-08-03-46
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
هدایت شده از در مسیر اجتهاد
#نکات_رجالی
#وجوه_عامه 9
💠 مروی عنه مشایخ ثلاث:
🔹 تقریب:
تمام مروی عنه های مشایخ ثلاث (احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی، صفوان بن یحیی، محمّد بن ابی عمیر) ثقه هستند؛ زیرا به شهادت شیخ طوسی در عدّۀ الاصول معروف بین اصحاب این بوده که اینها از غیر راویان ثقه روایت مسند یا مرسلی نقل نمیکنند. (عدۀ الأصول، شیخ طوسی، ج1، ص154)
🔹 اشکالات (معجم رجال الحديث، ج1، ص63 تا 66)
1️⃣ اشکال اول:
عبارت «لایروون و لایرسلون الا عمّن یوثق به»، از جانب شیخ طوسی (ره) بوده و به #اجتهاد ایشان بر می گردد و اثری از این مطلب در میان دیگر رجالیون متقدّم یافت نمی شود. بنابراین برای ما حجّت نیست. و منشأ این ادّعا، کلام کشّی در مورد اصحاب اجماع است؛ یعنی شیخ (ره) از کلام کشّی چنین برداشت نموده که اصحاب اجماع از جمله این سه نفر تنها از ثقات روایت می نمایند.
شاهد این مطلب این است که در عبارت شیخ طوسی (ره) کلمه «غیرهم» نیز به این سه نفر عطف شده است. از سوی دیگر کلام #کشّی در مورد اصحاب اجماع هیچ دلالتی بر توثیق مرویّ عنه یا موثوق الصدور بودن روایت ندارد.
🔸 جواب:
اوّلاً بسیاری از کتب رجالی به دست ما نرسیده است و ثانیاً شواهدی از کلمات دیگران بر این مطلب یافت می شود. همانطور که #نجاشی در ترجمه ابن ابی عمیر می نویسد:«أصحابنا يسكنون إلى مراسيله» (رجال النجاشي، باب الميم، ص326)
بنابراین نمی توان به نحو قطع یا اطمینان گفت این عبارت شیخ (ره) برگرفته از عبارت کشّی در مورد اصحاب اجماع است.
2️⃣ اشکال دوّم: شیخ #طوسی (ره) خود در تهذیب و استبصار در موارد متعدّدی به مرسلات ابن ابی عمیر عمل نکرده و به خاطر مرسل بودن آن را حجّت ندانسته است.
🔸 جواب:
اوّلاً آن موارد، موضع تعارض روایات است و ثانیاً مرسل ابن ابی عمیر در مقابل تعدادی روایت مسند صحیح السند واقع شده است. شیخ (ره) در چنین فضایی مرسل ابن ابی عمیر را توجیه یا طرح نموده است. پس عملکرد ایشان در تهذیب و استبصار هیچ منافاتی با ادّعایشان در مورد اینکه این سه تنها از ثقات نقل روایت می نمایند ندارد.
3️⃣ اشکال سوّم: اگر اصحاب هم به روایات این سه نفر عمل می کردند، معلوم نیست به دلیل این بوده باشد که این سه فقط از ثقه نقل روایت می نمودند، بلکه چه بسا آنها اصالة #العداله ای بودند و روایت هر امامی ای را که ظاهر الفسق نباشد، می پذیرفتند.
🔸جواب:
اوّلاً عدّه ای از متقدّمین اصاله العداله ای بوده اند نه همه آنها و ثانیاً همین تعبیر «یوثق به» در عبارت شیخ بیانگر این است که برای آنها وثاقت اعتبار داشته است، نه چیز دیگری.
4️⃣ اشکال چهارم: اینکه این سه نفر فقط از ثقات نقل روایت می نمایند قابل اثبات نیست، مگر اینکه خود آنها چنین ادّعایی را مطرح نموده باشند و در جایی نقل نشده است که این سه نفر چنین ادّعایی کرده باشند و راه دیگری برای کشف چنین مطلبی نداریم.
🔸 جواب:
تنها راه اثبات وثاقت مرویّ عنه این سه نفر، تصریح خود آنان به این مطلب نیست؛ بلکه ممکن است اصحاب از مجموع روایات آنها و شأن و منزلت ایشان، به این جمع بندی رسیده باشند. از قضا شیخ طوسی (ره) نیز چنین تعبیری دارد که: «... من الثقات الذين عرفوا بأنهم لا يروون و لا يرسلون إلا عمن يوثق به».
5️⃣ اشکال پنجم: بسیاری از افرادی که این سه از آنها نقل روایت نموده اند در رجال تضعیف شده اند و از جمله تضعیف کنندگان، شیخ طوسی (ره) در کتب رجالی خود است.
🔸جواب:
با توجّه به پاسخ به اشکالات فوق و اثبات چنین قاعده ای در مورد این سه نفر، مروی عنه این سه یا وثاقتشان اثبات شده است یا ضعیفند و یا غیر آن یعنی مجهول یا مهمل. صورت اوّل که روشن است. در صورت دوّم یعنی مواردی که راوی در کتب رجالی تضعیف شده باشد، با توجه به این عبارت، بین تضعیف و توثیق، تعارض حاصل می شود مانند موارد متعدّد تعارضات رجالی، که در صورت نبود مرجّح به تساقط می انجامد. امّا در صورت سوّم یعنی مجهول یا مهمل بودن راوی، مطابق این عبارت شیخ ره، آن راوی توثیق می گردد. بنابراین این موارد نقض، قاعده را از دست ما نمی گیرد و آن را از حجیّت ساقط نمی کند.
📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی #عندلیب (دام عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #رجالی بیشتر:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم